یکی از اولین مهارت هایی که پدر و مادرها در اولین فرزندآوری باید خیلی سریع بیاموزند عوض کردن پوشک بچه است. پدر و مادر باید به شکل مداوم مهارت های تعویض پوشک را متناسب با مراحل رشد فرزندشان تغییر دهند؛ زیرا وقتی خواب کودک منظم تر می شود و شما کم کم او را با غذاهای جامد آشنا می کنید، مدفوع و به دنبال آن تعویض پوشک، مدام تکرار می شود.
به طور کلی حتی کودکان نوپایی که همواره بیشترین همکاری را با پدر و مادر خود دارند، ممکن است در حین تعویض پوشک ساز مخالف زده و در کاری که تنها شاید یک یا دو دقیقه زمان ببرد اختلال ایجاد کنند. معمولا در این لحظات بسیاری از نوزادان و کودکان نوپا جیغ کشیده، دستانشان را به هم می کوبند و با لغزیدن به اطراف کار را برای والدین در تعویض پوشک دشوار می کنند. اگر از تمامی والدین سوال شود که چه چیزهایی درباره نخستین دفعاتی که پوشک کودکشان را تعویض می کردند در ذهن دارند معمولا این پاسخ شنیده می شود: کار سختی بود و همکاری نمی کرد.
این کار به ظاهر ساده چون با سلامت عمومی کودک در ارتباط است و باید تا حد امکان آلودگی های میکروبی از دستگاه تناسلی و روده ای کودک زدوده شود، توجه به برخی نکات و رعایت یک سری معیارها کاملا ضروری به نظر می رسد.
ابتدا مکان مناسبی را در نظر بگیرید.
یادتان باشد که سطحی صاف و ایمن را برای تعویض پوشک نوزاد انتخاب کنید و همواره این کار را در همانجا انجام دهید. البته در بسیاری از فروشگاه ها میزهای مخصوصی برای این کار به فروش می رسد که فرایند تعویض پوشک نوزاد را به کاری ساده تر تبدیل می کند.
با این حال شاید لزومی به استفاده از میز مخصوص نباشد و این شما هستید که می توانید شرایط مناسبی را برای این منظور فراهم کنید. حتی بسیاری از کارشناسان توصیه می کنند که تعویض پوشک نوزاد و یا کودک نوپا بر روی زمین انجام شود.
همه چیز را از قبل آماده کنید.
قبل از باز کردن پوشک بچه همهٔ وسایل مورد نیاز را آماده کنید و در محل تعویض پوشک بگذارید. حواستان باشد که کوچولویتان صبر نمی کند تا شما بعد از باز کردن پوشکش به دنبال یکی از وسایل مورد نیازتان بروید. البته نباید وسایل آماده شده مثل دستمال مرطوب، پودر بچه و کرم های مخصوص پوست کودک را در دسترس او قرار دهید.
سرگرمش کنید.
همهٔ شما خوب می دانید که اکثر بچه ها هنگام عوض کردن پوشک آرام و قرار ندارند. پس سعی کنید در زمان تعویض پوشک توجه او را از این کار پرت کنید؛ مثلاً برایش آواز بخوانید. با صورتتان برایش شکلک دربیاورید یا یک جغجغه به او بدهید. می توانید با گوشی یک موسیقی کودکانه هم بگذارید. همهٔ این کارها باعث می شود کودک یادش برود که باید منتظر بماند و پوشک کردن برای شما هم راحت تر می شود. این کارها سبب می شود عوض کردن پوشک برای کوچولو تبدیل به یک بازی شود و او در برابر این کار مقاومتی نشان ندهد.
بهداشت را رعایت کنید.
