شرایط نفقه زن باردار چگونه است؟

به محض وقوع عقد نکاح دائم، زن و مرد، در برابر یکدیگر، حقوق و تکالیفی پیدا می کنند. از جمله تکالیف زن در قبال زوج خود، تمکین عام و خاص بوده و در مقابل، مرد، ملزم به پرداخت نفقه به زوجه خود می باشد. زنان، با ازدواج، دارای حقوق مالی مخصوص به خود می گردند. نفقه، از جمله حقوق مالی زنان است که به محض وقوع عقد نکاح دائم، بر عهده مرد قرار می گیرد. مصادیق نفقه، بر مبنای قانون، شامل خوراک، پوشاک، مسکن، هزینه های درمانی، در صورت نیاز خدمه و سایر موارد مندرج در قانون مدنی می باشد. از جمله موارد مورد چالش در خصوص نفقه، میزان نفقه زن حامله در ازدواج دائم و موقت یا سایر شرایط، است. باید دانست، نفقه زن باردار، بسته به اینکه در ازدواج دائم باشد یا موقت، در عده طلاق باشد یا وفات، قواعد مخصوص به خود را دارد. با توجه به توضیحات فوق، در این محتوا، قصد داریم نفقه زن باردار در ازدواج دائم، ازدواج موقت، عده طلاق و عده وفات را مورد بررسی قرار دهیم. چنانچه، پیرامون موضوع نفقه زن باردار، سوالاتی دارید، همراه ساعد نیوز باشید.

نفقه زن باردار در ازدواج دائم

عقد نکاح، از جمله عقودی است که هم، دارای جنبه مالی و هم، دارای جنبه غیر مالی می باشد. هدف از انعقاد عقد نکاح، تشکیل خانواده و بقای نسل است. در هر عقدی، طرفین عقد، در برابر یکدیگر، دارای حقوق و تکالیفی می باشند و عقد نکاح نیز از این امر، مستثنی نیست. تکلیف زن، تمکین در برابر مرد خود و تکلیف مرد، پرداخت نفقه در قبال تمکین و همچنین، پرداخت سایر حقوق مالی زن، نظیر مهریه و اجرت المثل، در صورت مطالبه او می باشد.

مطابق ماده 1107 قانون مدنی: "نفقه، عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن، از قبیل مسکن، البسه، غذا، اثاث منزل و هزینه های درمانی و بهداشتی و خادم، در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض." بر اساس این ماده، محرز و مشخص است که نفقه شامل چیست. همچنین، بر اساس ماده 1106 قانون مدنی، "در نکاح دائم، نفقه زن بر عهده شوهر است."

یکی از وضعیت هایی که برای یک زن، در ازدواج دائم، پیش می آید، بارداری او می باشد. پرسشی که مطرح می شود، این است که وضعیت نفقه زن باردار در ازدواج دائم، چگونه می باشد؟ در پاسخ به این پرسش، باید گفت: نفقه زن باردار در ازدواج دائم، فرقی با نفقه او در غیر ایام بارداری ندارد و از آنجا که مطابق قانون، پرداخت نفقه در ازدواج دائم بر عهده زوج می باشد، وظیفه پرداخت نفقه زن باردار در ازدواج دائم نیز با همسر او است. تعیین میزان نفقه زن حامله در ازدواج دائم و موقت یا سایر شرایط، در صورت عدم توافق طرفین، با تصمیم و نظر دادگاه خواهد بود.

نفقه زن باردار در ازدواج دائم، مستفاد از ماده 1106 قانون مدنی، بر عهده شوهر او می باشد و و از این حیث، فرقی میان زن باردار و غیر باردار نیست.

نفقه زن باردار در ازدواج موقت

عقد موقت یا صیغه، از جمله عقودی است که به واسطه آن، طرفین، برای مدت معینی، به عقد ازدواج یکدیگر در می آیند و یکی از انواع نکاح، می باشد. از جمله شرایط صحت عقد موقت، تعیین مهریه عقد موقت و تعیین مدت این عقد، است. بدون رعایت هر یک از این شروط، یعنی در صورت عدم تعیین مدت در عقد موقت یا عدم تعیین مهریه، نکاح منقطع واقع شده، باطل خواهد بود.

