آشنایی با مسجد جامع زاهدان

مسجد جامع نبی زاهدان یکی از بزرگترین مساجد اهل سنت ایران ایران است که هنوز ساخت ان به طور کامل به اتمام نرسیده و در شهر زاهدان مرکز استان سیستان و بلوچستان قرار دارد.این مسجد در سال۱۳۵۳ توسط عبدالعزیز ملازاده، یکی از روحانیان شناخته شده اهل سنت ایران ساخته شد. گفتنی است مسجد مکی و دارالعلوم مکی هر دو در یک محیط و چارچوب فیزیکی واقع شده اند و دارالعلوم درکنار مسجد ایفاگر نقش تربیت نیروی انسانی منطقه بزرگ بلوچستان را برعهده دارد. این مسجد ۳۳۰۰۰ متر مربع زیر بنا و چهار مناره به ارتفاع ۹۲ متر و ۵۲ گنبد دارد. ارتفاع گنبد مرکزی آن ۴۶ متر است، ساخت این مسجد در حال حاضر با کمک های مردمی و خیرین ادامه دارد.

وجه تسمیه مسجد مکی

امام جمعۀ اهل سنت زاهدان دربارۀ اینکه چگونه نام «مکی» برای این مسجد باشکوه انتخاب شده می گوید: زمانی كه این مسجد در حال ساخت بود، تصمیم گرفته شد که منزل حضرت مولانا [عبدالعزیز] رحمه الله از کنار مسجد نور در خیابان فعلی رزمجومقدم، به مكانی نزدیك مدرسه منتقل شود. در مكانی كه هم اكنون مسجد «مدنی» واقع است یکی از مقتدیان و ارادتمندان حضرت مولانا قطعه زمینی را برای بنای مسجد و زمینی را برای بنای منزل در اختیار ایشان گذاشت.

حضرت مولانا مسجدی را آنجا ساخت و نام آن را مسجد «مدنی» گذاشت و این مسجد را مسجد «مکّی» نامید. در واقع نامگذاری این دو مسجد با الهام از نام دو شهر مقدس مكّه و مدینه انجام گرفت. تعلق خاطری كه حضرت مولانا عبدالعزیز با حرمین شریفین داشت باعث انتخاب این نام ها برای این دو مسجد شد.

بمب گذاری مسجد جامع زاهدان

مسجد جامع زاهدان در روز ۲۵ تیرماه سال ۱۳۸۹ بعد از نماز مغرب و عشا، هدف بمب گذاری تروریستی قرار گرفت. بمب گذاری مسجد جامع زاهدان زمانی صورت گرفت که حاضران در مسجد به مناسبت میلاد حضرت امام حسین(ع)، به دعای کمیل مشغول بودند. گروه تروریستی قصد داشتند اهداف خود را در صحن مسجد پیاده کنند؛ اما به دلیل تدابیر امنیتی که در هنگام بازدید از مسجد صورت گرفت، به هدف خود دست نیافتند.

پس از آنکه مسئول ورودی گیت مانع ورود یکی از تروریست های عامل حمله انتحاری به صحن مسجد جامع زاهدان شد، آن بمب گذار ضامن انفجار را کشید و پنج نفر از مسئولان آن بخش به شهادت رسیدند. بمب گذاری مسجد جامع زاهدان در ۲۵ تیرماه ۱۳۸۹ رخ داد.

صدای انفجار، افراد بسیاری را در اطراف مسجد جمع کرد. عامل تروریستی دوم که موفق به ورود به صحن مسجد نشده بود، در خیابان با کشیدن ضامن جلیقه انتحاری، خود را منفجر کرد و سبب شهادت ۲۲ نفر و مجروحیت ۲۷۰ نفر شد. مسئولیت این بمب گذاری را گروه تروریستی ریگی به عهده گرفتند.

معماری مسجد جامع زاهدان

بنای مسجد جامع زاهدان ترکیبی از معماری ایرانی و اسلوب معماری عثمانی است. تولیت مسجد را مولانا عبدالحمید روحانی بلند پایه سنی مذهب بر عهده دارد. این مسجد زیبا در سال ۱۳۵۳ توسط مولانا عبدالعزیز ساخته شد. مساحت مسجد در ابتدا ۶۰۰ متر مربع بود و تنها دو مناره داشت که ارتفاع هر یک از آن ها ۳۷ متر بود. مسجد جامع بعدها در چندین مرحله بازسازی شد و هر بار به مساحت آن افزوده شد.

