فرار از ایران با 384 چمدان پر از پول، طلا و الماس

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از رکنا، اما در شهریور 1320، وقتی که می خواست از ایران بگریزد یا به عبارت بهتر، از شر روس ها به انگلیسی ها پناه ببرد تا او را به تبعید ببرند، یکی از ثروتمندترین مردان دنیا بود؛ بیش از 70 درصد اراضی کشاورزی مرغوب کشور را در تملک داشت و مالک هفت هزار دهکده شناخته می شد!

پهلوی اول، افزون بر سرمایه 90 میلیون تومانی در بانک ملی ایران، ده ها میلیون پوند پول در بانک های انگلیس سپرده گذاری کرده بود. این ثروت سرشار، بی تردید با عرق جبین و کدّ یمین به دست نیامد. خاندان پهلوی با همین ثروت غارت شده به توسعه قدرت خود پرداخت و بعدها، به ویژه پس از کودتای 28 مرداد 1332، همه شریان های اقتصادی کشور را در اختیار گرفت و از سود ناشی از افزایش قیمت نفت، نهایت بهره برداری را کرد.

پهلوی ها، هنگام خروج از ایران، میلیاردها دلار ثروتی را که با غارت اموال ایرانیان اندوخته بودند، با خود بردند و این، یکی از مباحثی است که تا کنون، در سالروز فرار شاه، کمتر به آن پرداخته شده است.

بی تابی برای فرار

فرار برای محمدرضا پهلوی، هرگز آخرین راهکار نبود، بلکه در صدر نقشه های او، هنگام احساس خطر، قرار داشت! وی در تابستان سال 1332، وقتی نتوانست در برابر دولت مصدق مقاومت کند و البته، نسخه آلفای کودتا را شکست خورده دید، فرار را برقرار ترجیح داد. یکی از ویژگی های رفتاری محمدرضا پهلوی، پیش بینی همیشگی این مسئله بود که هر آن، امکان دارد شخصی علیه وی کودتا کند و با همان شیوه ای که پدرش به سلطنت رسید، او را از تخت به زیر بکشد. شاید نقشه فرار، از معدود برنامه هایی بود که پیش بینی های مورد نیاز آن، با وسواس اجرا می شد و هیچ اشتباهی در این زمینه، برای شاه قابل اغماض نبود. او از آغاز دی ماه سال 1357 و پس از آن که غلامرضا ازهاری، مریضی را بهانه و استعفا کرد، به فکر گریختن از ایران بود. این که آیا آمریکایی ها به او چنین تکلیف کرده بودند، به تحقیق معلوم نیست؛ هر چه بود، محمدرضا برای انتخاب نخست وزیر جدید و در واقع برای فرار، بی تابی می کرد و حتی به افرادی مانند علی امینی که می خواست سر به تنشان نباشد، رو انداخت و دست آخر مجبور شد، شاپور بختیار را به عنوان نخست وزیر معرفی کند تا بتواند هر چه زودتر از کشور بگریزد. جلسه اخذ رأی اعتماد برای بختیار، روز 26 دی ماه برگزار شد؛ اما شاه از روز 23 دی ماه، با پیشنهاد فرح دیبا، دستور داده بود چمدان هایش را برای یک سفر طولانی ببندند.

