دربارهٔ نان سنگک دوست داشتنی هم حرف های زیادی زده می شود. مثلا اینکه از زمان ساسانیان تا به حال مهمان سفره های ایرانی بوده است یا اینکه شیخ بهایی کسی است که آن را برای نخستین بار درست کرده و… . در هر حال، تاریخچه این نان هر چه که باشد، یکی از خوشمزه ترین و مقوی ترین نان های ایرانی همین سنگک جذاب خودمان است.
اصلا می توانید آبگوشت را بدون نان سنگک تصور کنید؟ این نان یار باصفای سفره های ماست. پس اگر طرز تهیه نان سنگک خانگی را یاد بگیرید، ضمن اینکه می توانید هر موقع که خواستید با دستان خودتان آن را بپزید، ادای دینی هم به حضور پرمهرش بر سر سفره های ایرانی در طول تاریخ خواهید کرد.
مواد لازم برای تهیه نان سنگک خانگی
- خمیر مایه 1/2 قاشق چای خوری
- آرد 2 پیمانه
- آب ولرم 2 پیمانه
- نمک به میزان لازم
- کنجد به میزان لازم
- کره جامد به میزان لازم
مراحل تهیه نان سنگک خانگی
مرحله اول: درست کردن خمیر ترش
برای درست کردن یک نان سنگک خانگی با کیفیت، ابتدا باید خمیر ترش آن را از 24 ساعت قبل درست کنید، برای درست کردن خمیر ترش یک کاسه بزرگ بردارید. مقدار 1/3 آرد را با خمیر مایه کمی مخلوط کنید. سپس 1 پیمانه آب ولرم (آبی که دست را نسوزاند) را به آن ها اضافه کنید و خوب با هم مخلوط کنید، سپس درب کاسه را بپوشانید و برای 24 ساعت آن را در یخچال بگذارید.
مرحله دوم: درست کردن خمیر نان سنگک خانگی
بعد از گذشت مدت زمان گفته شده، حالا باقی مانده آرد و آب ولرم را با مقداری نمک کمی مخلوط کنید. سپس به کمک یک همزن خوب خمیر را بزنید تا یک دست شود. حالا خمیر ترشی که در مرحله قبل آماده کردید را به خمیر نان سنگک اضافه کنید و خوب ورز دهید و برای مدت 2 ساعت در یخچال بگذارید تا خمیر استراحت کند.
مرحله سوم: آماده سازی سنگ ریزه ها
برای اینکه یک نان سنگک خانگی حرفه ای داشته باشید، نیاز به مقداری سنگ ریزه دارید. پس یک سینی فر را بردارید و سنگ ریزه ها را داخل آن بریزید. سپس به اندازه ای که سنگ ریزه ها به خوبی داغ شوند سینی را داخل فر بگذارید.
مرحله چهارم: شکل دادن به خمیر
در این مرحله از تهیه نان سنگک خانگی، مهم ترین نکته این است که یک کاسه آب کنار دست تان داشته باشید. پس اول پیشخوان آشپزخانه خود را با پاشیدن آب کمی خیس کنید. سپس دست تان خود را نیز خیس کنید و مقداری از خمیر را بردارید و روی پیشخوان آشپزخانه خود آن را پهن کنید. توجه داشته باشید که خمیر نان سنگک باید شل و مرطوب باشد، بنابراین نگران نشوید اگر خمیرتان شل است و مدام دست های خود را خیس کنید و خمیر را پهن کنید.
مرحله پنجم: پخت نان سنگک خانگی
حالا سینی فر را که سنگ ریزه ها را در آن داغ کردید را از فر خارج کنید، مراقب باشید چون خیلی داغ است. روی سنگ ریزه های داغ را با کره جامد چرب کنید تا خمیر به سنگ ریزه ها نچسبد و راحت جدا شود. حالا خمیر را به آرامی از روی پیشخوان آشپزخانه بردارید و از یک طرف با احتیاط روی سنگ ها پهن کنید و به میزان دلخواه کنجد روی نان سنگک خانگی بریزید. سپس سینی را در فر بگذارید تا زمانی که اطراف نان طلایی شود. حالا سینی را از فر خارج کنید و نان را برگردانید تا طرف دیگر آن هم بپزد. نگران سنگ هایی که به نان می چسبند نباشید، بعد از خنک شدن نان می توانید آن ها را جدا کنید.
خواص و فواید خوردن نان سنگک
نان سنگک یکی از نان هایی می باشد که از گذشته های دور تاکنون مورد توجه ایرانی ها بوده است و هنوز هم در بین ایرانیان جایگاه خاصی دارد. این نان خواص بسیار زیادی دارد و می تواند به هضم غذا کمک کند و همچنین می تواند باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شود. در واقع سبوس این آرد از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. از ویژگی های بی نظیر این نان می توان به عطر خوب، طعم عالی و مغذی بودن اشاره داشت. این نان در خصوص صبحانه از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. در ادامه به برخی از خواص این نان اشاره می کنیم.
- در واقع از نظر مصرف کنندگان نانی خوب است که از جوش شیرین و یا سایر مواد تخمیر کننده در آن وجود نداشته باشد.
- این نان باید دور ریز نداشته باشد.
- ارزان بودن نان هم اهمیت بالایی دلرد.
- این نان دارای آهن، ویتامین و کلسیم است و می تواند مواد معدنی مورد نیازبدن را تامین کند.
- هضم این نان به دلیل بالا بودن میزان فیبر آن بسیار آسان است و مورد توجه متخصصان گوارش قرار گرفته است.
سنگک برای کودکان
در نظر داشته باشید که نان سنگک از نظر غذایی بسیار اهمیت دارد و برای کودکان هم مفید است زیرا :
- این نان دارای آهن است و برای کودکانی که در حال رشد عصبی می باشند بسیار مهم است و موجب باهوشی و رفتار خوب آن ها می شود.
- در تهیه این نان از آرد کامل استفاده می شود و هر آرد کاملی دارای ویتامین ها و املاح معدنی می باشند. برای همین ویتامین ها توصیه می شود به کودک خود نان سنگک بدهید.
- یکی دیگر از خواص نان سنگک بالا بودن میزان فیبر آن است که برای کودکان بسیار مهم است و از ییوست آن ها جلوگیری می کند زیرا هضم راحت تری دارد.