شهرستان چالدران، یکی از شهرستان های مرزی استان آذربایجان غربی به مرکزیت شهر سیه چشمه است. این شهرستان بیشتر به خاطر جنگ چالدران شهرت دارد که بین نیروهای شاه اسماعیل اول صفوی و سلطان سلیم اول عثمانی رخ داد.شهرستان چالدران یکی از مرتفع ترین شهرستانهای کشور واقع در شمال استان آذربایجانغربی، نقطه تلاقی کوههای زاگرس و آرارات با ارتفاع 5156 متر است . دارای آب و هوای سرد کوهستانی است و از نظر موقعیت جغرافیائی از شمال به ماکو و از شرق به شهرستان های شوط و چایپاره، از جنوب به شهرستان خوی و از غرب به کشور ترکیه (144کیلومتر مرز مشترک ) منتهی می شود و با مرکز استان (ارومیه ) 232کیلومتر فاصله دارد.شهرستان چالدران در مختصات جغرافیائی 44 درجه و 22 دقیقه طول شرقی و 39 درجه و 4 دقیقه عرض شمالی قرار گرفته است.این شهرستان نام های گوناگونی دارد از جمله آنها می توان به سیه چشمه ، قره عینی و قلنی و چالدران که نام اصلی است اشاره کرد.
زبان مردم شهر چالدران
زبان مردم شهرستان چالدران،کردی کرمانجی و ترکی آذربایجانی می باشد.
آداب و رسوم مردم شهر چالدران
مردم شهرستان چالدران به زبان ترکی آذربایجانی و کردی کرمانجی صحبت میکنند؛ مردم چالدران شیعه و سنی هستند و از اماکن قدیمی و گردشگری این شهر کلیسا های جالبی را میتوان نام برد که هم اکنون با تغییر کاربری آنها نشان دهنده اصالت این مردمان هستند. شهرستان چالدران مراسم های سال نو و… را با موسیقی محلی و آتش بازی برگزار میکنند که بسیار لذت بخش و زیباست.
جمعیت شهر چالدران
(این شهرستان بر اساس داده های آماری سال 1395 دارای 178 روستای دارای سکنه می باشد که تعداد 96 روستا دارای جمعیت بالای20 خانوار و 82 روستا دارای جمعیت زیر 20 خانوار می باشند.بر اساس داده های اماری سال1395 جمعیت شهرستان چالدران 45/060نفر میباشدو این شامل خود شهر و بخش های ان می شود جمعیت خود شهر چالدران براساس همان داده ها17/804نفر می باشد.
جاذبه های گردشگری شهر چالدران
چالدران یکی از شهرهای زیبای استان آذربایجان غربی است که در شمال غرب آن واقع شده است. این شهر دیدنی در قدیم بخشی از شهر ماکو بوده است. همه ایران نام چالدران را در کتاب های تاریخ شنیده اند و یکی از دلایل شهرت این شهر، جنگ معروف چالدران است. خانه های این شهر همه فاقد کولر هستند چراکه واقع شدن در سلسله کوه های زاگرس، هوای خنکی برای مردم این شهر رقم زده است. خنکی هوا در فصل گرم تابستان از دیگر دلایل محبوبیت این شهر است. این شهر دیدنی به خاطر جای دادن میراث ارزشمند جهانی در خود از ظرفیت قابل توجهی در گردشگری برخوردار است. در ادامه معروف ترین نقاط دیدنی این شهر را به شما نشان می دهیم.
آبشار عرب دیزج
آبشار عرب دیزج در بخش دشتک یا آواجیق چالدران در ۳۷ کیلومتری شمال غرب سیه چشمه در حاشیه روستای عرب دیزج قرار گرفته است. این آبشار دارای چشم اندازهای بسیار زیبا و غارهای طبیعی در اطراف کوه های مشرف به آبشار است که در نوع خود کم نظیر هستند. اگر علاقه مند به طبیعت هستید و برای گیاهان دارویی به چالدران سفر کرده اید، حتما از این آبشار طبیعی دیدن کنید.
مقبره شیخ صدرالدین
«شیخ صدرالدین» وزیر «شاه اسماعیل اول صفوی» بود که در جنگ چالدران کشته شد. جنگ چالدران جنگی بود که بین نیروهای «شاه اسماعیل اول صفوی» و «سلطان سلیم اول عثمانی» در سال ۱۵۱۴ میلادی رخ داد و طی آن غرب ایران که شامل آذربایجان، کردستان و عراق بود از ایران جدا شدند و عثمانی موفق شد که بر مناطق غربی کشور چیره شود. آرامگاه این وزیر رشید در حال حاضر یکی از جاذبه های گردشگری این شهر به شمار می رود.

