به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، ذهن شما همواره می خواهد درگیر و مشغول باشد. اگر در انجام کاری، درگیری ذهنی ایجاد نشود، ذهن شما شتابان به جایی می رود که بتواند خود را در آنجا مشغول کند. و این همان حواس پرتی است. اما اگر آنچه که اکنون انجام می دهید در شما درگیری و مشغولیت ذهنی ایجاد کند، فکر شما دیگر لزومی احساس نمی کند که به جای دیگر برود و در آنجا درگیر شود.
بیشتر افراد گمان می کنند که تمرکز، یک امر ذاتی و تغییر آن ناممکن است؛ در حالی که تمرکز، یک امر اکتسابی است و باید هر روز پرورش و جهت داده شود و هرکس، با هوش عادی خود، می تواند به آن دست یابد؛ پس گفتن این جمله که «من ذاتاً آدم حواس پرتی هستم»، کاملاً غلط است و همین ذهنیت نادرست، باعث می شود تا انسان نتواند از تمرکزی عالی برخوردار شود.
حواس پرتی یا منشأ ذهنی و درونی دارد و یا منشأ بیرونی و محیطی. حواس پرتی درونی و ذهنی، عبارت است از اشکالات فکری انسان و اندیشه هایی که موانعی بر سر راه توجه دقیق و مطالعه و تمرکز حواس ایجاد می کنند. این موانع، شامل مواردی از قبیل درد، رنج، غم و غصه، نگرانی؛ گرسنگی و تشنگی، سردی و گرمی، ترس، خشم، شادی، سر دردو... است.
چگونه تمرکزمان را هنگام مطالعه افزایش دهیم؟
بسیاری از دانش آموزان و دانشجویان با این مشکل مواجه هستند که سر جلسه و امتحان و درست در زمانی که می خواهند درس هایی که خوانده اند را به یاد بیاورند نمی توانند و نتیجه خوبی از امتحان شان نمی گیرند. حقیقتی که وجود دارد این است که چنین شرایطی واقعا سخت و دشوار است. چرا که تلاش زیادی کرده اند اما به نتیجه نرسیده است.
در چنین شرایطی است که همه از حافظه شان شکایت می کنند و بیان می کنند که نتوانسته اند مطالبی که خوانده بودند و حفظ کرده بودند را به یاد بیاورند. اما مسئله مهمی که وجود دارد این است که آیا واقعا این مشکل به خاطر حافظه است؟
پاسخ این سوال در بیشتر اوقات «نه» است. بیشتر افرادی که نتوانسته اند نتیجه درستی از تلاش ها و مطالعه و درس خواندن شان بگیرند به این خاطر است که تمرکز خوبی در هنگام مطالعه ندارند. به همین دلیل روش هایی که برای افزایش تمرکز در مطالعه انجام میشود می تواند یک تغییر بزرگ در موفقیت تحصیلی شما ایجاد کند.
در ادامه چند تکنیک طلایی که باعث رشد تمرکز شما در هنگام مطالعه می شود را بررسی می کنیم:
۱- سطح تمرکزتان را اندازه بگیرید!
اولین گام برای افزایش تمرکز در مطالعه این است که متوجه شوید که واقعا چقدر تمرکز دارید و تا چه اندازه قادر هستید که بر روی موضوعی که دارید مطالعه می کنید متمرکز بمانید. معیارهای متفاوتی برای درک این موضوع که تمرکزتان چقدر است وجود دارد.
اگر شما در طول روز مدام رویا پردازی می کنید باید بدانید که به تلاش زیادی برای افزایش تمرکز نیاز دارید. هم چنین اگر نمی توانید بر طبق برنامه ریزی هایی که قبلا انجام داده اید رفتار کنید و همیشه مشکل زمان بندی دارید، احتمالا با مشکل تمرکز دست و پنجه نرم می کنید.