یکی از نکات مهم در زمان تعویض پوشک رعایت بهداشت است. قبل از هر چیز اول دستتان را بشویید و بعد از باز کردن پوشک آلوده از یک دستمال مرطوب یا حولهٔ تمیز و نم دار برای پاک کردن نوزاد استفاده کنید. بهتر است بدن نوزاد دختر را از جلو به عقب دستمال بکشید. یا اگر می خواهید او را بشویید مطمئن شوید که بین پا و باسن او را خوب بشویید. سپس نوزاد را با یک حولهٔ نرم خشک کنید و بعد کرم یا پماد او را بزنید. یادتان نرود که در انتها هم دوباره دست هایتان را بشویید.
ایمنی کودک را حفظ کنید.
اگر روی یک میز کودک را عوض می کنید، حواستان باشد که ممکن است به دلیل غلت زدن های کودک میز تکان بخورد. خوب است با بند میز را به جایی ببندید. حتی اگر کوچولوی شما غلت هم نمی زند، ممکن است چیزی را بکشد و خطری برای خودش ایجاد کند. پس مراقب باشید که او را در سطح مناسبی قرار دهید.
محل تعویض پوشک را عوض کنید.
بعد از مدتی ممکن است بفهمید که کودک شما موقع عوض کردن پوشک بیقراری می کند و پاهایش را به میز می زند. این ممکن است به این دلیل باشد که میز تعویض پوشک برای کودک اندازه نیست یا اینکه او دیگر علاقه ای به جایی که او را عوض می کنید ندارد. برای این کار خوب است که جای کودک را عوض کنید؛ مثلاً روی تخت، روی زمین تمیز یا جای دیگری که خودتان مناسب می دانید.
خودتان را آماده هر چیزی بکنید.
موقع عوض کردن پوشک حتماً یک پارچهٔ تمیز دم دستتان باشد. چون ممکن است نوزاد شما همان موقع که پوشک ندارد ادرار کند. این اتفاق در مورد نوزادان پسر چندان عجیب نیست. پس حتماً زمانی که کودک بدون پوشک است روی او یک ملحفهٔ تمیز بیندازید.
همیشه دستمال مرطوب همراه داشته باشید.
مدفوع فقط در پشت کودک نیست؛ می تواند به همه جا پخش شود. همیشه لوازم ضروری بهداشتی را به همراه داشته باشید. همیشه از جلو به عقب دستمال بکشید؛ این مورد برای نوزادان دختر اهمیت بیشتری دارد. اگر پوست کودک تاخوردگی دارد، دقت کنید مدفوع وارد آن ناحیه نشود. برای نوزادان پسر، حتما زیر بیضه ها و آلت تناسلی را خوب تمیز کنید.
اطراف و قسمت های بیرونی را یک بار خوب با دستمال تمیز کنید و اگر لازم شد، دوباره دستمال بکشید. درمورد نوزادان دختر دقت کنید دستمال مرطوب را آرام به پوست نوزاد بکشید؛ زیرا فشار زیاد باعث می شود مدفوع به قسمت هایی برود که تمیزکردن آنها دشوار است.
در مواقع ضروری، از شگردهای تازه ای برای عوض کردن پوشک استفاده کنید.
بهترین شکل تعویض پوشک این است که والدین کودکشان را روی سطحی خشک، تمیز و مجهز به کمربند ایمنی قرار دهند. اما معمولا کودکان چنین شانسی ندارند و در نهایت، والدین در موقعیت هایی قرار می گیرند که مجبورند پوشک را در مکانی نامناسب عوض کنند: مکانی مانند دست شویی رستوران، بدون میز مخصوص تعویض پوشک. حس عوض کردن پوشک در چنین مکان های دشواری شاید مثل حس بازی با آتش باشد، اما با دانستن چند نکته می توانید کارها را آسان تر کنید.
اگر امکان دارد، کودک را به ماشین ببرید و او را در صندوق عقب ماشین بگذارید. ممکن است این به نظر فکر جالبی نباشد اما صندوق عقب صاف ترین قسمت ماشین است و دیوارهای آن هم دور کودک را می گیرند و از او محافظت می کنند. بهتر است کودک را در خشک ترین قسمت قرار دهید و اگر سطح صندوق عقب کمی برجسته است، برای ایمنی بیشتر، در تمام مدت، کودک را با یک دست نگه دارید. اگر پتو یا پد مخصوص تعویض به همراه ندارید، از هر چه دم دست است استفاده کنید. همیشه مقدار زیادی دستمال توالت در دست شویی های عمومی پیدا می شود.
