چطور اینتل به پادشاه پردازنده‌های جهان تبدیل شد؟

  یکشنبه، 11 آبان 1404   زمان مطالعه 13 دقیقه
چطور اینتل به پادشاه پردازنده‌های جهان تبدیل شد؟
اینتل، بزرگترین شرکت ساخت پردازنده ها و رقیب شرکت AMD، در سال ۱۹۶۸ توسط رابرت نویس و گوردن مور تاسیس شد. این شرکت یک کارخانهٔ تولید کنندهٔ سخت‌افزار در کالیفرنیا است که مدارهای الکتریکی و پردازنده ‌های رایانه را می سازند. در ادامه مطلب قصد داریم بیشتر به بررسی تاریخچه این شرکت بزرگ بپردازیم.

به گزارش سرویس دنیای موفقیت ساعدنیوز، اینتل، نامی آشنا برای هر کاربر دنیای فناوری است. این شرکت چندین سال است که به عنوان یکی از برترین تولیدکننده های پردازنده در جهان شناخته می شود. اینتل یک شرکت بین المللی تولیدکننده ی پردازنده ی کامپیوتر است که به عنوان یکی از پیشگامان عصر جدید پردازش شناخته می شود. دفتر اصلی اینتل در سانتا کلارا، کالیفرنیا و در سیلیکون ولی واقع است. این شرکت در حال حاضر به عنوان دومین تولیدکننده ی بزرگ پردازنده در جهان و دومین شرکت باارزش این صنعت شناخته می شود. در حال حاضر، سامسونگ جایگاه اول را از آمریکایی ها ربوده است.

اینتل به عنوان مخترع پردازنده های x86 در جهان شناخته می شود؛ پردازنده هایی که در اکثر کامپیوترهای شخصی در دنیای امروز استفاده می شوند. از شرکت های بزرگی که مشتریان اصلی اینتل هستند می توان به اپل، لنوو، اچ پی و دل اشاره کرد. خاطرنشان می کنیم که این شرکت در زمینه ی تولید دیگر قطعات کامپیوتر از حافظه های جانبی تا تجهیزات شبکه نیز فعالیت دارد.

این شرکت که ابتدا در زمینه ی تولید رم فعالیت داشت، اولین پردازنده های تجاری خود را در سال 1971 به بازار عرضه کرد. البته دوران شکوفایی این برند به زمانی بازمی گردد که کامپیوترهای شخصی به اوج محبوبیت رسیدند و به این ترتیب، اینتل نیز سوار بر موج ایجادشده، توانست سهم قابل توجهی از بازار را از آنِ خود کند.

شرکت اینتل

تاریخچه تأسیس اینتل

شرکت اینتل در سال 1968 توسط گوردون ای. مور و رابرت نویس تأسیس شد. مور شیمی دان و رابرت نویس، فیزیک دانی بود که به عنوان یکی از مخترعان مدار مجتمع (IC) شناخته می شود. مور و نویس پیش از تأسیس اینتل در شرکت Fairchild Semiconductor مشغول به کار بودند. آرتور راک، و مکس پالوسکی نیز از دیگر افرادی بودند که از همان روزهای ابتدایی در هیئت مدیره ی اینتل حضور داشتند. آرتور راک، رئیس هیئت مدیره، سرمایه گذار بزرگی بود که به بنیان گذاران اینتل کمک کرد سرمایه ی اولیه برای تأسیس شرکت را جذب کنند.

گوردون مور، رابرت نویس و اندی گروو

سرمایه اولیه جذب شده برای شروع کار اینتل، 2.5 میلیون دلار گزارش شده است که دو سال پس از تأسیس، با عرضه ی عمومی سهام به 6.8 میلیون دلار رسید. یکی از کارمندان مهم اینتل در روزهای ابتدایی، اندی گروو بود که بعدها به عنوان مدیر، در شکل گیری دوران طلایی اینتل در دهه های 1980 و 1990، نقش مهمی داشت. مؤسسان اینتل، دانشمندان شیمی و فیزیک بودند.

