اگر شما هم به دنبال یادگیری روش نصب کلید حرارتی و نحوه راه‌اندازی آن هستید، در این مقاله به صورت گام‌به‌گام و عملی به این موضوع پرداخته‌ایم تا بتوانید بدون مشکل، کلید حرارتی موردنظر خود را نصب و راه‌اندازی کنید.
کلید حرارتی یک تجهیز حفاظتی است که برای کنترل و محافظت از موتورهای الکتریکی در برابر اضافه‌بار و افزایش دما استفاده می‌شود. این کلید با تشخیص جریان اضافی، مدار را به‌صورت خودکار قطع کرده و از آسیب دیدن موتور جلوگیری می‌کند. کلیدهای حرارتی در انواع تک‌فاز و سه‌فاز موجود هستند و بسته به توان و نوع موتور، مدل‌های مختلفی از آن قابل استفاده است. هنگام خرید کلید حرارتی باید به ظرفیت جریان، قابلیت تنظیم و برندهای معتبر توجه کرد. قیمت کلید حرارتی نیز بسته به توان، ویژگی‌های حفاظتی و کیفیت ساخت آن متغیر است و می‌توان از فروشگاه‌های تخصصی تجهیزات برق صنعتی، مدل مناسب را تهیه کرد.
برای نصب کلید حرارتی تک‌فاز، باید مراحل زیر را به ترتیب انجام دهید تا عملکرد صحیح و ایمن آن تضمین شود:
قبل از هر اقدامی، برق مدار را از طریق کلید اصلی یا فیوز قطع کنید. از مولتی‌متر یا تستر ولتاژ برای اطمینان از نبود جریان در مدار استفاده کنید تا خطر برق‌گرفتگی کاهش یابد.
محل نصب کلید حرارتی باید در نزدیکی موتور و درون تابلو برق یا یک محفظه محافظ باشد تا از آسیب‌های محیطی مانند گردوغبار و رطوبت در امان بماند. همچنین، باید دسترسی به کلید برای تنظیم و قطع و وصل آسان باشد.
سیم‌های برق ورودی (فاز و نول) را به ترمینال‌های ورودی کلید حرارتی متصل کنید. سپس سیم‌های خروجی را که به موتور متصل می‌شوند، به ترمینال‌های خروجی وصل نمایید. حتماً از سرسیم‌های مناسب برای جلوگیری از شل شدن اتصالات استفاده کنید.
روی کلید حرارتی یک پیچ تنظیم جریان وجود دارد که باید مقدار آن را مطابق با جریان نامی موتور تنظیم کنید. این مقدار معمولاً روی پلاک موتور درج شده و باعث محافظت بهتر در برابر اضافه‌بار می‌شود.
پس از اتصال سیم‌ها، برق را وصل کنید و عملکرد کلید را تست نمایید. ابتدا موتور را روشن و بررسی کنید که کلید حرارتی در صورت افزایش جریان یا دمای غیرمجاز، مدار را به‌درستی قطع کند. در صورت نیاز، تنظیم جریان را اصلاح کنید تا بهترین عملکرد را داشته باشد.
با انجام این مراحل، می‌توانید کلید حرارتی تک‌فاز را به‌درستی نصب کرده و از عملکرد ایمن و پایدار آن برای محافظت از موتور الکتریکی مطمئن شوید.
برای نصب کلید حرارتی سه‌فاز، لازم است مراحل زیر را به ترتیب انجام دهید تا اتصال ایمن و عملکرد صحیح آن تضمین شود:
قبل از هر اقدامی، برق مدار را از طریق کلید اصلی یا فیوز قطع و با استفاده از مولتی‌متر ولتاژ را بررسی کنید تا مطمئن شوید مدار بدون جریان است. رعایت نکات ایمنی در کار با برق سه‌فاز بسیار مهم است، زیرا ولتاژ بالاتر خطر بیشتری ایجاد می‌کند.
کلید حرارتی باید در یک تابلو برق استاندارد یا روی ریل DIN نصب شود تا به راحتی در دسترس باشد و از عوامل محیطی مانند گردوغبار و رطوبت محافظت شود.
سه فاز ورودی (R، S، T) را به ترمینال‌های ورودی کلید حرارتی متصل کنید. این سیم‌ها از منبع تغذیه یا کنتاکتور به کلید حرارتی وصل می‌شوند. اتصالات باید محکم باشند و از سرسیم‌های مناسب برای جلوگیری از قطعی یا جرقه استفاده شود.
سه فاز خروجی را از ترمینال‌های خروجی کلید حرارتی به موتور الکتریکی وصل کنید. این سیم‌ها همان R، S و T هستند که باید به ترمینال‌های ورودی موتور متصل شوند. در صورت استفاده از کنتاکتور، خروجی کلید حرارتی ابتدا به ورودی کنتاکتور و سپس به موتور متصل می‌شود.
با استفاده از پیچ تنظیم روی کلید حرارتی، مقدار جریان را مطابق با جریان نامی موتور تنظیم کنید. این مقدار معمولاً روی پلاک موتور درج شده است. تنظیم صحیح جریان باعث می‌شود که کلید حرارتی در صورت اضافه‌بار، قبل از آسیب دیدن موتور، برق را قطع کند.
