معرفی رشته پرستاری سلامت جامعه Master of Community Health Nursing
لغت پرستار (NURSE) از كلمه لاتين (NUTRIX) به معناي تغذيه گرفته شده است. پرستار يكي از اعضاء كليدي در گروه مراقبت هاي بهداشتي ودرمانی است و نقش ارزنده او در پذيرش، آماده سازي، مراقبتها و حمايت هاي جسمي و اجتماعي مورد قبول همه و بر هيچ كس پوشيده نيست. در تقسيم بنديهاي آكادميك، امروز ارزش پرستار خوب همطراز يك پزشك خوب قرار مي گيرد. كار يك پزشك خوب موقعي بحد مطلوب مي رسد كه يك پرستار خوب و ورزيده مسئوليت بيمار او را بر عهده داشته باشد.
رشته پرستاری شاخه ای ازعلوم پزشکی است که نقش آن در بخش مراقبتهای بهداشتی، درمانی بسیارمهم است. دانش آموختگان این رشته باید ازسلامت کامل جسمی – ذهنی وروحی برخوردار باشند و افرادی دقیق و صبور باشند تا بتوانند بافراگرفتن علوم متنوع، کاربرد آنها را در ارتباط با بیمار بیاموزتد و همچنین باکسب تواناییهای حرفه ای و بهره مندی از دانش روز، خدمات مورد نیاز بهداشتی، مراقبتی وتوانبخشی را جهت تامین، حفظ وارتقای سطح سلامت جامعه ارائه دهند.
یک پرستار نمی تواند تنها با تکیه بر دروس دانشگاهی در کارخود موفق شود بلکه باید بتواند از دانش خود درشرایط مختلف ومتفاوت به درستی استفاده کند و این نیاز به قدرت تجزیه وتحلیل خوب، سرعت عمل و آمادگی روحی و روانی مناسب دارد.
رشته پرستاری سلامت جامعه در راستای سیاستهای سلامت محور مبتنی بر اسناد بالادستی تنظیم و تدوین شده است. این رشته بر سلامت آحاد جامعه تمرکز دارد به طوری که دانش آموختگان آن با تلفیق دانش پرستاری با سایر علوم مرتبط با سلامت قادر به شناسایی مشکل، حل مسأله و تصمیم گیری مبتنی بر شواهد جهت پاسخگویی به نیازهای جامعه خواهند بود. این رشته برای اولین بار در سال 1355 تحت عنوان کارشناسی ارشد پرستاری بهداشت همگانی در کشور راه اندازی و در سال 1374 به صورت یکی از گرایش های رشته کارشناسی ارشد ناپیوسته پرستاری با عنوان پرستاری بهداشت جامعه در برنامه های آموزش پرستاری و مدیریت خدمات پرستاری به تصویب رسیده است. بازنگری این دو برنامه در سال 1380 به ترتیب به دانشکده های پرستاری دانشگاههای علوم پزشکی مشهد و شیراز محول گردید. نسخه های بازنگری شده این دو دانشگاه، به دلیل گذشت زمان و ضرورت به روز رسانی مجدداً در سال 1388 مبنای کار کار گروه های بازنگری قرار گرفت و نهایتاً در سال 1391 در چارچوب مورد نظر شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی نهایی گردید.
هدف و رسالت رشته
آموزش و تربیت دانشجویان با تلفیق علم پرستاری با سایر علوم مرتبط با سلامت و عملکرد مبتنی بر شواهد در عرصه های مختلف جامعه فعالیت دارند و خدمات خود را با تأکید بر پیشگیری اولیه به آحاد جامعه ارایه می کنند. رویکرد اصلی این رشته، محوریت سلامت جامعه است.