همیشه برای تعویض پوشک آماده باشید.
غیرحرفه ای ترین کاری که پدر و مادرها انجام می دهند این است که بدون برداشتن پوشک کافی از خانه بیرون می آیند. همیشه پوشک اضافی همراه داشته باشید؛ زیرا معمولا کودکان عادت دارند کارشان را نیمه تمام بگذارند و وقتی در حال تعویض پوشک جدید هستید، کارشان را تمام کنند. تعداد دفعات تعویض پوشک را با اطمینان نمی توان گفت؛ پس بهتر است همیشه چند پوشک اضافی داشته باشید.
پوشک را چندمنظوره در نظر بگیرید.
قبل از اینکه پوشک کثیف را باز کنید، پوشک تمیزی را، به شکل پد، زیر نشیمنگاه کودک قرار دهید. وقتی پوشک کثیف باز شد، جلوی قسمت انتهایی آن را به پوست کودک بکشید تا مدفوع اضافی را پاک کند. در مورد نوزادان پسر، وقتی می خواهید پوشک کثیف را باز کنید، با پوشک تمیزی که در زیر کودک است مجاری ادرار را بپوشانید تا از پاشیده شدن ناخواستۀ ادرار جلوگیری کنید.
در برابر بوی بد از خودتان محافظت کنید.
همیشه در والدین، واکنش ناخوشایند به بوی بد هنگام عوض کردن پوشک وجود دارد، حتی در آن دسته از والدینی که ادعا می کنند در برابر بو مقاوم هستند. اما با چند ترفند می توانید از این وضیت خلاص شوید؛ برای نمونه، می توانید چند قطره اسانس یا ویکس زیر بینی تان بمالید. برای بوهای شدیدتر می توانید کمی عصارهٔ نعناع به داخل ماسکتان بزنید.
پوشک آلوده را با دقت جمع کنید.
معمولا این مرحله از تعویض پوشک برای بسیاری از والدین کار نسبتا دشواری است زیرا در حالی که پوشک آلوده جمع می شود معمولا نوزاد حس شادابی و نشاط خود را با دست و پا زدن نمایان می سازد.
چین های پوشک را جدی بگیرید.
هنوز هم بحث بر سر استفاده از کهنه یا پوشک یک بار مصرف زیاد است. اما یکی از مهم ترین نکته هایی که باعث می شود پوشک از کهنه پیشی بگیرد، چین های دور آن است که مانند سدّی در مقابل رطوبت عمل می کند و اجازه نمی دهد مواد داخل پوشک بیرون بریزند. دقت به این چین ها خیلی مهم است و می تواند جلوی فاجعه را بگیرد. بیشتر پوشک های یک بار مصرف چین درونی و چین بیرونی دارند. حتما دقت کنید که چین های بیرون پوشک به سمت داخل برنگردند؛ چون این چین ها جلوی بیرون ریزی را می گیرند.
اندازه پوشک فقط توصیه است.
اندازه پوشک فقط به عنوان پیشنهاد مطرح می شود و والدین هیچ اجباری در پیروی از آنها ندارند. به بیان ساده، پوشک مناسب برای کودک شما، پوشک اندازه او است. اندازه نامناسب یا خیلی تنگ است یا آن قدر گشاد است که باعث بیرون ریزی می شود.
بهتر است به پوشک اندازه ٔ کودکتان فکر کنید و ذهن تان را درگیر اندازه های استاندارد نکنید. اگر بتوانید انگشت تان را بین پوشک و بدن کودک قرار دهید، یعنی اندازه مناسبی را انتخاب کرده اید. این اندازه کاملا مناسب است و تنگ یا گشاد نیست.
با مراقبت از کهیر جلوگیری کنید.
