خاگینه یا خایگینه در زبان فارسی به معنی خوراکی است که از هم زدن زرده و سفیده تخم مرغ و سرخ کردن آن در روغن درست می شود. خاگینه، یکی از قدیمی ترین دسرهای و میان وعده های سنتی ایرانی است که طرز تهیه ای بسیار ساده دارد و در مدت زمان کوتاهی آماده می شود. آرد و تخم مرغ از مواد اصلی تشکیل دهنده خاگینه هستند.
برخی افراد، خاستگاه خاگینه را به منطقه آذربایجان نسبت می دهند؛ اما باید بدانید که خاگینه منتسب به منطقه خاصی نیست و در همه شهرهای ایران با روش های مختلف و مواد اولیه متنوع در دو نوع شیرین و غیرشیرین درست می شود. خاگینه، گزینه ای مناسب برای سرو در وعده صبحانه، عصرانه یا حتی یک شام سبک است. شما همچنین می توانید خاگینه را به عنوان یک دسر مجلسی در سفره های مهمانی خود قرار دهید.
خاگینه مغزدار تبریزی ( قیقاناخ) یکی از دسر های فوق العاده خوشمزه است که در ایام رمضان بیشتر از وقت های دیگر تهیه میشود؛ اما در تمام ایام سال هم طرفداران خودش را دارد. خاگینه مغزدار با ترکیبی از مغز ها و ادویه ها پر می شود! این خوراک شیرین در واقع نوعی دسر است که پس از غذای اصلی سرو می گردد و مواد تشکیل دهنده آن به قدری مقوی و مغذی هستند که مانند انواع کیک، می تواند به عنوان یک صبحانه یا عصرانه کامل مورد استفاده قرار بگیرد.
طرز تهیه شربت خاگینه :
برای تهیه شربت خاگینه ابتدا نصف پیمنه شکر و نصف پیمانه آب و یک چهارم پیمانه گلاب و 2 دانه هل و یک کم زعفران دم کرده را با هم مخلوط کنید و روی حرارت بگذارید اجازه بدهید مقداری غلیظ شود. و بگذارید خنک شود می توانید آن را داخل یخچال قرار بدهید.
طرز تهیه خاگینه مغزدار با گردو و دارچین
مرحله اول ( درست کردن شربت خاگینه )
ابتدا شربت خاگینه را تهیه می کنیم آب و شکر را داخل یک قابلمه بریزید و شعله گاز را روشن کرده و روی حرارت ملایم تنظیم کرده قابلمه را روی حرارت می گذاریم و هم می زنیم، اجازه دهید ذرات شکر خوب حل بشه سپس گلاب و عرق هل و زعفران را اضافه کرده و هم بزنید و اجازه دهید شربت قوام بیاد. دقت کنید غلظت شربت خیلی مهم است اگه مثل عسل خیلی غلیظ باشه باعث شکرک زدن خاگینه میشه اگه هم خیلی رقیق باشه باعث خمیر شدن خاگینه میشه. وقتی شربت به غلظت مورد نظر رسید شعله گاز را خاموش کرده و اجازه دهید خنک شود در طول پخت شربت قلمو آغشته به آبلیمو کنار دستتون باشه مدام دور قابلمه را قلمو بکشید این کار مانع از شکرک زدن شربت خاگینه می شود.
مرحله دوم ( آماده سازی مواد خاگینه )
در یک ظرف تخم مرغ هارو شکسته و وانیل را اضافه کنید سپس با دور تند همزن بزنید تا کرمی رنگ بشه و حالت کشدار پیدا کنه سپس ماست و بکینگ پودر را با هم مخلوط کرده و هم بزنید وقتی سطح ماست حباب ایجاد شد و بکینگ پودر فعال شد ترکیب ماست و بکینگ پودر را به مایه تخم مرغی اضافه کرده و هم بزنید در آخر ارد ۳بار الک کرده را به مایه تخم مرغی اضافه کرده و هم بزنید.
مرحله سوم (پخت خاگینه )
کف تابه مورد نظر را با قلمو روغن بزنید و نیمی از مایه خاگینه را داخل تابه بریزید و در تابه را گذاشته تا کمی خودش و بگیره سپس ترکیب دارچین و گل و گردو خرد شده یا چهار مغز خرد شده را روی لایه نیم پز بریزید و کل مایه باقی مانده را روی لایه مغزدار بریزید طوری که کل سطح رو در بر بگیره سپس در تابه را همراه دم کنی روی تابه قرار دهید و اجازه دهید خاگینه بپزه وقتی یک طرفش سرخ شد برگردانده و طرف دیگر را سرخ کنید در آخر شربت سرد را روی خاگینه داغ بریزید و اجازه دهید کمی خاگینه در شربت بماند تا به خوردش بره هرچه شربت بیشتر نفوذ کند به داخلش شیرین تر میشود در آخر سطح خاگینه را با خلال پسته ،بادام،گل محمدی و … تزئین کنید. نوش جان
نکات کلیدی تهیه خاگینه مغزدار
- در تهیه شربت میتوانید از یک دوم پیمانه گلاب هم استفاده کنید.
- در صورتی که احساس می کنید شیرینی شربت برای ذائقه شما کمی زیاد است می توانید مقدار مواد اولیه شربت را نصف کنید.
- برای خوش رنگ تر شدن خاگینه مجلسی کیکی می توانید در مقداری زعفران دم کرده با تخم مرغ و ماست ترکیب کنید.
- در این دستور از ماست معمولی شیرین استفاده شد. اما می توانید به جای ماست معمولی، چهار قاشق غذاخوری ماست چکیده یا پر چرب جایگزین کنید.
- برای تهیه خاگینه مغزدار قالبی باید روغن مایع را با مواد ترکیب کنید. سپس نصف آن را در قالب چرب شده بریزید. قالب را در فر با دمای 180 درجه سانتی گراد بگذارید تا در عرض چند دقیقه نیم پز شود. بعد مانند دستور، مواد میانی و مابقی مایه را اضافه کنید. حدودا یک ربع برای پخت آن کافی است.
- شربت را حتما به صورت سرد و در چند مرحله اضافه کنید تا خوب جذب خاگینه شود.
- این میزان مواد اولیه گفته شده برای تهیه خاگینه کیکی بدون فر در تابه 25 سانتی متری کافی است. اگر از تابه کوچک تر استفاده می کنید مقدار مواد اولیه را نصف کنید.
- برای تهیه خاگینه مغزدار با شیر باید مقدار ماست را به 2 قاشق غذاخوری کاهش داده و یک دوم پیمانه شیر به آن اضافه کنید.