به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ساعد نیوز به نقل از تعادل، گستردگی زلزله ترکیه و سوریه به حدی زیاد است که آوار برداری و پیدا کردن مفقود شدگان این حادثه تلخ احتمالا روزها به طول خواهد انجامید. مساله اینجاست که پس لرزه های رخ داده نیز با قدرت و شدت بالایی رخ می دهند و این ماجرای امداد رسانی و آوار برداری را با مشکلات عدیده ای مواجه می کند.
در حال حاضر بیش از صدها نفر نیروهای امدادی از اقصی نقاط دنیا وارد ترکیه و سوریه شده اند تا بتوانند به کمک نیروهای امدادی این کشورها عملیات آوار برداری، نجات و پیدا کردن مفقودین را با سرعت بیشتری انجام دهند. اخباری که هر لحظه از مناطق زلزله زده به گوش می رسد، خوب نیست.
تعداد قربانیان زلزله هر لحظه بیشتر می شود. اما حالا بعد از گذشت تقریبا دو روز از وقوع این زلزله وحشتناک سوالات زیادی مطرح شده است. اینکه یک بار دیگر برخی افراد انگشت اتهام را به سمت پروژه «هارپ» گرفته اند تا انتشار توییتی تنها چند روز قبل از وقوع زلزله از سوی یک زمین شناس در هلند باعث شده تا علامت سوال های بسیاری در ذهن افراد به وجود بیاید.
در حال حاضر مردم ترکیه و سوریه آنقدر درگیر پیدا کردن عزیزان خود هستند یا در حال سوگواری برای عزیزان از دست رفته اند اما به زودی این سوالات در سطح بالاتری مطرح می شود و مسوولان کشورها باید در مقابل آن پاسخی داشته باشند.
اما بیش از همه مساله پیش بینی این زلزله است که هنوز هیچ کس نمی داند اگر فرد پیش بینی کننده تا این حد مطمئن بوده چرا مسوولان این کشورها در جریان قرار نگرفته و کاری برای جلوگیری از این سطح ویرانی و آمار بالای کشته شده ها انجام نداده اند.
هارپ چیست؟
هارپ یا برنامه پژوهشی یونوسفر فعال با فرکانس بالا، یک پروژه تحقیقاتی است که مرکز اصلی آن در نزدیکی گاکونا در آلاسکا واقع شده است. تکمیل پروژه هارپ حدود دو دهه طول کشیده و هزینه های ساخت و عملیاتی آن حدود 250 میلیون دلار برآورد شده است.
این پروژه یکی از پروژه هایی است که توسط نیروی دریایی ونیروی هوایی امریکا اجرا شده و دیگر پروژه های نظامی که به مطالعه در یونوسفر، اتمسفر فوقانی و استفاده از ماهواره های خاصی با اهداف خاص می پردازند، معمولا با اهداف غیرجنگی انجام شده اند و هدف از انجام آنها، انجام بررسی و شناخت بیشتر و بهبود دانش و اطلاعات درباره فیزیک لایه های بالایی اتمسفر و تحقیق درباره تاثیر تغییرات آب و هوایی بر دنیا بوده.
دانشمندان از طریق هارپ با ایجاد تغییراتی در یونوسفر (دورترین و ناشناخته ترین بخش اتمسفر زمین)، درمورد آن مطالعاتی انجام داده و آن را تبدیل به نوعی آزمایشگاه طبیعی کرده اند. هارپ با بهره گیری از امواج رادیویی فرکانس بالا که از رادارهای خود منتشر می کند، این کار را انجام می دهد و جذب بخشی از این امواج در ارتفاع 100 تا 350 کیلومتری از سطح زمین، باعث افزایش شتاب الکترون ها در آن منطقه و در نتیجه گرم شدن یونوسفر می شوند.
