تاملی در باب امام رضا "ضامن آهو"
دکتر سید جواد میری
امام رضا یک شخص در میان اشخاص برای شیعیان نیست، بلکه او سمبلی از « حقیقت تعالی » است. سمبل یعنی اشارتی به آن که هست ولی در میان ما نیست و نیستش چنان هستِ ما را تحت تأثیر خود قرار داده که بی آن تعالی ما، بس کمیتش لنگ میزند؛ چرا که نبود آن نشانی از کمبود ماست. تعالی انسان با حقیقت شدنی است، چرا که حقیقت تنها اکسیر تعالی انسان است و بی آن، تکامل واژه ی بی مسما و انسان کلمه ی بی معنا خواهد بود. بعبارت دیگر امام رضا دیگر یک شخص برای جهان سمبولیک ابرانیان نیست بلکه جلوه ی از حقیقت والاست که بی آن حیات بشری پوسته یی بیش نخواهد بود.
حال از این منظر نگاهی دوباره و چندباره باید بر تصورات خویش بنماییم که آیا « صورت رضوی » که در نزد ماست با آن حقیقت متعالی سنخیتی از نوع وجودی دارد یا که الفاظی است تهی از جودِ وجود؟ و اگر چنین است چه کژ است راه تکاملی ما!!!!
در زبان روانکاوی « آهو » سمبلی است برای دنیای دورن؛ صدای ضمیر ناخودآگاه آدمی که همیشه بسیار نزدیک است در عین دوری!!! حال داستان ضامن آهو را از این منظر دیدن یعنی چه؟ صحبت بر سر نجات یک حیوان نیست بلکه این داستان اشاره به این دارد که امام رضا سمبلی است برای آگاه نمودن انسان به رموز دنیای درون آدمی. سخن بر سر انسان است و بیدار شدن جانِ آدمی ولی ما متمرکز بر روی "آهو" شده ایم و تصویر "شخص رضا" و نه حقیقت رضوی و ضمیر ناخودآگاه جانِ بشری !!!