خاک و انواع مختلف آن
قبل از این که وارد توضیحات شویم، باید این موضوع را روشن کنیم. برخلاف آنچه که شنیده اید خاک آلودگی یا گل و لای نیست، اگرچه که ممکن است با این مواد همراه باشد اما نمی توان این تعریف را برای آن ارائه داد. گل و آلودگی چیزی است که باعث کثیف شدن چیزهای دیگر می شود اما خاک این گونه نیست. خاک باعث پرورش گیاهان بوده و به عنوان باغبان حتماً باید ویژگی های هر نوع خاک را بشناسیم زیرا با یکدیگر تفاوت دارند و سپس بر اساس ترجیح مان یکی از آن ها را انتخاب کنیم. حداقل شش نوع خاک وجود دارد :
- شنی
- رسی
- گچی
- لجنی
- خاک گلدان
- خاک همراه با خزه
ترکیب این خاک به محل زندگی شما بستگی دارد. حال در این قسمت قصد داریم که خاک گلدان را با خاک باغچه مقایسه کنیم. خاکی که برای باغچه استفاده می کنیم، باید حداقل 30 سانت خاک رویی یا سطحی داشته باشد. زیر آن نیز باید زیر خاک را قرار دهیم. همان طور که اشاره کردیم، ترکیب خاک سطحی در مناطق مختلف متفاوت است اما عموما این خاک غلیظ و سنگین است و آب را به راحتی در خود نگه می دارد. اگر در منطقه شن زار مانندی زندگی می کنید، احتمالاً خاک به سرعت آب را درون خود جذب می کند و خشک می شود و خاک های رسی نیز آب را درون خود به مدت طولانی نگه می دارند و دیرتر خشک می شوند.
خاک گلدان بهتر است یا خاک باغچه
برای پاسخ به این سوال ابتدا باید ببینیم خاک سطحی ( Topsoil ) و خاک گلدان ( Potting soil ) چیست تا متوجه شوید این دو خاک در واقع شباهت بسیار کمی دارند. در واقع خاک گلدان ممکن است اصلا هیچ خاک واقعی در خود نداشته باشد. این خاک باید آب را به خوبی زهکشی کند، در حالی که هوا نیز به خوبی به داخل آن نفوذ میکند. هر شرکت سازنده ای ترکیب خاک گلدانی خاص خود را دارد. ترکیبات خاک گلدانی مانند پوست درخت، خزه اسفانگوم (پیت ماس)، الیاف نارگیل و ورمیکولیت است که با هم مخلوط شده و بافتی ایجاد میکنند که ریشه های در حال رشد را نگه داشته و رطوبت و غذا به گیاه میرسانند در حالی که امکان زهکشی مناسب نیز فراهم میکنند. از طرفی خاک سطحی هیچ ترکیب تشکیل دهنده خاصی ندارد و ممکن است از زمین بوته زار یا زمینهای طبیعی برداشته شده باشد یا خاک باغ یا باغچه که در ترکیب با ماسه، کمپوست، کود حیوانی و شماری از ترکیبات دیگر هستند. این خاک به خودی خود مناسب نیست و نیاز به مواد اصلاحی زیادی دارد.
چه زمانی از خاک باغچه استفاده کنیم ؟
باید بدانیم که چه زمانی از چه نوع خاکی استفاده کنیم.خاک باغچه برای باغچه ها و گیاهانی که بیرون از منزل هستند، بسیار مناسب می باشد. اگر می خواهید که حفره های کوچکی را در باغچه خود پر کنید، از این خاک استفاده کنید.خاک باغچه همچنین برای مناطقی کاربردی است که می خواهید در آن درخت بکارید و به عنوان یک قانون اگر به بهبود کیفیت خاک نیاز ندارید و فقط می خواهید که قسمت های خالی را پر کنید، خاک باغچه بهترین گزینه است و همچنین بسیار ارزان نیز می باشد. اما اگر کیفیت خاک برای تان مهم است ، بهتر است که از خاک باغچه غنی شده استفاده کنید و به یاد داشته باشید که خاک باغچه غنی شده گران تر بوده، بنابراین قبل از خرید حتما در انتخاب خود دقت کنید.
