به گزارش سرویس جامعه ساعدنیوز به نقل از خبرگزاری فارس، رهبر معظم انقلاب در این باره در بیانات نوروزی سال 1397، گفتند: «...یکی از مشکلات ما اشرافیگری است. اشرافیگری متأسّفانه از طبقات بالا سرریز میشود به طبقات پایین؛ آدم متوسّط -[یعنی] از قشرهای متوسّط- هم وقتی میخواهد میهمانی بگیرد، وقتی میخواهد عروسی بگیرد، مثل اشراف عروسی میگیرد. این عیب است، این خطا است، این ضربه به کشور میزند. زیاد مصرفکردن، زیادی خواستن، زیادی خوردن، زیادی خرجکردن، جزو عیوب مهمّ ما است در سبک زندگیمان...».این مشکل سابقۀ دیرینه در فرهنگ ما داشته که تحت عنوان چشم و هم چشمی برای ما نام آشناست، اما حضور شبکههای اجتماعی باعث شده است که این مسئله ضریب بیشتری پیدا کند. در جامعه نوین به مدد استفاده از شبکههای اجتماعی مجازی و بهویژه اینستاگرام، سبک جدیدی از مصرف و مانور مصرف شکل گرفته است و افراد با حضور در این فضاها نوع جدیدی از مصرف تمایزطلبانه را به رخ میکشند. در فضای مجازی، مصرفگرایی تبدیل به ارزش شده است و مصرف بالاتر نشانه برتری اجتماعی- اقتصادی است؛ به طوریکه گاهی زنان نوع و میزان مصرف خود را برای نمایش طبقه اجتماعی–اقتصادی و یا حتی تظاهر ساختگی به قرارداشتن در طبقه اجتماعی–اقتصادی خاص انتخاب میکنند.
این مانور مجازی، شامل نمایش مداوم کالاهای لوکس، مد، زیبایی و سبکهای زندگی ایدهآل در اینستاگرام یکی از دلایل اصلی افزایش مصرفگرایی در میان زنان در زندگی واقعیشان است. اینفلوئنسرها و سلبریتیها با نمایش محصولات مختلف و تبلیغات هدفمند، حس نیاز کاذب در مخاطبان خود ایجاد میکنند و زنان به عنوان یکی از اصلیترین گروههای هدف این تبلیغات، تحت تأثیر این محتواها قرار گرفته و به سمت خریدهای غیرضروری سوق داده میشوند.مصرفگرایی زنان در اینستاگرام میتواند آسیبهای متعددی در ابعاد فردی، اجتماعی و اقتصادی به همراه داشته باشد. خریدهای مکرر و غیرضروری میتواند منجر به افزایش هزینههای جاری زندگی شود. بسیاری از زنان ممکن است برای خرید محصولات تبلیغشده در اینستاگرام، از پسانداز خود استفاده کنند یا حتی وام بگیرند. در نتیجه برنامهریزیهای مالی خانوادهها به هم میریزد و اولویتهای واقعی زندگی خود را نادیده خواهند گرفت.با این حال آسیبهای روانی این موضوع، مسئله مهمتری است. نمایش مداوم زندگیهای ایدهآل و محصولات لوکس در اینستاگرام میتواند باعث شود زنان احساس کنند زندگی یا ظاهرشان به اندازه کافی خوب نیست. این مسئله به کاهش اعتمادبهنفس و افزایش حس نارضایتی از خود منجر میشود. به علاوه رقابت برای خرید آخرین محصولات مد یا زیبایی میتواند باعث ایجاد اضطراب و استرس شود، به ویژه اگر فرد توان مالی خرید آنها را نداشته باشد.
این نکته را نیز باید در نظر داشت که زنان، مادران بالفعل یا دستکم بالقوه جامعه ایران هستند و این آسیبها میتوانند تاثیرات منفی ویژهای در تربیت فرزندان آنها برجای بگذارد. در نتیجه نهتنها خود زنان بلکه اولویت فکری نسلهای تربیتشده نیز، مصرف بیشتر و مقلدانه میشود و باعث میشود بخش قابل توجهی از جامعه، ارزشهای واقعی مانند روابط عمیق، رشد شخصی و رضایت درونی را نادیده بگیرند.
همچنین پیروی کورکورانه از ترندها و مدلهای تبلیغشده میتواند باعث کاهش خلاقیت و از بین رفتن فردیت شود. چیزی که برای یک جامعه بزرگ با اهداف متعالی بسیار مضر است. زیرا جامعه ایران باید بتواند طیف وسیعی از سلایق و ذوقها را در میان خود تربیت کند و تولیداتی متناسب با این سلایق در سطح جهانی داشته باشد. وقتی ذوق و سلیقه افراد جامعه ایران، کور شود و تحت سلایقی اغراقآمیز در فضای مجازی قرار گیرد، طبیعتا نمیتواند در جهان حرفی برای گفتن داشته باشد.