شرایط و نحوه تکثیر و تولید مثل مرغ عشق

مرغ عشق ها یکی از هزاران مدل پرندگان خانگی هستند که به دلیل بازیگوشی و شیطنت هایی که دارند طرفداران زیادی بین دوسداران پرنده پیدا کرده اند. این پرندگان به شدت خون گرم هستند و خیلی سریع با محیط جدید و افراد غریبه ارتباط بر قرار می کنند از تفریحات مرغ عشق ها می توان به علاقه شددیی آن را به صحبت کرد با انسان ها و بالا و پایین پریدن هایشان اشاره کرد به طوری که اگر این پرندگان را در قفسان محبوس کنید دائما خودشان را به دیواره های آن می کوبند تا آزادشان کنید.

به طور کلی مرغ عشق ها را می توان به 2 گروه انگلیسی و معمولی تقسیم کرد که به غیر از یکسری تفاوت های ظاهری مانند اندازه جثه و رنگ پرهایشان، از نظر خلق و خو و رفتار کاملا مشابه یکدیگر هستند.طول عمر این پرندگان به فاکتور های زیادی مانند: نوع تغذیه، میزان خواب و شیوه نگهداری آن ها بستگی دارد ولی به طور میانگین بین 4 تا 6 سال عمر می کنند. طبق آمار های رسمی ارائه شده می توان گفت که مرغ عشق های انگلیسی کمتر از مرغ عشق های ساده عمر می کنند.در دنیای پرمشغله امروز که مردم بیش از گذشته درگیر مشکلات و فشار های زندگی هستند تمایل بیشتری به خرید یک حیوان خانگی کم دردسر و جذاب نشان می دهند.اگر شما هم قصد یک پرنده به عنوان حیوان خانگی دارید مرغ عشق یکی از بهترین گزینه های شما است، این پرندگان نسبتا کم هزینه هستند و به راحتی کثیر می شوند.

جفت کردن و تولید مثل مرغ عشق منطبق بر اصول خاص خود است و اگر اطلاعات لازم در مورد نگهداری مرغ عشق ها را آموخته باشید,تکثیر و جوجه کشی از مرغ عشق ها برایتان بسیار راحت و آسان خواهد بود.مرغ عشق ها فارغ از تمامی نیازهایشان که شامل( تغذیه و آب و محیط و لانه)میشود نیازمند یک برنامه خاص زیستی نیز هستند که رعایت این امر میتواند در روند تولید مثل و تکثیر از مرغ عشق ها کمک شایانی نماید

شرایط تکثیر و تولید مثل مرغ عشق

برای تکثیر مرغ عشق نیازی به وسایل خیلی گران قیمت و زحمت زیاد نیست، کافی است به آن دل بدهید و واقعا حوصله داشته باشید.

1. به ازای هرجفت مرغ عشقی که دارید یک خانه تخم بگیرید، بهتر است خانه پلاستیکی باشد (در بازار هم خانه چوبی و هم پلاستیکی موجود است ، لانه پلاستیکی بهتر می باشد چون به راحتی قابل شست و شو بوده و مثل چوب نیست که موجودات ذره بینی لای درزها و سوراخهایش رشد کنند).
2. لانه را بعد از خرید با آب گرم و مایع ظرفشویی خوب بشویید و 2 ساعت در معرض نور آفتاب بگذارید تا کاملا خشک و ضد عفونی شود.
3. لانه را نه خیلی بالا و نه در کف قفس ، بلکه در وسط یکی از دیواره های قفس بگذارید جلوی در لانه طوری یک میله را به موازاتش قرار بدهید تا پرنده بتواند راحت به درون لانه برود.
4. پرنده را با انواع میوه ها مثل سیب ، گلابی ، پوست هندونه و انواع سبزیها مثل شوید و هویج و جعفری تغذیه کنید و البته جوانه گندم هم که یک غذای بسیار ایده آل و مقوی محسوب می شود را فراموش نکنید .
   آب تازه را همواره در اختیار پرنده خود بگذارید (ویتامین و کلسیم را هفته ای دو بار به آب آنها اضافه کنید).
5. جای نه گرم و نه سرد و بدون جریان شدید هوا را برای قرار دادن قفس در نظر بگیرید.

