به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، به منظور ارتقای زبان و ادب فارسی و با هدف شناسایی اجتماعات نخبگانی در زمینه ادبی در چارچوب گفتمان فرهنگی نظام جمهوری اسلامی و به استناد راهبرد ملّی 1ـ1 و نیز اقدام‌های ملّی 1ـ1ـ1 و 5ـ1ـ4 از سند راهبردی کشور در امور نخبگان، این‌آیین‌نامه تصویب می‌شود:
مادّه1: تعاریف
برای رعایت اختصار، تعاریف زیر در این‌آیین‌نامه رعایت می‌شود:
الف. بنیاد: منظور بنیاد ملّی نخبگان است.
ب. ادبیات: منظور هر یک از حوزه‌های ادبی شامل: «شعر»، «داستان» و «تخصص‌های زبانی و ادبی (از جمله: نویسندگی، ویرایش، آموزش زبان فارسی، ترجمه، زبان‌شناسی و پژوهش زبانی‌وادبی)» در زبان فارسی است.
ج. رویداد ادبی: منظور هریک از مسابقه‌ها و جشنواره‌های معتبر در در حوزه زبان و ادبیات استکه به تأیید کمیسیون دائمی هیئت‌امنای بنیاد رسیده باشد.
مادّه2: تعریف برگزیدگان ادبی از نظر بنیاد نخبگان
برگزیدگان ادبی در هر یک از حوزه‌های ادبیات و در دو رده «سرآمد ادبی» و «مستعد برتر ادبی» تعریف می‌شوند:
2ـ1. مستعد برتر ادبی: فردی با استعداد‌که فعالیت‌های ادبیِ وی نشان از آتیه درخشان ادبی داشته باشد ولی لازم است این استعداد به مدد لطف الهی، تلاش فردی و پشتیبانی مراجع ذی‌ربط، هرچه بیشتر از قوّه به فعل درآید تا به «سرآمد ادبی» تبدیل شود. مهم‌ترین شاخصه‌های مستعد ادبی عبارت است از:
الف. آثار زبانی و ادبی وی دارای نشانه‌هایی خلاقانه، نوآورانه، واجد ارزش‌های ادبی و متفاوت باکار عموم باشد.
ب. احوال و آثار او معرف تخلّق به ادب اسلامی، التزام عملی به نظام اسلامی و آیین ملّی باشد.
ج. جوان، در محدوده سنی 15 تا 40 سالگی، باشد.
2ـ2. سرآمد ادبی: فردی است که بر اساس ذوق، خلاقیت سرشار و تلاش خود به جایگاهی ممتاز در میان همگنان دست یافته باشد. مهم‌ترین شاخصه‌های سرآمد ادبی عبارت است از:
الف. صاحب سبک و شیوه‌ای نوآورانه درآفرینش‌آثارادبی باشد و سال‌های متمادی از عمر خود را در آن شاخه ادبی به صورت فعال و پیشرو سپری‌کرده باشد.
ب. احوال و آثار او معرف تخلّق به ادب اسلامی، التزام عملی به نظام اسلامی و آیین ملّی باشد.
ج. در محدوده سنی بالاتر از 40 سال باشد.
مادّه3: شناسایی برگزیدگان ادبی توسط بنیاد نخبگان
بنیاد هرساله تعدادی از «سرآمدان ادبی» و «مستعدان برتر ادبی» را در حوزه ادبیات شناسایی و انتخاب می‌کند.
3ـ1. مستعدان برتر ادبی بر اساس معیارهای زیر و با رعایت مفاد مادّه 2ـ1 برگزیده می‌شوند:
الف. داشتن پیشینه برجسته تحصیلی: با استناد به برگزیده شدن درآزمون‌های ورود به دانشگاه‌ها، برگزیده شدن در المپیادهای ادبی، دانش‌آموختگی برتر و جزآن
ب. داشتن فعالیت‌های ادبی، پژوهشی و ترویجی درحوزه ادبیات؛ به استناد برگزیده شدن در رویدادهای معتبرادبی، نگارش‌کتاب‌های ادبی، انتشارات علمی و جزآن
3ـ2. سرآمدان ادبی بر اساس معیارهای زیر و بارعایت مفاد بند 2ـ2 برگزیده می‌شوند:
الف. آفرینش آثار اصیل ادبی؛ شامل: خلق اثر برجسته ادبی، ترجمه آثار فاخر ادبی به زبان فارسی، دارا بودن سبک ویژه ادبی و جزآن
ب. داشتن فعالیت‌های پژوهشی، آموزشی، ترویجی و شاگردپروری در حوزه ادبیات، اجرای طرح‌های مطالعاتی و پژوهشی، انتشارات علمی، تربیت شاگردان مبرّز و جزآن
ج. داشتن حُسن شهرت ادبی و علمی در اجتماع‌های تخصصی؛ با استناد به آثاری به زبان غیرفارسی، برگزیده شدن در رویدادهای معتبر ادبی، عضویت در مجامع معتبر ادبی و جزآن
د. تلاش برای ارتقای زبان فارسی در سطح ملّی و بین‌المللی؛ با استناد به فعالیت در انجمن‌های ادبی، تلاش برای پاسداری از زبان فارسی، همکاری در توسعه زبان فارسی در جهان و جزآن
تبصره 1: معیارهای شناسایی «مستعدان برتر» و «سرآمدان» ادبی بر اساس جدولی استکه با پیشنهاد شورای شناسایی برگزیدگان ادبی (موضوع مادّه 4)، به تصویب کمیسیون دائمی هیئت‌امنا می‌رسد.