مور و نویس برای انتخاب نام شرکت، از همان ابتدا مخالف ترکیب مور - نویس بودند؛ چرا که این ترکیب، اصطلاح «More Noise» را در ذهن مخاطب ایجاد می کرد و قطعا برای یک شرکت الکترونیکی، نام مناسبی نبود. آن ها ابتدا شرکت را در 18 جولای 1968 با نام N M Electonics تأسیس کردند. در انتهای همان ماه، نام Intel برای شرکت انتخاب شد. این نام از ترکیب «Integrated Electronics» ساخته شده است. البته این برند در ابتدا تحت مالکیت شرکت هتل داری Intelco بود؛ از این رو بنیان گذاران اینتل مجبور شدند حقوق آن را از شرکت مذکور خریداری کنند.

اولین محصولات اینتل

اینتل در ابتدای تأسیس به عنوان تولیدکننده ی مدارهای منطقی شناخته می شد؛ اما بنیان گذاران آن هدف خود را بازار حافظه های نیمه هادی تعیین کرده بودند. در آن زمان پیش بینی می شد که این حافظه ها جایگزین حافظه های با ساختار آهنربایی (مشهور به Core) خواهند شد. اولین محصول آن ها در این بازار، یک حافظه ی رم استاتیک 64 بیتی بود که تقریبا دو برابر محصولات رقبا سرعت داشت. محصولات دیگر اینتل که در سال 1969 تولید شدند، حافظه ی رام 1024 بیتی و اولین حافظه ی رم استاتیک 256 بیتی بر مبنای ماسفت (ترانزیستور اثر میدانی نیمه هادی-اکسید-فلز) بود.

رم ماسفت اینتل که با نام 1101 عرضه شده بود، ساختاری پیچیده داشت و تولید و به کارگیری آن در کامپیوترهای بزرگ، به صرفه نبود. محصول بعدی با نام 1103 در سال 1970 به بازار عرضه شد و به عنوان حافظه ی رم داینامیک یا DRAM شناخته می شد و لقب پرفروش ترین چیپ حافظه جهان در سال 1972 را به خود اختصاص داد.

عصر پردازنده ها

اینتل در سال 1971 اولین پردازنده ی تجاری جهان را با نام Intel 4004 به بازار عرضه کرد. یکی از اولین ریزپردازنده های جهان نیز در سال 1972 به دست این شرکت تولید شد. طراح اینتل 4004 که می توان از آن به عنوان محصولی انقلابی در دنیای کامپیوتر یاد کرد، فدریکو فاگین بود. در این دوران، بازار حافظه های رم اینتل با خطر مواجه شده بود. رقیبان متعددی وارد این بازار شده بودند و ابتدای دهه ی 1980، دوران سختی برای اینتل بود.

پردازنده اینتل

مدیرعامل آن زمان اینتل، گوردون مور بود. او با مشاهده ی پیشرفت خارق العاده ی کامپیوترهای شخصی IBM که از محصولات اینتل استفاده می کردند، تصمیم گرفت زمینه ی کاری شرکت را روی تولید پردازنده ها متمرکز کند. فناوری های ابداعانه ی اینتل در این بازار، به تولیدکنندگان امکان می داد کامپیوترهایی با ابعاد کوچک طراحی کنند. قطعا گذار صنعت فناوری از کامپیوترهای بزرگ به مینی کامپیوترها و سپس کامپیوترهای شخصی، حرکتی بود که با اتکا به نوآوری های اینتل در آن زمان محقق شد. اینتل بخش بزرگی از موفقیت اولیه ی خود را مدیون کامپیوترهای شخصی IBM است.

