به گزارش پایگاه خبری ساعدنیوز به نقل از دویچه وله، در شرایطی که آلمان با یکی از شدیدترین بحرانهای جمعیتی خود در دهههای اخیر مواجه است، نرخ تولد در این کشور به پایینترین سطح طی بیش از 10 سال گذشته رسیده است؛ روندی هشدارآمیز که نهتنها آینده اقتصادی این قدرت صنعتی اروپا را تهدید میکند، بلکه ساختار اجتماعی و فرهنگی آن را نیز در آستانه تغییراتی بنیادین قرار داده است.
به گزارش اداره فدرال آمار آلمان (Destatis)، سال 2024 شاهد افتی چشمگیر در میزان زاد و ولد در این کشور بوده است. در حالی که نرخ باروری در آلمان سالهاست پایینتر از حد جانشینی جمعیت (2.1 فرزند به ازای هر زن) قرار دارد، اما کاهش اخیر شتابی نگرانکننده به خود گرفته است.
کارشناسان این روند را نتیجه ترکیبی از عوامل اقتصادی، اجتماعی، روانی و فرهنگی میدانند. در رده نخست دلایل، موضوع ناامنی اقتصادی قرار دارد. جوانان آلمانی، با قراردادهای کوتاهمدت، اجارههای نجومی و تورم فزاینده، احساس میکنند از آیندهای پایدار برای تشکیل خانواده بیبهرهاند.
سونیا اشمیت، کارشناس جمعیتشناسی در برلین، میگوید:
«این نسل، اولین نسلی است که باور دارد وضعیت اقتصادیاش از والدینش بدتر خواهد بود. وقتی شما آینده را مبهم میبینید، بچهدار شدن یک اولویت نیست.»
در کنار مسائل اقتصادی، تغییر سبک زندگی و ارزشهای فردگرایانه نیز نقش مهمی ایفا میکنند. برای بسیاری از جوانان آلمانی، تحقق اهداف فردی، سفر، آزادیهای شخصی و پیشرفت شغلی در اولویت است. زوجها دیرتر ازدواج میکنند و بچهدار شدن را یا به تأخیر میاندازند یا بهکلی کنار میگذارند.
بحران مسکن یکی دیگر از موانع مهم است. در شهرهایی مانند مونیخ، فرانکفورت و هامبورگ، یافتن خانهای مناسب و مقرونبهصرفه برای یک خانواده کوچک، تبدیل به رؤیایی دستنیافتنی شده است. با وجود حمایتهای دولتی مانند یارانه کودک، مهدکودکهای سوبسیدی و مرخصی زایمان، بسیاری معتقدند که زیرساختها هنوز کافی نیستند.
افزون بر اینها، شوکهای جهانی مانند همهگیری کرونا، جنگ اوکراین و فشارهای روانی ناشی از تغییرات اقلیمی و اقتصادی، چشمانداز آینده را برای بسیاری از جوانان تیرهتر کرده است. در چنین فضایی، آوردن فرزند به دنیا دیگر تصمیمی ساده یا بدیهی نیست؛ بلکه تبدیل به انتخابی پرهزینه، پرمخاطره و حتی غیرمنطقی شده است.
در پاسخ به این بحران، دولت آلمان وعده داده که اصلاحاتی گسترده در سیاستهای خانوادهمحور ایجاد کند. افزایش ظرفیت مهدکودکها، ارائه بستههای مالی جذابتر برای والدین، حمایت از مادران شاغل و تسهیل قوانین مهاجرت از جمله اقداماتی هستند که در دستور کار قرار گرفتهاند.
با این حال، بسیاری از ناظران معتقدند که راهحل صرفاً در پرداخت پول یا افزایش مهاجرت خلاصه نمیشود. آنچه آلمان به آن نیاز دارد، تحولی فرهنگی در نگاه به خانواده و فرزندآوری است؛ نگاهی که از بازتعریف نقش پدران در تربیت فرزندان گرفته تا ایجاد تعادل واقعی بین زندگی کاری و خانوادگی را شامل میشود.
اگر این روند معکوس نشود، پیشبینی میشود که تا میانه قرن حاضر، آلمان با جمعیتی سالخورده، بازار کاری ضعیف و فشار فزاینده بر نظام بازنشستگی و خدمات درمانی مواجه شود—چالشی که میتواند جایگاه این کشور را در صحنه اقتصادی جهان نیز به خطر اندازد.
برای پیگیری اخبار سیاسی اینجا کلیک کنید.
