معرفی رشته طراحی شهری
از زمان پیدایش طراحی شهری تا دورانی كه با گذر زمان به تكامل نسبی رسیده است، تعاریف متعددی از آن ارائه شده است كه بر اساس دیدگاه افراد مختلف متفاوت میباشد طراحی شهری فعالیتی میان رشتهای و گروهی میباشد كه هدف آن پیشنهاد راه حل در راستای سامان بخشیدن به عرصههای عمومی شهرسازی است كه در نهایت باعث ارتقاء شرایط زیست محیطی و زیبا سازی فضا و مكانهای شهری میشود.
مفهوم کلی: بحثهایی كه در کارشناسی ارشد طراحی شهری به آن پرداخته میشود، بحثهای كالبدی و فیزیكی شهرها هستند. در کارشناسی ارشد طراحی شهری علاوه بر اینکه با 2 واژه کالبد- فیزیک روبرو هستیم، با مسائلی دیگر نظیر مباحث روانشناسی اجتماعی و اقتصادی نیز روبرو هستیم. در یک طرح شهری باید به فرم شهر و تجسم فضایی کالبدی شهر توجه شود.
طراحی شهری فرآیندی است که به شکلدهی فیزیکی بافتهای مختلف شهری و روستایی منجر میشود. طراحی شهری با رویکرد ساختارگرایی به ایجاد اماکن متعدد میپردازد. این فرآیند طراحی ساختمانها، فضاها و چشماندازها را در بر میگیرد و نهایتاً جریانی را به راه میاندازد که به عمران و آبادی شهری کمک میکند. طراحی، بخشی از هنر سازمان دهی به فضاهای زیرساختی است که با رشتههای مختلف علمی و هنری مانند برنامهریزی شهری, معماری و منظر سازی, مهندسی فنی, مهندسی ترافیک و حمل و نقل روانشناسی, جامعهشناسی و اقتصاد در ارتباط است و در عین حال با سیاست و فرهنگ نیز ارتباط پیدا میکند. طراحی شهری یکی از جدیدترین رشتههایی است که بیش از 25 سال از عمر آن نمیگذرد. طراحی شهری یک رویکرد چندگانه نسبت به سایر مشاغل و رشتهها دارد، در اين رشته به طراحی فرم و فضا میپردازیم (در مقیاس مجموعهها) این فرمها یا فضاها وقتی از دور به آنها نگاه کنیم به شکل یک عنصر دیده میشود اما در واقع به صورت یک مجموعه هستند.
وجود طراحی شهری درلایه میانی از یک سو با خصوصیاتی نظیر برنامهریزی شهری تبعیت میکند و از سوی دیگر به سمت تخصصی شدن و دقیق شدن (به سمت معماری) پیش میرود. یعنی طراحی شهری حرکتی بینابینی بین برنامهریزی شهری و معماری دارد بنابراین این حرکتی تخصصی است و جنبه کلی ندارد.
هدف از طراحی شهری چیست؟
طراحی شهری بخش بسیار مهمی از هویت شهروندان یک شهر را نشان میدهد. مسائلی ازقبیل این که چگونه میاندیشند، چه امکاناتی در دسترس داشتند و چه متخصصانی نبوغ خود را ارائه دادند تا شهری که در آن زندگی میکنیم ساخته شده است. زمانی که این عوامل را کنار یکدیگر قرار میدهیم تا ترکیبی از یک شهر را ارائه نماییم، سیمای شهر گویای فرهنگ و نگرش آن جامعه میباشد. معیار فرهنگی، سلیقهی شخصی، تفکر و امکانات نهادهای اجتماعی در یک کشور تعیین کنندهی نمای ظاهری شهری و بالطبع طراحی شهری است.
طراحی شهری از یک سو باید حداقل خدمات و امکانات شهری رابه طور یکسان در اختیار کلیه شهروندان قرار دهد و از سوی دیگر تنوع و امکان انتخاب جایگزین متفاوت را برای گروههای مختلف جامعه فراهم سازد.
کارشناسی ارشد طراحی شهری در چارچوب کلی فرایند برنامهریزی و تصمیم گیری جامعه، نیاز به تشکلات رسمی و نیروهایی دارد كه در این زمینه بطور تخصصی آموزش دیدهاند تا از این طریق پیشنهادهای طراحی را که نهایتاً به صورت سرمایهگذاری شهری، مرمت، نوسازی، بازسازی و ساخت و حفظ بناها درمیآید، بهتر ارائه دهند.
گرایش های رشته طراحی شهری در آزمون کارشناسی ارشد
1) طراحی شهری
2) طراحی فضاهای آموزشی
موقعیت شغلی رشته طراحی شهری
تنها گرایش این رشته در کارشناسی ارشد 95، طراحی شهری می باشد. فعالیتهای مربوط به این رشته در سه حوزه اجرایی، پژوهشی و مدیریتی قابل اجرا است. در بحث مدیریتی افراد میتوانند در سازمانهایی چون شهرداریها، وزارت مسكن و شهرسازی، شركتهای عمرانی، سازمانهای زیباسازی شهرها و مؤسسات وابسته و یا زیر مجموعه آنها مشغول به كار شوند. همچنین میتوانند در مقام كارشناس برای انجام برخی از پروژهها عهدهدار كارهای اجرایی باشند. در بخش پژوهشی نیز میتوان به انجام كارهای تحقیقاتی و یا تدوین مقالات و پژوهشهای علمی و تدریس اشاره كرد .