شروع‌کردن رابطه عاشقانه کار راحتی است، اما ادامه‌دادن درست آن به این راحتی نیست. پایداری رابطه عاطفی به فداکاری، اعتماد، صداقت، تعهد و عشق نیاز دارد. گاهی اوقات زوجی خیلی خوب با هم کنار می‌آیند، اما برخی ویژگی‌های آنها می‌تواند رابطه‌شان را به خطر بیندازد. پارانویا یکی از این ویژگی‌هاست.
وقتی همسرتان خواب است، موبایلش را چک می‌کنید؟
نگران این هستید که رابطه او با همکارش بیشتر از چیزی باشد که به نظر می‌رسد؟
وقتی بیرون از خانه است، با او تماس می‌گیرید و او را چک می‌کنید؟
فکر می‌کنید درباره مسائل مالی به شما دروغ می‌گوید؟
اینها برخی از نشانه‌های پارانویای رابطه هستند.سابرینا رومانوف، روان‌شناس، می‌گوید: «پارانویای روابط با نوعی باور بی‌اساس مشخص می‌شود. باوری که منجر به بی‌اعتمادی می‌شود و عملکرد مستقل طرف مقابل را مختل می‌کند.»
معمولا با شنیدن اصطلاح پارانوئید به‌اشتباه یاد فردی می‌افتیم که شکاک، مظلوم و بی‌اعتماد است و احساس می‌کند از او سوءاستفاده عاطفی شده است. پارانویا چیزی بیشتر از این حرف‌هاست. بااین‌حال، این ویژگی‌ها نشان می‌دهند که فرد اعتمادبه‌نفس پایینی دارد، بدبین است یا تجربیاتی ناخوشایند داشته است که منجر به چنین رفتارهایی می‌شوند.
افراد پارانوئید به‌سختی به اطرافیانشان اعتماد می‌کنند و این مسئله روابط اجتماعی و شخصی پایدار را برای آنها دشوار می‌کند. پارانویا ممکن است نشانه بسیاری از بیماری‌ها باشد مانند اختلال هذیان، اختلال شخصیت پارانوئید و اسکیزوفرنی پارانوئید.افرادی که دچار اختلال هذیان هستند، باورهای هذیانی دارند. آنها نشانه‌ای از بیماری روانی ندارند، اما به چیزی اعتقاد دارند که در واقعیت وجود ندارد.
اختلال شخصیت پارانوئید خفیف‌ترین نوع پارانویا است. کسی که دچار این اختلال است، نمی‌تواند به مردم اعتماد کند.اسکیزوفرنی پارانوئید نوع شدید پارانویاست که در آن فرد دچار هذیان‌های عجیب‌وغریب می‌شود.
این اختلال می تواند در فرد مبتلا با علائمی به شرح زیر همراه باشد:
توهم سمعی و بصری (شنیدن و دیدن صداها و چیزهایی که وجود خارجی ندارند و صراف زاده ذهن آنهاست)
شک و سوء ظن
تنفر و خشم
عزلت گزینی و انزوا
ناتوانی در برقراری روابط صمیمی
احساس تهدید و تحقیر شدن
خود شیفتگی
اختلالات گفتاری
داشتن رفتارهای کینه توزانه
تمایل به خودکشی
داشتن گارد و حالت تدافعی همیشگی
عدم داشتن آرامش
بی مسئولیتی
عدم انتقادپذیری
علت دقیق بروز همچین بیماری مشخص نیست. اما تحقیقات نشان می دهد که افرادی دارای بیماری هایی مانند پارکینسون یا اسکیزوفرنی هستند و سایر بیماری ها روانی دیگر هستند مستعد پارانویا می باشند.همچنین بیماری هایی که ممکن است بر مغز افراد تاثیر بگذارد مانند آلزایمر، صرع، سکته، بیماری هانتینگتون، تومورهای مغزی و غیره نیز می تواند باعث بروز پارانویا گردد.
