عاشقانه های ترکی و زمزمه عاشیق ها از قدیم الایام دلنواز بوده اند. ایران شاعران ترک زبان بسیاری دارد که سرشناس ترین آنها استاد شهریار است. اشعار ترکی شهریار بسیار زیبا بوده و غزل های عاشقانه شهریار جزو پرطرفدارترین شعرهای عاشقانه معاصر است. در مطلب حاضر به گردآوری زیباترین اشعار عاشقانه ترکی پرداختیم و برای فارسی زبانان علاقه مند به شعر عاشقانه ترکی ترجمه فارسی آن را نقل کردیم. همراه ساعد نیوز باشید.
زیباترین اشعار ترکی با ترجمه ی فارسی از استاد شهریار
چوخلار اینجیکدی کی سن اونلارا نازایله میسن
من ده اینجیک کی منیم نازیمی آز ایله میسن
ائتمیسن نازی بو ویرانه کونولده سلطان
اوین آباد اولا درویشه نیاز ایله میسن
هر باخیشدا چالیسان کیپریگی مضراب کیمی
بیر قولاق وئر بو سینیق قلبی نه ساز ایله میسن
باشدان آچ یایلیغی افشان ائله سوسن-سنبل
سن بیزیم بایرامیمیزسان، قیشی یاز ایله میسن
سین گون اول، قوی غمیمیز داغدا قار اولسون- اریسین
منیم آنجاق ایشیمی سوز و گداز ایله میسن
کاکلی باشدا بوروب باغلامیسان تاج کیمی
او قیزیل ساچدان اونا گوللی قوتاز ایله میسن
من بو معناده غزل یازمالی حالیم یوخودی
سن جوجوق تک قوجانی فرفره باز ایله میسن
سینه بیر دشت مغان دیر قوزی یان- یانه یاتیب
منیم آغلار گوزومی اوردا آراز ایله میسن
منی بو سوزیله آتدین آرالاندین بیلیرم
آرانی بیر پارا نامردیله ساز ایله میسن
دستماز ایله دیگین چشمه مسیحا قانی دیر
بیلمیرم هانسی کلیساده نماز ایله میسن؟
من «عشیران» اوخوسام پنجه «عراق» اوسته گزر
گوزلیم «تُرک» اولالی تِرکِ «حجاز» ایله میسن
تازا شاعر بوده دنیز هرنه باخیرسان دیبی یوخ
چوخ اوزادسان بوغازی اورد گی قاز ایله میسن
بسکه زلف و خط و خالین قوپالاغین گوتدون
زلفعلی نین ده باشین آزقالا داز ایله میسن
گَل،منیم ایسته دیگیم کعبه ییخیلماز . اوجالار
باشدادا کژ گئده سن دیبده تراز ایله میسن
بو گوزللیک کی جهاندا سنه وئرمیش تانری
هر قدر ناز اده سن ایله کی آز ایله میسن
خط و خالیندن آلیب مشقیمی قرآن یازارام
بو حقیقت له منی اهل مجاز ایله میسن
آی، دان اولدوزی، منی سن یاخشی تانیرسان که سحر
افقی خلوت ادئب راز و نیاز ایله میسن
شهریارین داغلیب داغدا، داشا دالدالانیپ
اوزون انصاف اله محمودی ایاز ایله میسن
**
ترجمه فارسی:
بسیاری دلخور شده اند که چرا به آنها ناز کرده ای
من دلخورم که چرا به من کم ناز کرده ای
ناز را در این دل ویران، سلطان کرده ای
خانه ات آباد که به درویش عرض نیاز کرده ای
با هر نگاه مضراب مژگان را نواختهای
لحظه ای گوش بده که این قلب شکسته را چه ساز کرده ای
سربند را از سر باز کن و سنبل و سوسن بیفشان
تو عید ما هستی و زمستان ما را بهار کرده ای
تو آفتاب باش و بگذار غم ما برف کوه باشد که آب شود
اما تو کار مرا همه سوز و گداز کرده ای
من حال نگارش غزل در این معنا را ندارم
این تو هستی که پیر فرتوت را فرفره باز کرده ای
کاکلت را بالای سر جمع کرده و مثل تاج بسته ای
و از آن زلف طلایی برای آن، گل انداخته ای
آن طلا، دشت مغان است که بره ها پهلو به پهلو خوابیده اند
تو چشم گریان مرا در آنجا به رود ارس تبدیل کرده ای
این زیبایی که در جهان، خدا به تو داده
هر چقدر که می خواهی ناز کن که کم ناز کرده ای
مرا با این سخن (از چشم) انداختی و جدا شدی
می دانم، و این فاصله را با عده ای نامرد پر کرده ای
چشمه ای که در آن وضو ساخته ای خون مسیحاست
نمی دانم در کدام کلیسا نماز کرده ای؟
من اگر «عشیران» بخوانم، پنجه ام روی «عراق» می گردد
زیبای من، از وقتی «تُرک» شده ای ترک «حجاز» کرده ای
(به ایهام از نام های دستگاه های موسیقی بهره برده است)
ای تازه شاعر هر چه نگاه کنی این صحرا کرانه ندارد
هر چند گردن بیفرازی و اردک را غاز کنی
از بس که زلف و خط و خال را پیچ و تاب می دهی
کم مانده است که سر زلفعلی را کچل کنی
بیا ای محبوب من که کعبه خراب نخواهد شد، بلکه اوج خواهد گرفت
هر چند که در بالا کج باشی در پایه تراز کرده ای
از خط و خال تو سرمشق گرفته، قرآن می نویسم
با این حقیقت مرا اهل مجاز کرده ای
خوب ماه را از ستاره تشخیص می دهی که سحر
افق را خلوت کرده، راز و نیاز می کنی
