به گزارش سرویس آموزش پایگاه خبری ساعدنیوز، ورود به مقطع دکتری در گروه علوم پزشکی، نیازمند تصمیمگیری آگاهانه و شناخت دقیق از رشتهها و گرایشهای موجود است. در این مقطع، تخصصگرایی و پژوهش محور بودن، کلید موفقیت تحصیلی و شغلی به شمار میآید. هر ساله صدها دانشجو در آزمون دکتری تخصصی (Ph.D) وزارت بهداشت شرکت میکنند تا وارد یکی از این رشتهها شوند.
برای دانشجویان علاقهمند به پژوهشهای پیشرفته و فعالیت در حوزه آکادمیک، دکتری علوم پزشکی نهتنها دریچهای به دنیای علم، بلکه پلی به سوی تدریس دانشگاهی، تألیف مقالات علمی و مدیریت پژوهشهای ملی است. در این مقاله با گرایشهای اصلی، بازار کار و جزئیات پذیرش در دوره دکتری آشنا میشوید.
دوره دکتری علوم پزشکی توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برنامهریزی و برگزار میشود. این دوره بیشتر بر پژوهش، تولید دانش و تربیت اعضای هیئت علمی تمرکز دارد. دکتری علوم پزشکی شامل 5 گروه اصلی است:
گروه علوم پایه پزشکی
گروه داروسازی
گروه دندانپزشکی
گروه بهداشت و تخصصهای مرتبط
گروه توانبخشی و پرستاری
در هر یک از این گروهها، گرایشهای تخصصی متعددی وجود دارد. انتخاب رشته متناسب با علاقهمندی، پیشزمینه تحصیلی و اهداف شغلی نقش مهمی در موفقیت دانشجویان ایفا میکند. پذیرش در این دوره از طریق آزمون کتبی و مصاحبه علمی صورت میگیرد.
علوم پایه پزشکی یکی از گستردهترین شاخهها در مقطع دکتری است که عمدتاً روی پژوهشهای زیستی، سلولی و مولکولی تمرکز دارد. از جمله مهمترین گرایشها در این گروه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
بیوشیمی بالینی
زیست فناوری پزشکی (بیوتکنولوژی پزشکی)
علوم سلولی کاربردی
ژنتیک انسانی
ایمنیشناسی
فیزیولوژی
این گرایشها معمولاً مناسب دانشآموختگان کارشناسی ارشد رشتههایی همچون زیستشناسی، بیوشیمی، علوم آزمایشگاهی، میکروبیولوژی و علوم پزشکی هستند. فرصتهای شغلی در این رشتهها در حوزه تحقیقات پزشکی، صنایع دارویی، و تدریس دانشگاهی وجود دارد.
دکتری در گروه داروسازی بیشتر برای داروسازان طراحی شده اما برخی رشتهها امکان ورود سایر گروههای پزشکی را نیز میدهند. این گرایشها بیشتر روی توسعه دارو، فارماکولوژی، و فناوریهای دارویی تمرکز دارند. از جمله رشتههای این گروه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
فارماکولوژی
داروسازی بالینی
سمشناسی
شیمی دارویی
فارماسیوتیکس (داروسازی صنعتی)
دانشجویان این گرایشها معمولاً در حوزه تولید دارو، طراحی آزمایشات بالینی، تحقیق در شرکتهای دارویی، و تدریس مشغول به کار میشوند. داشتن سابقه فعالیت پژوهشی و پایاننامه قوی در مقطع ارشد در پذیرش این رشتهها مؤثر است.

گرچه بیشتر دندانپزشکان پس از دکترای حرفهای وارد بازار کار میشوند، اما برخی به ادامه تحصیل در گرایشهای پژوهشمحور علاقه دارند. از جمله گرایشهای دکتری در این گروه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
مواد دندانی
بیولوژی دهان
پاتولوژی دهان و فک و صورت (دهانپزشکی)
این رشتهها بیشتر روی پژوهشهای کلینیکی، ساخت مواد جدید برای دندانپزشکی و توسعه فناوریهای درمانی تمرکز دارند. بازار کار این رشتهها محدودتر اما تخصصیتر است.
رشتههای بهداشتی از جمله کاربردیترین و پرتقاضاترین گرایشهای دکتری در سالهای اخیر محسوب میشوند. این رشتهها در سطح سیاستگذاری سلامت، مدیریت نظام سلامت، و ارتقای بهداشت جامعه کاربرد دارند. برخی از مهمترین گرایشها:
اپیدمیولوژی
آموزش بهداشت
سیاستگذاری سلامت
مدیریت خدمات بهداشتی درمانی
اقتصاد سلامت
فارغالتحصیلان این رشتهها در سازمانهای بهداشتی، بیمارستانها، مؤسسات پژوهشی و نهادهای سیاستگذار فعالیت میکنند. آشنایی با متدولوژی پژوهش و مهارت در تحلیل دادههای سلامت، در این گرایشها ضروری است.
در این گروه، تمرکز بر روی بهبود کیفیت زندگی بیماران، بازتوانی و ارائه مراقبتهای تخصصی در سطح عالی است. برخی گرایشهای پرتقاضا در این گروه شامل موارد زیر است:
علوم تغذیه
علوم ورزشی در سلامت
پرستاری (در گرایشهای آموزش، مدیریت، سلامت جامعه)
گفتاردرمانی
فیزیوتراپی
این رشتهها معمولاً نیازمند داشتن مدرک کارشناسی ارشد همراستا و تجربه کلینیکی هستند. بازار کار این رشتهها در مراکز توانبخشی، آموزش دانشگاهی و مراکز بهداشت روان بسیار فعال است.
دوره دکتری علوم پزشکی فرصتی طلایی برای علاقهمندان به پژوهش، تدریس و توسعه علم در حوزه سلامت است. انتخاب رشته مناسب با توجه به سوابق علمی، علاقهمندی و آینده شغلی نقش تعیینکنندهای در موفقیت دارد. لازم است متقاضیان پیش از ثبتنام در آزمون، دفترچه راهنمای دکتری تخصصی وزارت بهداشت را با دقت مطالعه کرده و به ظرفیتها و الزامات گرایشهای مختلف توجه داشته باشند.
برای مشاهده سایر مطالب آموزشی در اینجا کلیک کنید.