مسجد جامع زاهدان که نمایی متفاوت از مساجد ایرانی دارد، دارای ۵۳ گنبد است که گنبد مرکز آن ۴۶ متر ارتفاع دارد. بنای مسجد با چهار مناره که ارتفاع هر یک از آن ها به ۹۵ متر می رسد، از زیبایی منحصربه فردی برخوردار است. مسجد جامع زاهدان ترکیبی از معماری ایرانی و عثمانی است.

نمای بیرون مسجد جامع زاهدان، به ویژه گنبدهای سفید رنگ بنا، بسیار شبیه مسجد سلطان احمد در استانبول ترکیه است. فضای داخلی مسجد روشنایی قابل توجهی دارد. نور زیاد فضای داخل مسجد جامع زاهدان، به دلیل تعداد پنجره های زیاد مسجد است. در ساخت فضای داخلی مسجد، از مسجد النبی در مدینه الهام گرفته اند. طراحی داخلی مسجد، دیوارها و ستون های آن با معماری ایرانی ساخته شده و تزیینات آن نیز کاملا به معماری ایرانی مزین است.

بازسازی مسجد جامع زاهدان

مسجد جامع زاهدان در طی دو مرحله بازسازی، تبدیل به بزرگ ترین مسجد زاهدان شد. مرحله اول بازسازی مسجد در سال ۱۳۷۰ صورت گرفت که شامل زیرزمین، طبقه همکف و طبقه اول بود. بازسازی این سه طبقه، ۲۰ سال به طول انجامید.مسجد جامع زاهدان دوبار بازسازی شد و بار دوم نقشه بنای آن تغییر کرد.

مرحله دوم بازسازی مسجد از سال ۱۳۹۰ آغاز شد. پیش از آن برای رفع کمبود جا در صحن مسجد، سایه بان هایی فلزی برای نمازگزاران زده شد؛ اما به دلیل ازدیاد نمازگزاران، باز هم فضا کافی نبود. سرانجام تصمیم به توسعه فضای مسجد گرفته شد که به این منظور، شیخ مولانا عبدالحمید با همکاری مردم زاهدان، هفت خانه را در سمت شرق مسجد خریداری و پروژه توسعه مسجد را آغاز کرد.

برای بازسازی مسجد جامع زاهدان، نقشه ای جدید طراحی شد و معماری متفاوتی برای آن در نظر گرفتند. نقشه جدید شباهتی به مساجد ایرانی نداشت. مسجد جامع زاهدان از سمت شمال و جنوب توسعه یافت. فضای داخلی مسجد جامع بعد از بازسازی و توسعه، حدود ۳۲,۰۰۰ متر مربع شد. در حال حاضر هنوز هم بخش هایی از نمای بیرونی و داخلی مسجد به طور کامل تمام نشده و در حال تکمیل است. مساحت مسجد جامع زاهدان ۳۲,۰۰۰ متر مربع است.

برای ساخت مسجد در مرحله دوم، افراد زیادی بدون مزد و به صورت داوطلبانه همکاری کردند. هزینه های ساخت مسجد نیز از طریق کمک های مردم تامین شد. علت کمک های مردمی در زمینه ساخت مسجد این بود که مردم اعتقاد داشتند مسجد را باید نمازگزاران بنا کنند. مسجد جامع زاهدان در حال حاضر ظرفیت ۵۵,۰۰۰ نمازگزار را دارد.

مسجد جامع زاهدان کجاست؟

آدرس : استان سیستان و بلوچستان، زاهدان، خیابان خیام، مسجد جامع زاهدان

مسجد جامع زاهدان که در خیابان خیام قرار دارد، از مساجد زیبای ایران و مکان های دیدنی زاهدان محسوب می شود. این مسجد وسعت زیادی دارد و در ساخت آن از اسلوب معماری خاصی استفاده شده است. مساحت فضای داخلی مسجد جامع زاهدان ۲۲,۰۰۰ متر مربع است و بیش از ۵۵,۰۰۰ نفر ظرفیت دارد. مسجد جامع زاهدان را عبدالعزیز ملازاده، از مشهورترین چهره های اهل سنت در ایران، تاسیس کرد. این مسجد اهمیت زیادی برای مردم زاهدان دارد و نمازگزاران بسیاری برای ادای فریضه به این مسجد مراجعه می کنند و گردشگران بسیاری نیز به بازدید از آن می پردازند.

آشنایی با مسجد جامع شافعی کرمانشاه