شهریار تو داغون شده و در کوه به سنگ تکیه زده
تو خود انصاف بده که محمود را ایاز کرده ای
ییغشدی قونشولار بوتون جار آغلادی من آغلادیم
باشیندا قارلی داغلارا دانشدیم آیرلیق سوزون
بیر آه چکیب باشینداکی قار آغلادی من آغلادیم
طاریمدا نار آغاجلاری منی گوروب دانیشدیلار
بویومو زیتون اوشاخدی نار آغلادی من آغلادیم
ایله که اسدی بیر خزان تالاندی گوللیرم منیم
خبر چاتینجا بولبوله خار آغلادی من آغلادیم
اورک سوزون دئدیم تارا سیملر اولدی پارا پارا
یاواش یاواش سیزیلدادی تار آغلادی من آغلادیم
دئدیم کی حق منیم کی دیر باشیمی چکدیلر دارا
طنف سیخاندا بوینومو دار آغلادی من آغلادیم
«جعفریم» بویوم بالا غم اورکده قالا قالا
یار جانمی آلا آلا یار آغلادی من آغلادیم
**
ترجمه فارسی:
دست بر گردن یار انداختم یار گریست و من گریستم
همسایه ها جمع شدند همه همسایه گریست و گریستم
به قله های پوشیده از برف حدیث جدایی گفتم
آهی كشید برفش گریست و من گریستم
درختان انار طارم مرا دیدند به حرف آمدند
زیتون نازم را كشید و انار گریست و من گریستم
(طارم از شهرستان های زنجان)
چون باد پائیزی وزیدن گرفت و گل های من به تاراج رفت
تا خبر به بلبل برسد خار گریست و من گریستم
حرف دل را چو با تار گفتم سیم هایش پاره پاره شد
با سوزی آرام تار گریست و من گریستم
گفتم كه حق با من است و سرم را به دار كشیدند
وقتی طناب دار گردنم را می فشرد دار گریست و من گریستم
نامم «جعفری» با قامتی كوتاه؛ با سینه ای مالامال دردم
در حالی که جان به یار تقدیم می کردم یار گریست و من گریستم
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
سنین عطرین چؤچؤپ، اشیالارا ائودن قاچا بیلمم
بوباغلی قاپی نی حتی، خیالیمیمدا آچابیلمم
اما هر یرده سن سن، سن! گؤزل باخمالارین اوردا
سنین هر لحظه تصویرین منیم فیکروُخیالیمدا
آیردیلار سنی مندن، هامی سؤزلر یالان اولدو
منیم گؤزیاشیما بیر باخ، نچه پیمانه لر دولدو
نجه قئیدین منی ساحیل کیمی دریایه تاپشیردین
مگر فیکر ایله دین دریا سنی محو ایلیر منده
آلیشدیم عشقدن یاندیم، بو دریا ده اثر یوخدو
سنین فیکرین یویا بیلمز، مگر اوندا وفا یؤخدو
سنین ا َیلشدیغین یرده، خیالین اَیلنیپ سَس سیز
سوکوتو سیندرا بیلمم، قالار بوبینوا سن سیز
بیر آن ال وورماسین یئل، پرده یه چیخماخدا دی آئیم
قرانلیق ئولکه یه آیدی، ایشقلاردا گؤنَش یارئیم
یادینان چیخماسین جانیم بو اشیا دی منه شاهید
گؤزونده دالغا لار دؤندؤ،قرار وئردین منه ناهید
اگر گیتسَن، گلرسن تا گؤلخ بیر گؤن گئنه، جانیم
وفا اولسا بو دنیاده گئنه قوربان سنه جانیم
**
ترجمه فارسی:
عطرت روی تمام اشیای خانه است، نمی توانم از خانه فرار کنم
حتی در خیالم نیز این در بسته را نمی توانم باز کنم
اما همه جا تویی، تو نگاه های زیبایت آنجاست
تصویر تو همیشه در فکر و خیال من است
تو را از من جداکردند و همه حرفامون دروغ شد
ببین اشک های من چند پیمانه را پرکرده؟
چطور دلت اومد منو مانند ساحل به دریا بسپاری
نکنه فکرکردی دریا میتونه تو رو در من محو کنه؟
شعله ور شدم و در آتش عشقت سوختم
این دریا هم بی اثره نمی تونه فکرتو رو در من بشوره، مگر دریا بی وفاست؟
در جایی که تو می نشستی حالا خیالت بی صدا نشسته
نمی تونم سکوت را بشکنم که این بیچاره بی تو می ماند
یک لحظه باد به پرده ها دست نزنه که ماه من داره در میاد
یار من برای تاریکی ها ماه است و روشنایی ها آفتاب
فراموش نکن یارم! اثاثیه شاهد است که:
در چشمت موج ها منجمد شد وقتی با من عهد بستی ناهید
که اگر بروی برمی گردی تا دوباره با هم بخندیم جانم
اگردنیا وفا کند دوباره تو را خواهم دید
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
نه عشق اولایدی، نه عاشیق، نه نازلی آفت اولایدی
نه خلق اولایدی، نه خالیق، نه اشکی-حسرت اولایدی
نه درد اولایدی، نه درمان، نه سور اولایدی، نه ماتم
نه آشیانهیی-وصلت، نه باری-فیرقت اولایدی
گؤنولده نوری-محبت، گؤزومده پردهیی-ظولمت
نه نور اولایدی، نه ظولمت، نه بؤیله خیلقت اولایدی
نهدیر بو خیلقتی-بی مرحمت، شو پرده لی حکمت؟
بو ظلمه قارشی نولور بیر ده بیر عدالت اولایدی
توکندی طاقت و صبریم، عدالت! آه عدالت!
