به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، ناباروری یكی از بحران های زندگی به شمار می رود كه استرس زیادی بر زوج های نابارور وارد می كند و می تواند از راه های مختلف، سلامت روانی آنها را تهدید نماید. ناباروری می تواند باعث اختلال در كیفیت زندگی زناشویی و كاهش صمیمت و ترس از پایان رابطه زناشویی، درماندگی و گاهی تظاهرات افسردگی بالینی و سایر اختلال های روانی شود. پژوهش ها نشان داده اند كه تجربه استرس زای ناباروری با طیف گسترده آسیب های روان شناختی از جمله كاهش سطوح عزت نفس، افزایش سطح تنش، اضطراب، افسردگی، عصبانیت، احساس حقارت، احساس ناكارآمدی، اختلال كاركرد جنسی و مشكلات زناشویی ارتباط دارد.
اثرات روحی ناباروری
تحمل نداشتن فرزند و ماندن در کنار همسر برای بسیاری از همسران کابوس است، اما خیلی ها از این واقعه برای خود فرصت ساخته اند. مشکلات روانشناختی مانند اضطراب، افسردگی و فشار روانی مهم ترین و بیشترین مشکلاتی است که خانواده ه ای نابارور با آن روبرو هستند.
۸۵ درصد زوج های مورد بررسی با مشکلات روانشناختی ناشی از ناباروری روبرو هستند که مهم ترین آسیب زوج های نابارور ایرانی در بخش درون فردی شامل احساس خشم و عصبانیت، غم و اندوه، احساس حقارت و درماندگی، کاهش رضایت از زندگی، احساس گناه، کاهش امید به زندگی،حسادت به همسران صاحب فرزند و افسردگی و استرس است. افت شدید عزت نفس، احساس عدم زیبایی، خودسرزنش گری،ناامیدی و نبود هدف در زندگی از جمله آسیب های موجود در این گونه خانواده هاست.
زوج ها به تدریج درگیر مسائلی مانند مشاجره درباره هزینه های درمان ناباروری ، کاربرد شیوه های مقابله ناکارآمد و مشکلات مربوط به فرزندخواندگی و حتی مشکلات مربوط به ازدواج مجدد می شوند. این روند نشان می دهد که در ایران برای بسیاری از همسران بچه دار نشدن مساوی است با بن بست و این بن بست به بهای خراب کردن تمام پل های پشت سر به پایان می رسد.
ناباروری در مردان
اثرات ناباروری برای مردان
مشکلات روانی که پس ازآگاهی به نابارور بودن برای مردان پیش می آید عبارت است از:
- اضطراب
نگرانی برای ازدست دادن قدرت جنسی و مردانگی
نداشتن لیاقت جنسی
ناباروری مردان هجومی براحساسات مردانه را تداعی می کند که شامل حس رقابت، آسیب روانی و اضطراب ساختگی است. میزان ناباروی شریک جنسی مرد ۴۹% است اما معمولاً همیشه زنان از نظر باروری مورد مطالعه قرار می گیرند. استرس، افسردگی، احساس گناه و یا اضطراب در مردان نابارور موجب ناتوانی جنسی روانی در مردان می شود که احساس بی لیاقتی همراه با ناباروری را تشدید می کند. احساس استرس روانی تحت تأثیر پارامترهای اسپرم، مشکلات نعوذ را تشدید می کند و واکنش های احساسی نسبت به ناباروری را تغییرمی دهد. این مشکل باعث بی ثباتی ذهنی
و عدم تعادل روانی شده و منجربه ناتوانی جنسی می شود.
تشخیص ناباروری سؤالات زیادی درمورد مردانگی برای آقایان پیش می آورد و باعث احساس خجالت در آنها می شود. به عنوان مثال ناباروری مردان اغلب به مثابه اختلال درعملکرد جنسی محسوب شده و باعث شرم می شود. بسیاری ازمردم تصور می کنند مردان نابارور از عهده وظایف زناشویی خود برنمی آیند و این امر موجب افزایش احساس ناامنی در مردان نابارور می شود.
مشکلات روانی موجب تشدید ناباروری می شود
بررسی ها نشان داده که اختلالات روحی و روانی در زنان ناباروری که با روش های لقاح خارج رحمی تحت درمان قرار می گیرند، جدی است. از یک طرف مشکلات روانی باعث کاهش کارآیی جسمی و پاسخ دهی بیمار به درمان های طبی ناباروری می شود و از طرف دیگر ادامه تداوم ناباروری و شکست های احتمالی در مراحل درمانی منجر به افزایش مشکلات روانی این بیماران می گردد.
