توفیق موسیوند (زاده ۱۳۱۵ در روستای ورکانه در همدان) پروفسور جراحی و مهندسی از دانشگاه اتاوا و کارلتون اتاوا کانادا، مخترع بای پس قلبی ریوی است. وی همچنین مدیریت بخش دستگاه های قلبی عروقی انستیتوی قلب دانشگاه اوتاوا، و بخش های تجهیزات پزشکی دانشگاه های اتاوا و کارلتون را بر عهده دارد. موسیوند عضو افتخاری فرهنگستان علوم پزشکی ایران نیز می باشد.
زندگی و کار موسیوند
توفیق موسیوند فارغ التحصیل رشته مهندسی کشاورزی از دانشگاه تهران و دارای مدرک کارشناسی ارشد در رشته مهندسی مکانیک از کانادا و دکترای پزشکی و فوق تخصص جراحی قلب از کانادا است. او صاحب اختراعاتی چون بای پس قلبی ریوی، امکان تشخیص پزشکی از راه دور و تنظیم و معالجه قلب، تعیین DNA انسان توسط اثر انگشت و ۱۴ اختراع پزشکی دیگر، عالی ترین مقام علمی جهان از انجمن سلطنتی کانادا و بریتانیا و نیز عضو انجمن دانشمندان نیویورک، بنیانگذار درمان پزشکی از راه دور، رئیس بخش قلب و عروق انستیتو تحقیقات قلب دانشگاه اتاوا است. او بعد از ۳۷ سال، در سال ۱۳۸۱ و در همایش بین المللی بوعلی سینا به ایران بازگشت. موسیوند در دانشگاه اکران کالج پزشکی شمال شرقی دانشگاه به تحصیل پزشکی پرداخت و ویلبرت کلون از انستیتوی قلب پس از ۳ سال کار موسیوند در کلینیک کلیولند اوتاوا از او درخواست کرد تا سرپرستی تیم قلب مصنوعی این انستیتو را بر عهده گیرد. در این زمان بود که تلفیق علوم مهندسی و پزشکی به او کمک کرد تا به دانش نوینی در زمینه اعضای مصنوعی دست یافته و بتواند بعد از مدت قلب مصنوعی انسان را اختراع کند. فعالیت های تحقیقاتی او موجب ایجاد سالیانه هزار شغل در کانادا و بیش از ۲۰۰ میلیون دلار سرمایه گذاری خارجی در ۱۰ سال گذشته شده است.
خانواده توفیق موسیوند
خانواده موسیوند، خانواده شلوغی بود و زندگی ساده ای داشت و توفیق، پسر خانواده، این ساده زیستی را با وجود زیر و رو شدن زندگی اش ادامه داد و همیشه آن را دوست داشت. او عاشق تحصیل بود و هر روز برای رفتن به مدرسه از ورکانه به همدان می رفت. همین عشق توانست نام روستای کوچکش را به خاطر نخبه پروری جهانی کند: «خانواده شلوغی بودیم و من ساده زندگی كردن را دوست دارم؛ گله چرانی، دعوا، آشتی و عید نوروز. من خیلی خوشبخت بودم كه پدرم گذاشت درس بخوانم؛ فرصتی كه نصیب خواهرانم نشد.»
كودكي سخت توفیق موسیوند
توفیق تا 14 سالگی چوپانی می کرد و این کار، حتی حالا که با وضعی کاملا متفاوت زندگی می کند، نه باعث ننگ و عار او شده و نه مانع بیشتر خواهی اش. او تا توانست نهایت بهره ممکن را از این پیشه برد: «چوپانی انسان را به اصل خود، خدا و طبیعت نزدیك می كند و به همین خاطر خدا دوستی در ذهن من مترادف با چوپانی است.» چه کسی تصورش را می کرد که یک پسر چوپان از یک روستای کوچک به واسطه یک رویای بزرگ بتواند روزی مخترع بای پس قلبی ریوی شود. «همه انتظار داشتند من معلم بشوم و خودم دوست داشتم نفر اول پذیرفته شده در دانش سرای تربیت معلم بشوم كه نشدم. با خدا دعوا كردم كه چرا این طور نشد. سی سال بعد بود كه به حكمت خدا پی بردم. دیدم که اگر در دانش سرای تربیت معلم نفر اول می شدم، این فرصت را نمی یافتم كه این همه یاد بگیرم و به مردم خدمت كنم.»