قفس مناسب در تکثیر مرغ عشق

تهیه یک قفس مناسب با فضای کافی در تکثیر مرغ عشق ها محاسن بسیاری دارد و موجب تکثیر موفق تری از این طوطی سانان ریز جسته میگردد.حداقل ترین سایز قفس در تکثیر مرغ عشق (رسمی یا هلندی) طول۵۰ است و بهترین آنها طول ۸۰ سانتی متر تا۱ متر است که بستگی به فضای نگهداری و وسع مالی میتوانید تهیه نمایید.هرچه قفس بزرگتر باشد پرنده آزادی عمل بیشتری دارد و به همان نسبت نیز پس از تولد جوجه ها دچار کمبود فضا نخواهند بود.

جادانه ای مناسب در تکثیر مرغ عشق

در زمان تکثیراز مرغ عشق ها مصرف دانه نیز افزایش می یابد که نیاز است از جا دانه ایی سایز بزرگ استفاده نمود و یا از دو یا چند ظرف مجزای جا دانه ایی استفاده نمود.

جا آبی مناسب برای مرغ عشق ها

مرغ عشق ها نیز همانند دیگر طوطی سانان اب کمی مصرف دارند اما این امر ملاک بر عدم استفاده آب توسط آنها نیست انتخاب یک جاآبی مناسب میتواند در زمان تولید مثلشان کاملا کاربردی باشد چرا که درزمان رشد جوجه ها مرغ عشق ها مصرف آبی چند برابر را دارند. بهترین جای ابی برای مرغ عشق ها از نوع استوانه ایی سایز بزرگ و یا متوسط باشد که براحتی قابلیت تامین و تعویض آب را بدونه وارد نمودن استرس به پرندگان می دهد . در صورتی که شما از جا ابی های کوچک استفاده می نمایید در فصل تولید مثل میتوانید از یک جا ابی دیگر نیز در کنار جا ابی قبلی خود نیز استفاده نمایید.
“مهم است که در زمان تولید مثل مرغ عشق ها آب به صورت روزانه تعویض گرددو دراختیار پرنده قرار گیرد تا از انتقال بیماری های باکتریایی جلوگیری بعمل آید”

خصوصیات مرغ عشق نر برای جفت گیری و تکثیر

1. به بلوغ کامل رسیده باشد(بینی اش کاملا آبی باشد)
2. آماده بودن پرنده که با مشاهده پرهای پس(مقعد)پرنده میتوان متوجه شد
3. از لحاظ جسمی نقصی نداشته باشد
4. از لحاظ روحی آماده باشد(زیاد آواز بخواند)
5. آواز خواندن نر:آواز این پرنده خاص نیست وبیشتر صدای اطرافش را تقلید میکند

خصوصیات مرغ عشق ماده برای جفت گیری و تکثیر

1. بالغ باشد(بینی اش کاملا سفید باشد )
2. بینی ماده باید کاملا سفید باشد ،اگر سفید متمایل به بنفش است (صورتی)هنوز بالغ نیست ولی اگر بینی اش قهوه ای است سن زیادی دارد وباید تا سفید شدن بینی اش صبر کرد
3. آماده بودن پرنده که با مشاهده پرهای پس(مقعد)پرنده میتوان متوجه شد
4. جثه اش ضعیف نباشد( معمولا پرندگان ماده با جثه بزرگ جوجه های قوی دارند)

مدت زمان لازم برای جفت شدن مرغ عشق نر و ماده

زمان مشخصی را نمی توان تعیین کرد ، این امر کاملا به خصوصیات مرغ عشق بستگی دارد بعضی ها شدیدا گوشه گیر هستند (معمولا در مرغ عشقهای ماده بیشتر دیده می شود) و دیرتر عادت می کنند .هرچه محیط برایشان مستعد تر باشد سریعتر جفت می شوند.

