به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از خبرآنلاین، به گفته این شهروندان ساکن شهرهای مشهد و تهران،ویال های واکسنی که برای دوزسوم یا چهارم استفاده می شده،دارای دو تاریخ انقضا بوده؛تاریخ انقضای اصلی که توسط کارخانه سازنده روی ویال واکسن حک شده بوده و نشان می داده که تاریخ مصرف این ویال واکسن،تا پایان ماه ژوئن بوده اما این برچسب،با برچسب دیگری با تاریخ انقضای جدید، پوشانده شده که به استناد این برچسب دوم،تاریخ انقضای ویال های آسترازنکا، تا روز 17 آگوست تمدید شده است. امروز 14 جولای است و با احتساب زمان تقویمی اطلاع رسانی شهروندان، می شود گفت که واکسن های استفاده شده در پایگاه های واکسیناسیون تهران و مشهد، تا 11 روز بعد از پایان تاریخ مصرف شان هم مورد استفاده قرار گرفته اند. این شهروندان که به «اعتماد» و دیگر خبرنگاران حوزه سلامت گزارش داده اند،گفته اند بعد ازآنکه از مسوول پایگاه واکسیناسیون بابت علت استفاده از واکسن تاریخ مصرف گذشته سوال کرده اند، مسوول مرکز با ریاست خانه بهداشت یا مرکز جامع خدمات سلامت تماس گرفته و به نقل از این مسوولان به شهروندان گفته که برچسب های جدید، با دستور وزارت بهداشت روی واکسن ها چسبانده شده است.
تا امروز مسوولان وزارت بهداشت هیچ واکنش رسمی در قبال این اخبار که به استناد تصاویر ارسالی شهروندان برای خبرنگاران، دروغ و سیاه نمایی و شایعه هم نیست، نداشته اند جز اینکه خبرنگار ایسنا در گفت وگویی که با سید محسن زهرایی؛ رییس اداره بیماری های قابل پیشگیری با واکسن وزارت بهداشت داشته، از او شنیده که «این واکسن ها، قانونا باید جمع آوری می شد.»
زهرایی البته در بخش دیگری از صحبت های خود گفته «واکسن آسترازنکا مدتی است که محدود تزریق می شود و بیشتر افرادی که قرار است سفر خارجی داشته باشند این واکسن را تزریق کرده اند. واکسن آسترازنکا عملا در حال جمع شدن از مراکز است، به زودی تاریخ انقضای آخرین محموله هم می رسد و عملا تنها واکسن خارجی که از یک هفته آینده در کشور خواهیم داشت، واکسن سینوفارم است.»
طی یک سال گذشته و بعد از انکه تولید انبوه واکسن کرونا در جهان، با وجود افت و خیزهای سوش های مختلف ویروس، ادامه داشت، اخباری مبنی بر پایان تاریخ مصرف میلیون ها دوز واکسن کرونا از برندهای معتبری که مجوز مصرف اضطراری داشتند منتشر شد؛ فایزر، مدرنا، جانسن و آسترازنکا، بیشترین تعداد واکسن های تاریخ مصرف گذشته را داشتند و بین اینها هم تعداد واکسن های تاریخ مصرف گذشته آسترازنکا از بقیه بیشتر بود که به نظر می رسد یکی از دلایل، عوارض مرگ آور این واکسن و امتناع بسیاری از مردم تمام کشورها از دریافت این نوع واکسن بوده که به نوعی یک تحریم مردمی علیه این برند را رقم زد اگرچه که مقررات بسیاری کشورهای اروپایی برای ورود مسافر غیربومی، تزریق یک دوز آسترازنکا بود.
آوریل سال گذشته و به دنبال انتشاراخباری ازبرخی کشورهای فقیرآفریقایی درباره اقدام برای معدوم سازی هزاران ویال واکسن تاریخ مصرف گذشته،مقامات سازمان جهانی بهداشت به این کشورها توصیه کردند از نابود کردن واکسن ها خودداری کنند تا توصیه های جدید از راه برسد و شاید مصرف همین واکسن ها هم بی خطر باشد.
در اثنای انتشار این اخبار، شنیده می شد که بسیاری از واکسن ها را می توان تا 36 ماه پس از ساخت استفاده کرد اما سوال مهم این است که آیا اثربخشی آنها در دوره های طولانی تر و پس از پایان تاریخ مصرف هم حفظ خواهد شد؟
برخی بررسی های جهانی نشان داده که استفاده از واکسن تاریخ مصرف گذشته، خطر جانی در پی نداشته و صرفا میزان تاثیر و مصون سازی واکسن کاهش می یابد. برخی دیگر از تحقیقات، فرمول ساخت واکسن را با میزان مخاطره استفاده از واکسن تاریخ مصرف گذشته مرتبط دانسته و در برخی دیگر از گزارش ها، توصیه اکید شده که واکسن حتی یک روز بعد از پایان تاریخ مصرف، به هیچ وجه نباید مصرف شود و حتی دفن زمینی واکسن ها که پسماند پزشکی محسوب می شوند، می تواند به آلودگی بلندمدت آب و خاک و خطرات زیست محیطی برای نسل های آینده منجر شود.
در عین حال گزارش های دیگری هم منتشر شده که حکایت از رویکرد متفاوت دولت ها در قبال واکسن های تاریخ مصرف گذشته دارد از جمله اینکه سال گذشته، سازمان غذا و داروی ایالات متحده FDA مدت زمان ماندگاری تعداد زیادی از واکسن مدرنا را که تاریخ مصرف شان به پایان رسیده بود، دو ماه افزایش داد و سازمان بهداشت کانادا هم تاریخ انقضای واکسن های تاریخ مصرف گذشته آسترازنکا را به مدت یک ماه تمدید کرد.
اخبار دیگری حکایت از آن داشت که طی سال گذشته میلادی، بسیاری از کشورهایی که تحت لیسانس کارخانه چندملیتی بریتانیایی سوئدی آسترانزنکا به تولید این واکسن پرداختند، بعد از آنکه حجم بالایی از این واکسن روی دست شان ماند، پیشنهادهای اغواکننده ای برای اهدای این برند واکسن به کشورهای ناتوان از خرید واکسن ارایه دادند. ایران از هفته های پایانی سال 1399 و تا ابتدای زمستان سال گذشته، بیش از 150 میلیون دوز واکسن وارد کرد که حدود 120 میلیون دوز، از نوع سینوفارم چینی بود که از کشور چین خریداری شد اما غیر از مقادیر اندکی از برندهای اسپوتنیک v و بهارات، باقی واکسن های خارجی که به ایران رسید از برند آسترازنکا بود که در قالب محموله های اهدایی وارد کشور شد.
برای «دُز یادآور» از کدام واکسن های کرونا تزریق کنیم؟