دوران جوانی موسیوند
او کارشناسی اش را در مهندسی کشاورزی به اتمام رساند. پس از تلاش بسیار بورسیه دانشگاه آلبرتای کانادا را نصیب خود کرده و برای تحصیل در مهندسی مکانیک راهی کانادا می شود. روزهای او صرف آموزش زبان می شد و شب هایش به ظرف شویی برای کسب درآمد و تامین هزینه تحصیل می گذشت. توفیق با وجود درگیری های بسیار در زندگی شغلی و تحصیلی، از زندگی شخصی اش هم غافل نشد. در همان زمان زندگی در کانادا با خانمی کانادایی به نام «دیکسی لی» ازدواج کرده و صاحب دو فرزند می شود. او تا سال 1970 در سمت های مختلف مدیریتی فعالیت می کند. تا اینکه با خانواده اش تصمیم به مهاجرت می گیرد و به این ترتیب خانواده موسیوند به اوهایو و ایالت کالیفرنیای آمریکا مهاجرت می کنند. ذهن توفیق موسیوند هنوز سرشار از سوالات بی پاسخ بود. پر بود از جواب هایی که باید به دنبالشان می گشت و همین او را به دانشگاه بازگرداند. او بعد از مهندسی به سراغ پزشکی می رود. در رشته پزشکی عمومی و پس از آن، تخصص قلب شروع به تحصیل می کند. توفیق آدمی نبود که با ورود اطلاعات جدید به مغزش اطلاعات قبلی را دور بریزد و از آن ها استفاده ای نبرد. برای همین از همان ابتدا به دنبال پیوند علومی بود که در آن ها تحصیل کرده بود؛ یعنی تلفیق پزشکی و مهندسی.
سمت های موسیوند
استاد پروفسور توفیق موسیوند مدیریت بخش دستگاه های قلبی عروقی در بخش قلب و بخش های تجهیزات پزشکی دانشگاه اوتاوا را بر عهده دارد. همچنین استاد موسیوند در فرهنگستان علوم پزشکی ایران در سال 1377 به صورت افتخاری عضویت یافت.
سوابق علمی و اجرایی موسیوند
- مؤسس و رئیس مؤسسه ابداع ابزارهای نوین پزشکی دانشگاه اوتاوا
- رئیس بخش ابزارهای قلب و عروق مؤسسه قلب دانشگاه اوتاوا
- عضو کمیته مشاوره علمی بهداشت کانادا در ابزارهای پزشکی مورد استفاده در قلب و عروق
- مشاور دفتر ابزارهای پزشکی سلامت کانادا
- مسئول کمک هزینه های تحصیلی موسسات ملی بهداشت (NIH)
- عضو کالج قلب آمریکا و هیئت امنای انجمن اعضای مصنوعی اندام های داخلی آمریکا
افتخارات و جوایز موسیوند
موسیوند جایزه ها و لوح های تقدیر از سازمان ها، مسابقات، دانشگاه ها، فستیوال ها و پژوهشگاه ها از کشورهای مختلف دریافت کرده است:
- در سال ۱۹۹۷ برای جایزه شورای دستاوردهای سالانه علوم زیستی اوتاوا توسط دانشمندان کاندیدا شد و موفق به کسب آن جایزه ارزشمند در سال های ابتدایی فعالیت علمی خود در خارج از ایران شد.
- پس از دریافت جایزه از رئیس جمهور کانادا؛ به صورت افتخاری، به انجمن سلطنتی کانادا پیوست.
- در مؤسسه تحقیقات بهداشتی کانادا در سال ۲۰۱۰ جایزه «ترجمه علم» و همچنین جایزه «تحقیق حوزه سلامت» را دریافت کرد.
- در حوزه تحقیق دربارهٔ «رسیدگی به محدودیت های قانون» نیز در سال ۲۰۱۱ به عنوان محقق برتر معرفی شد.
- موفق به دریافت مدال الماس جوبیلی از ملکه الیزابت دوم در سال ۲۰۱۳ شد.
- در جشنواره افتخارات ۲۵ ساله دانشکده جایزه ارتقای حرفه ای پزشکی را در سال ۲۰۱۵ دریافت کرد.