نه اونجه اویله سعادت، نه بویله ذلت اولایدی
**
ترجمه فارسی به نثر:
ای کاش نه عشقی وجود داشت و نه عاشقی، نه دلبر طنازی وجود داشت
نه خلق و آفرینشی وجود داشت و نه خالق و آفریدگاری نه حسرت و سوزی از برای عشق می بود
نه درد و غمی وجود داشت و نه درمانی از برای این رنج و محنت ها، نه جشنی بود و نه غم و ماتمی
نه آشیانه و مامنی روی زمین و نه داغ هجران و دوری وجود داشت
در قلبم نور محبت موج می زند و چشمانم را پرده ظلمت پوشانیده است
ای کاش که نه نوری بود و نه ظلمتی و نه آفرینش و خلقتی تا به این حد عظیم
نمی دانم هدف از آفرینش چیست؟ حکمت و مرحمت چیست؟
به نظر می رسد در این ظلمت هیچ عدالتی وجود ندارد
برای رسیدن به عدالت باید طاقت و صبر داشته باشم
کاش نه چنان سعادتی بود و نه چنین ذلتی
**
ترجمه فارسی به نظم:
نه عشق بود و نه عاشق، نه نازنین آفت
نه خلق بود و نه خالق، نه اشک پر حسرت
نه درد بود و نه درمان، نه شور و نه ماتم
نه آشیان وصلت، نه هجر و نه فرقت
به دل شعاع محبت، به دل پرده ظلمت
نه نور بود و نه ظلمت، نه کاش چنین خلقت
چه هست خلقت بی مهر و حکمت محجوب؟
و کاش عدالتی هم بود، قبال این ظلمت
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
یوجه داغلار آشدیم، اورمانلار کئچدیم
گؤزللر ایچینده بیر گؤزل سئچدیم
بن او گوندن یارادانا آند ایچدیم
دونیا گؤزل اولسا، دؤنمه م یاریمدان
بنیم یاریم آل یاناقلی ملک دیر
تازه آچمیش سئویملی بیر چیچک دیر
قهر اولسون او قهر مان کی، دؤنک دیر
دونیا گؤزل اولسا، دؤنمه م یاریمدان
**
ترجمه فارسی به نظم:
گذشتم از ره دریا و صحرا
نمودم دلبری دردانه پیدا
همانجا یاد کردم من قسم ها
که ندهم یار خود را بر جهانی
نگار من فرشته گونه سرخ است
به بستان نوگلی تازه شکفته ست
بمیرد آنکه مرد نیمه راه است
که ندهم یار خود را بر جهانی
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
عاشق آدین شیرین دی
فرهاد دوستو شیرین دی
دوست دان دوستا گلن پای
بئچه بالدان شیرین دی
**
ترجمه ی فارسی:
ای عاشق اسمت شیرین است
دوست فرهاد شیرین است
هدیه ای که از دوست می رسد
از عسل تازه شیرین است
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
اویالانچی ایللر گونه دیمزمیش
گول وئردیم، وئردیییم گوله دیمزمیش
گوزوم ده چاغلایان سئله دیمزمیش
حئیف او سئوگییه، او محبته
**
ترجمه ی فارسی:
در حد ارزش یک روز نبود، عمری که با تو هدر دادم
سال هایی که به پایت ریختم، عشق تو، ارزش گلی را که هدیه کردم
و اشکهایی را که برایت ریختم، نداشت
حیف از آن عشق و محبت
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
سئوگیلیم، عشق اولماسا، وارلیق بوتون افسانه دیر
عشقیده ن محروم اولان، انسانلیغا بیگانه دیر
سئوگی دیر، یالنیز محببتدیر حیاتین جوهری
بیر کونول کی عشق ذوقین دویماسا، غمخانه دیر
**
ترجمه ی فارسی:
عشق من اگر عشق نباشد هستی افسانه ای بیش نیست
کسی که از عشق محروم باشد با انسانیت بیگانه است
فقط عشق و محبت جوهر حیات هستند
دلی که عشق را درک نکند، غمخانه است
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
گونوم ائله سندن شیکایت اؤلوب
بو سئوگی بیر داستان، حئکایت اؤلوب
محبت نه واخت دان جینایت اؤلوب
بوراخ گؤزلرینین حبسیندن منی
**
ترجمه ی فارسی:
روزگارم شکایت از تو شده است
این عشق داستان و حکایت شده است
از کی محبت جنایت شده است؟
از محبس چشمانت رهایم کن
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
شول فلکین گردیشى، هئچ وقت منى شاد ائتمه دى
خسته کؤنلوم بیر بلادن، غمدن آزاد ائتمه دى
آیرى دوشدوم قووم و قارداشدان منى یاد ائتمه دى
من تکین بخت-ى قارانى خانه ویران ائتمه دى
نئیله ییم ائى دوستان، من بى وفایا اوغرادیم؟
**
ترجمه ی فارسی:
از گردش چرخ فلک، ناشاد ماندم هر زمان
با قلب مملو از غم و بیداد ماندم هر زمان
در بند و دور از یاد هر، آزاد ماندم هر زمان
در حسرت یک خانه آباد ماندم هر زمان
گوئید با هر دوستی، گشتم اسیر بی وفا
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
یارین رهئ عشقینده کونول قان اولا، خوشدور
هیجرینده گوزوم هر گئجه گیریان اولا، خوشدور
من کی، بو قارا گوزلولر عشقینده اسیرم
سینم هدفئ- ناوکئ- مژگان اولا خوشدور
**
ترجمه ی فارسی:
در راه عشق اگر دل خون شود، خوش است
اگر در فراقش هر شب چشمانم گریان شود، خوش است
