نکات مهم پایان نامه نویسی
با توجه به اهمیت پایان نامه ها برای دانشجویان دوره های کارشناسی ارشد و دکتری همواره در پی رسیدن به راههایی هستند که بتوانند کیفیت پایان نامه خود را بهبود ببخشند و هرچه سریعتر آنرا به مرحله دفاع برسانند. کیفیت پایان نامه مهم است و دانشجو همه توان و مهارت خود را در زمینه نگارش پایان نامه به کار بگیرد تا بتواند مهمترین تحقیق و پژوهش خود را با موفقیت به اتمام برساند. توصیه میکنیم این نکات کاربردی و کلیدی را مطالعه فرمایید و سپس شروع به کار کنید. 20 نکته کلیدی و کاربردی زیر را مطالعه کنید. این نکات میتوانند بهترین راهنمای شما در راستای نگارش پایان نامه باشند. همانطور که میدانید برای فارغ التحصیل شدن از دوره ارشد و دکتری و برای کسب نمره کامل در این مقاطع کسب نمره و امتیاز کامل پایان نامه الزامی میباشد.
1-اولین نکته ای که بهتر است آنرا مد نظرتان قرار دهید انتخاب عنوان مناسب برای پایان نامه میباشد. برای انتخاب عنوان باید جستجو و تحقیقات لازم را انجام دهید که عنوان را از تکرار نجات دهید. عناوین تکراری مناسب برای پایان نامه نمیباشند. برای بررسی عدم تکرار عنوان پایان نامه بهتر است از سایت های زیر بررسی را انجام دهید که مبادا تکرار در عنوان پایان نامه عامل بی اعتباری آن نشود.
- جستجو در اصلی ترین منبع پایان نامه های فارسی یعنی وب سایت ایرانداک
- مراجعه به شبکه سیمرغ (نوسا)
- جستجو در سیستم یکپارچه کتابخانه های دانشگاه آزاد اسلامی (سیکا)
- جستجو در طرح های پژوهشی جهاد دانشگاهی
2-از تجربه های دیگران کمک بگیرید و سعی کنید حتما یک استاد راهنما با سواد و متخصص انتخاب کنید که تحصیل کرده در زمینه موضوعی پایان نامه شما باشد. پایان نامه ها چنانچه عناوین تکراری داشته باشند و بدون در نظر گرفتن استانداردهای لازم نوشته شوند از اعتبار ساقط خواهند بود بنابراین انتخاب استاد راهنما و بهره بردن از راهنمایی های وی را به هیچ عنوان دست کم نگیرید.
3-قبل از شروع آمادگی های لازم را در مورد نحوه نگارش پایان نامه سایز و فونت و قلم نگارش پایان نامه و نحوه تایپ آن ورد را اموزش ببینید و زمانی نگارش را آغاز کنید که کاملا به این موارد تسلط داشته باشید. قبل از شناخت اجزای پایان نامه و نحوه نگارش و تایپ آن آغاز نگارش علنا غیر ممکن خواهد بود.
4-مراحل تحقیق و پژوهش نیز جز موارد مهمی میباشد از استاد راهنمای خود بخواهید مناسبترین ابزارهای تحقیق را به شما معرفی کند. ابزارهای تحقیق ممکن است کتاب یا مقاله باشد و یا در برخی رشته ها ممکن است مجبور شوید ماهها در آزمایشگاهها مشغول به کار شوید و برخی رشته های دیگر مانند حقوق بیشتر باید تحقیق و داده گردآوری کنید و شاید مجبور باشید برای جمع آوری اطلاعات به مکانهای مختلف مراجعه کنید. خلاصه شناخت ابزارها و روش تحقیق قبل از شروع نگارش ضروری میباشد از افراد هم رشته خود که قبل از شما از پایاننامه خود دفاع کرده اند بخواهید که تجربیات خود را از مراحل تحقیق و پژوهش در اختیار شما قرار دهند.
5-بهترین وقت برای شروع نگارش پایان نامه به بزرگی پروژه تحت تفسیر و مدت زمان موجود بستگی دارد. در بعضی مواقع ، پایان نامه شما ممکن است کوتاه باشد و ممکن است نتوانید قبل از اتمام زمان پروژه ، پایان نامه خود را تکمیل کنید. البته در نمونه های دیگر ممکن است طولانی باشد – خصوصاً اگر پایان نامه دکترا باشد – و نیاز دارید در حالی که پایان نامه را مینویسید ، پروژه خود را پیش ببرید. امّا بی اعتنا به ماهیت پروژه و یا زمان موجود ، شما باید نگارش پایان نامه خود یا حدّاقل بعضی از بخش های آن را هرچه سریعتر آغاز کنید.
6-رفرنس ها اصلی ترین بخش پایان نامه شما هستند از این رو ضروری است کلیه منابع و مراجعی که در طول تحقیق استفاده میکنید را به خاط داشته باشید و راحت ترین راه برای پیگیری مقاله هایی که برای پروژه خود خوانده اید ،ساختن یک پایگاه داده است که در آن میتوانید مقاله را بصورت یک سری دایره اطلاعاتی مهم خلاصه کنید و کمک میکند محتوای آن را به یاد داشته باشید. یک ابزار مفید دیگر برای انجام مؤثر این کار استفاده از «نرم افزار های مدیریت منابع RMS» مانند Endnote می باشد. استفاده از RMS بسیار ساده است و هنگامی که می خواهید فهرست منابع خود را مرتب کنید وقت بسیار کمی میخواهد. این ممکن است بسیار سودمند باشد ، خصوصاً اگر برای جمع آوری بخش منابع پایان نامه خود قبل از ارائه وقت کمی دارید.
