به گزارش سرویس بارداری و زایمان پایگاه خبری ساعدنیوز، قرص آسنترا یا سرترالین، یکی از داروهای ضدافسردگی از گروه مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) است که برای درمان افسردگی، اضطراب، اختلال وسواس فکری-اجباری (OCD)، اختلال هراس و سایر مشکلات روانی تجویز میشود. با این حال، مصرف این دارو در دوران بارداری موضوعی حساس است که نیازمند بررسی دقیق فواید و خطرات آن است. در این مقاله، به بررسی عوارض و خطرات احتمالی مصرف سرترالین در بارداری، نکات مهم برای مادران باردار و توصیههای علمی مبتنی بر منابع معتبر میپردازیم.
دوران بارداری یک دوره حساس است که در آن سلامت مادر و جنین از اهمیت ویژهای برخوردار است. مصرف هرگونه دارو در این دوران نیازمند بررسی دقیق فواید و مضرات آن است. از آنجایی که آسنترا (با نام ژنریک سرترالین) یک داروی ضد افسردگی از دسته SSRI ها (مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین) است و به طور گسترده برای درمان افسردگی، اضطراب و اختلال وسواس فکری-عملی تجویز میشود، آگاهی از تاثیرات آن بر بارداری ضروری است.
مطالعات در مورد ایمنی مصرف سرترالین در دوران بارداری نتایج متفاوتی را نشان دادهاند. با این حال، برخی از عوارض و خطرات احتمالی برای جنین عبارتند از:
افزایش خطر ناهنجاریهای مادرزادی: برخی مطالعات اولیه، به ویژه در مورد سایر داروهای SSRI، نگرانیهایی را در مورد افزایش خطر ناهنجاریهای قلبی، شکاف لب یا کام و نقص لوله عصبی مطرح کردهاند. با این حال، بیشتر تحقیقات جدیدتر نشان نمیدهد که سرترالین خطر ناهنجاریهای مادرزادی را به طور قابل توجهی افزایش دهد و خطر آن در حد خطر پایه در جمعیت عمومی است.
مشکلات مربوط به بارداری: برخی تحقیقات حاکی از آن است که مصرف سرترالین در دوران بارداری ممکن است با افزایش خطر برخی مشکلات مربوط به بارداری مانند زایمان زودرس (قبل از هفته 37 بارداری) و وزن کم نوزاد هنگام تولد (کمتر از 2500 گرم) همراه باشد.
فشار خون ریوی پایدار در نوزاد (PPHN): برخی مطالعات نشان دادهاند که مصرف داروهای SSRI در نیمه دوم بارداری ممکن است خطر ابتلا به یک بیماری جدی ریوی به نام فشار خون ریوی پایدار در نوزاد را افزایش دهد. با این حال، این عارضه نادر است و در 1 تا 2 نوزاد از هر 1000 تولد رخ میدهد.
علائم ترک دارو در نوزاد: مصرف سرترالین در هفتههای آخر بارداری میتواند منجر به بروز علائم موقتی در نوزاد پس از تولد شود که گاهی اوقات به عنوان علائم ترک دارو شناخته میشوند. این علائم ممکن است شامل تحریکپذیری، لرزش، گریه مداوم، تغییر در الگوهای خواب، کاهش تون عضلانی، تغییر رنگ پوست، مشکلات تغذیه، مشکل در تنظیم دمای بدن و مشکلات تنفسی باشد. این علائم معمولاً خفیف و موقتی هستند و طی چند روز تا چند هفته برطرف میشوند.
تاثیرات احتمالی بر رشد عصبی: برخی مطالعات کوچک، تاثیرات جزئی بر مهارتهای حرکتی و رفتاری کودکان در سنین 4 تا 5 سالگی که در دوران جنینی در معرض SSRI ها قرار گرفتهاند را نشان دادهاند. با این حال، تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است.
علاوه بر خطرات احتمالی برای جنین، مصرف سرترالین در دوران بارداری ممکن است عوارضی نیز برای مادر به همراه داشته باشد، از جمله:
افزایش خطر خونریزی پس از زایمان: مصرف سرترالین در ماه آخر بارداری ممکن است به طور جزئی خطر خونریزی پس از زایمان را افزایش دهد. با این حال، این عارضه نادر است و قابل درمان است.
عود علائم بیماری روانی در صورت قطع ناگهانی دارو: قطع ناگهانی مصرف سرترالین در دوران بارداری میتواند منجر به عود علائم افسردگی یا اضطراب در مادر شود که میتواند برای سلامت مادر و جنین خطرناک باشد.
تصمیمگیری در مورد مصرف آسنترا در دوران بارداری یک فرآیند پیچیده است که نیازمند ارزیابی دقیق توسط پزشک متخصص است. پزشک با در نظر گرفتن موارد زیر، بهترین تصمیم را اتخاذ خواهد کرد:
شدت بیماری روانی مادر: در بسیاری از موارد، فواید درمان افسردگی یا اضطراب برای سلامت مادر و جنین از خطرات احتمالی مصرف دارو بیشتر است. افسردگی درمان نشده در دوران بارداری میتواند منجر به عوارض جدی برای مادر و نوزاد شود.
سابقه پزشکی مادر: پزشک سابقه پزشکی مادر و سایر داروهای مصرفی او را در نظر خواهد گرفت.
مرحله بارداری: خطرات احتمالی مصرف دارو ممکن است در مراحل مختلف بارداری متفاوت باشد.
وجود جایگزینهای درمانی: پزشک ممکن است گزینههای درمانی غیردارویی مانند رواندرمانی را نیز در نظر بگیرد.
هرگز بدون مشورت با پزشک مصرف آسنترا را قطع نکنید. قطع ناگهانی دارو میتواند خطرناک باشد.
به طور منظم با پزشک خود در ارتباط باشید و هرگونه نگرانی یا عارضه جانبی را به او اطلاع دهید.
در مورد خطرات و فواید مصرف دارو با پزشک خود به طور کامل صحبت کنید.
در صورت امکان، قبل از اقدام به بارداری با پزشک خود در مورد داروهای مصرفی مشورت کنید.
نوزاد پس از تولد به دقت از نظر علائم احتمالی ترک دارو بررسی خواهد شد.
مصرف آسنترا (سرترالین) در دوران بارداری با خطرات و عوارض احتمالی همراه است، اما در بسیاری از موارد، فواید درمان بیماری روانی مادر از این خطرات بیشتر است. تصمیمگیری در مورد مصرف این دارو باید به صورت فردی و با در نظر گرفتن شرایط خاص هر مادر باردار و تحت نظر پزشک متخصص انجام شود. این مقاله صرفاً جهت اطلاعرسانی است و نباید جایگزین مشاوره پزشکی شود.
برای مشاهده مطالب مرتبط با بارداری و زایمان اینجا کلیک کنید