ویژگی های خاک باغچه
هنگامی که به دنبال خاک خوب برای باغچه تان هستید، بهترین گزینه اصلاح خاکی است که هم اکنون در باغچه خود دارید. این کار بهتر از این است که کل خاک موجود را خارج کرده و خاک دیگری جایگزین آن کنید. باید در ترکیب جدید خاک سطحی باغچه تان، نسبت خاک قبلی باغچه 50 – 50 باشد. زهکشی آب در هر یک از این دو نوع خاک نرخهای مختلفی دارد و ترکیب دو خاک باعث میشود رطوبت از هر دو لایه عبور کند نه این که بین دو لایه خاک محبوس شود. از خاک سطحی برای باغچه خود استفاده کنید و مقداری مواد آلی برای اصلاح خاک به آن بیفزایید.
- این خاک میلیون ها سال روی زمین باقی می ماند و گیاهان و حیوانات زیادی روی آن زاییده شده و می میرند.
- مواد مغذی بسیار بالایی دارد و نمی توان گفت که حتما وجود آن ها ضروری می باشد.
- این خاک ها زنده هستند و حاوی میکروارگانیسم ها و قارچ ها و دانه ها می باشد.
- می توانید خاک باغچه را از فروشگاه های باغبانی با انواع مختلف و متفاوت خریداری کنید.
- یکی دیگر از خاک های در دسترس، خاک باغچه غنی شده می باشد که این خاک در مراکز باغبانی به فروش می رسد اما مواد ارگانیک به آن اضافه شده و باعث می شود که خاک باروری بیشتری داشته باشد.
- خاک باغچه ها آب را درون خود نگه می دارد و زود خشک نمی شود.
- خاک باغچه غلیظ و سنگین است.
ویژگی های خاک گلدان
خاک گلدان بهترین خاک برای گیاهان آپارتمانی و گلدانی است، چون بافت مناسبی داشته و در یک فضای کوچک رطوبت را برای گیاه در حال رشد حفظ میکند. برخی از خاکهای گلدانی مخصوص برخی گیاهان خاص طراحی شده اند مانند خاک بنفشه افریقایی یا ارکیده. در هر صورت هر گیاه گلدانی باید در نوعی خاک گلدانی پرورش داده شود.خاک گلدانی استریلیزه است به این معنی که احتمال رشد قارچها و ارگانیسمهای دیگر در آن و گسترش به گیاهان دیگر به حداقل رسیده است و هیچ علف هرز و ناخالصی دیگری در آن وجود ندارد. همچنین این خاک همانند خاک سطحی یا خاک باغچه معمولی، متراکم نیست بنابراین به خوبی امکان رشد ریشه گیاه در این خاک وجود دارد. تفاوت خاک باغچه و خاک گلدان چیست ؟ هر کدام چه خصوصیاتی دارند ؟
- اولین چیزی که باید در مورد خاک گلدان بدانیم، این است که نباید از روی اسم آن فکر کنیم که این خاک مصنوعی می باشد.
- این خاک مانند دیگر خاک های طبیعی است ولی نوع آن متفاوت است و ترکیبی از اجزای مختلف با اهداف خاص در آن قرار گرفته است.
- یک خاک گلدان معمولی مواد ارگانیک مثل خاک اره را در درون خود دارد.
- یکی دیگر از کیفیت های مهم خاک گلدان این است که این خاک عقیم است و حاوی میکروارگانیسم نیست.
- خاک گلدان همچنین حاوی هوای زیادی است و به همین دلیل راحت خشک می شود و به تنفس گیاهان کمک می کند و از آن جایی که این خاک سبک است، هوای زیادی در آن جریان پیدا می کند و ریشه های آن به خوبی رشد می کنند.
- خاک گلدان سبک می باشد.
- خاک گلدان نمی تواند به راحتی آب را نگه دارد.
چه زمانی از خاک گلدان استفاده کنیم ؟
خاک گلدان برای گیاهان داخل خانه بسیار ایده آل می باشد. اگر سبد های گلدانی دارید و می خواهید گیاهان را داخل منزل پرورش دهید، از این خاک استفاده کنید. این خاک آب زیادی را درون خود نگه می دارد. خاک گلدانی برای گیاهان داخل گلدان بسیار مناسب است و البته قبل از زمانی که آن ها را به باغچه انتقال دهید. خاک گلدان برای اهداف مشخصی تعیین شده است و انواع مختلف آن نیز در دسترس می باشند. باید اطمینان حاصل کنید که نوع صحیح آن ها را خریداری کنید. در مجموع بسیاری از افراد فکر می کنند که خاک گلدان بهتر از خاک باغچه است ، اما این گونه نیست . باید به اهداف خود توجه کنید. خاک گلدان گران تر از خاک باغچه یا خاک باغچه غنی شده است اما اگر از راه درست آن را استفاده کنید، هرگز پول خود را هدر نداده اید.