من که اسیر عشق این سیه چشمانم
اگر ناوک مژگانش سینه ام را هدف گیرد، خوش است
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
اسرار دئلیم خلقه نمایان اولدو
هر دلبره ایسته دیم باخام قان اولدو
بو دهر دنی ده بس کی محنت چکدیم
قددیم بوکولوب مثال چوگان اولدو
**
ترجمه ی فارسی:
اسرار دلم پیش خلق آشکار شد
به هر دلبری که خواستم بنگرم خون به پا شد
در این دنیای دون بس که محنت کشیدم
قدم خم همچو چوگان شد
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
من سنی سئویرم، سن واری، پولو
گور هاردان دوشوبدو عشقیمین یولو
نه منیم اوره ییم بیر بئله دولو
نه سنین اوره یین بوش اولمایایدی
**
ترجمه ی فارسی:
من تو را دوست دارم و تو پول و ثروت را
ببین راه عشقم به کجا افتاده
کاش نه دل من اینقدر پر
و نه دل تو این قدر خالی بود
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
من ترک شراب لب یار ائیلدیم اولدی
زهر غم هجریله مدار ائیلدیم اولدی
ای شیخ بهشتی دئمه ترک ائیلییه ن اولماز
من ترک سر کوی نگار ائیله دیم اولدی
**
ترجمه ی فارسی:
من ترک شراب لب یار کردم و شد
با زهر غم هجر مدارا کردم و شد
ای شیخ نگر که کسی بهشت را ترک نمی کند
من ترک سر کوی نگار کردم و شد
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
جان وئرمه غم عشقه کی عشق آفت جاندیر
عشق افت جان اولدوغی مشهور جهاندیر
سور ایستمه سودای غم عشقده هرگز
کیم حاصل سودای غم عشق زیاندیر
**
ترجمه ی فارسی:
جان به عشق نده که عشق آفت جان است
آفت جان بودن عشق مشهور جهان است
از سودای غم عشق سود طلب نکن
چرا که حاصل سودای عشق زیان است
گل اوزاق گزمه یانیما سئوگیلیم
دوداغیندا ایتیرمیشم سؤزومو
گولوشونله جانیمی آل سئوگیلیم
**
ترجمه ی فارسی:
شبم را به گیسویت تشبیه کردم
دور نرو بیا پیشم سوگلیم
در لب هایت حرفم را گم کرده ام
با خنده ات جانم را بگیر سوگلیم
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
گؤزلرینه باخماسام
گؤز نه ییمه گرک دیر
آدینی چکمز اولسام
دیل نه ییمه گرک دیر
سؤز نه ییمه گرک دیر
سه سینی ائشیتمز اولسام
یاخشی دیر بو دنیادا تک اولسام
**
ترجمه ی فارسی:
به چشمانت نگاه نکنم
چشم به چه دردم می خورد
اسمت را بر زبان نیاورم
زبان به چه دردم می خورد
کلمه به چه دردم می خورد
صدایت را نشنوم
بهتر است که در دنیا تک و تنها باشم
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
چکیر وارلیغیمی دارا گوزلری
آپاریر روحومو هارا گوزلرین
قارا بیر محبس دیر قارا گوزلرین
بوراخ گوزلرینین حبسیندن منی
**
ترجمه ی فارسی:
چشمانت هستی ام را به دار می کشند
روحم را تا کجا می برند چشمانت
زندان تاریکیست سیه چشمانت
از محبس چشمانت رهایم کن
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
چوخلار اینجیکدی کی سن اونلارا نازایله میسن
من ده اینجیک کی منیم نازیمی آز ایله میسن
ائتمیسن نازی بو ویرانه کونولده سلطان
اوین آباد اولا درویشه نیاز ایله میسن
هر باخیشدا چالیسان کیپریگی مضراب کیمی
بیر قولاق وئر بو سینیق قلبی نه ساز ایله میسن
باشدان آچ یایلیغی افشان ائله سوسن-سنبل
سن بیزیم بایرامیمیزسان، قیشی یاز ایله میسن
سین گون اول، قوی غمیمیز داغدا قار اولسون- اریسین
منیم آنجاق ایشیمی سوز و گداز ایله میسن
کاکلی باشدا بوروب باغلامیسان تاج کیمی
او قیزیل ساچدان اونا گوللی قوتاز ایله میسن
من بو معناده غزل یازمالی حالیم یوخودی
سن جوجوق تک قوجانی فرفره باز ایله میسن
سینه بیر دشت مغان دیر قوزی یان- یانه یاتیب
منیم آغلار گوزومی اوردا آراز ایله میسن
منی بو سوزیله آتدین آرالاندین بیلیرم
آرانی بیر پارا نامردیله ساز ایله میسن
دستماز ایله دیگین چشمه مسیحا قانی دیر
بیلمیرم هانسی کلیساده نماز ایله میسن؟
من «عشیران» اوخوسام پنجه «عراق» اوسته گزر
گوزلیم «تُرک» اولالی تِرکِ «حجاز» ایله میسن
تازا شاعر بوده دنیز هرنه باخیرسان دیبی یوخ
چوخ اوزادسان بوغازی اورد گی قاز ایله میسن
بسکه زلف و خط و خالین قوپالاغین گوتدون
زلفعلی نین ده باشین آزقالا داز ایله میسن
گَل،منیم ایسته دیگیم کعبه ییخیلماز . اوجالار
باشدادا کژ گئده سن دیبده تراز ایله میسن
بو گوزللیک کی جهاندا سنه وئرمیش تانری
هر قدر ناز اده سن ایله کی آز ایله میسن
خط و خالیندن آلیب مشقیمی قرآن یازارام
بو حقیقت له منی اهل مجاز ایله میسن
آی، دان اولدوزی، منی سن یاخشی تانیرسان که سحر
