حق طلاق طبق ماده 1133 قانون مدنی بر عهده زوج می باشد و زن هیچ گونه حقی در خصوص طلاق گرفتن را ندارد. مگر اینکه شرایط زندگی از جمله، عدم پرداخت نفقه زن از طرف مرد، عسر و حرج و در مضیقه بودن زن در زندگی مشترک با مرد این حق را به او بدهد که با وجود اینکه قانون حق طلاق را به مرد داده است وی بتواند از مرد طلاق بگیرد.
تفاوت حق طلاق با وکالت در طلاق
معنی لفظی کلمه طلاق گشودن گره و باز کردن قید و بند است. در دین مبین اسلام، ازدواج امری است بسیار مقدس و عاملی برای پاک دامن زیستن و طلاق از نگاه اسلام مغبون ترین امور حلال است. با این حال گاهی راه حلی جز جدایی نیست. در حقوق ایران حق طلاق مختص مرد است و بدون نیاز به رضایت زن انجام می گیرد. همانطور که گفته شد حق طلاق زن با مرد است و زن نمی تواند این حق را از مرد بگیرد. بنابراین حق طلاق عنوان عامیانه ای است که در بین مردم رواج پیدا کرده است و گرنه از نظر قانونی حق طلاق برای زن وجود ندارد. بلکه کاربرد درست تر برای این واژه وکالت در طلاق است.
شرایط وکالت در طلاق برای زن
زن می تواند حق طلاق را در قبال بخشش تمام یا بخشی از مهریه از مرد بگیرد. به این صورت که هنگام عقد، زن و مرد به این توافق می رسند که در صورت بخشش مهریه مرد هم باید وکالت در طلاق را به زن بدهد و مرد نمی تواند بعد از تنظیم این شرط ضمن عقد از آن تمرد ورزد. حالت دومی که زن می تواند حق طلاق را از مرد بگیرد می تواند این باشد که مرد خود شخصاً بعد یا قبل از ازدواج، وکالت در طلاق را بدون هیچ قید و شرطی و با اختیار کامل و صحت و سلامت تام به زن بدهد.
کدام ماده از قانون مدنی اجازه حق طلاق یا وکالت در طلاق را به زن داده است؟
ماده 1119 قانون مدنی، در خصوص وکالت در طلاق بیان نموده است: «طرفین عقد ازدواج می توانند هر شرطی که مخالف با مقتضای عقد مزبور نباشد، در ضمن عقد ازدواج یا عقد لازم دیگر وکالت در طلاق را به طرف دیگر محول نماید. به عنوان مثال اینکه شرط شود هرگاه شوهر زن دیگر اخذ نماید یا در مدت معینی غایب شود یا ترک انفاق کند یا بر علیه حیات زن سوء قصد نماید و یا اینکه رفتاری نماید که زندگانی آن ها با یکدیگر غیر قابل تحمل باشد. زن وکیل و وکیل در توکیل باشد که پس از اثبات تحقق شرط در محکمه و صدور حکم نهایی خود را مطلقه سازد.»
زن در چه شرایطی می تواند بدون داشتن وکالت در طلاق از همسر خود جدا شود؟
در صورتی که مرد به مدت شش ماه حق نفقه زوجه و فرزندان او را ندهد زن می تواند با مراجعه به دادگاه خانواده درخواست طلاق خود را تسلیم دادگاه نماید. اگر مرد در طول زندگی مشترک به صورت مکرر با زن خود بد رفتاری نماید به گونه ای که بد رفتاری و بدخلقی وی موجب سلب آرامش از زوجه شود. زن یا وکیل او می تواند با اثبات این شرایط، طلاق او را از مرد بگیرد. سومین دلیل که زن می تواند بدون داشتن وکالت در طلاق، حق طلاق از مرد را داشته باشد. بیماری خطرناک و صعب العلاج مرد می باشد بدین منظور که اگر مرد بیماری خطرناکی داشته باشد که سلامت زن را به خطر بیاندازد یا اینکه مرد نتواند امرار و معاش زوجه را پرداخت نماید. زن می تواند درخواست طلاق خود را تقدیم دادگاه خانواده نماید. مجنون یا دیوانه بودن مرد و اشتغال وی به کاری که سبب بی آبروی یا بی اعتباری زوجه و خانواده او باشد می تواند از دلایل دیگر طلاق از طرف زن باشد. اگر مرد به مدت شش ماه بدون عذر موجه زندگی خانوادگی و خانه و کاشانه مشترک خود را ترک کند زن می تواند بعد از گذشت این دوران درخواست طلاق خود را تنظیم کرده و تسلیم دادگاه نماید.
چگونه حق طلاق را باطل کنیم؟
در خصوص این که زوج چگونه می تواند حق طلاق یا همان وکالت در طلاقی را که به زن یا هر شخص دیگری که داده است ابطال کند باید گفته شود که ابطال حق طلاق بستگی به نوع وکالت و شروط قید شده در آن می باشد چنانچه عدم عزل و از بین رفتن وکالت در طلاق در ضمن عقد منعقد شده باشد سبب می شود که حق طلاق توسط هیچ یک از طرفین باطل نشود. بنابراین زوج در جواب اینکه چگونه می تواند حق طلاق را باطل کند باید به شرایط ضمن عقد یا بعد از عقد توجه کند.
