مهندسی شهرسازی چیست؟
شهرسازی عبارت است از مطالعهٔ طرح‌ریزی و توسعهٔ شهرها با در نظر گرفتن احتیاجات اجتماعی و اقتصادی با توجه به حداقل رساندن مشکلات شهری و پاسخ‌گویی به نیازهای عمومی جمعیت شهری. آنچه که به طور معمول درشهرسازی صورت می‌گیرد، طراحی، تقویت و تنظیم فضا به منظور ایجاد توسعه‌ای موزون است. دانش شهرسازی به بررسی کلیه تحولات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فیزیکی یک شهر می‌پردازد و تلاش می‌کند که روابط موجود در یک شهر را در قالب یک نظام هماهنگ، مدیریت و سازماندهی کند.
مهندس شهرسازی کیست؟
مهندس شهرسازی کسی است که با مطالعه و بررسی روابط اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی حاکم در شهر، برنامه‌ای بسامان و مطبوع برای یک شهر ارائه می‌دهد، برنامه‌ای که تصویرگر سیمای شهر در آینده است. مهندس شهرسازی می تواند در تغییر سیمای شهر، ایجاد بدنه چشم نواز و منظری خوب و آرامش بخش و پیش بینی تمام تمهیدات لازم که تامین خدمات عمومی شهر را منظور کند، فعالیت داشته باشد .
مهندس شهرسازی یک شهر را برنامه ریزی و طراحی می کند. بنابراین باید یک دید وسیعی داشته باشد. او باید شرایط و الزامات مختلف محل مورد نظر از جمله اقلیم، فرهنگ و ... را در نظر گرفته و با کمک خلاقیت و نوآوری خود آنها را به بهترین شکل در برنامه ها و طراحی های خود لحاظ کند.
شهرسازی در عین تخصصی بودن، با زمینه های مختلف مسایل شهری، روستایی، منطقه ای، انسانی و ... ارتباط نزدیکی دارد.مهندس شهرسازی معمولا در کار خود با متخصصان مختلف از جمله مهندسان معماری و عمران، جامعه شناسان، مردم شناسان، متخصصان محیط زیست و جغرافیا ارتباط دارد.
فعالیت های مهندس شهرسازی حوزه های مختلفی را در بر می گیرد که معمولا با توجه به تخصص و گرایش تحصیلی، در یک یا چند حوزه مشغول به کار می شود. این حوزه ها عبارتند از :
-
برنامه‌ریزی شهری که عمدتاً بر روی کاربری اراضی متمرکز است؛ یعنی بررسی می‌کند که ما چگونه فضا و پهنه شهر را به فعالیت‌های مختلف اعم از صنعتی، تجاری و مسکونی اختصاص دهیم.
-
برنامه‌ریزی حمل و نقل
-
برنامه‌ریزی اقتصادی و اجتماعی؛ چون در شهر تنها موضوع مورد بررسی فیزیک شهر نیست بلکه مسأله مهم، جامعه شهری و انسان‌هایی هستند که در این محیط زندگی می‌کنند. به عبارت دیگر برای اقشار مختلف که امکانات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی دارند یا برای اقوام مختلفی که در مکان‌های مختلف یک شهر زندگی می‌کنند، باید برنامه‌ریزی شود.
-
برنامه‌ریزی شبکه‌های زیرساختی مثل آب، برق و تلفن.
-
برنامه‌ریزی محیط زیست که به بررسی خطرات محیط زیست مثل سیل و زلزله می‌پردازد و برای مقابله با این سوانح برنامه‌ریزی می‌کند و تأثیرات سوئی را که انسان بر محیط زیست می‌گذارد مطالعه می‌کند.
-
طراحی شهری که به طراحی سه‌بعدی شهر پرداخته و محور توجه آن مناسبات انسان با محیط فیزیکی خود است. در واقع در طراحی شهری انسان با تمام خصوصیات جسمی، روحی و معنویش مطرح است و هدف آن نیز ارتقای کیفیت شهر می‌باشد.
وظایف مهندس شهرسازی به شرح زیر می باشد:
-
تهیه طرح ها و نقشه های شهری و منطقه ای
-
انجام پروژه های طراحی، ساخت محوطه ها، تفکیک اراضی و ...
-
تایید نقشه های ساخت و ساز
-
نظارت بر اجرای پروژه های ساختمانی و شهرسازی
-
دادن مشاوره به مدیران و مسئولان در امور شهری
-
طراحی و برنامه ریزی برای ایجاد انواع شهرک های مسکونی، تجاری و صنعتی
-
برنامه ریزی و طراحی شهرهای جدید
-
بررسی نتایج و اثرات انواع پروژه های عمرانی روی مسایل شهری و شهرنشینی
-
برنامه ریزی و مدیریت سیستم حمل و نقل شهری و تلاش جهت توسعه آن
-
طراحی اولیه یا مجدد خیابان ها و معابر با هدف افزایش ایمنی و راحتی همه افراد جامعه و کاهش ترافیک و ازدحام
-
برنامه ریزی و اخذ تدابیری برای کاهش اثرات سوء زندگی شهری
-
مکان یابی عناصر و کاربریهای گوناگون شهری
