خوردن کدام خوراکی در اسلام حرام است؟
خداوند با آفرینش انسان، رزق و روزی او را هم همراهش آفريده است. همانطوری که غذا در رشد و تقویت جسم انسان تأثیر می گذارد، در روح و روان او هم اثر به سزایی دارد، از اين رو خداوند حکیم و متعال، بعضی خوردنی ها را بر ما حرام کرده است تا اثرات بد آنها در بدن و روح ما تأثیرگذار نباشد.اگرچه علم امروز اثرات منفی غذاهای حرام در روح و روان انسان را کمتر متوجه شده، امّا اثرات منفی بعضی از آنها در سلامتی جسم انسان را به خوبی ثابت کرده است و این خود دليلی بر اعجاز علمی قرآن می باشد.قرآن کریم، انواع غذاها را که برای جسم و روح انسان مفید بوده و ذائقه ی او را نیز ارضاء کرده حلال شمرده است، و از طرفی انسان را از خوردن غذاهای مضر و پلید نهی می کند.ممنوعیت از غذاهای غیربهداشتی و تنفرآمیز یکی از خدمات دین الهی به بشریت است، زیرا در شرایطی که میکروب کشف نشده بود و اثرات غذاهای پلید در بوجود آوردن بیماری ها روشن نبود، آنها را ممنوع اعلام کرده و این خدمت بزرگی در جهت سلامتی انسان ها می باشد.در قرآن کریم آیات متعددی درباره خوردنی های حرام ذکر شده است.
مردار
منظور از مردار، مرده ی هر حیوانی است که خدا، گوشت آن را حلال نموده است، خواه از چهارپایان باشد یا پرندگان؛ و نیز وحشی یا اهلی بودن تفاوت نمی کند. با این بیان، خوردن «مردار» و بهره وری های دیگر از آن حرام است.
خداوند متعال در اين باره مي فرمايد:
«حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ ...»
«مردار بر شما حرام شده است.»
خون
خداوند متعال در اين باره مي فرمايد:
«حُرِّمَتْ عَلَيْكُم ... الدم ...»
«خون بر شما حرام شده است.»
در جاهلیت، خون حیوان را بر روده ی بزرگ آن می ریختند و پس از آماده ساختن می خوردند. امّا با نزول قرآن شریف، خون ریخته شده تحریم گردید، امّا اندک خونی که به گوشت آلوده می شود و یا خونی که در جگر سیاه به صورت گوشت درآمده، روا شناخته شد.
گوشت خوک
خداوند متعال در اين باره مي فرمايد:
«حُرِّمَتْ عَلَيْكُم ... و لحم الخنزير ...»
«گوشت خوك بر شما حرام شده است.»
آیه شریفه گوشت خوک را به صورت جداگانه تحریم می کند تا روشن سازد که خوک و گوشت آن به طور کلّی حرام است، خواه مردار باشد و یا نباشد؛ البته حیواناتی چون سگ و گربه و میمون و... نيز این گونه اند؛ امّا بدان دلیل به گوشت خوک تصریح شده است که مردم بیشتر به خوردن آن علاقه نشان می دهند، نه دیگر حیوانات همانند آن.
حيوان با ذبح غیر اسلامی
خداوند متعال در اين باره مي فرمايد:
«حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ ... وَ ما أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِه»
« مردار و ... هر حيوانى كه به هنگام كشتنش نام ديگرى جز اللّه را بر او بگويند، بر شما حرام شد.»
از این آيه دانسته می شود که هر حیوان حلال گوشتی که به نام غیر خدا ذبح شود و یا در کشتار آن، مقررات شرعی رعایت نگردد و یا به دست كافران کشته شود، حرام است و خوردن گوشت آن نارواست.
گوشت های حرام
خوردن گوشت برخی از انعام حرام است.
«یـایها الذین ءامنوا... احلت لکم بهیمة الانعـم الا ما یتلی علیکم....؛
ای کسانی که ایمان آورده اید! به پیمانها (و قراردادها) وفا کنید! چهارپایان (و جنین آنها) برای شما حلال شده است؛ مگر آنچه بر شما خوانده می شود (و استثنا خواهد شد). و به هنگام احرام، صید را حلال نشمرید! خداوند هر چه بخواهد (و مصلحت باشد) حکم می کند».
خداوند متعال در این آیه به دنبال دستور وفای به پیمانها که تمام احکام و پیمانهای الهی را شامل میشود یک سلسله از احکام اسلام را بیان کرده، که نخستین آن حلال بودن گوشت پاره ای از حیوانات است
«.. واحلت لکم الانعـم الا ما یتلی علیکم...؛
(مناسک حج) این است! و هر کس برنامه های الهی را بزرگ دارد، نزد پروردگارش برای او بهتر است! و چهارپایان برای شما حلال شده، مگر آنچه (ممنوع بودنش) بر شما خوانده می شود. از پلیدیهای بتها اجتناب کنید! و از سخن باطل بپرهیزید».