با توجه به اهیمت موضوع سلامت روان و نقش آن در باروری، محققین پیشنهاد می کنند که برنامه درمان ناباروری با درمان روحی و روانی همراه باشد. باروری و تجربه حس مادری در زنان موجب احساس رضایت از خویش می شود و شادمانی و آستانه تحمل مشکلات را در آنان افزایش می دهد. ناباروری ضربه روانی شدیدی محسوب می شود که علاوه بر کاهش احساس ارزشمندی و اعتماد به نفس در زنان موجب بروز تنش در رابطه بین فردی، اجتماعی و زناشویی می شود.
این مشکل همچنین می تواند منجر به بروز اختلال در سلامت روانی فرد و مشکلات زناشویی شود و زمینه سازی جدایی زوجین را فراهم کند به همین دلیل درمان توام ناباروری و روان پزشکی در پیشگیری یا رفع مشکلات موجود بسیار موثر است.
تقویت سخت رویی
معمولا وقتی نتیجه مثبتی از درمان های ناباروری حاصل نمی شود، زوجین و بویژه خانم ها بشدت افسرده و ناامید می شوند. با توجه به این که درمان های نازایی و ناباروری هزینه بر است و از لحاظ روحی فرد را بشدت تحت فشار قرار می دهد و زمانی که هنوز فرصت های دیگری برای تکرار درمان ناباروری دارند، دیگر حاضر نیستند تن به انجام این کار بدهند.
مهم ترین راه کار در چنین شرایطی، تقویت سخت رویی فرد است. چنانچه از ابتدای شروع درمان های ناباروری درمان های روان شناختی نیز برای افراد انجام شود و از روش های واقعیت درمانی برای آنها استفاده شود در نتیجه افراد راحت تر پذیرای درمان های مداوم می شوند.
بعضی افراد ناباروری را با هویت خود پیوند می دهند و آن را با باورهای منفی نسبت به خود تلفیق می کنند که خود باعث حس بی ارزشی و بی کفایتی می شود، در نتیجه اگر بتوان این ارتباط را شکست مرز هویت فرد به عنوان آن چیزی که هست و توانایی باروری را به عنوان یک واقعه مستقل از آن جدا کرد، می توان استرس و فشار روانی را به شکل موثری کاهش داد.
با نازایی خود کنار بیایید
تحمل نداشتن فرزند و ماندن در کنار همسر برای بسیاری از همسران کابوس است، اما خیلی ها از این واقعه برای خود فرصت ساخته اند. در ادامه توصیه هایی برای این همسران بیان می شود که برخی از آن ها قابل تامل است:
آسودگی خاطر داشته باشید، چون آرامش روند درمان شما را تسریع می بخشد.
رابطه عاطفی تان با همسرتان را ارتقا بدهید، قبول کنید که همسرتان اگر بارور نمی شود احساس خشم و گناه می کند برای آنان تسلی خاطر باشید.
بیشتر با هم بخندید و تفریح کنید. نازایی ممکن است یاس و ناامیدی را به همراه بیاورد، تفریح و با هم بودن می تواند فشار روانی را بکاهد.
به هم مهلت بدهید. بسیاری از مراحل درمان نازایی زمانبرند، شاید شکست بخورید، اما اگر به طرف مقابل مهلت بدهید، او را به ادامه راه دلگرم می کنید.
سراغ علاقه و هدف تان بروید، یادتان بیاید که همه راه ها به فرزند ختم نمی شود و شما صاحب آرمان ها و ایده ال های بزرگی بوده اید که پیش از ازدواج در حسرت آن ها بودید، حالا زمان مناسبی برای برنامه ریزی در راه رسیدن به اهداف بزرگ زندگی تان است.
بالاخره این که سرزنش همسرتان سرزنش و بی انصافی در حق خودتان است، پزشکان از زوج هایی که طرف مقابلشان باردار نمی شود یا عقیم است غالبا می پرسند، آیا تنها هدف تان برای ازدواج با او داشتن فرزنده بوده است؟ مسلما زناشویی ابعاد گسترده ای دارد که تنها یک بعد آن فرزندآوری است.
در موارد بسیار زیادی نقش روانی به عنوان یکی از علت های ناباروری نادیده گرفته می شود که اگر به آن پرداخته شود، می توان جلوی بسیاری از هزینه ها را گرفت. افراد برای باروری اقدام می کنند، اما به لحاظ روانشناختی افراد ناخودآگاه عملی را انجام می دهند که درمان شان را سرنگون می کنند.