افقی خلوت ادئب راز و نیاز ایله میسن
شهریارین داغلیب داغدا، داشا دالدالانیپ
اوزون انصاف اله محمودی ایاز ایله میسن
استاد شهریار
**
ترجمه فارسی:
بسیاری دلخور شده اند که چرا به آنها ناز کرده ای
من دلخورم که چرا به من کم ناز کرده ای
ناز را در این دل ویران، سلطان کرده ای
خانه ات آباد که به درویش عرض نیاز کرده ای
با هر نگاه مضراب مژگان را نواختهای
لحظه ای گوش بده که این قلب شکسته را چه ساز کرده ای
سربند را از سر باز کن و سنبل و سوسن بیفشان
تو عید ما هستی و زمستان ما را بهار کرده ای
تو آفتاب باش و بگذار غم ما برف کوه باشد که آب شود
اما تو کار مرا همه سوز و گداز کرده ای
من حال نگارش غزل در این معنا را ندارم
این تو هستی که پیر فرتوت را فرفره باز کرده ای
کاکلت را بالای سر جمع کرده و مثل تاج بسته ای
و از آن زلف طلایی برای آن، گل انداخته ای
آن طلا، دشت مغان است که بره ها پهلو به پهلو خوابیده اند
تو چشم گریان مرا در آنجا به رود ارس تبدیل کرده ای
این زیبایی که در جهان، خدا به تو داده
هر چقدر که می خواهی ناز کن که کم ناز کرده ای
مرا با این سخن (از چشم) انداختی و جدا شدی
می دانم، و این فاصله را با عده ای نامرد پر کرده ای
چشمه ای که در آن وضو ساخته ای خون مسیحاست
نمی دانم در کدام کلیسا نماز کرده ای؟
من اگر «عشیران» بخوانم، پنجه ام روی «عراق» می گردد
زیبای من، از وقتی «تُرک» شده ای ترک «حجاز» کرده ای
(به ایهام از نام های دستگاه های موسیقی بهره برده است)
ای تازه شاعر هر چه نگاه کنی این صحرا کرانه ندارد
هر چند گردن بیفرازی و اردک را غاز کنی
از بس که زلف و خط و خال را پیچ و تاب می دهی
کم مانده است که سر زلفعلی را کچل کنی
بیا ای محبوب من که کعبه خراب نخواهد شد، بلکه اوج خواهد گرفت
هر چند که در بالا کج باشی در پایه تراز کرده ای
از خط و خال تو سرمشق گرفته، قرآن می نویسم
با این حقیقت مرا اهل مجاز کرده ای
خوب ماه را از ستاره تشخیص می دهی که سحر
افق را خلوت کرده، راز و نیاز می کنی
شهریار تو داغون شده و در کوه به سنگ تکیه زده
تو خود انصاف بده که محمود را ایاز کرده ای
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
یارین بویون قوجاخلادیم یارآغلادی من آغلادیم
ییغشدی قونشولار بوتون جار آغلادی من آغلادیم
باشیندا قارلی داغلارا دانشدیم آیرلیق سوزون
بیر آه چکیب باشینداکی قار آغلادی من آغلادیم
طاریمدا نار آغاجلاری منی گوروب دانیشدیلار
بویومو زیتون اوشاخدی نار آغلادی من آغلادیم
ایله که اسدی بیر خزان تالاندی گوللیرم منیم
خبر چاتینجا بولبوله خار آغلادی من آغلادیم
اورک سوزون دئدیم تارا سیملر اولدی پارا پارا
یاواش یاواش سیزیلدادی تار آغلادی من آغلادیم
دئدیم کی حق منیم کی دیر باشیمی چکدیلر دارا
طنف سیخاندا بوینومو دار آغلادی من آغلادیم
«جعفریم» بویوم بالا غم اورکده قالا قالا
یار جانمی آلا آلا یار آغلادی من آغلادیم
**
ترجمه فارسی:
دست بر گردن یار انداختم یار گریست و من گریستم
همسایه ها جمع شدند همه همسایه گریست و گریستم
به قله های پوشیده از برف حدیث جدایی گفتم
آهی كشید برفش گریست و من گریستم
درختان انار طارم مرا دیدند به حرف آمدند
زیتون نازم را كشید و انار گریست و من گریستم
(طارم از شهرستان های زنجان)
چون باد پائیزی وزیدن گرفت و گل های من به تاراج رفت
تا خبر به بلبل برسد خار گریست و من گریستم
حرف دل را چو با تار گفتم سیم هایش پاره پاره شد
با سوزی آرام تار گریست و من گریستم
گفتم كه حق با من است و سرم را به دار كشیدند
وقتی طناب دار گردنم را می فشرد دار گریست و من گریستم
نامم «جعفری» با قامتی كوتاه؛ با سینه ای مالامال دردم
در حالی که جان به یار تقدیم می کردم یار گریست و من گریستم
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
سنین عطرین چؤچؤپ، اشیالارا ائودن قاچا بیلمم
بوباغلی قاپی نی حتی، خیالیمیمدا آچابیلمم
اما هر یرده سن سن، سن! گؤزل باخمالارین اوردا
سنین هر لحظه تصویرین منیم فیکروُخیالیمدا
آیردیلار سنی مندن، هامی سؤزلر یالان اولدو
منیم گؤزیاشیما بیر باخ، نچه پیمانه لر دولدو
نجه قئیدین منی ساحیل کیمی دریایه تاپشیردین
مگر فیکر ایله دین دریا سنی محو ایلیر منده
آلیشدیم عشقدن یاندیم، بو دریا ده اثر یوخدو
سنین فیکرین یویا بیلمز، مگر اوندا وفا یؤخدو
سنین ا َیلشدیغین یرده، خیالین اَیلنیپ سَس سیز
