شناختنامه وزرای پیشنهادی پزشکیان / چه کسانی راهی وزارتخانه می‌شوند؟
به گزارش پایگاه خبری ساعدنیوز به نقل از فرارو، فهرست وزرای پیشنهادی دولت چهاردهم برای اخذ رای اعتماد به مجلس رفت. در میان 19 وزیر پیشنهادی، نام‌های آشنا و نا‌آشنایی به چشم می‌خورد. پنج نفر از این فهرست سابقه وزارت دارند. سه نفر از وزرای دولت سیزدهم در این فهرست هستند؛ وزرای اطلاعات و دادگستری برای کسب رای اعتماد و ادامه ماموریت در این سمت‌ها، به مجلس معرفی شدند. وزیر صمت دولت سیزدهم نیز برای وزارت نیرو در نظر گرفته شده است.
گمانه‌زنی‌ها به پایان رسید و فهرست رسمی منتشر شد. با معرفی یک گزینه زن برای وزارت راه و شهرسازی، در صورت اخذ رای اعتماد از مجلس تعداد زنان حاضر در هیئت دولت به دو نفر می‌رسد. عباس علی‌آبادی وزیر صمت دولت سیدابراهیم رئیسی، به عنوان وزیر پیشنهادی نیرو به مجلس معرفی شد. سیداسماعیل خطیب گزینه پیشنهادی وزارت است. نام‌هایی مثل سیدعباس عراقچی معاون پیشین وزارت خارجه، عبدالناصر همتی رئیس کل پیشین بانک مرکزی، غلامرضا نوری قزلجه نماینده مجلس، اسکندر مومنی جانشین پیشین فرمانده نیروی انتظامی نیز در این فهرست دیده می‌شود که شناخته شده هستند، اما سابقه مسئولیت وزارت ندارند. سیدرضا صالحی‌امیری وزیر پیشنهادی میراث فرهنگی و سیدعباس صالحی گزینه وزارت ارشاد، دو سیاستمداری هستند که در دولت حسن روحانی سابقه وزارت داشتند. هیچ گزینه‌ای از اهل سنت در فهرست وزرا وجود ندارد. جوان‌ترین گزینه‌ها وزرای پیشنهادی ارتباطات و راه با 47 سال سن و مسن‌ترین گزینه، وزیر پیشنهادی اقتصادی با 67 سال است.
واکنش سخنگوی ستاد زاکانی
مالک شریعتی نماینده اصولگرای مجلس و سخنگوی ستاد انتخاباتی علیرضا زاکانی در انتخابات 1403 یکی از اولین اعضای پارلمان بود که نسبت به این فهرست واکنش رسمی نشان داد. شریعتی در توئیتر نوشت: «یک نگاه کلی به فهرست وزیران پیشنهادی دکتر مسعود پزشکیان می‌توان گفت یک فهرست نامتوازن معرفی شده که حتما برخی از آن‌ها بسیار خوب و قابل دفاع هستند و برخی هم هیچ نسبتی با 12 شاخص اعلام شده رهبرانقلاب ندارند. پیش بینی: حداقل 4 وزیر پیشنهادی موفق به اخذ رای اعتماد مجلس نمی‌شوند.»
گلایه جبهه اصلاحات ایران
آذر منصوری، رئیس جبهه اصلاحات ایران در واکنش به فهرست وزرای پیشنهادی دولت چهاردهم، در صفحه توئیتر خود نوشت: «در نامه جبهه اصلاحات ایران به رئیس جمهور: در مرحله اول شکل‌گیری هیأت دولت اجازه ندهید، ویژه گزینی‌ها و روندهای ناصواب موجب حذف شایستگان و ناامیدی مردم از انتخاب خود شود که حتی تا روز رأی‌گیری برای آمدن پاى صندوق و رأی دادن به شما تردید داشتند.» برخی رسانه‌ها بازنشر بخشی از نامه اخیر جبهه اصلاحات به رئیس‌جمهور را نشانه مخالفت تلویحی این تشکیلات سیاسی با فهرست وزرای پیشنهادی دانستند.
چهره‌های نام‌آشنا
سیدعباس عراقچی یکی از چهره‌های شناخته‌شده این فهرست است که در صورت اعتماد مجلس، سکان وزارت خارجه را در دست می‌گیرد. وی بیشتر با نقش‌آفرینی در مذاکرات هسته‌ای ایران و 5+1 در میان عموم مردم شناخته می‌شود. عراقچی دانش‌آموخته رشته روابط بین‌المل از دانشکده وزارت امور خارجه، علوم سیاسی از دانشگاه آزاد و دکترای اندیشه سیاسی از دانشگاه کنت انگلستان است. وی که اکنون به عنوان دبیر شورای راهبردی روابط خارجی فعالیت می‌کند، سابقه سخنگویی، سفارت در ژاپن و فنلاند (سفیر آکرودیته در استونی) و معاونت سیاسی وزارت خارجه در دوران محمدجواد ظریف را دارد.