آیا زوجه می تواند وکالت در طلاق را بعد از ازدواج از آن خود نماید؟
زمان برای وکالت در طلاق، برای زن چندان پر اهمیت نبوده است و مهم شروط توافقی مربوط به وکالت در طلاق به زن می باشد. بدین صورت که اگر ضمن عقد نکاح چنین شروطی گذاشته شود این شرایط به عنوان شروط ضمن عقد شناخته می شوند و برای طرفین و دادگاه و حتی اشخاص ثالث معتبر و لازم الاجراست. اما وجود این موضوع مانع از آن نمی شود که زوجین بعدا طی یک سند رسمی جداگانه ای با توافق همدیگر شرط وکالت در طلاق را به عنوان شروط خارج از عقد تنظیم نمایند.
اگر مرد وکالت در طلاق را به زن نداده باشد و قصد طلاق زوجه را بنا به دلایلی خاص داشته باشد می تواند زوجه را طلاق دهد و زن حتی در صورت عدم رضایت باید از مرد طلاق بگیرد حال اگر زوجه در هنگام طلاق در دفتر خانه های رسمی یا دادگاه بدون علت خاصی حضور پیدا نکند صیغه طلاق بدون حضور او جاری می شود و این موضوع به اطلاع زوجه می رسد.
وکالت بلاعزل در طلاق
در کل وکالت بلاعزل عبارت است از یک سند رسمی یا محضری که از طریق دفتر خانه های رسمی توسط موکل به وکیل داده می شود و در طی این وکالت نامه و اختیاراتی که موکل به وکیل داده است وکیل در انجام تعهدات خود مختار می باشد. بنابراین وکالت بلاعزل در طلاق وکالتی است که توسط یکی از زوجین در یکی از دفتر خانه های رسمی به ثبت رسیده می شود در طی این نوع وکالت نامه وکیل در خصوص طلاق بائن، طلاق رجعی، حق حضانت فرزند و نحوه پرداخت مهریه طبق شروط ثبت شده در وکالت نامه عمل کرده و این اختیار را دارد که بدون حضور دیگری مبادرت به طلاق از طریق محاکم قضایی نماید.
وکالت در طلاق و پرداخت نفقه
نفقه دینی است بر گردن مرد که نسبت به سایر دیون ارجحیت دارد. این حق به گونه ای است که زن می تواند بعد از فوت شوهر در صورت نگرفتن نفقه از اموال به جای مانده از مرد از وراث او دریافت کند. بنابراین با وجود وکالت در طلاق به زوجه، مرد همچنان موظف به پرداخت نفقه می باشد و عدم پرداخت آن علاوه بر اینکه حق طلاق را به زن می دهد بلکه طبق قانون مجازات اسلامی، ضمانت اجرایی برای آن نیز موجود می باشد.
راههای اعتراض به رای طلاق
حکم صادره از دادگاه در صورت عدم وجود طلاق توافقی، توسط هر یک از طرفین قابل اعتراض می باشد به این صورت که زوج یا زوجه می تواند در صورت عدم رضایت در طلاق، از طریق واخواهی، فرجام خواهی، یا درخواست دادگاه تجدید نظر اعتراض خود را تقدیم دادگاه نماید. و اما تعاریف این روش های اعتراض عبارت است از:
واخواهی، منظور از واخواهی این است که خوانده در هیچ یک از جلسات دادگاه خانواده حضور نداشته باشد و رای طلاق بدون حضور و در غیاب او صورت گرفته باشد.
درخواست تشکیل دادگاه تجدید نظر، یکی دیگر از روش های اعتراض به رای یا حکم طلاق می باشد. در این روش خوانده یا وکیل او می تواند بعد از صدور رای در دادگاه بدوی، تقاضای تشکیل دادگاه تجدید نظر و دوباره بازخوانی پرونده را داشته باشد.
سومین روشی که برای اعتراض به حکم طلاق وجود دارد روش فرجام خواهی در طلاق است. در این روش خوانده با دادن اعتراض خود به دیوان عال کشور نسبت به رعایت مسائل شکلی و تشریفات دادرسی در دادگاه خانواده اعتراض می کند.
چگونه حق طلاق را با وجود وکیل ابطال کنیم؟
ذکر این نکته که دعاوی خانوادگی (از جمله طلاق، حضانت فرزند، پرداخت نفقه، وکالت در طلاق) از حساسیت و دشواری بالایی برخوردار می باشد همواره در بین عموم مردم و وکلا وجود داشته است. فلذا اینکه برای ابطال حق طلاق چه راه و روش های قانونی وجود دارد نکته ای است که تنها وکلا به دلیل تجربه و تسلطی که در دعاوی خانوادگی دارند از آن آگاه هستند. بنابراین محول کردن پرونده طلاق به یک وکیل متخصص اقدام معقولی است که از جانب زوجین می تواند صورت بگیرد.
امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم.
