سیستم های ترمز بر روی خودروها در ابتدا کاملا به شکل مکانیکی طراحی و تولید می شدند که در آن ها نیروی ترمز وارده از طرف راننده به صورت مساوی بین تمام چرخ های خودرو تقسیم می شد.که با تست های انجام شده بر روی خودروها، مهندسین به این نتیجه رسیدند که در شرایط متفاوت نیاز به اعمال نیروی ترمز متفاوتی به چرخ های خودرو است. این نیاز، با گسترش تکنولوژی های موجود بر روی خودروها و همچنین بالا رفتن سرعت و شتاب خودروها که شرایط کنترل و توقف کردن متناسب با خود را طلب می کرد بیشتر حس می شد.
با توجه به این امر سیستم های ترمز و کنترل خودروها نیز روز به روز پیشرفت کرد و سیستم های جدیدی در این زمینه ظهور کرد، این روزها عبارت EBD بر روی سیستم ترمز اکثر خودروها قابل مشاهده است. سیستمی که به نوعی کنترل کننده میزان نیروی وارد شده به هر چرخ در هنگام ترمز گیری است آیا با این سیستم آشنایی دارید؟ آیا می دانید خودرویی با توجه به داشتن سیستم EBD چه تفاوت هایی را با خودروی غیرمجهز به آن دارد؟ در ادامه به بررسی سیستم EBD یا سیستم توزیع الکترونیکی نیروی ترمز بین چرخ ها و وظیفه آن در سیستم ترمز خودرو و نحوه عملکرد آن می پردازیم.
سیستم ترمز ebd چیست؟
EBD که به آن محدودیت الکترونیکی نیروی ترمز (EBL) نیز گفته می شود، بخشی از سیستم ترمز ضد قفل خودرو و کنترل الکترونیکی پایداری (ESC) است. ترمز ebd ترکیبی از اجزای هیدرولیک و الکترونیکی است که فشار ترمز اعمال شده بر روی چرخ ها را توزیع و تنظیم می کند تا ترمز بسیار پاسخگو و ایمن را در مواقع اضطراری ارائه دهد. هدف اولیه سیستم ترمز EBD جلوگیری از تصادفات جاده ای است و به همین دلیل به عنوان یک ویژگی ایمنی فعال طبقه بندی می شود.سیستم EBD داده ها را از سنسورهای سرعت جمع آوری می کند تا اطمینان حاصل شود که هر چرخ با سرعت یکسانی می چرخد. اگر در داده های تولید شده ناهماهنگی وجود داشته باشد، به این معنی است که مشکلی وجود دارد و ممکن است لاستیک در حال لغزش باشد. در نتیجه، سیستم شما را قادر می سازد تا اقدامات اصلاحی را انجام دهید.
نحوی عملکرد سیستم ترمزگیری EBD
در حالت ایده آل هر چرخی از خودرو که وزن بیشتری را تحمل می کند برای توقف، نیروی بیشتری می طلبد. در اکثر خودروها به صورت پیش فرض چرخ های جلویی به دلیل وجود موتور و گیربکس وزن بیشتری را تحمل کرده و در همین راستا نیز نیروی ترمز بیشتر را نیازمند هستند. البته این وضعیت برای شرایطی است که غیر از راننده شخص دیگری در خودرو وجود نداشته باشد و خودرو وزن بار را تحمل نکند.
با اضافه شدن بار و 3 مسافر به صندلی های عقبی خودرو، وزنی که چرخ های عقبی تحمل می کنند بیشتر از چرخ های جلویی بوده و طبیعی است که چرخ های عقبی برای ایستادن خواهان نیروی بیشتری باشند. در این شرایط سیستم ترمزگیری EBD کمک کننده خواهد بود. در واقع نبود سیستم EBD سبب می شود که نیروی ترمز یکسان بین چرخ ها تقسیم شده و در نتیجه تعدادی از چرخ ها با کمبود نیروی ترمز مواجه شده و طول خط ترمز آن ها افزایش یابد. از طرف دیگر نیز نیروی ترمز اضافی بر روی چرخ هایی که وزن کمتری دارند هدر رفته و حتی ممکن است سبب قفل شدن آن ها شود.
برای درک بهتر موضوع تصور کنید که یک خودرو سواری دیفرانسیل جلو را رانندگی می کنید که چرخ های جلو آن سهم بیشتری از نیروی ترمز را می طلبند. در هنگام ترمزگیری با این خودرو اگر نیروی ترمز یکسانی برای چرخ های جلو و عقب فرستاده شود، چرخ های عقب که فشار کمتری را تحمل می کنند، قفل خواهند شد و شما اختیار خودرو را از دست خواهید داد و خودرو شروع به چرخیدن می کند. در این حالت با کمک سیستم ترمزگیری EBD نیروی بیشتری به چرخ های جلو منتقل شده و خودرو در حالت تعادل باقی می ماند.به طورکلی EBD به عنوان یک زیر سیستم برای سیستم ترمزگیری ABS این وظیفه را به عهده دارد که ثبات رانندگی را افزایش داده و نیروی حاصل از فشار دادن پدال ترمز را با تناسب به چرخ های جلو، عقب، چپ و راست منتقل کند.