غار چهل پله خضرلو
غار چهل پله در روستای خضرلو چالدران واقع شده و یکی از جاهای دیدنی استان آذربایجان غربی است. این غار که از دوره حکومت باستانی اوراتوری به جای مانده با نام «غار قلعه حیدری» نیز شناخته می شود. علت نام گذاری این غار به دلیل تعداد پله های رسیدن به آن است. در گذشته تعداد این پله ها بیشتر بوده که با گذشت زمان و فرسایش زمین، ۱۰ عدد آن ها از بین رفته و تنها ۳۰ پله باقی مانده است. در روزگاران قدیم از این غار به عنوان سرداب استفاده می شده و اهالی منطقه از پله های این غار پایین می رفتند و آب شرب مورد نیازشان را از غار با کوزه تهیه می کردند.

قره کلیسا
قره کلیسا یکی از گنجینه های ارزشمند جهانی ثبت یونسکو و از جاذبه های گردشگری پرطرفدار چالدران است که در ۱۵ کیلومتری شمال شرق مرکز این شهر بنا شده است. این کلیسا از یک واقعه خونین در نخستین سال های ظهور مسیحیت بازمانده است. برخی مورخان و محققان می گویند که اشخاصی به نام «تاتائوس» و «بارتلمیوس» در سال ۴۳ میلادی برای تبلیغ دین مسیحیت راهی ارمنستان شده بودند و پس از پیوستن دختر پادشاه ارمنستان و ۵۰۰ نفر از مردم ارمنستان به این دین، این افراد توسط سربازان پادشاه قتل عام شده و اجسادشان در قره کلیسا دفن شده است.ارامنه اعتقاد دارند که قره کلیسا نخستین کلیسایی در جهان است که پس از این حادثه ناگوار ساخته شده است. هر ساله در میانه تابستان مصادف با سالگرد وفات «تاتائوس مقدس» و شهدای آن زمان، ارامنه در قره کلیسا برای برگزاری آیین های خاص خودشان جمع می شوند.

دریاچه سد بارون
سد بارون یکی از بزرگ ترین سدهای استان آذربایجان غربی است که روی رودخانه زنگمار در نزدیکی روستای بارون در چالدران احداث شده است. این سد که در جوار کلیسای معروف زور زور قرار دارد، از مناظر زیبا و دریاچه بی نظیر و بزرگی برخوردار است که برای ماهیگیری بسیار مناسب است.
تالاب ناور
کلیسای زور زور
آرامگاه ساندوخت
مقبره ساندوخت، بنایی مکعبی شکل است که در حومه شهر چالدران در جنوب غربی قره کلیسا، روی بلندترین نقطه ارتفاعات شمالی درتادنوس قرار گرفته است. روایتی وجود دارد که می گوید این مقبره متعلق به دختر پادشاه ارمنستان است که به خاطر اعتقادات مذهبی خود به شهادت رسیده است.
و در پایان...
برای رسیدن به چالدران باید در مسیر تبریز، مرند و خوی حرکت کنید. مسیر خوی تا سیه چشمه، تا مرکز شهرستان چالدران ۹۰ کیلومتر است که در راه باغ ها، دشت زیبا و مزارع گردو و… چشم انداز زیبایی را به وجود می آورد. چالدران چهاردهمین شهرستان استان آذربایجان غربی است، این شهرستان از شمال به ماکو، از شرق به شهرستان شوط، از غرب به مرز ایران و ترکیه و از جنوب به شهرستان چایپاره متصل می باشد. جمعیت این شهرستان ۴۵۰۰۰ نفر است که عمدتا کشاورزی و دامداری می کنند و کمی دور تر از شهر ییلاق ها و عشایر زیادی در این منطقه امرار معاش می کنند.امیدواریم از خواندن این مطالب لذت ببرید با ساعد نیوز همراه باشید.