طبقه متوسط شهری در دوراهه بیعت و عاملیَّت/ انتخابات 1402 در ترازوی جامعه شناسی سیاسی

  دوشنبه، 14 اسفند 1402 ID  کد خبر 378160
طبقه متوسط شهری در دوراهه بیعت و عاملیَّت/ انتخابات 1402 در ترازوی جامعه شناسی سیاسی
ریزش مشارکت طبقه متوسط شهری در انتخابات مجلس دوازدهم حکایت از عدم میل این طبقه به مشارکت به دلایل مختلف دارد. دکتر رحمن قهرمانپور تحلیلگر مسائل ایران معاصر و متخصص در نظام های انتخاباتی در یادداشتی به تحلیل علل و پیامدهای عدم مشارکت سیاسی طبقه متوسط در جامعه مدرن ایران پرداخته است.

از منظر جامعه شناسی سیاسی انتخابات، ما در ایران در حال عبور از رفتار های سیاسی تبعی و توده ای به سمت رفتار های سیاسی مبتنی بر عاملیت شهروندان و بطور مشخص طبقه متوسط شهری هستیم.گسترش آموزش رایگان، حضور زنان در جامعه و سیاست، گسترش شهرنشینی، افزایش شهرک های صنعتی، رشد حاشیه نشینی، تحول در روستانشینی، انقلاب ارتباطات، رشد بخش خصولتی و برخی تحولات دیگر ایران را در قیاس با چند دهه قبل باز هم مدرن تر و صنعتی کرده است.

تبلیغات میدانی انتخابات مجلس دوازدهم

در چنین جامعه ای عاملیتAgency رشد می کند و باید بعد از رشد در عرصه اجتماعی به عرصه سیاسی راه یابد. این عاملیت را بوضوح می توان در طبقه متوسط شهری دید.اما نظام انتخاباتی و سیاسی هنوز طرحی برای میدان دادن به این عاملیت ندارد. طرح کلان انتخاباتی آن هم چنان بر مدار بیعت توده با کسانی است که نظام آنها را تایید صلاحیت کرده است. لذا طبقه متوسط شهری در فقدان فضایی برای بروز دادن عاملیت خود سرخورده شده و میل به مشارکت ندارد.

مهم ترین زنگ خطر انتخابات مجلس 1402 مشارکت پایین طبقه متوسط شهری است. این طبقه لنگرگاه ثبات در جوامع مدرن است. حتی اگر در جایی از دموکراسی استقبال نکرده ولی طرفدار ثبات و صلح بوده است. دوام و قوام بوروکراسی و شهرنشینی و توسعه اقتصادی منوط به نقش آفرینی طبقه متوسط است. اصلاح طلبان برای دو دهه نماینده سیاسی طبقه متوسط شهری و صنعتی بودند و حالا با خروج آنها از سیاست طبقه متوسط نماینده سیاسی در حاکمیت و ساخت قدرت ندارد.

انتخابات

این وضعیت پیامد های متعددی دارد و مهم ترین آن همانا ظهور نیروهای قومی و مذهبی رادیکال و باندهای ثروتی است که می خواهند با تکیه بر ثروت رانتی در سیاست نقش آفرینی کنند.غیبت ادامه دار طبقه متوسط در انتخابات باعث خواهد شد این نیروهای نوظهور به تدریج قدرت سیاسی خود را افزایش دهند. در نتیجه ثبات سیاسی هم می تواند بواسطه فعال کردن برخی شکاف ها توسط این نیروها در معرض خطر قرار گیرد.

تغییرات جمعیتی، قومی و مذهبی در برخی شهرهای بزرگ و مراکز استان زمینه مساعدی برای بروز و ظهور نیروهایی فراهم آورده است که با عدم مشارکت طبقه متوسط شهری قدرت گرفته اند. ممکن است شکاف های قومی و مذهب در غرب و شرق کشور بواسطه حضوزر این نیروهای جدیدفعال شوند.

