سرزمین‌های پنهان موحدان: جغرافیای پراکندگی قوم دروز در خاورمیانه

  پنجشنبه، 26 تیر 1404 ID  کد خبر 458952
سرزمین‌های پنهان موحدان: جغرافیای پراکندگی قوم دروز در خاورمیانه
ساعدنیوز: قوم دروز، با مذهبی رمزآلود و بسته، قرن‌هاست در مناطق کوهستانی و استراتژیک خاورمیانه زندگی می‌کنند؛ اقلیتی مقاوم، وفادار و متکی به خود که جغرافیای خاص سکونت‌شان به بقای اجتماعی و دینی‌شان کمک کرده است. در این گزارش، به بررسی کامل جغرافیای پراکندگی دروزیان در لبنان، سوریه، اسرائیل و اردن می‌پردازیم.

به گزارش پایگاه خبری ساعدنیوز، قوم دروز در طول بیش از هزار سال، در مناطق کوهستانی و مرزی خاورمیانه جایگاهی استراتژیک و محافظت‌شده یافته‌اند. انزوا در مکان‌هایی مثل جبل‌الشوف (لبنان)، السویداء (سوریه)، جولان (اسرائیل) و ارتفاعات عجلون (اردن) به آنها امکان حفظ اتحاد، سنت و هویت دینی‌شان را داده‌ است. این پراکندگی راهکاری هوشمندانه برای بقا و خودگردانی بوده که عمق جغرافیایی مذهبشان را نیز شکل داده است.

🧭 1. لبنان: قلب تپنده دروزیت

📍مناطق اصلی:

  • کوهستان شوف (جبل الشوف): منطقه‌ی اصلی و تاریخی حضور دروزیان، شامل شهرهایی مانند:

    • بعقلین

    • المختاره (مقر خاندان جنبلاط)

    • دیر القمر

  • عالیه و بعبدات: دروزیان در این نواحی نیز حضور چشم‌گیر دارند.

  • بکفیا و شمال متصرفات جبل لبنان: در برخی روستاهای شمالی نیز اقلیت‌های دروزی زندگی می‌کنند.

✴️ ویژگی‌ها:

  • دروزیان لبنان بیشترین جمعیت دروزی در جهان را تشکیل می‌دهند (حدود 250 تا 300 هزار نفر).

  • نقش پررنگی در سیاست لبنان دارند. حزب «تقدمی سوسیالیست» به رهبری خاندان جنبلاط، یک نیروی مهم در عرصه‌ی سیاسی لبنان است.

  • پایتخت معنوی و تاریخی دروزیان در لبنان منطقه‌ی جبل الدروز در جبل‌الشوف است.


🧭 2. سوریه: سرزمین کوه دروز (جبل الدروز)

📍مناطق اصلی:

  • استان سویدا (السویداء) در جنوب سوریه، مهم‌ترین پایگاه دروزیان در این کشور است.

    • این منطقه تا سال‌ها به نام «جبل العرب» یا «جبل الدروز» شناخته می‌شد.

    • شهرهای اصلی:

      • السویداء (مرکز استان)

      • شهبا

      • قنوات

✴️ ویژگی‌ها:

  • دروزیان سوریه (حدود 700 تا 800 هزار نفر) دومین جمعیت بزرگ دروزی را تشکیل می‌دهند.

  • بیشتر در مناطق کوهستانی جنوب سوریه و در نزدیکی مرز اردن زندگی می‌کنند.

  • در جریان جنگ داخلی سوریه، دروزیان عمدتاً موضع بی‌طرف یا دفاعی اتخاذ کرده‌اند و بسیاری از مناطق‌شان را از شبه‌نظامیان محافظت کرده‌اند.

  • شخصیت تاریخی برجسته: سلطان باشا الأطرش، رهبر انقلاب بزرگ سوریه علیه فرانسوی‌ها (1925)، از دروزیان سویداست.


🧭 3. اسرائیل و مناطق فلسطینی: اقلیتی تأثیرگذار و خاص

📍مناطق اصلی:

  • شمال فلسطین/اسرائیل:

    • الجلیل (Galilee): شهرهایی مانند:

      • یرکا

      • عسفیا

      • دالیت الکرمل

    • بلندی‌های جولان (مناطق اشغالی سوریه): مانند مجدل شمس

✴️ ویژگی‌ها:

  • جمعیت دروزیان در اسرائیل حدود 150 تا 170 هزار نفر است.

  • برخلاف سایر گروه‌های عرب‌تبار در اسرائیل، مردان دروزی خدمت نظامی اجباری دارند و بعضاً در ارتش اسرائیل مقام‌های بالایی دارند.

  • نوعی همزیستی سیاسی و احتیاط‌آمیز میان دولت اسرائیل و جامعه‌ی دروزی برقرار است.

  • در بلندی‌های جولان، برخی دروزیان وفاداری خود را به سوریه حفظ کرده‌اند.


🧭 4. اردن: کوچک اما پایدار

📍مناطق اصلی:

  • شمال اردن، به‌ویژه در نزدیکی مرز سوریه، و بخش‌هایی از منطقه عجلون.

✴️ ویژگی‌ها:

  • جمعیت دروزیان در اردن کمتر از 20 هزار نفر تخمین زده می‌شود.

  • آن‌ها عمدتاً به عنوان اقلیتی دینی پذیرفته شده‌اند و از آزادی نسبی برخوردارند.