عبدالناصر همتی گزینه وزارت اقتصاد است. او دانش‌آموخته و استاد اقتصاد دانشگاه تهران است که سابقه 14 سال ریاست کل بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران (در دو دوره زمانی متفاوت)، مدیرعاملی بانک‌های سینا و ملی و ریاست کل بانک مرکزی را در کارنامه دارد.
امیر خلبان عزیز نصیرزاده، گزینه پیشنهادی وزارت دفاع فرمانده پیشین نیروی هوایی ارتش و جانشین فعلی رئیس ستادکل نیرو‌های مسلح است. نصیرزاده در صورت کسب رای اعتماد از مجلس شورای اسلامی، به عنوان اولین وزیری منصوب خواهد شد که خواستگاهش نیروی هوایی است. وی که فارغ‌التحصیل دانشکده خلبانی نیروی هوایی ارتش است، سابقه خدمت در سمت‌هایی مانند وابسته نظامی در ایتالیا، مدیریت جنگ الکترونیکی معاونت عملیات نهاجا، معاونت اطلاعات نیروی هوایی، معاونت طرح و برنامه نهاجا، معاونت هماهنگ‌کننده نیروی هوایی (رئیس ستاد) و جانشینی فرمانده نیروی هوایی ارتش را دارد.
سردار اسکندر مومنی، گزینه وزارت کشور از سال 1397 به بخش دولتی آمد و مشاور رئیس‌جمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر شد. مومنی دانش‌آموخته مقطع دکترای امنیت ملی و عضو هیئت علمی دانشگاه پلیس است. معاون انتظامی فرمانده ناجا، ریاست مرکز فوریت‌های پلیسی 110، معاون عملیات ناجا، ریاست پلیس راهور و جانشینی فرمانده نیروی انتظامی از جمله سوابق مومنی است.
احمد دنیامالی، عضو پیشین شورای شهر تهران در دوره چهارم، معاون شهردار تهران (1384 تا 1388) و نماینده فعلی مجلس شورای اسلامی نامزد وزارت ورزش است. دنیامالی سوابق متعددی در سازمان بنادر و کشتیرانی، فدراسیون قایقرانی، باشگاه ملوان و منطقه ویژه اقتصادی بندر انزلی دارد و دانش‌آموخته معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران است.
غلامرضا نوری قزلجه، نماینده فعلی مجلس و از مدیران باسابقه وزارت کشاورزی، گزینه این وزارتخانه است. نوری قزلجه کارشناسی مهندسی کشاورزی – دامپروری، ارشد مدیریت کشاورزی و دکترای سیاست و توسعه کشاورزی دارد. کارش را به عنوان کارشناس در جهاد کشاورزی آغاز کرد و در سه دوره حضور در مجلس نیز در کمیسیون تخصصی کشاورزی، آب و منابع طبیعی حضور داشت.
محمدرضا ظفرقندی، در صورت اعتماد مجلس به وزارت بهداشت می‌رود. او در سال‌های 1379 تا 1383 و 1397 تا 1400 رئیس سازمان نظام پزشکی بود و در سوابق خود ریاست دانشگاه علوم پزشکی تهران، عضویت در شورای عالی بیمه خدمات درمانی، مدیر گروه جراحی دانشگاه علوم پزشکی تهران، ریاست انجمن علمی ترومای ایران را دارد. او در بیمارستان سینا خدمت می‌کند و عضو هیئت علمی، استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی تهران و فوق تخصص جراحی عروق است.
احمد میدری، یکی از چهره‌هایی بود که مسعود پزشکیان را در میزگرد اقتصادی تلویزیون همراهی می‌کرد. او گزینه پیشنهادی وزارت تعاون، تعاون و رفاه اجتماعی است. میدری دانش‌آموخته دانشگاه‌های شیراز و تهران در رشته اقتصاد است و سابقه نمایندگی دوره ششم مجلس و معاونت رفاه اجتماعی این وزارتخانه را دارد.
وزرای فعلی و سابق
پنج وزیر در این فهرست هستند که سه نفر آن‌ها در حال حاضر نیز در دولت حضور دارند.
سیداسماعیل خطیب، گزینه پیشنهادی وزارت اطلاعات، از نیرو‌های همین وزارتخانه بوده، تحصیلات حوزوی دارد و بیشتر به خاطر اداره طولانی مدت اداره کل اطلاعات قم شناخته می‌شود. معاونت حفاظت و اطلاعات قوه قضائیه از جمله دیگر سوابق خطیب است.
عباس علی‌آبادی در صورت اعتماد مجلس، از وزارت صمت به وزارت نیرو می‌رود. علی‌آبادی دانش‌آموخته دانشگاه‌های شریف، تهران و خواجه‌نصیر است که مدیرعاملی گروه صنعتی مپنا، معاونت وزیر نیرو در امور برق و انرژی، ریاست دانشگاه صنعتی مالک‌اشتر وابسته به وزارت دفاع در سوابق او وجود دارد. او سال 1402 و پس از استیضاح سیدرضا فاطمی امین، توسط سیدابراهیم رئیسی به عنوان وزیر پیشنهادی صمت به مجلس معرفی شد.
