به گزارش سرویس چند رسانه ای ساعدنیوز، وقتی الکساندر مَککی، مورخ نظامی بریتانیایی، در سال 1965 جستوجو برای یافتن لاشهی کشتیها در نزدیکی جزیرهی وایت را آغاز کرد، یک کشتی بیش از همه هدف او بود: مری رز (Mary Rose).
این کشتیِ متعلق به دورهی تودورها، قرنها از دید گروههای جستوجو پنهان مانده بود و احتمالاً همچنان پنهان میماند، اگر نقشهای مربوط به سال 1841 کشف نمیشد که محل دقیق آرامگاه نهایی آن را نشان میداد. اما یافتن مری رز تنها نیمی از کار بود. پس از تعیین محل آن، چالش دیگری که به مراتب دشوارتر بود، پیش روی مککی و گروهش قرار گرفت: چگونه باید آن را به سطح آب بازگرداند؟
«مری رزِ جایگاه ویژهای در تاریخ نیروی دریایی انگلستان دارد. این کشتی سال 1510 به فرمان هنری هشتم که آن زمان تنها 19 سال داشت، ساخته شد و نام آن از ترکیب نام مریم مقدس و نشانهی خاردار خاندان تودور گرفته شد. این کشتی از نخستین ناوهای جنگی بود که پادشاهی انگلستان سفارش ساخت آن را داد. مری رز چند دهه پیش از تأسیسِ رسمی نیروی دریایی سلطنتی ساخته شد و به مرور چنان جایگاهی در فرهنگ و حافظهی جمعی بریتانیا یافت که مککی بابت یافتن آن نشان شوالیه دریافت کرد.
پس از سه دهه حضور در نبردهای مختلف، مری رز در 19 ژوئیهی 1545 دچار یک سرنوشت تلخ شد. این کشتی هنگام حرکت برای مقابله با ناوگان فرانسه در نزدیکی پورتسمِث (همانجایی که ساخته شده بود) نه بر اثر آتش دشمن، بلکه با تندبادی که هنگام گردش آن را به یکسو واژگون کرد، غرق شد. «فرانسوا فن در دِلفت»، سفیر پادشاهی هلند نزد هنری هشتم که شاهد نبرد بود، گزارش داد که این حادثه کمابیش تمام 500 خدمهی کشتی را به کام مرگ کشاند و تنها چند ده نفر جان سالم به در بردند. او در گزارشی محرمانه برای چارلز پنجم، امپراتور مقدس روم، آخرین لحظات کشتی را «بدشانسی و سهلانگاری» توصیف کرد.
همانگونه که در گزارش آمده، انگلیسیها قصد داشتند مری رز را یافته و توپهای آن را بازیابی کنند؛ اما اگر تلاشی انجام شده باشد، به نتیجه نرسیده است.
وقتی گروه مککی سال 1971 کشتی را یافت، بدنهی آن کمابیش بهطور کامل سالم بود. گلولایِ نرم و محیط فاقد اکسیژن بستر دریا نه تنها سازهی کشتی، بلکه بسیاری از وسایل دورهی تودور را هم حفظ کرده بود. غواصان با بشقابهایی مزین به نشان هنری هشتم، یک جفت دستکش چرمی ویژه شکار با شاهین و مجموعهای از استخوانهای انسانی به سطح آمدند که آزمایشهای DNA نشان داد برخی از صاحبان آنها از شبهجزیره ایبری و سواحل شمال آفریقا بودهاند؛ یافتهای که باورهای پیشین دربارهی ترکیب نژادی و فرهنگی نخستین نیروهای دریایی انگلستان را به چالش کشید.
شگفتانگیزترین کشفیات مربوط به مجموعهی گستردهی جنگافزارهای قرون وسطایی بود. بنا بر گزارش «صندوق ماری رز»، نهادی غیرانتفاعی که مأمور حفاظت و نگهداری این کشتی است، لاشهی کشتی شامل 91 توپ، 172 کمان بلند و 2000 تیر میشد، بههمراه شمشیرها، خنجرها و نیزههای گوناگون. در مجموع بیش از 8300 سلاح از این کشتی بازیابی شد، دستاوردی که سال 2022 موجب ثبت رکورد جهانی گینس برای ماری رز تراست شد.
امروزه بسیاری از این اشیاء تاریخی، همراه خود کشتی، در موزهی مری رز در پورتسمث به نمایش گذاشته شدهاند. حدود یک دهه پس از کشف اولیه در اوایل دههی 1970، بخشهای قابلبازیابی کشتی با جرثقیل ویژهای از زیر آب بیرون کشیده شد. سپس این بقایا روی سکویی حمل و به محوطهی تاریخی اسکله منتقل شدند؛ همانجایی که قرنها پیش ساخته شده بود.
برای مشاهده دیگر مطالب مرتبط با عکس روی لینک کلیک کنید
اینستاگرام ساعدنیوز را دنبال کنید اینستاگرام ساعدنیوز پلاس را دنبال کنید