زمینه های فعالیت در بازار کار
در نقش پیشگیری
- مشارکت در ایمن سازی جامعه در قالب برنامه های معاونت بهداشتی
- مشارک در طرح های غربالگری در نظام سلامت نظیر: طرحهای غربالگری سرطان ها، بیماریهای واگیر و غیرواگیر، بهداشت محیط و بهداشت حرفه ای
مشارکت در برنامه های پیشگیرانه نظام سلامت (برنامه های ارتقای سلامت افراد، خانواده ها و جامعه)
- بیماریابی در قالب برنامه های نظام سلامت و ارائه گزارش به مسئولین
- همکاری در برسی و تحلیل وضعیت و تشخیص مشکلات سلامت در سطح جامعه
در نقش مراقبتی
- ارائه خدمات پرستاری به گروه های هدف دارای اولویت نظیر زنان، سالمندان، کودکان و نوجوانان، افراد ناتوان، کارگران و غیره
- ارائه مراقبت های پرستاری در مراکز بهداشتی در برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع
- پیگیری وضعیت سلامت مددجو و خانواده در منزل با انجام بازدید و ارائه مراقبت های خاص پرستاری و آموزش های ضروری در منزل و ارجاع در صورت لزوم
- ارائه مراقبتهای فوری پرستاری به آسیب دیدگان در صحنه هایی که دچار سوانح و بلایا شده اند.
- جلب مشارکت مددجو و خانواده در کلیه تصمیم گیری های مرتبط با سلامت جامعه
- مشارکت و همکاری با سایر اعضاء گروه سلامت در ارائه خدمات سلامتی
- مشارکت با نهادهای اجتماعی جهت ارائه خدمات به گروه های محروم و فاقد دسترسی به خدمات سلامتی
- کمک به پزشک خانواده برای ارائه خدمات پرستاری در جامعه تحت پوشش
در نقش آموزشی
- وانمندسازی فرد، خانواده و جامعه در ارتباط با سلامت
- آموزش فرد، خانواده و جامعه در سطوح پیشگیری براساس نیازها
- به کارگیری دانش، روشها و فناوری های نوین در ارائه خدمات آموزشی
- مشارکت و همکاری در آموزش دانشجویان دوره های کارشناسی و کارکنان نظام سلامت در عرصه های ارائه خدمات سلامت
- مشارکت در تدوین دستورالعملهای آموزشی در برنامه های حاکمیت بالینی
در نقش مشاوره ای
- همکاری در ارجاع فرد و خانواده در نظام سلامت
- تحلیل، شناسایی مشکلات پرستاری در جامعه و ارائه راهکارهای اصلاحی به مسئولین مربوطه
در نقش مدیریتی
- مشارکت در سیاستگذاری های پرستاری در جامعه
- همکاری در برنامه ریزی و اجرای برنامه های تأمین سلامت در جامعه، با تأکید بر خدمات پرستاری برنامه ها
- همکاری در مدیریت بحران های اجتماعی در زمینه پرستار
در نقش پژوهشی
- همکاری و مشارکت در انجام و توسعه پژوهش های سلامت محور و مبتنی بر جمعیت در نظام سلامت (Health System Research) در رشته پرستاری جامعه
- پیشنهاد و اجرای طرح های بنیادی و کاربردی
- انجام پژوهش و ارایه مقاله در کنگره های ملی و بین المللی در راستای پرستاری سلامت جامعه
معرفی دروس امتحانی
پرستاری داخلی-جراحی ضریب 2
پرستاری کودکان ضریب 2
بهداشت مادران و نوزادان ضریب 2
پرستاری بهداشت جامعه ضریب 4
روان پرستاری ضریب 2
زبان ضریب 2
عنوان رشته هایی که میتوانند در کنکور این رشته شرکت کنند
کارشناسی پرستاری
آینده تحصیلی
این رشته در 3 مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در ایران پذیرش دارد.
فارغ التحصیلان این رشته می توانند در رشته های زیر برای ادامه تحصیل در مقطع دکتری اقدام نمایند:
وزارت علوم: دکترای زیست شناسی (کلیه گرایش ها)
وزارت بهداشت: دکترای رشته های فیزیولوژی، پرستاری، آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، آموزش پزشکی، بیولوژی تولید مثل، سالمند شناسی، مشاوره توانبخشی، انفورماتیک پزشکی (مجاز برای تمامی رشته های ارشد علوم پزشکی)، سلامت در بلایا و فوریتها (مجاز برای تمامی رشته های ارشد علوم پزشکی)، سلامت و رفاه اجتماعی (مجاز برای تمامی رشته های ارشد علوم پزشکی)، اپیدمیولوژی (مجاز برای تمامی رشته های ارشد علوم پزشکی)، مددکاری اجتماعی (مجاز برای تمامی رشته های ارشد علوم پزشکی به شرط داشتن کارشناسی مددکاری)، گفتار درمانی (مجاز برای تمامی رشته های ارشد به شرط داشتن کارشناسی گفتار درمانی)