بر مبنای قانون، لزومی به ثبت عقد موقت نیست، مگر در سه مورد که عبارتند از: بارداری زوجه، توافق زوجین بر ثبت نکاح موقت و یا شرط ضمن عقد نکاح، مبنی بر ثبت عقد موقت. همچنین، بر اساس ماده 1113 قانون مدنی، زنان، در عقد موقت، از نفقه، برخوردار نبوده، مگر اینکه آن را شرط کرده باشند. بر این اساس، پرسشی که پیش می آید، این است که نفقه زن باردار در ازدواج موقت، چگونه خواهد بود؟ یا میزان نفقه زن حامله در ازدواج موقت چگونه است؟

در خصوص نفقه زن باردار در ازدواج موقت، باید گفت: با توجه به اینکه تعلق نفقه به زن، در عقد موقت، صرفا در صورتی است که شرط شده باشد، نفقه زن باردار نیز، مشمول همین شرط است. اما، از آنجا که بارداری زوجه در عقد موقت، از موارد الزام آور ثبت عقد موقت، می باشد، زن می تواند، پس از ثبت نکاح موقت خود، با ارایه مدارک به دادگاه، از حیث نفقه فرزند خود که بر عهده پدر می باشد، اقامه دعوا نموده و مرد را بر اساس حکم دادگاه، ملزم به پرداخت نفقه در ایام بارداری، از جهت نفقه فرزند نماید.

نفقه زن باردار در عقد موقت، بر اساس ماده 1113، بر عهده همسر او نیست، مگر اینکه بر آن، شرط شده باشد یا زن، پس از ثبت ازدواج موقت به علت بارداری، مرد را با حکم دادگاه، از حیث نفقه فرزند، ملزم به پرداخت نفقه ایام بارداری نماید.

نفقه زن باردار در عده طلاق

بعد از طلاق، زنان، ملزم به رعایت عده می باشند. بر اساس ماده 1150 قانون مدنی: "عده، عبارت است از مدتی که تا انقضای آن، زنی که عقد نکاح او منحل شده است، نمی تواند شوهر دیگر اختیار کند." بر اساس این ماده، زنان، بعد از انحلال عقد نکاح شان به هر علتی، اعم از فوت یا طلاق، ملزم به نگه داشتن عده می باشند. بر اساس ماده 1151 قانون مدنی، عده انواع طلاق، سه طهر یا سه ماه می باشد. اما، در خصوص زنان باردار، عده طلاق، تا پایان وضع حمل خواهد بود.

شایان ذکر است، زنان، بر اساس ماده 1109 قانون مدنی، صرفا در مدت عده طلاق رجعی، بدون نیاز به تمکین خاص، مستحق دریافت نفقه می باشند. اما، در خصوص طلاق بائن و انواع آن، در مدت عده، نفقه وجود نخواهد داشت. از طرفی، ممکن است، زنی، هنگامی که باردار است، قصد متارکه از همسر خود را داشته باشد. سوالی که مطرح می شود، این است که نفقه زن باردار در عده انواع طلاق، چگونه خواهد بود و تکلیف پرداخت نفقه زن باردار در این ایام، با چه کسی است؟

ماده 1109 اشعار می دارد: "نفقه مطلقه رجعیه در زمان عده، بر عهده شوهر است، مگر اینکه طلاق، در حال نشوز، واقع شده باشد. لیکن، اگر عده، از جهت فسخ نکاح یا طلاق بائن باشد، زن، حق نفقه ندارد، مگر در صورت حمل از شوهر خود که در این صورت، تا زمان وضع حمل، حق نفقه خواهد داشت." بر اساس این ماده، صرف نظر از نوع طلاق، نفقه زن باردار تا پایان مدت عده طلاق زن باردار، یعنی تا پایان وضع حمل، بر عهده شوهر او می باشد. میزان نفقه زن حامله در ازدواج دائم و موقت یا سایر شرایط نظیر عده طلاق، در صورت عدم توافق طرفین، با تصمیم و نظر دادگاه خواهد بود.