تردیدهای موجود درباره هارپ
هارپ فرکانس های رادیویی را به یونوسفر ارسال می کند و الکتروجت بر آب و هوای جهان تاثیر می گذارد که گاهی در زمان وقوع رعد و برق ها به زمین برخورد کرده و برروی ارتباطات توسط کابل های تلفن و الکتریکی تاثیر می گذارند. هارپ مثل یک گرم کننده بزرگ برای یونوسفر عمل می کند و بدین ترتیب می تواند یک سلاح ژئوفیزیک پیچیده ساخته دست بشر باشد.
اما آنچه در دیدگاه علمی واضح است، این است که هارپ با صدها میلیون وات توان و آنتن هایش می تواند یک گرم کننده عظیم در جو فوقانی کره زمین باشد که باعث یونیزاسیون شدیدی شده و عواقبی غیرقابل پیش بینی را به همراه داشته باشد و با توجه به خاصیت آیینه ای اش ممکن است آثارش به هرنقطه ای از کره زمین برسد. اما سوال بزرگ اینجاست که آیا ما در مورد نوعی سلاح جدید صحبت می کنیم که می تواند باعث شدت یافتن توفان ها، افزایش خشکسالی و اتفاقاتی اینچنینی شود و بدون آنکه کسی متوجه شود، آسیب هایی را به هر نقطه ای از زمین وارد کند؟
شمار کشته ها از مرز 5 هزار نفر گذشت
بنا بر آخرین اخبار منتشر شده از سوی سازمان مدیریت حوادث غیر مترقبه ترکیه «آفاد» شمار کشته شدگان از مرز 5 هزار نفر گذشته و تعداد مجروحان بیش از 20 هزار نفر اعلام شده است. این در حالی است که تاکنون نزدیک به 380 هزار زلزله زده در ترکیه اسکان اضطراری داده شده اند. همچنین 8 هزار زلزله زده نیز از زیر آوار نجات پیدا کرده اند. مقامات این کشور هشدار سطح 4 را اعلام کرده اند که به معنای نیاز به کمک های بین المللی است.
وضعیت دانشجویان و ورزشکاران ایرانی در ترکیه
به گفته سفیر ایران در ترکیه هنوز از سه ورزشکاری که در «مالاتیا» حضور دارند، خبری در دسترس نیست، هتل اقامت آنها بر اثر زلزله تخریب شده است، آوار برداری ادامه دارد و مسوولان «مالاتیا» اعلام کرده اند که افراد زیادی زیر آوار زنده هستند. محمد فرازمند می گوید: از سوی دیگر دانشجویانی که در شهرهای زلزله زده ترکیه حضور دارند شناسایی شده و در صورت نیاز با برگه خروج الکترونیک می توانند از ترکیه خارج شوند، برای خروج این افراد از هواپیماهای هلال احمر استفاده می شود. خوشبختانه تاکنون خبری از جان باختن دانشجویان حاضر در شهرهای زلزله زده ترکیه نداشته ایم.
این در حالی است که خواهر یکی از این بازیکنان فوتبال به اسپوتنیک گفته از بعد از حادثه هر چه با موبایل برادرش تماس می گیرند کسی پاسخگو نیست. محمد رضا به همراه دو ایرانی دیگر در هتل «کیرک وال» منطقه مالاتیا حضور داشتند. خواهر محمد رضا می گوید: در تماس با مربی آنها که بیرون از هتل بوده به آنها گفته شده که وضعیت شهر خراب است و بچه ها هنوز زیر آوار هتل هستند، از سوی دیگر جسد دروازه بان تیم شان نیز تازه از زیر آوار بیرون آورده شده است. او می افزاید: خانواده ها برای خبر گرفتن از فرزندانشان با سفارت ایران تماس گرفته اند اما آنها گفته اند ساعت اداری تمام شده است، در این شرایط باید 24 ساعت پاسخگوی خانواده های نگران باشند.