تا پایان دهه ی 1980، اینتل با تولید ریزپردازنده برای آی بی ام و رقبای بزرگش در بازار کامپیوتر شخصی، دوران طلایی این شرکت به عنوان بزرگ ترین تولیدکننده ی سخت افزار کامپیوتر شروع شد. این دوران به مدت 10 سال ادامه داشت. اندی گروو در سال 1987 جایگزین مور شد. اقدام هوشمندانه ی او در ایجاد کمپین بازاریابی «Intel Inside»، وفاداری به این برند را به طور چشمگیری افزایش داد. عرضه ی پردازنده های پنتیوم در پایان دهه ی 1990 نیز نقطه ی عطفی در تاریخ این شرکت با مدیریت گروو بود.

چالش ها

دوران اوج کامپیوترهای شخصی و تقاضای بالا برای پردازنده ی این کامپیوترها، در ابتدای دهه ی 2000 با افت شدیدی مواجه شد. از طرفی رقبای بزرگ اینتل و در صدر آن ها AMD، با عرضه ی محصولات جدید و رقابت در بحث قیمت، توانستند بخشی از سلطه ی ایتل را با خطر مواجه کنند. کریگ برت یکی از مدیران آن زمان اینتل بود که تلاش کرد با ورود شرکت به بازارهایی فراتر از نیمه هادی ها، سوددهی را به اینتل بازگرداند که البته تعداد کمی از پروژه هایش با موفقیت همراه بودند.

کارشناسان معتقدند پایان دوران فرمانروایی اینتل به دو عامل بستگی دارد؛ کاهش تقاضا برای کامپیوترهای شخصی در آستانه ی سال 2000 و دیگری ظهور سریع کامپیوترهای ارزان قیمت را می توان از دلایل این افول نامید. در ابتدای سال 2000 رشد سخت افزارهای کامپیوتر بیش از نیاز نرم افزاری بود و پس از مدتی، کاربران به این نتیجه رسیدند که با هزینه های کمتر نیز می توان کامپیوترهایی با قدرت مناسب تهیه کرد. این اتفاق باعث شد رقبایی همچون AMD، نقش قابل توجهی در بازار کسب کنند.

از طرفی تقاضا برای کامپیوترهای پیشرفته ی سرور، پس از حباب دات کام کاهش پیدا کرد و همین امر موجب شد سوددهی اینتل کاهش قابل توجهی داشته باشد. به هر حال اتفاقات پیش آمده، خبر از رقابتی سنگین و شکست های متعددی برای اینتل می داد.

intel  وAMD

از طرفی با افزایش سلطه ی این برند در بازار سخت افزار، شکایت های متعددی از آن ها صورت گرفت و چالش های حقوقی هم به مشکلات روزمره ی اینتل اضافه شد. یکی از ادعاهای بزرگ رقبای اینتل، نقض قوانین رقابتی توسط این شرکت بود. این ادعای حقوقی عموما از طرف AMD به جریان می افتاد و اینتل را به رقابت ناعادلانه متهم می کرد. ای ام دی معتقد بود که رقیبش با پرداخت پول به شرکت های تولیدکننده ی کامپیوتر، آن ها را وادار می کند که محصولات رقبا را در کامپیوترهایشان استفاده نکنند.

دعواهای حقوقی اینتل و ای ام دی برای سال های متمادی ادامه دارد و هر دو شرکت در این رقابت سودها و ضررهایی دیده اند. در این میان ای ام دی تاکنون موفق شده است مبالغ مختلفی را به خاطر شکایت های متعدد از اینتل دریافت کند. از طرفی، اینتل نیز یک بار توانست ای ام دی را به دزدی اطلاعات متهم و جاسوس این شرکت را در سال 1995 دستگیر کند.