  • جامعه‌ای بسته و کم‌حاشیه که در فعالیت‌های سیاسی کشور چندان دیده نمی‌شود.


🧭 5. دیاسپورا و مهاجرت

  • دروزیان، به‌ویژه از لبنان و سوریه، در قرن 20 و 21 به آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی (به‌ویژه ونزوئلا، برزیل، آرژانتین) و اروپا مهاجرت کرده‌اند.

  • برآورد می‌شود حدود 100 تا 200 هزار دروزی در خارج از خاورمیانه زندگی می‌کنند.

  • دروزیان مهاجر، اغلب پیوند خود با سنت‌ها و شبکه‌های خانوادگی حفظ کرده‌اند، اما فرزندان آن‌ها گاه در معرض همگون‌سازی فرهنگی قرار دارند.


✅ جمع‌بندی: چرا جغرافیا برای دروزیان حیاتی است؟

  • کوهستانی بودن مناطق سکونت، امکان حفظ استقلال، حفظ اسرار مذهبی، و مقاومت در برابر فشارهای بیرونی را فراهم کرده.

  • دروزیان با انتخاب مناطق صعب‌العبور و غیرقابل دسترسی، توانسته‌اند هویت خود را طی قرون حفظ کنند.

  • جغرافیای آن‌ها نه‌فقط یک مکان، بلکه بخشی از تفکر و جهان‌بینی دروزی است: انزوا برای بقا، پایداری در خلوت، و حکمت در سایه‌ی سکوت.

📊 آمار جهانی و منطقه‌ای جمعیت دروزیان (تا اوایل 2020ها)

کشور / منطقه

تخمین جمعیت

سهم از جمعیت کشور

منبع

سوریه

~700٬000

≈3٫2٪

لبنان

~250٬000

≈5٫2٪

اسرائیل (شامل جولان)

143٬000–152٬000

≈1٫4–1٫6٪

اردن

~20٬000–30٬000

≈0٫3–0٫5٪

دیاسپورا

~100٬000–150٬000

جمع کل تخمینی

1 تا 1٫2 میلیون

. سوریه – ستون اصلی جغرافیایی دروزیان

  • حدود 700٬000 دروزی (نزدیک به 45–50٪ از کل) در سوریه زندگی می‌کنند.

  • کانون اصلی آنان سویداء (جبل الدروز) است که بیش از نیمی از کل دروزیان ساکن سوریه را در بر دارد.

  • این مناطق متراکم و کوهستانی هستند که موقعیت دفاعی و فرهنگی را حفظ کرده‌اند.

2. لبنان – جمعیت متراکم و تاثیرگذار

  • با حدود 250٬000 نفر، لبنانی‌ها سهم مهمی از جمعیت دروزیان را تشکیل می‌دهند.

  • بیشتر دروزیان در لبنان در کوهستان‌های شوف، عالیه، بعبدات و بخش‌های جبل‌لبنان ساکن هستند.

  • جمع‌شان حدود 5٫2٪ از جمعیت کل کشور را تشکیل می‌دهد.

3. اسرائیل و جولان – جامعه نظام‌محور

  • در اسرائیل (به‌ویژه شمال و ارتفاعات جولان)، بین 143٬000 تا 152٬000 دروزی زندگی می‌کنند، یعنی بیش از 1٫4٪ جمعیت کشور.

  • در بلندی‌های جولان، حدود 23٬000 نفر زندگی می‌کنند که بسیاری تابعیت سوری یا اقامت دائم دارند.

  • دروزیان اسرائیلی از معدود اقلیت‌هایی هستند که خدمت نظامی اجباری دارند.

4. اردن – جمعیت اندک ولی با حضور مستمر

  • جامعه کوچک‌تری با حدود 20٬000 تا 30٬000 نفر در اطراف شمال و غرب عمان حضور دارد.

  • تقریبا 0٫3–0٫5٪ از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند و در ساختار رسمی سیاسی به‌عنوان مسلمان ثبت می‌شوند.

5. دیاسپورای جهانی

  • جمعیتی بین 100٬000 تا 150٬000 نفر از دروزیان در کشورهای خارج از خاورمیانه به‌ویژه در آمریکای شمالی، جنوب آمریکا، اروپا و استرالیا ساکن‌اند.

  • شبکۀ فرهنگی و اقتصادی‌شان نشان‌دهنده پیوندهای قوی با دیار اصلی‌ست.


✴️ اهمیت جغرافیای دروزیان

  • مناطق کوهستانی انتخاب‌شده نه‌تنها امکان دفاع و استقلال داده، بلکه رمز بقا و پایداری فرهنگی را نیز تقویت کرده‌ است.

  • پراکندگی محدود در چهار کشور، اتحاد اجتماعی‌شان را حفظ کرده، به‌ویژه از طریق روابط خانوادگی و ازدواج درونی.

  • در هر کشور طبق قوانین و سلایق محلی قرار گرفته‌اند:

    • سوریه: مرکز اصلی مذهبی.

    • لبنان: نقش سیاسی و اجتماعی چشمگیر.

    • اسرائیل: یکپارچگی به‌واسطه خدمت نظامی.

    • اردن: زندگی آرام در چارچوب تبعات مدنی.

برای پیگیری اخبار سیاسی اینجا کلیک کنید.


دیدگاه ها


  دیدگاه ها
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
آخرین ویدیو ها   
آخرین تصاویر