هنوز معلوم نیست چند ایرانی در این حادثه قربانی شده اند
مساله اینجاست که تنها دانشجویان و ورزشکاران نیستند که در ترکیه به سر می برند و طی سال های اخیر تعداد زیادی از هموطنانمان به این کشور مهاجرت کرده اند که البته هنوز اطلاع دقیقی از وضعیت آنها در دسترس نیست. این در حالی است که سفارت ایران در آنکارا اعلام کرده که تعدادی از سرکنسولگری به مناطق زلزله زده فرستاده شده اند تا در مورد وضعیت ایرانیان حاضر در این مناطق اطلاعاتی به دست بیاورند.
فاجعه ای دیگر در راه است؟
گزارش ها حاکی از آن است که ترک هایی بر روی سد آتاتورک دیده شده است، کارشناسان هشدار دادند که سد هر لحظه ممکن است بشکند و ویرانی ناشی از آن می تواند منطقه ای به وسعت 30 کیلومترمربع در نزدیکی سد را تحت تأثیر قرار دهد. همچنین دکتر ناسی گوریور، استاد لرزه شناسی ترکیه، در پیامی هشدار داده است: از ذی نفعان درخواست می کنم به سرعت وضعیت سد های منطقه را بررسی کنند.
سد آتاتورک یکی از اصلی ترین سد های پروژه GAP و پنجمین سد بزرگ جهان از لحاظ حجم کار ساختمانی است و از لحاظ تولید برق آبی نیز در رتبه سوم دنیاست. در زمان حاضر پروژه GAP شامل 13 سد است که 7 سد آن کنترل آب رودخانه فرات و 6 سد آن کنترل آب رودخانه دجله را به عهده دارند.
احتمال شیوع بیماری های تنفسی در مناطق زلزله زده ترکیه و سوریه
امدادرسانی در میان ویرانه های مناطق زلزله زده در حالی ادامه دارد که به گفته یکی از مدیران ارشد شرایط اضطرار در دفتر اروپایی سازمان جهانی بهداشت با توجه به برودت هوا بیماری های تنفسی و عفونی زلزله زدگان را تهدید می کند.
افرادی که نمی توانند به خانه های خود بازگردند در مکان های عمومی دور هم جمع می شوند و این امر خطراتی را به همراه خواهد داشت، به ویژه اگر وسایل گرمایشی برای آنها فراهم نشود و ازدحام جمعیت اتفاق بیفتد احتمال انتشار ویروس های تنفسی نیز وجود دارد. در پی وقوع زلزله اردوغان یک هفته عزای عمومی اعلام کرد و گفت: پرچم کشورمان تا یکشنبه ۱۲ فوریه در داخل و تمامی نمایندگی های سیاسی مان در خارج از کشور به حالت نیمه افراشته در خواهد آمد.
سوریه در بحران
وضعیت اما در سوریه بحرانی تر است، امداد رسانی به مصدومان بسیار کند انجام می شود، آواربرداری نیز به دلیل نبود امکانات مناسب و وسعت زیاد با سرعت مناسبی صورت نمی گیرد. از سوی دیگر سرمای هوا و بارش برف و باران نیز کار عملیات آوار برداری و امداد رسانی را کند کرده است. بر اساس آمارهای اعلام شده تاکنون بیش از 1400 نفر در زلزله سوریه جان خود را از دست داده اند و این در حالی است که آوار برداری همچنان ادامه دارد و ممکن است روزها به طول بیانجامد.
آمار دقیقی از تعداد مفقودی های زلزله سوریه در دست نیست. به گفته مسوولان این کشور هیچ هواپیمایی از کشورهای اروپایی به دلیل تحریم های امریکا در این منطقه به زمین ننشسته و به همین خاطر کمک های خارجی زیادی به دست زلزله زدگان سوریه نرسیده است. از سوی دیگر مراکز درمانی سوریه نیز برای امداد رسانی به مجروحان زلزله با مشکلات زیادی مواجه اند و نیاز به تاسیس بیمارستان های صحرایی با امکانات ویژه در مناطق زلزله زده ضروری به نظر می رسد.