دعواهای اینتل و ای ام دی در ژاپن نیز ادامه داشت و در سال 2005، کمیسیون تجارت عادلانه ی این کشور، اینتل را مجبور کرد که طرح های تخفیفی ناعادلانه ی خود را لغو کند و رقابت خود را با دیگر تولیدکنندگان، منصفانه تر ادامه دهد. اتحادیه ی اروپا نیز در احکامی مشابه به دعواهای رقابتی این دو شرکت وارد شده است. آخرین دعوای حقوقی در این اتحادیه، در سال 2014 و با رد درخواست تجدید نظر اینتل پایان یافت. هند و کره ی جنوی از دیگر شرکت هایی هستند که میزبان دعواهای حقوقی اینتل و ای ام دی و همچنین شکایت های دولتی علیه آن ها بوده اند. یکی از بزرگ ترین رقبای قانونی همیشگی اینتل، شرکت AMD است.

یکی دیگر از شرکت هایی که دعوای حقوقی علیه اینتل تنظیم کرده، شرکت Transmeta است. این شرکت شکایت خود را در سال 2006 و تحت عنوان نقض حقوق پتنت ثبت کرد. در نهایت دعوای حقوقی در سال 2007 به پایان رسید و اینتل به پرداخت 150 میلیون دلار در مرحله ی اول و پنج مرحله پرداخت 20 میلیون دلاری طی پنج سال محکوم شد.

یکی از چالش های بازرگانی اینتل در سال 2007 اتفاق افتاد. منتقدان ادعا می کردند که در تبلیغ این شرکت برای پردازنده های Core 2 Duo، نمادهای نژادپرستانه و توهین آمیز استفاده شده است. بسیاری از مدیران اینتل پس از افزایش انتقادها به صورت رسمی از مردم عذرخواهی کردند.

مشکلات زیست محیطی یکی از چالش های همیشگی شرکت های صنعتی هستند. اینتل نیز از این قاعده مستثنا نبوده و همواره مورد انتقاد فعالان محیط زیست قرار گرفته است. یکی از شکایت های مطرح شده علیه این شرکت در سال 2003 و در نیومکزیکو به جریان افتاد. کارشناسان معتقد بودند اینتل در گزارش سالیانه ی خود در مورد آلودگی های تولیدشده، دروغ می گوید. به هر حال این چالش ها نیز با تلاش مدیران شرکت حل شدند؛ به طوری که در سال 2012 اینتل در صدر شرکت های فناوری با تلاش برای کاهش اثرات زیست محیطی محصولات قرار گرفت.

کارمندان اینتل نیز در برهه های مختلف، این شرکت را هدف انتقاد و شکایت قرار داده اند. کارمندان سابق این شرکت ادعا می کنند که اینتل، افراد بالای 40 سال را به راحتی از شرکت اخراج می کند. رسانه های متعددی به خاطر این ادعا از اینتل درخواست کرده اند که گزارش استخدام و اخراج کارمندان را به صورت جزئی منتشر کند اما این شرکت از ارائه ی آن خودداری کرده است. به هر حال اینتل ادعا می کند که سن افراد نقشی در برنامه های نیروهای انسانی این شرکت نداشته است.

ساختار شرکتی اینتل

در حال حاضر، برایان کرزانیچ به عنوان مدیرعامل اینتل فعالیت می کند. او ششمین مدیرعامل اینتل است که در سال 2013 جایگزین پائول اوتلینی شد. هیئت مدیره ی منسجم اینتل که همگی از مدیران پیشین این شرکت بود ه اند، در رسانه های مختلف به عنوان نمونه ای موفق از مدیریت در شرکت های بزرگ شناخته می شوند. این تیم توانسته است در سیستم ارزیابی «GovernanceMetrics International»، رتبه ی ممتاز کسب کند که تاکنون تنها به 21 شرکت دیگر اهدا شده است. طبق آخرین آمار ارائه شده، عمده ی سهام شرکت اینتل در اختیار شرکت های بزرگی همچون ونگارد گروپ، بلک راک، کپیتال گروپ و استیت استریت است.

