تحلیل سهم‌های فلزات اساسی در بورس

برای بررسی دقیق نمادهای فلزات اساسی، باید ابتدا شناختی نسبت به آن ها داشته باشیم. در صنعت فولاد مهم ترین و ارزشمندترین سهم بازار سرمایه ایران، فولاد مبارکه است. که با نماد اختصاری «فولاد» شناخته می شود.

برای پیش بینی سهم های فلزات اساسی باید به فروش محصولات آن ها در بورس کالا توجه کرد. برای مثال باید دید تولیدات فولاد مبارکه (فولاد) یا صنایع مس ملی ایران (فملی) شامل چه محصولاتی می شود و وابسته به کدام نهاده هاست. آیا نهاده ی مصرفی برای تولید محصولات را خود شرکت تامین می کند یا از شرکت دیگری می خرد؟ نکته مهم دیگری که باید به آن توجه شود، صادراتی بودن محصولات تولیدی هر شرکت است. اینکه کاهش یا افزایش نرخ دلار چه اثری بر قیمت محصولات صادراتی هر شرکت دارد. آیا با وجود تحریم ها امکان صادرات برای شرکت محیاست یا خیر. در کنار این موارد البته باید به نکاتی همچون انحصاری بودن یا نبودن محصول تولیدی هر شرکت نیز توجه کرد.

عرضه محصولات در بورس کالا

در چند سال گذشته تلاش شده که تا جای ممکن محصولات صنعتی، پتروشیمی و کشاورزی در بورس کالا عرضه شوند و در بازاری کارا، شفاف و عمیق مورد معامله قرار گیرند. یکی از مهم ترین صنایعی که عرضه قابل توجهی در بورس کالا دارد، صنعت فولاد است. طبق شیوه نامه ی جدید احتمال دارد کل زنجیره فولاد وارد بورس کالا شود و از سنگ آهن تا میلگرد و پروفیل بر روی بورس کالا معامله شود. اما نکته مهم دیگری که اهمیت بورس کالا را نشان می ‍دهد، امکان رصد درآمد محصولات شرکت های بورسی است. برای مثال می توان نرخ های فروش فولاد مبارکه را پیش از انتشار گزارش های ماهانه تولید و صورت های سه ماهه تخمین زد و براساس آن در مورد خرید یا فروش یک سهم خاص تصمیم بگیریم.

بازار کالاهای پایه در بخش های مختلف صنعتی، پتروشیمی و کشاورزی همواره با مشکلات و محدودیت های ساختاری زیادی روبه رو بوده و بخش عمده ای از این دشواری ها به دلیل عدم استفاده از ابزارهای نوین اقتصادی و عدم وجود بازارهای کارا و شفاف بوده است. شرکت بورس کالای ایران به عنوان یک شرکت جدید و کاملا مستقل از سازمان های کارگزاران بورس فلزات و بورس کالای کشاورزی، پس از پذیره نویسی در چهار گروه سهام داری و برگزاری مجمع عمومی از ابتدای مهرماه سال ۱۳۸۶ فعالیت خود را آغاز کرد. هم اکنون بورس کالای ایران با تجربه ای بیش از ۱۳ سال، به داد و ستد انواع محصولات صنعتی و معدنی، فرآورده های نفت و پتروشیمی و کشاورزی در قالب معاملات نقد، نسیه، سلف، سلف استاندارد و معاملات ابزارهای مشتقه از جمله قراردادهای آتی مشغول است.

تحلیل سهم قبل از انتشار صورت های مالی ماهانه

برای تحلیل دقیق و بنیادی سهم شرکت های فلزات اساسی، باید به طور دقیق زنجیره تولید این فلزات را شناخت و با توجه به آن بهای تمام شده محصولات تولیدی را محاسبه کرد. برای مثال برای اینکه درآمد فولاد مبارکه طی ماه جاری و ماه های بعد را محاسبه کنیم، باید به آمار معاملات بورس کالا مراجعه کنیم. به طور خاص با تحلیل آهن در بورس کالا می توانیم روند قیمت میلگرد و آهن در بازار را نیز پیش بینی کنیم. اما گذشته از این مهم ترین دلیل رجوع یک سرمایه گذار به آمار معاملات بورس کالا اطلاع از حجم و قیمت فروش محصولاتشان است؛ البته همه محصولات فولادی در بورس کالا عرضه نمی شوند و به گفته معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صمت، تولیدکنندگان شمش فولاد باید ۶۰ درصد شمش تولیدی خود را در بورس کالا عرضه کنند. به گفته وی تصمیم در مورد اینکه کدام تولیدکننده ها باید شمش خود را در بورس کالا عرضه کنند، با انجمن فولاد است. در واقع تنها خواسته صمت از فولادسازها این است که ۶۰ درصد تولید شمش فولادی خود را در بورس کالا عرضه کنند. در صورتی که تولیدکننده ها این اصل را رعایت کنند، می توانند مابقی تولید خود را صادر کنند.

