معرفی رشته مهندسی کشاورزی - زراعت و اصلاح نباتات
کارشناسی ارشد زراعت و اصلاح نباتات در كنار باغبانی و علوم دامی یكی از سه گرایش تولید كننده کارشناسی ارشد مهندسی كشاورزی است. دراین میان مجموعه مهندسی كشاورزی زراعت و اصلاح نباتات به رشد و نمو، میزان عملكرد و روشهای بهینهسازی تولید گیاهان زراعتی نظیر گندم، جو، ذرت، چغندر قند، سویا و آفتابگردان میپردازد. گیاهانی كه غذای انسان و دام به آنها وابسته است و در واقع مهمترین گیاهان زراعتی به شمار میآیند. همچنین در این گرایش طریقه اصلاح گیاهان كه پایه ژنتیكی دارد، مطالعه میشود تا با اصلاح ژنتیكی، گیاهانی با كیفیت و بازدهی بیشتری داشته باشیم. برای مثال با تلاقی گندمهای مختلف، گندمی را تولید كنیم كه بالاترین بازدهی و بهترین كیفیت را داشته باشد.
استادان و متخصصان این رشته معتقدند كه زندگی شخصی دانشجویان زراعت و اصلاح نباتات باید به نوعی وابسته به كشاورزی باشد. زیرا تجربه نشان داده است، دانشجویانی كه زندگی شهری دارند در دروس علمی كشاورزی با مشكلات زیادی مواجه میشوند. همچنین افرادی كه به كار در مزرعه و آزمایشگاه علاقهمند باشند در این رشته موفقتر هستند.
اصلاح نباتات بر پایه علم ژنتیك و فیزیولوژی گیاهان زراعی بنا نهاده شده كه دانش، مهارت و هنر تغییر ساختار ژنتیکی گیاهان و بهبود كیفیت توارثی گیاهان زراعی از طریق روشهای كلاسیك و نوین برای افزایش ارزش اقتصادی آنان به نفع بشر است. یکی از نمونههای بارز اصلاح نباتات میوه ی موز کنونی است. سالها پیش این گیاه را از طریق بذر آن می کاشتند اما مشکلی که وجود داشت دارای هسته بودن آن بود که هم نمای آن را خراب و هم خوردن آن را سخت می کرد. امّا با روش جدید کاشت آن که کشت از راه پاجوش(نوعی قلمه) است این مشکل اصلاح شده و موز دیگر در داخل خود هسته ندارد.
درسنامه کارشناسی ارشد مهندسی کشاورزی- زراعت و اصلاح نباتات
طول دوره کارشناسی ارشد رشته زراعت و اصلاح نباتات بطور متوسط دو سال و حداکثر سه سال میباشد. هر سال تحصیلی شامل دو نیمسال است و در هر نیمسال 16 هفته کامل آموزشی وجود دارد.
تعداد واحدهای درسی رشته کشاورزی - زراعت و اصلاح نباتات
تعداد واحدهای درسی دوره کارشناسی ارشد اصلاح نباتات بسته به دانشگاه محل قبولی32 واحد میباشد. که در این بین دروس اصلی 20 واحد که شامل (ژنتیك تكمیلی-ژنتیك كمّی-روشهای پیشرفته آماری-روشهای تجزیه آماری چند متغیره-سیتو ژنتیك-اصلاح نباتات تكمیلی-مباحث نوین در اصلاح نباتات-سمینار(1)) است.
دروس اختیاری بسته به دانشگاه عموما 6 واحد
و در آخر 6 واحد پایان نامه می باشد.
وضعیت ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در رشته مهندسی کشاورزی- زراعت و اصلاح نباتات
در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری اصلاح نباتات چندین گرایش مثل اصلاح نباتات کلاسیک،اصلاح نباتات کاربردی، بیوتکنولوژی، مهندسی ژنتیک، بیوانفورماتیک و... راه اندازی شده و در آینده نیز گرایش ها و انشعابات جدید در دنیا بوجود خواهد آمد که در هر جامعه ای متناسب با نیازهای آن جامعه، فارغ التحصیلان مربوطه مشغول خدمت خواهند شد، در ایران تعداد دانشکده های کشاورزی كه رشته اصلاح نباتات را در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری دارند در حال افزایش است.
وضعیت اشتغال رشته کشاورزی - زراعت و اصلاح نباتات
فارغ التحصیلان رشته اصلاح نباتات در مقطع کارشناسی ارشد می توانند :
- در مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی مثل مؤسسه اصلاح بذور یا مراکز اصلاح گیاهان زراعی
- در بخش خصوصی
- در ارتباط با کارهای آزمایشگاهی
- با توجه به توان علمی خود به عنوان مدرس در سازمانهای آموزش عالی و دانشگاهها در گروه زراعت و اصلاح نباتات مشغول به كار شوند.