تبصره 2: تعداد برگزیدگان ادبی و سنجه‌های ارزیابی معیارهای مذکور در تبصره 1، بر اساس شیوه‌نامه‌ای است که به تصویب رئیس بنیاد می‌رسد.
مادّه4: شورای شناسایی برگزیدگان ادبی بنیاد نخبگان
به منظور انطباق ویژگی‌های نامزدهای انتخابی با شرایط مذکور در آیین‌نامه، «شورای شناسایی برگزیدگان ادبی» با ترکیب زیر تشکیل می‌شود:
الف. معاون برنامه‌ریزی و نظارت بنیاد (رئیس شورا)
ب. معاون علمی ـ پژوهشی فرهنگستان زبان و ادب فارسی
ج. یکی از معاونان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با انتخاب وزیر ذی‌ربط
د. یکی از معاونان وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری با انتخاب وزیر ذی‌ربط
هـ . یکی از معاونان وزارت آموزش و پرورش به انتخاب وزیر ذی‌ربط
و. رئیس حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی (یا یکی از معاونان ایشان)
ز. سه تن از صاحب‌نظران حوزه ادبیات فارسی
تبصره 1: اعضای موضوع این مادّه با حکم رئیس بنیاد منصوب می‌شوند.
تبصره 2: اعضای بند «ز» از میان استادان و ادیبان برجسته کشور با پیشنهاد فرهنگستان زبان و ادب فارسی و تأیید بنیاد به مدّت دو سال منصوب می‌شوند. انتخاب و انتصاب مجدد این اعضا بلامانع است.
تبصره 3: حدود وظایف، اختیارات و فرایندکاری شورا بر اساس شیوه‌نامه‌ای است که به تصویب رئیس بنیاد می‌رسد.
تبصره 4: دبیرخانه شورا در بنیاد تشکیل می‌شود و وظیفه تنظیم و ارسال دعوت‌نامه‌ها، ثبت صورت‌جلسه‌ها، ابلاغ مصوبه‌ها و پیگیری اجرای آنها را بر عهده دارد.
مادّه 5: پشتیبانی بنیاد نخبگان
به منظور تسهیلِ مسیر فعالیت‌های نخبگانی برگزیدگان ادبی، بنیاد با همکاری نهادهای ذی‌ربط، تسهیلاتی را به منظور زمینه‌سازی برای «رشد مستعدان برتر ادبی» و «اثرگذاری و الگوسازی از سرآمدان ادبی» اعطا می‌کند.
تبصره: شرح تفصیلی و اعتبار هر یک از جوایز بر اساس بودجه سالانه بنیاد و مطابق شیوه‌نامه‌ای است که به تصویب رئیس بنیاد می‌رسد.
مادّه 6 : تصویب و اجرای آیین نامه توسط امنای بنیاد نخبگان
این آیین‌نامه مشتمل بر یک مقدمه، شش مادّه و هفت تبصره در تاریخ 24/4/1394 به تصویب کمیسیون دائمی و مطابق مصوبه جلسه پنجم هیئت‌امنا (تبصره 1 مادّه 3 آیین‌نامه کمیسیون دائمی)، در تاریخ 7/5/1394 به تصویب هیئت امنای بنیاد ملّی نخبگان رسید و جایگزین «آیین‌نامه شناسایی و پشتیبانی از برگزیدگان ادبی کشور» (موضوع مصوّبه هیئت‌امنای بنیاد ملّی نخبگان در تاریخ 20/12/1393) می‌شود و از تاریخ تصویب لازم‌الاجراست.