سهم های فلزات اساسی

برای بررسی دقیق نمادهای فلزات اساسی، باید ابتدا شناختی نسبت به آن ها داشته باشیم. در صنعت فولاد مهم ترین و ارزشمندترین سهم بازار سرمایه ایران، فولاد مبارکه است. که با نماد اختصاری «فولاد» شناخته می شود. بخش قابل توجهی از شرکت های فولادی موجود در صنعت فولاد به طور مستقیم یا غیرمستقیم تحت مالکیت فولاد مبارکه هستند. ارزش بازار این شرکت به تنهایی حدود نیمی از ارزش بازار صنعت فولاد است. از طرفی در صنعت مس نیز بخش قابل توجهی از این صنعت تحت مالکیت مس ملی ایران با نماد اختصاری «فملی» است. به طور کلی هیچ شرکت فعال دیگری وجود ندارد که از نظر حجم تولید، با مس ملی ایران قابل مقایسه باشد. اما در نهایت نکته ای که برای سرمایه گذاری در بخش فلزات اساسی باید مورد بررسی قرار بگیرد، شاخص فلزات اساسی است. در واقع با بررسی شاخص فلزات اساسی می توان نگاهی کلی به بازار این صنعت انداخت و ریسک و بازدهی این صنعت را مورد بررسی قرار داد.

ریسک بزرگ برای بورس و شرکت های فولادی

طی روزهای اخیر وزارت صمت تصمیم به دخالت در نرخ فروش محصولات فولادی گرفته و این محصولات را گران توصیف کرده است. حال آن که دستور به کاهش نرخ محصولات در هیچ بازاری راهگشا نبوده و همواره موجب توزیع رانت بین افرادی خاص شده است. ارز ۴۲۰۰ تومانی مثال بزرگ نرخ دستوری برای دلار بود که نه تنها برای مصرف کنندگان نهایی آورده ای نداشت بلکه ابرتورمی بر روی اقتصاد بی جان کشور ایجاد کرد.

کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی و وزیر مطبوعشان بدون درک افزایش نرخ های فلزات جهانی دستور به کاهش نرخ محصولات فولادی داده اند و بورس کالا را عامل گرانی دانسته اند. اما محصول عرضه شده در بورس کالا به دو برابر قیمت در بازار آزاد فروخته می شود. کاهش درآمد و به تبع آن کاهش سودآوری شرکت های فولادی ریسکی بزرگ برای سهامداران شرکت های فولادی است. پولی که از جیب سهامداران خارج شده و به جیب بی انتهای رانت خواران و دلالان خواهد رفت.

محصولات فولادی مصرفی داخل و صادراتی

در بازار داخلی محصولات فولادی باید این محصولات را به دو بخش اصلی محصولات نهایی و محصولات میانی تقسیم کرد. محصولات میانی شامل شمش بلوم، شمش بیلت و اسلب یا همان تختال است. محصولات نهایی نیز شامل ورق، میلگرد، تیرآهن، نبشی و ناودانی است. ورق ها به تنهایی از چند نوع محصول تشکیل شده اند. از جمله ورق گرم، ورق سرد و انواع ورق های پوشش دار مثل ورق گالوانیزه و ورق قلع اندود است. میلگرد نیز در انواع ساده، آجدار و کلاف تولید می شود. برای شناخت دقیق محصولات تولیدی هر شرکت باید به سایت کدال مراجعه کنیم و لیست محصولات تولیدی این شرکت ها را پیدا کنیم. سپس با مراجعه به سایت بورس کالا، در بخش آمار معاملات قیمت محصولات مختلف را پیدا کنیم. ویژگی مثبت اطلاعات معاملات بورس کالا، سلف بودن آن هاست. در حقیقت معاملات سلف ممکن است با تاخیری یک تا دو ماهه مورد تسویه قرار بگیرند؛ در نتیجه دیرتر در صورت های مالی شرکت ثبت می شوند. با مشاهده قیمت های معاملات بورس کالا از نرخ های فروش ثبت شده در صورت های مالی ماه های آینده مطلع خواهیم شد. البته باید به این نکته توجه کنیم که قیمت تمامی محصولات را نمی توانیم از طریق این وبسایت مشاهده کنیم. در حقیقت برخی محصولات ممکن است به طور موقتی یا به طور کلی در بورس کالا مورد معامله قرار نگیرند. برای یافتن قیمت این ها باید از طریق جستجوی عباراتی مانند قیمت میلگرد در بازار آهن، قیمت این محصولات و روند قیمتی آن ها را از طریق وب سایت آهن آنلاین ahanonline.com مشاهده کنیم. قیمت های بازار می توانند دیدی نسبی در مورد نرخ فروش شرکت های فلزی و فولادی و درآمد آن ها (مثل شرکت ذوب آهن اصفهان) به ما بدهند.

جمع بندی

در نهایت نکته مهمی که باید بدانیم این است که روند قیمت ارز در سامانه نیما و قیمت های جهانی، قیمت های بورس کالا را تعیین می کنند و علاوه بر قیمت های داخلی باید دیدی در مورد نرخ ارز و قیمت های حوزه CIS داشته باشیم. آمار معاملات بورس کالا به تنهایی برای پیش بینی سوددهی آینده شرکت ها کافی نیست. باید طرح های توسعه هر شرکت را بشناسیم و پتانسیل عرضه و تقاضای بازار داخلی و بازار صادراتی محصولات، همچنین ریسک هایی که سوددهی و درآمد هر شرکت را تهدید می کنند، بشناسیم و بدون اطلاع از آن ها بر روی شرکتی سرمایه گذاری نکنیم.

منبع: نبض بورس