برای موفقیت در تولید مثل و جوجه گرفتن به چه مواردی باید توجه کرد؟

1. فراهم آوردن شرایط مناسب نگهداری و تغذیه.
2. قرار دادن جعبه آشیانه : یک محرک برای تولید مثل محسوب می شود. برای مرغ عشق جعبه آشیانه به اندازه 23‚17‚17 سانتیمتر و ورودی به قطر 4-5 سانتیمتر مناسب است .
   وجود یک میله جلوی سوراخ ورودی کمک می کند پرنده نر جفت خود را هنگام خوابیدن روی تخم ها بهتر تغذیه کند. ضمنا مرغ عشق تخم را مستقیما روی کف لانه می گذارد و نیاز به وسیله دیگری نیست .
3. استرس : استرس را باید به حداقل رساند. صاحبان وسواسی یا فضول که بطور متناوب داخل جعبه آشیانه را نگاه می کنند و نیز ظاهر شدن شکارچیانی مانند گربه اطراف قفس از عوامل مهم استرسزا محسوب می شوند.
4. نقش تحریک سایر پرندگان : می توان چند جفت مرغ عشق را در قفس های مجزا ولی در کنار یکدیگر قرار داد. صدای هر جفت می تواند جفت های دیگر را به نشان دادن رفتار تولید مثلی تشویق کند.
5. تأثیر نور : افزایش تدریجی مدت زمان وجود نور تحریک مناسبی است . فصل جفت گیری مرغ عشق (معمولا) بهار و تابستان است . شما می توانید در زمستان با روشن نگه داشتن چراغها تا پاسی از شب پرندگان خود را به جفتگیری تحریک کنید.
6. وجود فضای مکفی و کم بودن تعداد افراد گونه در اکوسیستم محلی: برای این کار باید قفسی بزرگ را برای نگهداری مرغ عشق در نظر بگیرید و سعی کنید تعداد مرغ عشق هایی که درون یک قفس نگهداری می نمایید در حداقل تعداد باشد.
7. توان جنسی بالا : برای نیل به این مهم سعی کنید در جیره مرغ عشقهای خود انواع مواد غذایی را گنجانده و از انواع ویتامین ها استفاده نمایید و علاوه بر آن در بین دفعات جفتگیری دوره های استراحت را برای مرغ عشقهای خود مد نظر داشته باشید .

تشخیص ناباروری در مرغ عشق

بعضی مرغ عشقهای نر توانایی باروری ندارند این مشکلات که اغلب ژنتیکی هستند درمانی ندارد .گروهی از مرغ عشقها هم هستند که با هم جفت نمی شوند، یعنی گرچه سعی در جوجه دار شدن دارند اما تخم حاصل ، بی نطفه است .البته علت اول بیشتر اتفاق می افتد که شما می توانید پرنده نر را عوض کنید.بعضی وقتها این امکان وجود دارد که بتوان مشکل بی نطفه بودن تخم را حل کرد (در بیشتر موارد مربوط به پرنده نر می شود. در صورتی که این مشکل در پرنده نر از نوع ژنتیکی نباشد امکان درمان آن وجود دارد.کمبود ویتامین D و E و برخی از مینرالها در پرنده باعث ناباروری آن می شود.سعی کنید که از داروخانه دامپزشکی مولتی ویتامین و مینرال (مواد معدنی) تهیه کنید.اکیدا توصیه می کنم جوانه گندم تازه را نیز در اختیار پرنده بگذارید.

جوانه گندم یکی از مقوی ترین مواد غذایی برای اکثر موجودات است.تخم کتان را نیز در جیره غذایی مرغ عشق خود بگنجانید چرا که به نطفه سازی کمک میکند ولی میزان زیاد تخم کتان می تواند مشکل آفرین باشد ،زیرا دانه ای بسیار چرب است و مصرف بیش از اندازه آن ، به کبد پرنده آسیب وارد می کند ؛ این کارها را انجام داده و اگر بعد از 2 یا 3 سری تخم گذاری ،بازهم مشکل ادامه داشت ، می توانید مطمئن باشید که مشکل پرنده شما ژنتیکی بوده و راه درمانی ندارد).

جفت گیری در مرغ عشقها دلیل بر تخم گذاری آنها نیست. ممکن است که دو مرغ با هم جفت باشند اما تا مدت ها از تخم گذاری خبری نباشد.اگر علل ژنتیکی و بیماری را فاکتور بگیریم ، علل دیگری نیز چون اضطراب ، عدم وجود لانه تخم گذاری باب میل ، کوچک بودن قفس و همچنین کمبود غذا و آب باعث این مسئله هستند.باید محیط زندگی مرغ عشق های جفت گیری کرده به گونه ای باشد که همیشه این اطمینان را حس کنند که غذا و آب به میزان فراوان و بیش از نیاز در اختیارشان خواهد بود.