۲- چیزهایی که حواستان را پرت می کند بشناسید
احتمالا ساده ترین و شناخته شده ترین راهی که همه ما برای افزایش تمرکز در مطالعه سراغ داریم این است که عواملی که حواس مان را پرت کند می کند را بشناسیم. رادیو، تلویزیون و یا سر و صدای اهالی خانه از جمله مهم ترین مشکل هایی که باعث می شوند نتوانیم در هنگام درس خواندن تمرکز کنیم.
اولین گام برای افزایش تمرکز شناختن این چیزهایی است که حواس مان را پرت می کنند. گاهی اتفاق می افتد که چیزهایی که برای شما حواس پرتی می آورند، برای بقیه اصلا مهم نیست و یا این که چیزهایی که حواس بقیه را پرت می کند برای شما مناسب است. به همین دلیل ضروری است که بدانید شناختن این عوامل کاملا به خود شما بستگی دارد.
برای افزایش تمرکز در مطالعه و برای فهمیدن این که واقعا چه چیزی حواس تان را پرت می کند، می توانید عوامل را تک تک حذف کنید تا در نهایت متوجه شوید که ایراد از کجاست. مثلا یک بار صدای تلویزیون را حذف کنید و در مرتبه بعدی تصویری که روبرویتان قرار دارد را بردارید. به این ترتیب متوجه می شوید که مشکل واقعا از کجاست و برای رفع کردنش باید چه کاری انجام دهید.
۳- تمرکزتان را محدود کنید
یکی از اشتباهاتی که بسیاری از دانش آموزها و دانشجویان انجام می دهند این است که درست همزمان با درس خواندن، به موضوعات دیگری هم فکر می کنند. شاید این تصور وجود داشته باشد که اگر همزمان چند کار را با هم انجام دهیم، کارمان سریعتر انجام خواهد شد اما حقیقت چیز دیگری است.
تصور کنید که با یک چراغ قوه بخواهید یک صفحه کتاب را روشن کنید. اگر نور چراغ را فقط به چند سطر از کتاب بتابانید قطعا آن چند سطر واضح تر دیده خواهد شد. اما اگر همان چراغ را از دور به کل صفحه یا حتی دو صفحه کنار هم بتابانید متوجه خواهید شد که آن صفحه ها به خوبی روشن نمی شود.
برای افزایش تمرکز در مطالعه هم دقیقا باید چنین کاری را انجام دهید. به جای این که تمرکزتان را روی چند موضوع جداگانه بگذارید به تصور این که کارهایتان سریع تر انجام خواهد شد، بهتر است که فقط بر روی یک درس یا یک موضوع تمرکز کنید. تمرکز کردن بر روی یک عامل باعث می شود تا نتیجه مطلوب تری بگیرید. ( How to Stay Focused While Studying )
۴- در لحظه زندگی کن!
تمرکز کردن در زمانی که همزمان مشغول فکر کردن به گذشته و آینده هستید، کار بسیار مشکلی است. اگر تصمیم دارید درس بخوانید و اگر تصمیم دارید که چیزهایی که می خوانید را واقعا به یاد بیاورید باید بدانید که بهترین راه این است که گذشته و آینده را به جایی بسپارید که به آن تعلق دارند؛ یعنی به گذشته و آینده.
فکر کردن به اتفاقاتی که در چند وقت اخیرافتاده و یا فکر کردن به اتفاقاتی که قرار است در آینده بیفتد، تمرکز شما را تا حد زیادی کاهش می دهد. بنابراین برای افزایش تمرکز در مطالعه باید متوجه باشید که بهترین راه برای افزایش تمرکز، بودن در لحظه است.
البته این نکته به این معنی نیست که نباید اتفاقات گذشته را مرور کنیم و یا اینکه بدون فکر کردن به عواقب کارها، عمل کنیم. بلکه به این معنی است که می توانید در زمان هایی که نمی خواهید درس بخوانید، فکر کنید و در هنگام مطالعه تمام دغدغه تان فهمیدن مطالب باشد.