پس از اتمام سیم‌کشی، ابتدا برق را وصل کنید و عملکرد کلید را بررسی کنید. موتور را روشن کنید و کلید را در شرایط مختلف تست کنید تا مطمئن شوید در صورت افزایش جریان یا بروز مشکل، به‌درستی عمل کرده و مدار را قطع می‌کند.
مراحل زیر را برای تنظیم و راه‌اندازی کلید حرارتی دنبال کنید:
روی کلید حرارتی یک پیچ تنظیم جریان وجود دارد که باید مقدار آن را متناسب با جریان نامی موتور تنظیم کنید. این مقدار معمولاً روی پلاک موتور درج شده است. تنظیم صحیح باعث می‌شود که کلید در صورت اضافه‌بار، موتور را خاموش کند و از آسیب‌دیدگی جلوگیری شود.
پس از تنظیم جریان، برق مدار را وصل کنید و موتور را راه‌اندازی نمایید. بررسی کنید که موتور بدون مشکل کار و کلید حرارتی در صورت بروز اضافه‌بار یا افزایش دما، مدار را به‌طور خودکار قطع کند.
بر روی کلید حرارتی یک دکمه ریست (RESET) یا راه‌اندازی مجدد وجود دارد. در صورتی که کلید به دلیل اضافه‌بار قطع شود، باید چند دقیقه صبر کنید تا خنک شود و سپس با فشردن این دکمه، آن را دوباره فعال کنید. اگر کلید مرتب قطع می‌شود، باید تنظیم جریان را بررسی کرده و مطمئن شوید که موتور تحت بار بیش از حد کار نمی‌کند.
موتور را در حالت بار کامل قرار دهید و عملکرد کلید را در شرایط عادی و تحت فشار بررسی کنید. اگر کلید بیش از حد قطع می‌شود، ممکن است جریان تنظیم‌شده پایین‌تر از مقدار مناسب باشد. در این صورت، مقدار جریان را کمی افزایش دهید ولی هرگز از جریان نامی موتور تجاوز نکنید.
نکات ایمنی هنگام نصب و استفاده از کلید حرارتی به صورت زیر هستند:
قبل از هرگونه سیم‌کشی یا تنظیم، حتماً برق مدار را از منبع اصلی قطع کنید.
هنگام کار با برق از دستکش عایق، کفش ایمنی و ابزارهای دارای روکش عایق استفاده کنید.
قبل از شروع کار، با مولتی‌متر یا تستر ولتاژ از نبود جریان برق مطمئن شوید.
کلید حرارتی را بر اساس ولتاژ، جریان و نوع موتور انتخاب کنید تا از آسیب به تجهیزات جلوگیری شود.
از سرسیم‌های مناسب و پیچ‌گوشتی استاندارد برای بستن سیم‌ها استفاده کنید تا از شل شدن و ایجاد جرقه جلوگیری شود.
مقدار جریان را مطابق با پلاک موتور تنظیم کنید تا موتور در برابر اضافه‌بار محافظت شود.
کلید حرارتی را در تابلو برق استاندارد یا جعبه محافظ نصب کنید تا از آسیب‌های محیطی در امان بماند.
در صورت مشاهده سوختگی، تغییر رنگ یا بوی سوختگی در کلید، فوراً آن را تعویض کنید.
به‌صورت دوره‌ای کلید حرارتی را تست کنید تا مطمئن شوید در شرایط اضطراری به‌درستی عمل می‌کند.
افزایش بیش از حد جریان روی کلید حرارتی باعث کاهش عملکرد حفاظتی و احتمال آسیب جدی به موتور می‌شود.
نصب و راه‌اندازی کلید حرارتی تک‌فاز و سه‌فاز نیازمند رعایت اصول فنی و ایمنی است تا از عملکرد صحیح تجهیزات الکتریکی اطمینان حاصل شود. با دانستن مراحل صحیح نصب و تنظیم این کلیدها، می‌توان از آسیب‌های احتمالی به موتور و سیستم‌های برقی جلوگیری کرد. اگر در هر مرحله از نصب با چالش خاصی روبه‌رو شدید، بهتر است از راهنمایی افراد متخصص استفاده کنید تا عملکرد مدارهای الکتریکی شما بهینه و ایمن باشد.
کلید حرارتی علاوه بر قطع مدار در برابر اضافه‌بار، قابلیت تنظیم جریان و محافظت در برابر کاهش ولتاژ را دارد، در حالی که فیوز فقط در برابر اضافه‌جریان از مدار محافظت می‌کند و بعد از عمل کردن نیاز به تعویض دارد.
بله، در برخی موارد برای راه‌اندازی موتورهای کوچک یا مصارف خاص می‌توان کلید حرارتی را بدون کنتاکتور نصب کرد، اما برای بارهای بزرگ‌تر و کنترل از راه دور، استفاده از کنتاکتور توصیه می‌شود.
جریان کلید حرارتی باید بر اساس جریان نامی موتور تنظیم شود. این مقدار معمولاً روی پلاک موتور درج شده است و باید مطابق با آن، کلید حرارتی را روی مقدار مناسب تنظیم کنید تا از عملکرد صحیح و ایمن اطمینان حاصل شود.