برایان کرزانیچ

ساختار استخدامی شرکت اینتل عموما به صورت پیشنهاد از داخل عمل می کند. خصوصا در سمت های مدیریتی، این شرکت در مقابل استخدام افراد خارجی مقاومت می کند و تمام مدیران آن تاکنون از میان کارمندان سابق انتخاب شده اند. قوانین بازنشستگی و اتمام مأموریت مدیران عامل نیز در این شرکت بسیار محکم است و باید حداکثر تا 65 سالگی در این شرکت فعالیت کنند.

مدیران عامل اینتل همیشه از میان مدیران سابق این شرکت انتخاب شده اند

دفتر اصلی مدیریتی اینتل در سانتا کلارا کالیفرنیا واقع است. البته این شرکت آمریکایی در سرتاسر جهان دفاتر مدیریتی دارد. بزرگ ترین کارخانه ی تولیدی این غول پردازنده، در شهرستان واشینگتن اورگون واقع است و حدود 18,600 کارمند دارد. البته این شرکت در کشورهای متعددی از جمله چین، کاستاریکا، مالزی، سرزمین های اشغالی، ایرلند، هند، روسیه، آرژانتین و ویتنام، کارخانه ی تولیدی دارد.

کارخانه تولیدی پردازنده

محصولات اینتل

همان طور که پیش از این گفته شد، اولین محصولات اینتل، حافظه های رم استاتیک و داینامیک بودند. پس از مدتی مهندسان این شرکت مسیر محصولات را به ریزپردازنده ها تغییر دادند و اینتل 4004 در نوامبر سال 1971 به بازار عرضه شد.

به طور حتم، اینتل موفقیت های بزرگ دهه ی دوم خود را به کامپیوتر شخصی IBM مدیون است. این شرکت در سال 1981 کامپیوتر شخصی خود را معرفی و از پردازنده ی 80286 اینتل در آن استفاده کرد. یک سال بعد، شرکت Compaq اولین کامپیوتر شخصی با استفاده از طرح های آی بی ام را به بازار عرضه کرد که از نسخه ی سریع تر 80286 در آن استفاده شد. این شرکت در سال 1986 سیستمی بر مبنای پردازنده ی سریع تر یعنی 80386 عرضه کرد و با شکست اولیه ی آی بی ام در بازار کامپیوترهای شخصی، توانست اینتل را نیز به تأمین کننده ی اصلی سخت افزارهای کامپیوتر تبدیل کند.

پردازنده 80386

ریزپردازنده ی 386

به خاطر تقاضای تولیدکنندگان کامپیوتر شخصی، اینتل فناوری پردازنده های اولیه ی خود را با دیگر تولیدکنندگان پردازنده همچون AMD به اشتراک می گذاشت. مدیرعامل وقت این شرکت یعنی اندرو گروو تصمیم گرفت مسیر تولیدات شرکت را حرفه ای تر کند و محصول بعدی را با رقبا به اشتراک نگذارد. این محصول که Intel 386 نام داشت، در کامپیوترهای شخصی شرکت کامپک استفاده شد و سلطه ی اینتل را در بازار سخت افزار تضمین کرد.

پنتیوم، ایتانیوم و 486

با شروع سال 1989، فرمانروای صنعت پردازنده تصمیم گرفت دوره ی زمانی عرضه ی محصول جدید را به دو سال کاهش دهد. در همین زمان، آن ها کار روی پروژه های جدید با کدهای P5 و P6 را آغاز کردند. تیم طراحی جدید شرکت در این سال ها، ابتدا پردازنده ی خود را تحت نام 486 طراحی کرد که بعدها با نام ماندگار پنتیوم به بازار عرضه شد. ابتدا در سال 1993، پردازنده ی P5 با نام تجاری پنتیوم تحت مالکیت اینتل ثبت و به بازار عرضه شد. کد P6 نیز ابتدا با نام پنتیوم پرو در سال 1995 و سپس با کمی بهبود، با نام Pentium II به بازار عرضه شد.