چمدان های عجیب

به نظر بسیاری از کارکنان دربار، این اقدام چیز عجیبی نبود. شاه معمولاً برای مسافرت های تفریحی به سوئیس می رفت و ممکن بود چند ماهی آن جا بماند؛ اما این بار اتفاقی افتاد که برای همه غیرمعمول به نظر می رسید؛ به دستور فرح، تعداد زیادی چمدان بزرگ آماده شده بود تا وسایلی داخل آن ها قرار داده شود. کارکنان دربار حیرت زده مانده بودند که این همه چمدان برای چیست؟ وسایل شخصی شاه و خانواده اش، پیشتر از قصر خارج شده بود و دیگر نیازی به بسته بندی جدید وسایل وجود نداشت. طبق صورتجلسه ای که توسط رئیس تشریفات دربار تنظیم شد و بعدها در قالب مدارک و اسناد، توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی در اختیار پژوهشگران قرار گرفت، شمار چمدان ها از رقم 300 گذشت و به 384 عدد رسید. روی چمدان ها، برچسب های اختصاصی دربار خورده بود. یک تیم از افراد مورد اعتماد فرح، مسئولیت بسته بندی و مهر و موم کردن چمدان ها را برعهده داشتند؛ این جا بود که راز آن چمدان ها برملا شد؛ جواهرات سلطنتی، نیم تاج های الماس که یکی از آن ها سه هزار و 380 قطعه الماس، 50 قطعه زمرد، 368 حبه مروارید و حدود دو کیلوگرم وزن داشت، فقط یکی از اقلام بسته بندی را تشکیل می داد. تاج مخصوص فرح نیز، با 1646 قطعه الماس و جواهر، ضمیمه اقلام ارسالی شد. صدها شیء عتیقه نیز که از مدت ها قبل جمع آوری شده بود، در چمدان ها جا داده شد و همه را برای بارگیری به فرودگاه فرستادند. برخی از کارکنان دربار که می دانستند این گریز را بازگشتی نیست، مخفیانه تعدادی از چمدان ها را دزدیدند و دیگر اثری از اشیای ربوده شده به دست نیامد! شاه با محموله 384 چمدانی خود به فرودگاه رفت و با تشریفاتی غیرمعمول، برای آخرین بار از گیت خروجی فرودگاه مهرآباد گذشت و ... فرار کرد. تخمینی که از ثروت انتقال یافته در آن روز زده می شود، خیلی دقیق نیست؛ چون هیچ کس نمی داند چه حجمی از ثروت ملی، با این چمدان ها خارج شد؛ اما بعدها، روزنامه فایننشنال تایمز ضمن گزارشی از اموال شاه در خارج از کشور، رقم 35 میلیارد دلار را در سال 1357، معتبرتر از بقیه ارقام دانست و بی تردید این چمدان ها، بخش معتنابهی از این مبلغ را در خود جا داده بود؛ با این حال، بعدها فرح دیبا مدعی شد کل اموال خارج شده، همه اش 62 میلیون دلار ارزش داشته است!

همه خانواده پهلوی!

فقط محمدرضا پهلوی نبود که هنگام فرار، چنین سرمایه هنگفتی را از کشور خارج کرد. برادران و خواهران او نیز، چنین رویه ای را در پیش گرفتند. شاه از سال 1337، بنیاد پهلوی را به منظور سودآوری بیشتر برای سرمایه خود و خانواده اش تأسیس کرد. این بنیاد، خود به محلی برای فسادهای بزرگ و رانت خواری های گسترده تبدیل شد و نقش اشرف در این روند، بیش از دیگر برادران و خواهران شاه بود. بنیاد پهلوی تنها در نیویورک یک آسمان خراش 36 طبقه ساخته بود و سهام عمده پنج بانک ایران را در اختیار خود داشت. خواهر دوقلوی شاه، در صدر سیاهه غارتگری اعضای خانواده پهلوی قرار می گرفت. او افزون بر ثروت هنگفتی که از طریق بنیاد پهلوی و سهام های ریز و درشت آن اندوخته بود، یکی از قاچاقچیان بین المللی مواد مخدر به حساب می آمد و با گردن کلفت های فعال در این عرصه، در سراسر دنیا ارتباط داشت. او و بیشتر برادران و خواهرانش، چند ماه قبل از شاه ایران را ترک کردند و ثروت های خود را با اضطراب کمتری انتقال دادند؛ مستغلات فراوان و بیرون از شماری که تنها بخشی از آن ها به فروش رسید و پولش، در قالب ارز، از کشور خارج شد. اشرف با ثروت افسانه ای که در اختیار داشت، در فرانسه، آمریکا و انگلیس، املاک مرغوب فراوانی خرید و فقط منزلی که در نیویورک داشت و اتفاقاً در همین خانه هم مُرد، بیش از 60 میلیون دلار می ارزید. غلامرضا پهلوی، برادر ناتنی شاه نیز، نمونه قابل ذکری در این زمینه است؛ او که به عنوان خسیس ترین فرد خاندان پهلوی شناخته می شود، در دوران حضور در ایران، سهام صدها شرکت را در اختیار داشت. غلامرضا، یک سال پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، حدود یک میلیارد دلار ثروتش را به خارج از ایران انتقال داد و زودتر از دیگر برادران و خواهرانش از ایران گریخت.