چنگمال یکی از میان وعده های خوشمزه ایست که در کرمان تهیه می شود و در واقع از دسرهای سنتی این استان است.این خوراک از خرما، نان سنتی و روغن حیوانی تشکیل شده است.مهمترین ماده این غذا خرما است همان طور که می دانید خرما دارای خاصیت های زیادی است که در اینجا به تعدادی از آنها اشاره می کنیم.
خرما انواع مختلف دارد که شامل : رطب ، خارک ، پیارم و … است.هر شهری در جنوب ایران خرمای خاص خودش را دارد که نام های زیادی برای هر کدام وجود دارد.درخت خرما در نواحی گرمسیری ایران ، عربستان و شمال آفریقا پرورش می یابد در واقع زادگاه خرما مناطق گرمسیری ست.میوه و هسته خرما هم از نظر غذایی ارزش داشته و هم در طب و درمان بیماریها کاربرد دارد. مهمترین خواص خرما شامل خاصیت تب بر، آرامبخش به ویژه هسته آن، ضد سرطان، محرک و تقویت کننده قوای جسمانی و نیروی جنسی است. مصرف خرما ضعف، سستی و بیحالی را از بدن دور میکند.خرما منبع بسیار خوبی برای تامین مواد غذایی مورد نیاز بدن مانند عناصر ضروری پتاسیم، منگنز، آهن، روی است و همچنین تامین کننده ویتامین های (آ)، (ای)، (ب) و (ث) است. پلی فنولها، مشتقات پیپرین، فیبر گیاهی، آنتی اکسیدانها و استرول از دیگر مواد موثر موجود در میوه خرما است.مزاج خرما گرم و تر است. خرمای رطب رطوبتش از حرارتش بیشتر است؛ بنابراین کسانی که مزاج گرم دارند بهتر است از نوع تازه آن استفاده کنند تا خرمای رسیده که قدری خشک شده باشد.یکی از مهمترین خواص خرما خاصیت خون سازی است. خرما غنی از آهن، فولات و اسید فولیک است که برای خونسازی بسیار مفید بوده و درمان مناسبی برای کم خونی ناشی از فقر آهن است. فولات موجود در خرما به عنوان یک ماده غذایی خون ساز معرفی شده است. خوردن خرما برای همه افراد به ویژه زنان باردار به دلیل سرشار بودن از فولیک اسید مفید است.
مواد لازم چنگمال کرمان
- حدود 10 عدد خرمای هسته گرفته شده
- یک استکان گردو خرد شده
- 4 کف دستنان خورد شده
- زیره سبز و زیره سیاه به مقدار دلخواه
- روغن به مقدار لازم
- در صورت تمایل کره یا روغن حیوانی
- در صورت تمایل پودر هل و زنجبیل و دارچین هرکدام به مقدار کم
طرز تهیه چنگمال کرمان
چنگمال یک خوراکی خوش مزه در استان کرمان است.که به عنوان یک وعده غذایی مناسب برای همه افراد در سنین مختلف توصیه میشود.
برای درست کردن آن باید در یک تابه مقداری روغن یا کره بریزید تا داغ شود. سپس خرمای هسته گرفته شده را داخل آن تفت دهید .در حین تفت دادن خرما ،گردوی خرد شده را هم اضافه کنید و همچنان تفت دهید تا رنگ خرما تغییر کند بعد زیره و ادویه های گفته شده را به همراه نان خرد شده به خرماها اضافه کنید و هم بزنید تا جایی که روغن به خورد نانها برود.در این مرحله تابه را از روی حرارت بردارید و پس از کمی سرد شدن مواد ، آن را با دست ورز دهید و به شکل توپک های کوچکی در بیاورید. اگر دوست داشتید میتوانید کمی تخم گشنیز و تخم شنبلیله هم به آن اضافه کنید تا طبع گرم خرما و گردو کمی خنک تر شود. روی توپک ها کمی نارگیل یا پودر پسته بریزید و آن را در ظرف مورد نظرتان بچینید.
چنگمال ؛ خوراکی ساده در عین حال خوش مزه است که بیشتر در کرمان استفاده میشود و مناسب برای وعده های سحر و افطار و صبحانه و وعده غذایی مناسب برای همه افراد خصوصا سالمندان و کودکان میباشد . در صورت تمایل میتوانید کمی تخم گشنیز و تخم شنبلیله هم به آن اضافه کنید که هم معطر و خوشمزه و هم طبیعت گرمش کمی خنک تر خواهد شد. در صورت تمایل میتوانید در انتها توپک ها یا لقمه ها را در پودر نارگیل یا پودر پسته بغلتانید تا مجلسی تر شوند .اندازه نان ها هرچه ریزتر باشد لقمه ها صاف تر و یکدست تر خواهند شد .
مواد لازم برای حلوای چنگمال
- خرمای بدون هسته 10 عدد
- گردو خرد شده 1 پیمانه
- نان نرم 4 کف دست
- روغن حیوانی 5 قاشق غذا خوری
- پودر تخم گشنیز 1 قاشق غذاخوری
طرز تهیه حلوای چنگمال
ابتدا نان ها را با دست خرد کنید و کنار بگذارید. اگر نان ها کمی ضخیم باشند بهتر است. در کرمان از یک نان محلی به نام کپو، برای درست کردن این شیرینی استفاده می شود. اگر این نان در دسترس شما نباشد از هر نان دیگری که بتوانید به راحتی آن را خرد کنید می توانید استفاده کنید.
روغن حیوانی را داخل یک قابلمه یا تابه بریزید، وقتی روغن داغ شد خرماها را داخل آن ریخته و کمی تفت دهید تا کاملا نرم شوند. سپس پودر تخم گشنیز را به آن اضافه کنید. در ادامه پودر گردو را نیز اضافه کرده و کاملا مخلوط کنید. شعله را خاموش کنید و اجازه دهید کمی سرد شود.
وقتی خرماها کمی سرد شدند، نان های خرد شده را به آن اضافه کرده و با دست ورز دهید تا کاملا به خرد هم رفته و حالت خمیری پیدا کند. سپس با دست توپک هایی از مواد درست کرده و داخل یک ظرف بچینید.
نکات کلیدی در تهیه چنگمال
- اگر در تهیه چنگمال از نانی استفاده کردید که نازک است و خوب خرد نمی شود، می توانید مواد را با چرخ گوشت، چرخ کنید.
- اضافه کردن گردو اختیاری می باشد و شما می توانید آن را حذف کنید.
- وقتی توپک های خود را درست کردید می توانید داخل کنجد، پودر نارگیل و پودر پسته بغلتانید تا زیباتر و خوشمزه تر شوند.
- در صورت تمایل می توانید کمی پودر تخم شنبلیله نیز داخل آن بریزید تا طبع گرم خرما و گردو را خنک کند.