خبرنگار: سمیرا شمس

  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
همسر رهبر معظم انقلاب بعد از خریدن مبل دست دوم توسط رهبری: تا الان زندگی ‌ما طلبگی بوده، الان هم مبل در خانه نیاورید! (200 نظر) مهران مدیری: 11 سال است که از یک مار نگهداری می کنم؛ الان 2 متر و 20 سانتی‌متر هست+عکس (147 نظر) روایتی از عصبانیت رهبر معظم انقلاب از عوض کردن فرش کهنه و نخ نمای خانه شان: اشتباه کردید که عوض نمودید بروید همان زیلوها را بیاورید (106 نظر) تزئین میز عزای سعید راد با شمع و گل و خرما و عکس های یادگاری در خانه مجللشان/ خدا رحمتشون کنه+عکس (105 نظر) عروسِ رهبر معظم انقلاب: بچه ام اسباب بازی ندارد، در اتاق آقا یک میز هست و 6 تا صندلی پلاستیکی و یک تلفن که به دیوار وصل است+عکس (95 نظر) تصویری از خانه ابدی سعید راد، میرزا رضا سریال گیلدخت /روحش شاد و یادش گرامی (68 نظر) خلاقیت خنده دار مغازه دار اردبیلی برای کشاندن مشتری به مغازه حماسه آفرید/ مغز نیس که معدن طلاست😂👌+عکس (57 نظر) رهبر معظم انقلاب: ما درخانه تنها یک فرش دستباف داریم که جهیزیه همسرم بوده بقیه خانه موکت است/ ساده زیستی ایشان مثال زدنی است (32 نظر) ژست‌های سیدمحمد خاتمی با بازیگران در سینما؛ از تعظیم در برابر مهتاب کرامتی تا پُفیلا خوردن در حال تماشای فیلم+عکس/ همراهی همسر سیدحسن خمینی و سام درخشانی با رئیس‌جمهور سابق (31 نظر) استوری تبریک خاص سرلشگر باقری به مناسبت روز چپ دست‌ها به رهبر معظم انقلاب+عکس (31 نظر) نگاهی به جشن تولد عاشقانه 45 سالگی الهام چرخنده بازیگر سریال آوای باران و باکس گل شیک روی میز/ مبارکا باشه+عکس (30 نظر) خلاقیت خنده دار هندوانه فروش سمنانی برای جذب مشتری حماسه آفرید/ مغز نیست که معدن طلای خالصه😂+عکس (27 نظر) رونمایی از همزاد و بدل ایرانی هانده ارچل، بازیگر ترکیه‌ای محبوب ایرانی ها/ ایشون هم بازیگر خیلی معروفیه+عکس (25 نظر) نگاهی به بازیگران و سلبریتی‌هایی که حیوان خانگی دارند+عکس/ از گربه محمدرضا گلزار و نفیسه روشن تا سگ پاکوتاه بهرام رادان و بهاره افشاری (24 نظر) خلاقیت خنده دار مغازه دار شیرازی برای کشاندن مشتری به مغازه حماسه آفرید/ مغز نیست که معدن طلاست😂👌+عکس (24 نظر)
منتخب روز   
طرز تهیه غذای محبوب ناصرالدین شاه قاجار! /فسنجان ناصری با مواد اعلا ابتکار جالب یک مرد خلاق در دادن انواع لقب به مسعود پزشکیان حماسه آفرید+ویدئو/ هنر نزد ایرانیان است و بس... (فیلم) سکانس فوق عاشقانه شهاب حسینی و لیلا حاتمی در فیلم "پرسه در ماه" / ما کاملا شبیه همیم طرز نگاهامون دو دو زدن چشامون ...😍 استارت تمرینات سخت علیرضا بیرانوند در تراکتور +فیلم/ آقای دروازه بان آمادگی بدن بالایی دارد! سکانس عاشقانه دل باختن قباد به شهرزاد/ نشود فاش کسی آنچه میان من و توست (فیلم) سکانس فوق العاده احساسی و عاشقانه از شهاب حسینی و معشوقه‌اش در سریال "شهرزاد" / با چراغی همه جا گشتم و گشتم در شهر هیچکس به تو مانند نشد😍 (فیلم) خرید دکتر مسعود پزشکیان از یک سوپرمارکت در تهران به همراه نوه‌ها و عروسش با کارت بانکی شخصی / نوه‌ها پدربزرگ را به خرج انداخته‌اند اقدام منحصربفرد و زیبای طلافروش یزدی به احترام دختر سه ساله امام حسین(ع)+عکس/ این جور تصاویر مخصوص ایران ماست والسلام👌 (فیلم) رهبر معظم انقلاب: به من می‌گویند شما گفتید سوءاستفاده جویان را افشا نکنید / ما حق نداریم افراد را به صرف گمان متهم کنیم سکانس خوشحالی قُباد از بارداری شهرزاد/ قُباد: من تا الان نمیدونستم از این دنیا و از این زندگی چی میخوام اما الان....