شراب
«خمر» كه در زبان فارسی به شراب ترجمه می شود ـ در لغت در اصل به گفته راغب اصفهاني به معنى پوشانيدن چيزى است و لذا به چيزى كه با آن مىپوشانند «خمار» گفته مىشود هر چند خمار معمولا به چيزى گفته مىشود كه زن سر خود را با آن مىپوشاند.
در كتاب «معجم مقاييس اللغة» نيز براى «خمر» يك ريشه ذكر كرده كه دلالت بر پوشاندن و اختلاط و آميزش در پنهانى مىكند و از آنجا كه شراب عقل انسان را مىپوشاند به آن خمر گفته شده زيرا سبب مستى است و مستى پردهاى بر روى عقل مىافكند و نمىگذارد انسان خوب و بد را تشخيص دهد.
البته بايد توجه داشت كه «خمر» در اصطلاح شرع به معنى شراب انگور نيست بلكه به معنى هر مايع مست كننده است خواه از انگور گرفته شده باشد و يا از كشمش يا خرما و يا هر چيز ديگر، هر چند در لغت براى هر يك از انواع مشروبات الكلى اسمى قرار داده شده است.
خوردن گل
خوردن گِل(خاک مخلوط با آب؛ چه تر آن و چه خشک شده آن) حرام است و احتیاطاً خود خاک نیز همین حکم را دارد؛ مگر گل قبر حضرت أبا عبد اللّه الحسین (علیه السّلام) که اگر برای شفاء گرفتن باشد از این حکم استثناء شده است .
حیوان خفه شده
خداوند متعال در اين باره مي فرمايد:
«حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ ... وَ الْمُنْخَنِقَةُ »
« مردار و ... حيوانات خفه شده بر شما حرام شد»
حيوان کتک خورده
خداوند متعال در اين باره مي فرمايد:
«حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ ... و الْمَوْقُوذَة»
« مردار و ... حيوان كتك خورده بر شما حرام شد»
منظور از واژه ی «موقوذه» حیوانی است که بر اثر کتک بسیار و یا ضربه ای کاری به وسیله ي چوب یا هر ابزار دیگری از پا درآید که خوردن گوشت آن نیز حرام است؛ و نیز همین گونه است اگر بر اثر بیماری بمیرد.
حيوان شاخ زده شده
خداوند متعال در اين باره مي فرمايد:
«حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ ... و الْنطيحة »
« مردار و ... حيوان شاخ زده شده بر شما حرام شد»
حیوانی که بر اثر شاخ زدن دیگر حیوانات بمیرد، نيز خوردن گوشت آن حرام است.
شکار مرده ی درندگان
خداوند متعال در اين باره مي فرمايد:
«حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ ... و مَا أَكلََ السَّبُعُ إِلَّا مَا ذَكَّيْتُمْ »
«مردار و ... و آنچه درّنده (از آن) خورده، بر شما حرام شد مگر آنچه را (زنده دریابید و) سر ببرید...»
خوردني ديگري كه از سوي خداوند حرام شد، گوشت حیوانی است که به وسیله ی درنده ای شکار شده و بمیرد.
حيوان كشته شده با بخت آزمايی
«حرمت عليكم .... أَنْ تَسْتَقْسِمُوا بالْأَزْلام»
«حرام شد بر شما ... آنچه به وسيله تيرهاى قمار قسمت كنيد.»
خوردن حیوانات دریایی و غیر دریایی
به قول مشهور، انواع حیوان دریایی جز ماهی و میگو حرام گوشت است؛ بلکه بر آن ادعای اجماع شده است. ماهی نیز اگر فلس (پولک) داشته باشد، حلال وگرنه بنابر مشهور حرام است.
- پرندگان: از پرندگان، چنگال داران، مانند عقاب و مسخ شدگان، همچون طاووس، غیر خوردنی اند. در موارد شک در خوردنی یا غیر خوردنی بودن پرنده ای به نشانه های تعیین شده، یعنی مقدار بال زدن و داشتن چینه دان یا سنگ دان یا خارِ پشت پا رجوع می شود.
- چارپایان:از این نوع، درندگان مانند شیر، و مسخ شدگان همچون فیل، غیر خوردنی اند.
- حشرات: همه انواع حشرات، مانند موش و عقرب غیر خوردنی اند.
- اسباب حرام شدن گوشت حیوان حلال گوشت: نجاستخواری، خوردن شیرخوک و موطوء انسان واقع شدن، اسباب حرام شدن حیوان حلال گوشت اند.
- حکم تخم جانوران:خوردنی و غیر خوردنی بودن تخم جانوران، تابع خوردنی و غیر خوردنی بودن گوشت آنها است.
همراهان عزیز ساعدنیوز امیدواریم استفاده لازم را از این مطالب برده باشید.لطفا نظرات خود را در اینباره با ما به اشتراک بگذارید.
بازاریابی شبکه ای از نظر مراجع تقلید چه حکمی دارد؟