امین حسین رحیمی، سومین وزیر دولت سیزدهم است که گزینه تصدی‌گری وزارت دادگستری به شمار می‌رود. وزیر دادگستری فعلی، سابقه عضویت در مجلس هشتم از ملایر، ریاست کل و دادستانی دیوان محاسبات و مناصب مختلف قضایی را در کارنامه دارد.
سیدعباس صالحی، در حال حاضر با حکم رهبر انقلاب، موسسه و روزنامه اطلاعات را اداره می‌کند. او در دوره اول روحانی معاون امور فرهنگی وزارت ارشاد، پس از استعفای علی جنتی سرپرست این وزراتخانه و در دولت دوازدهم نیز وزیر ارشاد بود.
سیدرضا صالحی امیری گزینه وزارت میراث فرهنگی، از جمله افراد حلقه امنیتی‌های دولت روحانی بود که مسئولیت‌های مختلفی از جمله سرپرستی وزارت ورزش، ریاست کتابخانه ملی، وزیر ارشاد یک سال پایانی دولت یازدهم و رئیس کمیته ملی المپیک در دولت دوازدهم را بر عهده داشت.
چهره‌های جدید فهرست
قسمت دیگر فهرست وزرای دولت چهاردهم، به چهره‌های جدید اختصاص دارد که در عرصه عمومی شناخته شده نیستند.
علیرضا کاظمی، گزینه وزارت آموزش و پرورش، عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان است. او سابقه سرپرستی این وزارتخانه پس از استعفای محسن حاجی‌میرزایی در شهریور 1400، مشاور ورزیر و ریاست سازمان دانش‌آموزی را دارد. معاون پرورشی و فرهنگی، معاون آموزش متوسطه، مدیرکل فرهنگی و هنری وزارت آموزش و پرورش و مدیرکل آموزش و پرورش استان خراسان رضوی از دیگر سوابق اجرایی وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش است.
ستار هاشمی، در صورت اعتماد مجلس سکاندار وزارت ارتباطات خواهد شد. هاشمی عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز است. در کارنامه او ریاست هیأت‌مدیره شرکت ایرانسل، معاون فناوری وزیر ارتباطات، معاون فناوری شرکت ارتباطات زیرساخت کشور، معاون فناوری سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و مدیرکلی ارتباطات و فناوری اطلاعات استان فارس دیده می‌شود. او دانش‌آموخته دانشگاه‌های موناش استرالیا و علم صنعت ایران است و از متخصصان حوزه هوش مصنوعی محسوب می‌شود. ستار هاشمی برادر سیدضیا هاشمی، معاون فرهنگی اسبق وزارت علوم، استاد دانشگاه تهران و رایزن فرهنگی فعلی ایران در سوئداست.
فرزانه صادق، تک‌گزینه زن کابینه پیشنهادی و نامزد مسئولیت وزارت راه و شهرسازی است. او سابقه مدیرکلی، معاونت و مشاور وزیر را در این دستگاه دارد و به عنوان دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری ایران فعالیت می‌کند. این شورا مسئول برنامه‌ریزی و نظارت بر توسعه شهری در ایران است و نقش مهمی در تعیین سیاست‌های معماری و شهرسازی در کشور ایفا می‌کند.
محسن پاک‌نژاد، گزینه وزارت نفت است. تحصیلاتش را در رشته‌های مهندسی برق و صنایع در دانشگاه‌های تهران و امیرکبیر گذرانده است. پاک‌نژاد از مدیران ارشد وزارت نفت و نیرو محسوب می‌شود. معاون وزیر نفت در نظارت بر منابع هیدروکربوری، ریاست ستاد نظارت بر سوخت‌رسانی وزارت نفت، مدیرکلی نظارت بر صادرات مواد نفتی و بازرسی فنی وزارت نفت از جمله سوابق اوست.
حسین سیمایی، وزیر پیشنهادی علوم است. وی علاوه بر تحصیلات حوزوی، دارای مدرک دکتری حقوق خصوصی از دانشگاه شهید بهشتی، کارشناسی ارشد رشته حقوق خصوصی از دانشگاه تربیت مدرس و کارشناسی حقوق دانشگاه تهران است و در دولت دوازدهم و بشی از دولت سیزدهم عهده‌دار دبیری هیئت دولت بود. معاون حقوقی و امور مجلس وزیر علوم، قائم مقام معاون حقوقی رئیس جمهور، مدیرکل دفتر حقوقی وزرات علوم، عضو شورای مرکزی بورس دانشجویان از جمله سوابق سیمایی است.
محمد اتابک، گزینه وزارت صمت است. کارشناسی ارشد مهندسی عمران از دانشگاه میشیگان دارد و یک مدیر صنعتی- اقتصادی محسوب می‌شود. معاون اقتصادی بنیاد مستضعفان، عضویت و ریاست هیات مدیره شرکت‌های مختلف از جمله سرمایه‌گذاری بانک مسکن، مدیرعامل هلدینگ صنایع معدنی کاوه پارس و مدیریت ارشد در صنایع سیمان و فولاد از جمله سوابق اوست.