سوکوتو سیندرا بیلمم، قالار بوبینوا سن سیز
بیر آن ال وورماسین یئل، پرده یه چیخماخدا دی آئیم
قرانلیق ئولکه یه آیدی، ایشقلاردا گؤنَش یارئیم
یادینان چیخماسین جانیم بو اشیا دی منه شاهید
گؤزونده دالغا لار دؤندؤ،قرار وئردین منه ناهید
اگر گیتسَن، گلرسن تا گؤلخ بیر گؤن گئنه، جانیم
وفا اولسا بو دنیاده گئنه قوربان سنه جانیم
**
ترجمه فارسی:
عطرت روی تمام اشیای خانه است، نمی توانم از خانه فرار کنم
حتی در خیالم نیز این در بسته را نمی توانم باز کنم
اما همه جا تویی، تو نگاه های زیبایت آنجاست
تصویر تو همیشه در فکر و خیال من است
تو را از من جداکردند و همه حرفامون دروغ شد
ببین اشک های من چند پیمانه را پرکرده؟
چطور دلت اومد منو مانند ساحل به دریا بسپاری
نکنه فکرکردی دریا میتونه تو رو در من محو کنه؟
شعله ور شدم و در آتش عشقت سوختم
این دریا هم بی اثره نمی تونه فکرتو رو در من بشوره، مگر دریا بی وفاست؟
در جایی که تو می نشستی حالا خیالت بی صدا نشسته
نمی تونم سکوت را بشکنم که این بیچاره بی تو می ماند
یک لحظه باد به پرده ها دست نزنه که ماه من داره در میاد
یار من برای تاریکی ها ماه است و روشنایی ها آفتاب
فراموش نکن یارم! اثاثیه شاهد است که:
در چشمت موج ها منجمد شد وقتی با من عهد بستی ناهید
که اگر بروی برمی گردی تا دوباره با هم بخندیم جانم
اگردنیا وفا کند دوباره تو را خواهم دید
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
نه عشق اولایدی، نه عاشیق، نه نازلی آفت اولایدی
نه خلق اولایدی، نه خالیق، نه اشکی-حسرت اولایدی
نه درد اولایدی، نه درمان، نه سور اولایدی، نه ماتم
نه آشیانهیی-وصلت، نه باری-فیرقت اولایدی
گؤنولده نوری-محبت، گؤزومده پردهیی-ظولمت
نه نور اولایدی، نه ظولمت، نه بؤیله خیلقت اولایدی
نهدیر بو خیلقتی-بی مرحمت، شو پرده لی حکمت؟
بو ظلمه قارشی نولور بیر ده بیر عدالت اولایدی
توکندی طاقت و صبریم، عدالت! آه عدالت!
نه اونجه اویله سعادت، نه بویله ذلت اولایدی
**
ترجمه فارسی به نثر:
ای کاش نه عشقی وجود داشت و نه عاشقی، نه دلبر طنازی وجود داشت
نه خلق و آفرینشی وجود داشت و نه خالق و آفریدگاری نه حسرت و سوزی از برای عشق می بود
نه درد و غمی وجود داشت و نه درمانی از برای این رنج و محنت ها، نه جشنی بود و نه غم و ماتمی
نه آشیانه و مامنی روی زمین و نه داغ هجران و دوری وجود داشت
در قلبم نور محبت موج می زند و چشمانم را پرده ظلمت پوشانیده است
ای کاش که نه نوری بود و نه ظلمتی و نه آفرینش و خلقتی تا به این حد عظیم
نمی دانم هدف از آفرینش چیست؟ حکمت و مرحمت چیست؟
به نظر می رسد در این ظلمت هیچ عدالتی وجود ندارد
برای رسیدن به عدالت باید طاقت و صبر داشته باشم
کاش نه چنان سعادتی بود و نه چنین ذلتی
**
ترجمه فارسی به نظم:
نه عشق بود و نه عاشق، نه نازنین آفت
نه خلق بود و نه خالق، نه اشک پر حسرت
نه درد بود و نه درمان، نه شور و نه ماتم
نه آشیان وصلت، نه هجر و نه فرقت
به دل شعاع محبت، به دل پرده ظلمت
نه نور بود و نه ظلمت، نه کاش چنین خلقت
چه هست خلقت بی مهر و حکمت محجوب؟
و کاش عدالتی هم بود، قبال این ظلمت
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
یوجه داغلار آشدیم، اورمانلار کئچدیم
گؤزللر ایچینده بیر گؤزل سئچدیم
بن او گوندن یارادانا آند ایچدیم
دونیا گؤزل اولسا، دؤنمه م یاریمدان
بنیم یاریم آل یاناقلی ملک دیر
تازه آچمیش سئویملی بیر چیچک دیر
قهر اولسون او قهر مان کی، دؤنک دیر
دونیا گؤزل اولسا، دؤنمه م یاریمدان
**
ترجمه فارسی به نظم:
گذشتم از ره دریا و صحرا
نمودم دلبری دردانه پیدا
همانجا یاد کردم من قسم ها
که ندهم یار خود را بر جهانی
نگار من فرشته گونه سرخ است
به بستان نوگلی تازه شکفته ست
بمیرد آنکه مرد نیمه راه است
که ندهم یار خود را بر جهانی
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
عاشق آدین شیرین دی
فرهاد دوستو شیرین دی
دوست دان دوستا گلن پای
بئچه بالدان شیرین دی
**
ترجمه ی فارسی:
ای عاشق اسمت شیرین است
دوست فرهاد شیرین است
هدیه ای که از دوست می رسد
از عسل تازه شیرین است
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
اویالانچی ایللر گونه دیمزمیش
گول وئردیم، وئردیییم گوله دیمزمیش
گوزوم ده چاغلایان سئله دیمزمیش
حئیف او سئوگییه، او محبته
**
ترجمه ی فارسی:
در حد ارزش یک روز نبود، عمری که با تو هدر دادم