۵- به مشاور مراجعه کنید
مراجعه به یک مشاور روانشناس هم یکی دیگر از کارهایی است که می توانید برای افزایش تمرکز در مطالعه انجام دهید. گاهی اتفاق می افتد که مشکلاتی که افراد مختلف در هنگام درس خواندن تجربه می کنند، ریشه در مشکلات روانشناسی دارد.
مشاور روانشناس با بررسی کامل تشخیصی و انجام تست های مختلف به شما کمک می کند تا متوجه شوید که ریشه حواس پرتی و تمرکز نداشتن تان چیست و راهکارهایی برای افزایش تمرکز در مطالعه به شما ارائه می کند تا بتوانید به وضعیت تمرکزتان سر و سامان بدهید.
یکی از عواملی که باعث حواس پرتی و نداشتن تمرکز می شود بیش فعالی است. بسیاری از افرادی که بیش فعالی دارند ممکن است تا دوران نوجوانی و یا حتی بزرگسالی متوجه نباشند که اختلال بیش فعالی دارند و به همین دلیل همیشه در هنگام درس خواندن مشکل داشته باشند.
نقش یک مشاور مناسب و متخصص در درمان اختلالاتی که باعث کاهش تمرکز در مطالعه می شود بسیار حیاتی است. بنابراین اگر با مشکل همیشگی تمرکز روبرو هستید، می توانید از یک روانشناس مجرب کمک بگیرید.
۶- استراحت کنید
آیا تا بحال اتفاق افتاده که برای مدتی طولانی سعی کنید بر روی یک موضوع خاص تمرکز کنید؟ اگر برای یک مدت نسبتا طولانی تلاش کنید بر روی یک مبحث تمرکز کنید، متوجه می شودی که پس از مدتی تمرکزتان به مرور کمتر خواهد شد و متمرکز ماندن سخت و سخت تر می شود.
در چنین شرایطی، بهترین راه برای افزایش تمرکز و برگشتن تمرکز این است که استراحت کنید. مدت زمانی که استراحت می کنید و روشی که برای استراحت در نظر می گیرید، کاملا به خود شما بستگی دارد. حقیقتی که وجود دارد این است که هر شخص با یک شرایط می تواند استراحت کند و به یه شکل استراحت می کند.
برای افزایش تمرکز در مطالعه باید خودتان بتوانید روشی که بیشترین استراحت را برای ذهن تان فراهم می کند بشناسید. بعضی افراد در فواصل بین درس خواندن ترجیح می دهند موسیقی گوش کنند. بعضی افراد ترجیح می دهند که برای چند دقیقه بخوابند. بعضی افراد ترجیح می دهدن که چند قدمی پیاده روی کنند و به این طریق به ذهن شان آرامش می دهند.
نکته ای که شما در این این مورد باید بدانید این است که این اتفاق کاملا شخصی است. یعنی هیچ کسی نمی تواند روشی که به کار می گیرد را به دیگری معرفی کند. بنابراین شما باید سعی کنید روشی که بیشترین آرامش را به ذهن تان می بخشد برا ی افزایش تمرکز در مطالعه انتخاب کنید.
۷- صبور باشید
افزایش تمرکز در مطالعه یک شبه به دست نمی آید. همیشه باید این جمله را به یاد داشته باشید. همانطور که هر موفقیتی به تلاش و تمرین نیاز دارد، دستیابی به این موفقیت نیز نیازمند این است که ناامید نشوید. باید صبور باشید تا روشی که پیش گرفته اید جواب بدهد.
احتمالا در روزها و دفعات اول کارهایی که برای افزایش تمرکز در مطالعه انجام می دهید، بیهوده به نظر می رسند و برایتان سخت خواهند بود. اما به مرور زمان این کار آسان و آسان تر خواهد بود و شما می توانید به راحتی تمرکزتان را افزایش دهید. به طور مثال، مطالعه و درس خواندن در سالن مطالعه کتابخانه برای اشخاصی که عادت کرده اند در خانه درس بخوانند در ابتدا سخت و دشوار خواهد بود اما به مرور زمان این درس خواندن آسان تر خواهد شد.