بر مبنای ماده 1109 قانون مدنی، نفقه زن باردار در عده طلاق، تا پایان عده طلاق زن باردار، یعنی تا زمان وضع حمل، صرف نظر از نوع طلاق، بر عهده شوهر او می باشد.

نفقه زن باردار در عده وفات

در قسمت های قبل، در خصوص عده طلاق و نفقه زن باردار در عده طلاق، همچنین، نفقه زن باردار در عقد دائم و موقت، توضیح دادیم. در این قسمت، قصد داریم تا در خصوص عده وفات شوهر و نفقه زن باردار در عده وفات، صحبت کنیم. همانطور که گفتیم، عده، عبارت است از مدتی که زنان، بعد از انحلال عقد نکاح شان به هر علتی، اعم از فوت یا طلاق، ملزم به رعایت آن می باشند و نمی توانند در این ایام، اقدام به ازدواج مجدد نمایند.

• مطابق ماده 1154 قانون مدنی، عده وفات، چه در خصوص ازدواج دائم و چه در خصوص نکاح منقطع، چهار ماه و ده روز می باشد. اما در خصوص زن باردار، عده وفات، تا زمان وضع حمل زن باردار، خواهد بود، مگر اینکه باقی مانده بارداری، کمتر از 4 ماه و ده روز باشد. ماده 1110 قانون مدنی، در خصوص نفقه زن باردار در عده وفات و به طور کل، نفقه زنی که همسر او فوت شده است، مقرر داشته: "در ایام عده وفات، مخارج زندگی زوجه، عند المطالبه از اموال اقاربی که پرداخت نفقه به عهده آنان است (درصورت عدم پرداخت) تامین می گردد."
• بر اساس ماده 1110 قانون مدنی، نفقه زن باردار در عده وفات، یعنی تا پایان وضع حمل، بر عهده اقاربی که پرداخت نفقه بر عهده آنان است می باشد. این اقارب، شامل خویشاوندان شوهر فوت شده، نظیر فرزندان او، پدر او و سایر افراد می باشند. در صورت استنکاف آنان از پرداخت نفقه زن باردار، عند المطالبه، از اموال اقاربی که پرداخت نفقه به عهده آنان است، قابل وصول و تامین می باشد.
• نفقه زن باردار در عده وفات، بر اساس ماده 1110 قانون مدنی، بر عهده اقارب متوفی و در صورت استنکاف آنان از پرداخت، قابل تامین از اموال آنان، می باشد.

نفقه زن ناشزه باردار

ناشزه شخصی است که نسبت به انجام وظایف قانونی و شرعی خود بدون دلیل موجه ای امتناع کند یعنی نافرمانی زن از انجام دادن وظایف خاص زناشویی را نشوز و چنین زنی را ناشزه می نامند. در این صورت است که زن استحقاق دریافت نفقه را نخواهد داشت. طبق ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی در نهایت زمانی که زن از روی نشوز خانه همسر را ترک کند نفقه او ساقط خواهد شد اما ” در راستای حمایت و صیانت از زن، حمل وصف باردار بودن زن صرف نظر از اینکه ناشزه باشد یا مطلقه وی مستحق دریافت نفقه است و زن حامله طبق ماده ۱۱۰۹ قانون مدنی تا زمان وضع حمل یعنی زایمان مستحق دریافت نفقه است چه اینکه در حال نشوز باشد چه در عده. همچنین نفقه ای که مرد در زمان بارداربودن و زایمان زن ناشزه به زن پرداخت می کند به جهت تامین امورات فرزند و زحماتی است که زن در دروران بارداری و زایمان متحمل شده است.

امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .

شرایط نفقه زن خانه دار چگونه است؟