سال هایی که به پایت ریختم، عشق تو، ارزش گلی را که هدیه کردم
و اشکهایی را که برایت ریختم، نداشت
حیف از آن عشق و محبت
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
سئوگیلیم، عشق اولماسا، وارلیق بوتون افسانه دیر
عشقیده ن محروم اولان، انسانلیغا بیگانه دیر
سئوگی دیر، یالنیز محببتدیر حیاتین جوهری
بیر کونول کی عشق ذوقین دویماسا، غمخانه دیر
**
ترجمه ی فارسی:
عشق من اگر عشق نباشد هستی افسانه ای بیش نیست
کسی که از عشق محروم باشد با انسانیت بیگانه است
فقط عشق و محبت جوهر حیات هستند
دلی که عشق را درک نکند، غمخانه است
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
گونوم ائله سندن شیکایت اؤلوب
بو سئوگی بیر داستان، حئکایت اؤلوب
محبت نه واخت دان جینایت اؤلوب
بوراخ گؤزلرینین حبسیندن منی
**
ترجمه ی فارسی:
روزگارم شکایت از تو شده است
این عشق داستان و حکایت شده است
از کی محبت جنایت شده است؟
از محبس چشمانت رهایم کن
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
شول فلکین گردیشى، هئچ وقت منى شاد ائتمه دى
خسته کؤنلوم بیر بلادن، غمدن آزاد ائتمه دى
آیرى دوشدوم قووم و قارداشدان منى یاد ائتمه دى
من تکین بخت-ى قارانى خانه ویران ائتمه دى
نئیله ییم ائى دوستان، من بى وفایا اوغرادیم؟
**
ترجمه ی فارسی:
از گردش چرخ فلک، ناشاد ماندم هر زمان
با قلب مملو از غم و بیداد ماندم هر زمان
در بند و دور از یاد هر، آزاد ماندم هر زمان
در حسرت یک خانه آباد ماندم هر زمان
گوئید با هر دوستی، گشتم اسیر بی وفا
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
یارین رهئ عشقینده کونول قان اولا، خوشدور
هیجرینده گوزوم هر گئجه گیریان اولا، خوشدور
من کی، بو قارا گوزلولر عشقینده اسیرم
سینم هدفئ- ناوکئ- مژگان اولا خوشدور
**
ترجمه ی فارسی:
در راه عشق اگر دل خون شود، خوش است
اگر در فراقش هر شب چشمانم گریان شود، خوش است
من که اسیر عشق این سیه چشمانم
اگر ناوک مژگانش سینه ام را هدف گیرد، خوش است
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
اسرار دئلیم خلقه نمایان اولدو
هر دلبره ایسته دیم باخام قان اولدو
بو دهر دنی ده بس کی محنت چکدیم
قددیم بوکولوب مثال چوگان اولدو
**
ترجمه ی فارسی:
اسرار دلم پیش خلق آشکار شد
به هر دلبری که خواستم بنگرم خون به پا شد
در این دنیای دون بس که محنت کشیدم
قدم خم همچو چوگان شد
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
من سنی سئویرم، سن واری، پولو
گور هاردان دوشوبدو عشقیمین یولو
نه منیم اوره ییم بیر بئله دولو
نه سنین اوره یین بوش اولمایایدی
**
ترجمه ی فارسی:
من تو را دوست دارم و تو پول و ثروت را
ببین راه عشقم به کجا افتاده
کاش نه دل من اینقدر پر
و نه دل تو این قدر خالی بود
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
من ترک شراب لب یار ائیلدیم اولدی
زهر غم هجریله مدار ائیلدیم اولدی
ای شیخ بهشتی دئمه ترک ائیلییه ن اولماز
من ترک سر کوی نگار ائیله دیم اولدی
**
ترجمه ی فارسی:
من ترک شراب لب یار کردم و شد
با زهر غم هجر مدارا کردم و شد
ای شیخ نگر که کسی بهشت را ترک نمی کند
من ترک سر کوی نگار کردم و شد
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
جان وئرمه غم عشقه کی عشق آفت جاندیر
عشق افت جان اولدوغی مشهور جهاندیر
سور ایستمه سودای غم عشقده هرگز
کیم حاصل سودای غم عشق زیاندیر
**
ترجمه ی فارسی:
جان به عشق نده که عشق آفت جان است
آفت جان بودن عشق مشهور جهان است
از سودای غم عشق سود طلب نکن
چرا که حاصل سودای عشق زیان است
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
ساچلارینا بنزتمیشم گئجه می
گل اوزاق گزمه یانیما سئوگیلیم
دوداغیندا ایتیرمیشم سؤزومو
گولوشونله جانیمی آل سئوگیلیم
**
ترجمه ی فارسی:
شبم را به گیسویت تشبیه کردم
دور نرو بیا پیشم سوگلیم
در لب هایت حرفم را گم کرده ام
با خنده ات جانم را بگیر سوگلیم
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
گؤزلرینه باخماسام
گؤز نه ییمه گرک دیر
آدینی چکمز اولسام
دیل نه ییمه گرک دیر
سؤز نه ییمه گرک دیر
سه سینی ائشیتمز اولسام
یاخشی دیر بو دنیادا تک اولسام
**
ترجمه ی فارسی:
به چشمانت نگاه نکنم
چشم به چه دردم می خورد
اسمت را بر زبان نیاورم
زبان به چه دردم می خورد
کلمه به چه دردم می خورد
صدایت را نشنوم