قرار گرفتن در معرض برخی سموم و مواد شیمیایی نیز می تواند در بروز این بیماری موثر باشد. استعداد ژنتیکی، مورد سو استفاده قرار گرفتن در کودکی یا بزرگسالی، داشتن سابقه خانوادگی بیماری های روانی، بی خوابی و اختلال خواب ، استرس، ضربه یا تصادف، از دست دادن موقعیت اجتماعی یا شغل و کار، از دست دادن عزیزان، مصرف مواد مخدر و الکل و … نیز از دیر عوامل دخیل در بروز پارانویا می باشند.
ازدواج با شخصیت پارانوئید و رابطه‌داشتن با او راحت نیست. این اختلال مشکلات خاص خودش را دارد و شما باید بدانید چطور با او برخورد کنید تا رابطه سالم بماند. در این قسمت از مقاله، درباره تأثیر پارانویا بر رابطه صحبت می‌کنیم. اینها ویژگی‌های فرد پارانوئید در ارتباط با همسرش هستند:
در برابر اعتمادکردن به همسرش مقاومت می‌کند.
ممکن است بیش از حد قضاوت‌کننده باشد و به همسرش توهین کند.
ممکن است احساسات همسرش را جریحه‌دار و او را سرزنش کند.
معمولا تمام جزئیات رفتار همسرش را به یاد دارد و از او کینه به دل می‌گیرد.
در کل نگرشی منفی به همسرش و رابطه‌شان دارد.
ممکن است همسرش را مجبور کند روابطش با دوستان و خانواده‌اش را قطع کند.
درمان افراد مبتلا به اختلال پارانویا بسیار سخت است چون این افراد شدیداً اعتقاد دارند که هیچگونه مشکلی ندارند و این دیگران هستند که باید تحت معالجه قرار بگیرند.در واقع برای اکثر افرادی که مبتلا به بیماری های روانی و اختلالات شخصیت هستند سخت است که قبول کنند شرایط نرمال و عادی ندارند و باید تحت مراقبت های روانی قرار گیرند. در بسیاری از مواد نیز این بیماران برای درمان بیماری خود احساس شرم و خجالت می کنند و راحت ترین راه برای آنها انکار بیماری است.
با این حال برای درمان این دسته از افراد یکسری برنامه های دارویی و دوره های روان درمانی وجود دارد که با تحت درمان گرفتن آنها زیر نظر روانپزشک متخصص می تواند تا حد زیادی بر این اختلال غلبه کند. عملکرد دارویی، هنر درمانی، خانواده درمانی و گروه درمانی از جمله مواردی هستند که به افراد مبتلا به پارانویا کمک شایانی می کند.
پارانویا، ازدواج کردن پیش از ازدواج به این نکته توجه کنید که اگر نشانه‌هایی از بدگمانی یا شک بیش از حد در طرف مقابل می‌بینید حتماً باید احتمال پارانوئید را در نظر بگیرید.متاسفانه در فرهنگِ ایران، دخترها توجه بیش از حد یا همان به اصطلاح «گیردادن» را از ویژگی‌های مثبتِ همسر آینده‌ی خود و نشانۀ غیرت می‌دانند. در صورتی که همین‌ها می‌تواند نشانه های اختلال پارانویا باشد.توجه بیش از حد، مطمئنا در آینده آسایش شما را خواهد گرفت و نخواهید توانست زندگی مشترک به همراه سلامت روانی داشته باشید.برای مردان نیز داشتن یک همسر شکاک و پارانوئید، می‌تواند تبعات منفی داشته باشد و منجر به محدود شدن زندگی اجتماعی مرد شود.
در آخر تصمیم با شماست، اما همانگونه که پیشتر نیز گوشزد کردیم، ازدواج و اختلال پارانویا، حالتی نیست که شما از آن، انتظار یک زندگی طولانی مدت نرمال به همراه آسایش روانی داشته باشید.