کاربرد سیستم ترمزگیری EBD
نیرویی که می توانست در چرخ هایی با وزن زیاد باعث ترمزگیری بهتر شود به چرخ هایی با وزن کم وارد شد و هیچ اثری ندارد ولی در خودروی دارای سیستم EBD، این سیستم بر حسب وزن وارد بر هر چرخ نیروی ترمز وارد بر آن چرخ را تغییر می دهد و در این صورت، ترمزگیری به بهترین نحوه انجام می شود، بنابراین در سیستم ترمز EBD، اگر بار یا مسافر به خودرو اضافه شود، نیروی ترمز وارد بر هر چرخ تغییر می کند.تا اینجا با وظیفه سیستم EBD آشنا شدید و نوبت به شرح کاربرد ترمز ای بی دی می رسد.
هنگام کم بودن وزن خودرو و یا وجود بار اضافه در آن
یکی از مواردی که استفاده از سیستم ترمزگیری EBD را ضروری می کند، هنگام کم بودن وزن خودرو و یا وجود بار اضافه در آن است. بهره مندی خودروهای باری، کامیون ها و وانت ها از سیستم ترمز EBD بسیار حائز اهمیت است چرا که چینش بار و وزن سنگین آن می تواند بر مسیر توقف خودرو تاثیر بالایی گذارد. خودروهای باری و حتی سواری ای که از سیستم ترمز EBD استفاده می کنند در طی سیکل ترمزگیری مسافت کمتری را طی می کنند.همان طورکه پیش از این نیاز بیان کردیم در هنگام نبود بار و حرکت خودرو در یک مسیر مستقیم هم سیستم ترمزگیری EBD بسیار مفید واقع خواهد شد. در این شرایط به دلیل قرارگیری موتور، گیربکس و تجهیزات خودرو در قسمت جلویی وزن بیشتری روی چرخ های جلو قرار گرفته و همین امر نیز سبب می شود که چرخ های جلویی در هنگام ترمزگیری خواهان نیروی بیشتری باشند.
هنگام حرکت در پیچ ها
کاربرد دیگر سیستم ترمز EBD در جهت حفظ پایداری خودرو در پیچ ها است. از آنجا که در پیچ نیروی وارده به هر چرخ به علت نیروی گریز از مرکز متفاوت است نیروی ترمز مورد نیاز آن نیز متفاوت است. در پیچ ها چرخ های بیرونی سرعت دورانی بالاتری نسبت به چرخ های درونی داشته و در نتیجه برای ایستادن نیروی بیشتری را نیز می طلبند. در این شرایط اگر راننده اقدام به ترمزگیری کند نیروی ترمز خودرو با کمک سیستم هوشمند EBD به صورت متفاوت به هر چرخ اختصاص می یابد و این امر کنترل بیشتر راننده بر روی خودرو را به دنبال دارد.
هنگام حرکت روی مسیر های لغزنده و جاده های دارای برف و یخ
هنگام حرکت روی مسیر های لغزنده و جاده های دارای برف و یخ نیز سیستم ترمزگیری EBD بسیار کارآمد خواهد بود. در حالت عادی چرخ ها اصطکاک یکسانی نسبت به یکدیگر با سطح آسفالت دارند اما اگر چرخی بر روی برف و یا یخ قرار گرفته باشد چون اصطکاک کمتری با سطح جاده دارد نیروی ترمز کمتری را نیز می طلبد. در این حالت اگر نیروی ترمز یکسانی به تمامی چرخ ها وارد شود چرخی که روی مسیر لغزنده و یا برف و یخ قرار دارد قفل می کند. این اتفاق سبب می شود که خودرو از مسیر خود منحرف شده و از جاده خارج شود. سیستم EBD در این حالت به کار آمده و کمک می کند که با توزیع الکترونیکی نیرو بین چرخ ها عمل ترمزگیری به بهترین نحو ممکن خود رخ دهد.با توجه به تمامی توضیحات ارائه شده می توان نتیجه گرفت که EBD به عنوان یک سیستم الکترونیکی توزیع نیروی ترمز برای خودروهای امروزی بسیار حائز اهمیت است. به خصوص اگر خودروهای مذکور به جهت حمل بار مورد استفاده قرار گرفته و یا در شرایط جاده ای خاص از آن ها استفاده شود.
تفاوت سیستم ترمز EBD و ESP
EBD مخصوص تقسیم نیرو روی ۴ چرخ برای حفظ تعادل هست. تمام خودرو های که مجهز به ABS هستن EBD هم دارند. ولی سیستم ESP کنترل پایداری خودرو هستش و ربطی به ترمز ندارد. ربط آن به بالا رفتن کنترل بهترش توی پیچ با سرعت های بالا است. همش مربوط به پیچ نمیشود. توی جاده های برفی و لغزنده خیلی کمک می کند.به طور مثال اگر شما میخواهید توی پیچ ترمز بگیرید (خودرویی که مجهز به EBD هست)، مسلماً چرخی که داخل پیچ هستش به خاطر اینکه دور کمتری میزند باید نیروی کمتری دریافت کند تا خودرو منحرف نشود! این هم وظیفه EB.DEBD وقتی وارد عمل می شود که ترمز گرفته شود که برای منحرف نشدن ماشین نیروی ترمز روی چهار چرخ را کم و زیاد میکند (البته زیاد که نه!) تا خودرو منحرف نشود. ولی ESP بدون گرفتن ترمز توسط راننده، در صورت نیاز، وارد عمل میشود و با اعمال ترمز روی بعضی از چرخها مانع منحرف شدن می شود.
ترمز بادی یا پنوماتیک چیست و چگونه کار می کند؟