در صورتی که همه چیز نرمال باشد ، یعنی نر و ماده هر دو کاملا سالم باشند و فضای لانه نیز آماده باشد، مرغ ماده تا 6 تخم می گذارد مرغ ماده هنگامی که شروع به تخم گذاری می کند این کار را تا زمانی ادامه می دهد که صدای نبض جوجه درون یکی از تخمها را بشنود.در این حالت از تولید تخم بیشتر اجتناب کرده و به گرم نگه داشتن و خوابیدن بر روری تخم های باقی مانده اکتفا می کند.اگر به هر دلیل یکی از تخم ها خراب شود ، خود ماده این مسئله را متوجه شده و آن را بیرون می اندازد.البته توجه کنید که ممکن است تخم بیرون انداخته شده سالم باشد و تنها به اشتباه و یا کمبود فضا و حرکات مادر در لانه بیرون بیفتد.

هفت روز پس از اینکه مرغ بر روی تخم خوابید می توانید خودتان سالم بودن تخم را امتحان کنید. برای اینکار به آرامی تخم را برداشته و در فضای تاریک در مقابل یک لامپ پرنور نگاه دارید ، باید یک لکه سیاه در وسط تخم ببینید ؛ این لکه همان جنین است که کم کم بزرگ شده و کل فضای تخم را میگیرد. تقریبا 18 تا 21 روز طول می کشد تا جوجه از تخم بیرون بیاید. جوجه ابتدا کور است و قدرت بینایی ندارد و پس از 7 تا 10 روز چشم باز می کند.

نکته : بعضی موارد ممکن است مرغ عشق ماده پس از اینکه جوجه هایش از تخم بیرون آمدند بعضی از آنها ترد کرده و از لانه بیرون بیاندازد ، یکی از علل این مسئله فقدان غذا در قفس است چرا که در حین بزرگ کردن جوجه مصرف غذای مرغ عشق ها چند برابر می شود ، اگر با چنین موردی مواجه شدید به آرامی جوجه را در دهانه لانه قرار دهید ، در این حالت مادر جوجه را به درون لانه و به زیر شکم خود هدایت می کند اما اگر این اتفاق باز هم تکرار شد یا باید جوجه را در زیر شکم مرغ عشق دیگری که خود صاحب جوجه است قرار دهید و یا اینکه خودتان نقش مادر را برایش ایفا کرده و آن را بزرگ کنید.

تاثیر عوامل محیطی بر باروری و بسط اصول حاکم بر تولید مثل مرغ عشق

از میان عوامل موثر بر بروز رفتار تولید مثلی هر سه عامل ذکر شده که شامل دمای هوا ، طول روز و میزان دسترسی به آب و غذا می باشد بر ایجاد رفتار تولید مثلی در مرغ عشق موثر می باشد.برای اینکه بتوانید در امر تکثیر موفق باشید عوامل ذکر شده را به صورتی که در ذیل بیان می کنم به کار گیرید:

1- دما

بهترین دما حدود 26-27 درجه سانتیگراد می باشد که علاوه بر اینکه دمایی مشابه فصل بهار و آغار بارندگی دارد به خراب نشدن تخمها (بر اثر دمای بالا و یا پایین) و عدم اتلاف انرژی مرغ عشق ماده (برای گرم کردن تخمها) کمک می کند.

2- طول روز

برای تامین روشنایی و شبیه سازی فصل بهار و تابستان و تحریک ترشح ملاتونین و هورمونهای جنسی در مرغ عشقها سعی کنید تا پاسی از شب (در فصول پاییز و زمستان) چراغهای محل نگهداری آنها را روشن نگهدارید.

3- آب و غذا

برای ایجاد حس امنیت و جلوگیری از کشتار نوزادان(چه عمدی و چه غیر عمدی (کمبود انرژی دریافتی بوسیله نوزاد __> عدم توانایی در انجام صحیح متابولیسم __> اختلال در کارگرد بافتهای بدن __> مرگ)) سعی کنیدغذا (ر.ج بخش تغذیه) و آب کافی در اختیار آنها قرار دهید.همچنین برای تامین ویتامینهای دخیل در امر تولید مثل از مولتی ویتامین و قرصهای ویتامین (ر.ج بخش تغذیه قسمت انواع ویتامین ها و خواص آنها) استفاده نمایید.