کهیر ابتدا با خارش و بعد با درد همراه است و معمولا زیاد اتفاق می افتد؛ پس به سختی می توان از کهیر اجتناب کرد. برای جلوگیری از کهیر، همیشه باید میزان رطوبت را کنترل کنید و در صورت خیس بودن پوشک، آن را تعویض کنید، کودک را با آب بشویید و سپس بدون اینکه حوله را روی بدن کودک بمالید، با ضربه های آرام، بدن را خشک کنید. بهترین راه برای جلوگیری از کهیر این است که تا حد امکان، پوشک کودک را خشک نگه دارید. اگر دیدید پوست کمی قرمز شده است، از کرم های مخصوص پوشک استفاده کنید. بهترین انتخاب کرمی است که اکسید روی (زینک اکسید) داشته باشد.
در هنگام تعویض پوشک، رابطه محبت آمیز با کودک ایجاد کنید.
تعویض پوشک می تواند عذاب آور باشد اما با این حال زمان خوبی برای برقراری رابطه محبت آمیز با کودک است. والدین می توانند از این فرصت برای برقراری ارتباط چشمی، آواز خواندن، قلقلک دادن، حرف زدن و بازی کردن استفاده کنند. قبل از اینکه کودک به اندازه ای بزرگ شود که دائما حرکت کند، زمان تعویض پوشک زمان خاصی است. تعویض پوشک، حتی وقتی مدفوع او آزاردهنده باشد، بهترین زمان برای ایجاد رابطه مهرآمیز بین کودک و والد است.
از تعویض پوشک وحشت زده نشوید.
شاید این ترس بیشتر در پدران دیده شود تا مادران؛ زیرا پدران اغلب تجربه کمتری دارند. بعضی از والدین حس می کنند پوشک را خوب عوض نکرده اند و دوباره از اول شروع می کنند؛ بعضی دیگر فکر می کنند به خاطر طول کشیدن زمان تعویض پوشک، کودک کلافه شده است. توصیه ما این است که نفس عمیقی بکشید و نگرانی را از خود دور کنید؛ عوض کردن پوشک به آزمون و خطای زیادی نیاز دارد. به این فکر نکنید که کودکتان کلافه شده است. کودکان شما را قضاوت نمی کنند؛ آنها بخشنده ترین موجودات هستند. هر قدر بیشتر اشتباه کنید، بیشتر می آموزید و سریع تر و ماهرتر می شوید.
از سطل زباله مخصوص استفاده کنید.
بسیاری از والدین ترجیح می دهند که پوشک آلوده نوزاد را به همراه سایر زباله ها در کیسه زباله قرار دهند حال آنکه ممکن است با این کار عوامل میکروبی و بیماری زا تا همان مدتی که کیسه زباله در منزل است به نقاط دیگر آن سرایت کند. در سال های اخیر محصولات موثری برای حل این معضل و مشکل ارائه شده که سطل زباله هایی که بو و عوامل میکروبی را از خود منتشر نمی کنند از آن جمله هستند.
شستشوی دستان نوزاد فراموش نشود.
از آنجایی که توجه والدین در حین تعویض پوشک نوزاد به کیفیت کاری که می انجام می دهند معطوف می شود، ممکن است متوجه دست زدن نوزاد به آلودگی ها نشوند از این رو توصیه جدی می شود که پس از هر بار تعویض پوشک، دستان نوزاد یا کودک نوپا به خوبی شستشو داده شود.
سخن آخر
تعویض پوشک یکی از مهم ترین مهارت های والدین است و نباید آن را کم اهمیت دانست. دانستن مهارت های این کار به شما کمک می کند سلامت و بهداشت کودکتان را حفظ کنید. با اینکه تعویض پوشک در ابتدا می تواند آزاردهنده و حتی استرس آور باشد، اما نباید نگران شوید؛ با کمی تمرین و استفاده از نکات این مقاله می توانید خیلی زود به مهارت برسید.
15 روش شگفت انگیز برای حرف زدن با نوزاد