7-وجود تشابهات ادبی و سرقت علمی در متن پایان نامه ضعف محسوسی شناخته میشود و اصلی ترین عامل بی اعتباری مقالات و پایان نامه ها در سالهای اخیر تشابهات علمی و ادبی شناخته شده اند از این رو حتما در حین گرد آوری اطلاعات منابع را یادداشت کنید که دچار سرقت ادبی و علمی نشوید. برای رفع سرقت ادبی های ناخواسته از متن پایان نامه نرم افزار های و سایت های مطمعنی ارائه شده است که میتوانید به کمک نرم افزارها و سایت ها پایاننامه خود را از اتهام به سرقت ادبی حفظ کنید.
8-دانشگاه های متفاوت راهنمایی های متفاوتی برای چگونگی قالب بندی پایان نامه دارد، و مهم است که قبل از اینکه پایان نامه خود را ارائه دهید راهنمایی ها را بخوانید تا از جریمه شدن جلوگیری کنید. قبل آنکه واقعاً نگارش پایان نامه خود را شروع کنید راهنمایی های دانشگاه خود را بخوانید تا بعداً نیاز نداشته باشید که وقت خود را برای عوض کردن قالب نوشتاری هدر دهید. البته بطور معمول، اکثر دانشگاه ها از شما میخواهند که از فاصله خطوط ۱.۵ تا ۲ سانتیمتر، اندازه نوشتار ۱۲ برای متن و چاپ پایان نامه روی کاغذ A4 استفاده کنید. این راهنمایی های قالب بندی ممکن است حتما به بهترین پایان نامه از نظر هنری منجر نشود، امّا بهرحال زیبایی همیشه به معنای مفید و عملی بودن نیست و یک پایان نامه ی فقط زیبا ممکن است تجربه خسته کننده تری برای بازرس پروژه شما باشد.
9-متن پایان نامه باید سلیس و روان باشد و متن آن با ادبیات مناسب نوشته شود توصیه میکنیم برای حفظ کیفیت پایان نامه های خود قبل از ارائه چندین بار آنرا مطالعه کنید که از انسجام مطالب و جملات کاملا مطمعن شوید.
10-پایان نامه تقریبا شکل ظاهری مشابهی دارند و بخش های مشخصی دارند اما توصیه میکنیم قبل از شروع به نگارش شیوه نامه تدوین پایان نامه مخصوص دانشگاه و رشته خود را مطالعه کنید و همه بند ها و نکات آنرا کاملا در نظر بگیرید نادید گرفتن بندها و نکات مندرج در شیوه نامه افت اعتبار پایان نامه را به همراه خواهد داشت.
11-فرم های پروپوزال را حتما از پورتال دانشگاه خودتان دانلود کنید و به مواردی که در سایت های دیگر اشاره شده اند به هیچ عنوان اطمینان نکنید. منبع قابل اعتماد برای همه پایان نامه ها سایت رسمی و پورتال خود دانشگاه میباشد.
12-دانشجویانی که اساتید مدعو از دانشگاه های دیگر (با هماهنگی مدیر گروه فقط درصورت پر بودن ظرفیت اساتید) برای راهنمایی و مشاوره پایان نامه خود انتخاب نمودهاند بایستی کپی آخرین حکم کارگزینی، کپی شناسنامه، کارت ملی و صفحه اول دفترچه بیمه دریافت همراه پروپوزال به اداره پژوهش تحویل نمایند.
13-دانشجو موظف است یک ماه قبل از دفاع اطلاع رسانی عمومی در مورد زمان و مکان دفاع نصب نماید در غیر اینصورت اجازه دفاع داده نخواهد شد.
14-تائید مدیران گروه و اساتید راهنما مبنی بر مطابقت آیین آموزش نگارش پایان نامه ها طبق آیین نگارش دانشگاه جهت اخذ مجوز ضروری می باشد.
15-دانشجو می بایست یک جلد از پایان نامه نهایی خود را که به تائید اساتید راهنما و مشاور رسانده جهت ارسال به داور حداقل ۴۵ روز قبل از دفاع تحویل اداره پژوهش دهند.
16-راهنمایی های افراد با تجربه را به هیچ عنوان دست کم نگیرید کسانی که قبل از شما پایان نامه ارائه کرده و در جلسه دفاع شرکت کرده اند به عنوان منبع اطلاعات معتبر شناخته میشوند توصیه میکنیم حتما از سابقه این افراد کمک بگیرید.
17-پایان نامه محل گردآوری ابهامات و سوالات شما نیست اطلاعاتی که در پایان نامه ارائه میکنید باید روشن و قابل درک باشند و نکته نا مفهومی موجود نباشد.
18- همانطور که میدانید قبل از روز جلسه دفاع باید پاورپوینت آماده کنید و پاورپوینت شما باید نکات اصلی و رئوس مطالب را داشته باشد. نکاتی را در پاورپوینت گردآوری کنید که تصمیم دارید آنها را روز جلسه دفاع ارائه کنید.
19- روز جلسه دفاع اطمنیان خاطر و آرامش داشته باشید و متین و با وقار رفتار کنید و با لحن متناسبی مطالب درج شده در پاورپوینت را به حضار ارائه کنید. بهتر است تمرین و تکرار بسیاری داشته باشید که بتواند کاملا برای ارائه محتوای آن آماده باشید.
20-پایان نامه مهم ترین تحقیق شما در طول دوره تحصیل خواهند بود بنابراین با همه مهارت و توان خود محتوای آنرا گردآوری کنید و با دقت بالایی متن آنرا نگارش کنید. مهارت نویسیندگی خود را تقویت کنید.