اینتل Pentium II

نام ایتانیوم برای اولین محصولات اینتل با معماری 64 بیتی استفاده شد. با وجود عدم موفقیت های اولیه در این بازار، اینتل در سال های بعدی به طراحی بر پایه ی این معماری ادامه داد و در سال 2014 بار دیگر سراغ برند ایتانیوم رفت.

حافظه های SSD اینتل

این نوع حافظه از سال 2008 جایگاه خود را در میان محصولات اینتل پیدا کرد. اولین حافظه های دیسک جامد اینتل با ظرفیت حداکثر 160 گیگابایت به بازار عرضه شدند. حافظه های اینتل مانند دیگر شرکت های تولیدکننده ی این محصولات بر پایه ی فناوری های NAND flash ،mSATA ،PCIe و NVMe تولید می شوند. آخرین نوآوری اینتل در این بخش از بازار، استفاده از فناوری 3D XPoint در حافظه های SSD است.

حافظه SSD اینتل

ابرکامپیوتر اینتل

بخش محصولات فوق پیشرفته ی اینتل با نام Intel Scientific Computers در سال 1984 تأسیس شد. هدف از تأسیس این بخش تولید ابرکامپیوترهایی با استفاده از پردازنده های اینتل بود. در سال 1992 نام این بخش به «واحد سیستم های ابرپردازشی اینتل» تغییر کرد. از محصولاتی که توسط بخش یادشده طراحی و ساخته شدند، می توان به ابرکامپیوترهای متعددی همچون Paragon و ASCI Red اشاره کرد.

اینتل در سال 2014 اعلام کرد که قصد دارد از پرتوهای نوری جهت افزایش سرعت ابرکامپیوترها استفاده کند. این تصمیم در سال 2015 به صورت رسمی اجرایی شد و از آن زمان در ابرکامپیوترهای اینتل تنها از پرتوهای نوری جهت تبادل داده ها استفاده می شود.

ابرکامپیوتر اینتل

سیستم عامل بر مبنای لینوکس

پس از موفقیت مثال زدنی اندروید گوگل، اینتل تصمیم گرفت با همکاری با شرکت های بزرگی همچون نوکیا، سیستم عاملی برای سیستم های مبتنی بر معماری x86 و بر پایه ی لینوکس توسعه دهد. محصول قرارداد مذکور، سیستم عامل MeeGo بود که از طرف بنیاد لینوکس نیز پشتیبانی می شد.

سیستم عامل اینتل

در فوریه ی سال 2011، نوکیا این قرارداد را ترک و همکاری خود را با مایکروسافت آغاز کرد. مدیران اینتل کاملا از این تصمیم شوکه شدند و سرانجام این سیستم عامل نیز شکست خورد. پس از آن، اینتل با سامسونگ همکاری کرد تا این بار سیستم عامل تایزن را برای دستگاه های همراه توسعه دهد. از آن زمان تمرکز این شرکت سخت افزاری روی سیستم عامل تایزن بوده است و محصولات متنوع سامسونگ از آن استفاده می کنند.

وضعیت کنونی برند اینتل

اینتل در حال حاضر به عنوان دومین شرکت بزرگ تولید پردازنده و دومین برند باارزش این صنعت شناخته می شود. طبق آخرین گزارش های منتشرشده، درآمد این شرکت در سال 2017 حدود 62 میلیارد دلار بوده و سود خالص آن ها حدود 18 میلیارد دلار گزارش شده است. این شرکت در حال حاضر حدود 106 هزار کارمند دارد و شرکت های بزرگی همچون Mobileye ،McAfee ،Here و Wind River Systems به عنوان زیرمجوعه ی آن فعالیت می کنند.

شرکت اینتل

برای مشاهده مطالب تاریخچه سایر برندها با ساعدنیوز همراه باشید.


دیدگاه ها


  دیدگاه ها
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
آخرین ویدیو ها