آخرین بار روز دهم دیماه ابراهیم رئیسی در قم وعده داد که «تورم به زودی متوقف می شود». وعده ای که حتی از مدت ها قبل از انتخابات سیزدهم ریاست جمهوری مورد تاکید رئیسی و تیم دولتش بود.
حالا اما به نظر می رسد حداقل رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی او نه فقط اعتقادی به این وعده ندارد بلکه معتقد است اوضاع تورم حداقل تا 10-15 سال آینده به شکل موثر کنترل نخواهد شد؛ یعنی زمانی معادل سه یا چهار برابر عمر دولت سیزدهم. نکته اینکه سیاست های مسکن دولت سیزدهم هم بر اساس همین پیش بینی از استمرار تورم تا ۱۰-۱۵ سال آتی تنظیم شده.
ماجرا از این قرار است که رستم قاسمی درباره سنگین بودن اقساط طرح نهضت ملی مسکن اینگونه اظهارنظر کرده است: «کسانی که امروز ثبت نام می کنند قسطشان دو سال پس از تحویل واحد شروع می شود. یعنی دو سال آینده مبلغ ۴ یا ۵ میلیون تومان یا هر عدد دیگری که هنوز تعیین نشده اقساط بالایی نخواهد بود. امروز اگر یک نفر این وام ۱۸ درصد را دریافت کند و به طور مثال ۵ میلیون تومان بپردازد با توجه به تورم کشور ما تا ۱۵ سال آینده پرداخت اقساط ۱۰ میلیون تومان رقم قابل توجهی نیست.»
موضوع کاملا روشن است؛ اگر قرار است وعده دولت درباره کاهش و کنترل تورم محقق شود توجیه رستم قاسمی چه معنایی دارد؟ مهمتر اینکه برنامه ریزی طرح نهضت ملی مسکن توسط کلیت دولت و نه صرفا وزارت مسکن و شهرسازی صورت گرفته است، با این توصیف تناقض بین وعده های کاهش تورم و توجیه اخیر رستم قاسمی چگونه قابل توضیح است؟
چه خود ابراهیم رئیسی و چه حامیان او که اکنون کابینه اش را تشکیل می دهند از مدت ها قبل از انتخابات ریاست جمهوری در خصوص تورم بر دو نکته تاکید داشتند؛ اول اینکه کاهش و کنترل تورم در همین شرایط فعلی امکان پذیر است و دوم اینکه برای چنین چیزی برنامه دارند.
یکی از ۵ وعده اقتصادی رئیسی در انتخبات ۱۴۰۰ تک رقمی شدن تورم بود. وعده ای که او همچنان بر آن اصرار دارد، از جمله در روز ۲۱ آذرماه هنگام تقدیم لایحه بودجه در مجلس اعلام کرد که «تورم تک رقمی را دور از انتظار نمی دانیم.» او همین هفته قبل هم در قم بر موضوع توقف تورم تاکید کرده بود. حالا اما سخنان رستم قاسمی نشان می دهد که حداقل در بخشی از برنامه ریزی های بلندمدت دولت و تعیین استراتژی های اقتصادی دستگاه اجرایی استمرار تورم نسبتا سنگین برای بیش از یک دهه آینده یک پیش فرض تثبیت شده است. پیش فرضی که بر اساس آن برنامه اقساط سنگین طرح نهضت ملی مسکن، آنطور که وزیر مسکن و شهرسازی گفته توجیه پذیر می شوند.
این اما اولین بار نیست که رستم قاسمی یکی از مهمترین وعده های اقتصادی ابراهیم رئیسی را عملا غیرقابل اجرا عنوان می کند. در انتخابات ۱۴۰۰ موضوع ساخت سالانه یک میلیون مسکن هم یکی دیگر از ۵ وعده اقتصادی بزرگ دولت بود اما وزیر مسکن و شهرسازی روز ۲۶ مهرماه، یعنی تنها دو ماه پس از تشکیل دولت بابت آن آب پاکی را روی دست ملت ریخت و گفت: «قرار نیست سالی یک میلیون مسکن بسازیم!»
ابراهیم رئیسی و مقامات اقتصادی دولت او در گزارش صد روزه فعالیت شان اصرار داشتند که توانسته اند جلوی روند رشد تورم را بگیرند. از جمله احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد گفته بود: «با مراقبت هایی که در سه ماه گذشته انجام شده است نرخ ماهانه تورم از ماه های ۶, ۷ و ۸ روند کاهشی خود را آغاز کرده و به ۴۱ درصد کاهش یافت.»
این در حالی است که در همین مدت یعنی ۱۰۰ روز اول دولت سیزدهم قیمت خودرو حدود 25 درصد، قیمت مسکن ۶ درصد، اجاره بها ۲۱ درصد، قیمت برنج ۲۷ درصد، قیمت گوشت حدود ۱۰ درصد و قیمت لبنیات بیش از ۲۵ درصد افزایش پیدا کرده است. مهمتر اینکه چشم انداز کند شدن و توقف این روند هم چندان مشخص نیست.
در چنین شرایطی سخنان مورد اشاره رستم قاسمی می تواند نشانه واقعیت هایی باشد که دولتمردان در اتاق های تصمیم گیری و دور از فضای تبلیغاتی آن را در محاسبات خود اعمال می کنند و بر اساس آن برنامه های خود را ارائه می دهند. واقعیتی که حکایت از استمرار طولانی مدت و سنگین تورم دارد، چیزی کاملا مغایر با شعارهایی که جامعه به طور مرتب مخاطب آن است.