بهتر است که در دنیا تک و تنها باشم
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
چکیر وارلیغیمی دارا گوزلری
آپاریر روحومو هارا گوزلرین
قارا بیر محبس دیر قارا گوزلرین
بوراخ گوزلرینین حبسیندن منی
**
ترجمه ی فارسی:
چشمانت هستی ام را به دار می کشند
روحم را تا کجا می برند چشمانت
زندان تاریکیست سیه چشمانت
از محبس چشمانت رهایم کن
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
نه ظریف بیر گلین عزیزه سنی
منه لایق تاری یاراتمیشدی
بیر ظریف روحه بیر ظریف جسمی
ازدواج قدرتیله قاتمیشدی
عشقیمین بولبولی سنی دوتموش
هرنه دونیـاده گول وار، آتمیشدی
سانکی دوستاق ایکن من آزاددیم
ائله عشقون منی یاهاتمیشدی
سؤیدوگیم سانکی هم نفس اولالی
قفسیمدن منی چیخارتمیشدی
جنّت ائتمیش منیم جهنّمی می
یانماسین یاخماسین آزاتمیشدی
قــــاراگون قارقاسی قونـاندا منیم
آغ گونوم وارسـادا قــاراتمیشدی
آدی باتمیش اجل گلنده بیزه
من آییم چیخدی گونده باتمیشدی
**
ترجمه شعر ترکی شهریار
عزیزه! خداوند تو را یک عروس ظریف
که لایق من بود خلق کرده بود
و ازدواج یک روح ظریف را با قدرت
به یک جسم ظریف پیوند داده بود
بلبل عشقم هر چه گل در دنیا بود را
رها کرده بود و تنها تو را انتخاب کرده بود
عشقت بقدری مرا بیخود کرده بود که
گویا من از زندان در حال رها شدن بودم
گویا آنکه او را دوست داشتم با من
هم نفس شده و از قفسم خارج کرده بود
و دوزخ مرا مبدّل به بهشت نموده
و آتش و سوزاندنش را کاسته بود
کلاغ سیاه بختی من وقتی به پرواز درآمد،
اگر روز سپیدی هم داشتم آنرا سیاه کرده بود
مرگ که اسمش محو شود وقتی به منزل ما پا گذارد،
ماه من درآمده و خورشید هم غروب کرده بو
یعنی “امشب از دولت می دفع ملالی کردیم”
بو گئجه باده ایله دفع ملال ائیله میشم،
عؤمرون بیر گئجه سینده بئله حال ائیله میشم.
بیز هارا، تار هارا، یا رب، گئجه مئیخانه هارا؟
اونودوب دردی بو ایّامدا مجال ائیله میشم.
ساقی نین غمزه سی اوخ، مئی جامی اولموش سپریم،
فلکین جؤورو ایله جنگ و جدال ائیله میشم.
مئی دمیر تک ائله ییب جانیمی، غمله ووروشوم،
غم دئمه، دوشمنیمی روستم زال ائیله میشم.
آجی ایامی شیرین ائتمگه سرخوش دولانیب،
کؤنلومو ایندی اسیر خط و خال ائیله میشم
گؤرموشم من اوزونون یاری سینی، تک قاشینی،
ای اوزونده نئجه گؤر سئیر هلال ائیله میش.
گئتمیش هیجران اوروجو گؤرجک هلال قاشلارینی،
بایرام اولموش بو گؤروش عزم و وصال ائیله میشم.
گؤرموشم اوزده او زرّین تئلی پروانه کیمی،
یانمیشام اودلارا، ترک پروبال ائیله میشم.
عشق درسی منه اؤیرتسه ده هیجران غمینی،
عشقه دوشمکله بئله کسب کمال ائیله میشم.
یاتماییب صوبحه کیمی من گئجه گون اوزلو یارین،
سینه سی گوزگوم اولوب، سئیر جمال ائیله میشم.
ساقی نین زلفونه عشق باغلاماسا عؤمرو اگر،
من بئله درک ائله ییب، بؤیله خیال ائیله میشم.
شهریارا غزل ائتمیش منی جئیران، گؤزلیم،
گؤر غزل ایله نئجه صید غزال ائیله میشم
**
ترجمه فارسی
یعنی “امشب از دولت می دفع ملالی کردیم”
امشب از دولت می دفع ملالی کردیم
این هم از عُمر شبی بود که حالی کردیم
ما کجا و شب میخانه خدایا چه عجب
کز گرفتاری ایام مجالی کردیم
تیر از غمزه ساقی، سپر از جام شراب
با کماندار فلک جنگ و جدالی کردیم
غم به روئین تنی جام می انداخت سپر
غم مگو عربده با رستم زالی کردیم
باری از تلخی ایام به شور و مستی
شکوه با شاهد شیرین خط و خالی کردیم
نیمی از رخ بنمود و خمی از ابرویی
وسط ماه تماشای هلالی کردیم
روزه هجر شکستیم و هلال ابرویی
منظر افروز شب عید وصالی کردیم
بر گل عارض از آن زلف طلایی فامش
یاد پروانه زرین پر و بالی کردیم
مکتب عشق بماناد و سیه حجره غم
که در او بود اگر کسب کمالی کردیم
چشم بودیم چومه شب همه شب تا چون صبح
سینه آئینه خورشید جمالی کردیم
عشق اگر عمر نه پیوست بزلف ساقی
غالب آنست که خوابی و خیالی کردیم
شهریار غزلم خوانده غزالی وحشی
بد نشد با غزلی صید غزالی کردیم
❤❤❤❤❤≛≛≛≛≛≛≛❤❤❤❤❤
امیدوارم از اشعار زیبای و دلنشیت ترکی استاد ارجمند شهریار همراه با ترجمه ی آنها لذت برده باشید. همچنین میتوانید هر یک از این اشعار را در کپشن انواع فضای مجازی بکار گیرید و با دوستان خود به اشتراک بگذارید. برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر به بخش سرگرمی( اس ام اس ) ساعد نیوز مراجعه نمایید.
زیباترین اشعار فارسی در مورد نی
2 سال پیش