طریقه تشخیص نطفه دار بودن تخم مرغ عشق

بوسیله یک منبع روشنایی مثل چراغ قوه ، به تخم نور بتابانید (باید حدود 4 تا 6 روز از زمان تخمگذاری گذشته باشد_در این زمان جنین در حال تشکیل به راحتی قابل تشخیص می باشد) در صورت وجود جنین یک لکه تیره درون تخم مشاهده می گردد(اگر در اواخر دوران جنینی به تخم حاوی جنین زنده نگاه کنید قادر به دیدن حرکات ظریفی خواهید بود که نشان دهنده حیات جنین درون تخم می باشد) در غیر این صورت (عدم رویت لکه) می توانید به هرز بودن تخم یقین داشته باشید و آن را دور بیاندازید.

تشخیص تخم با جنین مرده

بعضی از اوقات جنین درون تخم به دلایلی می میرد ؛ علل احتمالی آن می تواند به قرار زیر باشد :

1. فقدان مواد غذای حیاتی در تخم
2. بیماری عفونی
3. پیدیش فاکتور لتال به دلیل هم خونی
4. وجود مواد سمی درون خوارک والدین ( پیش از تخمگذاری)
5. صدمه فیزیکی و ورود عوامل بیماری زا به درون تخم (اگر تخمی صدمه فیزیکی ناچیزی دیده باشد می توان ترک را بوسیله لاک ناخن و یا چسب پوشاند هرچند که احتمال جوجه شدن تخم ، به دلیل احتمال ورود عوامل ویروسی ، باکتریایی و ... کاهش می یابد)
6. آلودگی تخم بوسیله مدفوع مادر و یا جوجه های بزرگتر.

تشخیص مرگ جنین مرغ عشق

مرگ جنین را به دو صورت می توان تشخیص داد که در ادامه بیان نموده ایم.

1.عدم رسیدگی به تخم و آلوده شدن تخم با مدفوع

همانطور که ذکر گردید همین آلوده شده بوسیله مدفوع به دلیل مختل کردن تبادل رطوبت و اکسیژن با محیط خود می تواند عامل مرگ جنین باشد :

به دلایل مختلف ممکن است این اتقاق رخ دهد از جمله کثیف بودن ذاتی ، بیما بودن (در این حالت باید مرغ عشق ماده را از قفس تکثیر دور کرد و تخمها را نیز درو ریخت چون احتمال سرایت بیماری به آنها و ایجاد اپیدمی وجود دارد)و یا جوان بودن مرغ عشق ماده ؛ در این صورت (اگر احتمال می دهید که هنوز جنین درون تخم زنده است) باید مبادرت به شستشوی تخم ها نمایید ؛برای این کار تخمها را در ظرفی حاوی آب گرم (حداکثر 35 تا 40 درجه سانتی گراد) قرار داده و صبر کنید تا کثافات آن حل شود ،متاسفانه در این حالت لایه پروتئینی نازک سطح تخم نیز از بین رفته و تخم قابلیت تنظیم رطوبت و ممانعت از ورود باکتری ها را از دست میدهد که این امر اغلب منجر به تلف شدن جنین می گردد به همین دلیل باید معقول بودن شستشوی تخم را مورد سوال قرار داد.

2_تیره شدن غیر عادی تخم

این تیرگی را نباید با تیرگی تخم در اواخر دوران جنینی اشتباه گرفت بلکه این امر به دلیل فساد تخم حادث می گردد و برای افراد حرفه ای تشخیص آن بسی سهل و آسان است

جدول رشد جوجه ها

لازم به ذکر است که گزارش میشائیلیس در اواسط دهه 60 میلادی منتشر شده و متاسفانه (همانطور که مشاهده می نمایید) از دقت و تقریب درستی برخوردار نیست چراکه دارای خطا بر حسب واحد اندازه گیری می باشد ( واحد گرم می باشد و خطا نیز بر حسب گرم است)

به مرغ عشق خود چه دارویی بدهیم؟