به طور کلی سرما خوردگی بیماری خطرناکی محسوب نمی شود. اما به دلیل محدودیت مصرف برخی از داروها در طول بارداری، ممکن است علائم شدیدتر و طولانی تری در زنان باردار ایجاد شود.به طور طبیعی سیستم ایمنی بدن در بارداری تا حدودی سرکوب شده و بسیار کندتر از قبل عمل می کند، این ویژگی در بارداری به این دلیل است کهسیستم ایمنی مادر، جنین را جزئی از بدن تلقی کرده و مورد حمله قرار ندهد تا جنین بتواند تمام مدت بارداری را درون رحم مادر زندگی کند. در صورتی که مادر بیمار شود بدن در شرایطی قرار می گیرد که نیاز به مراقبت بیشتری دارد. این درحالیست که در این دوران استفاده از هر دارویی برای درمان سرماخوردگی مجاز نیست و باید زیر نظر پزشک انجام شود.
مسلما با کاهش قدرت سیستم ایمنی، بدن نمی تواند مانند قبل از بارداری، با سرماخوردگی مقابله کند و در نتیجه میزان آسیب پذیری در برابر علائم شایع سرماخوردگی مانند آبریزش بینی، سرفه و گلودرد در بارداری افزایش می یابد. در این مطلب به درمان سرماخوردگی در بارداری می پردازیم.
مصرف کدام دارو های سرماخوردگی در دوران بارداری مجاز هستند؟
دارو های زیر در زنان باردار مورد مطالعه قرار گرفته یا نسبتاً اغلب مورد استفاده قرار گرفته اند و به طور کلی برای استفاده در زمانی که انتظار دارید بی خطر در نظر گرفته می شوند:
- استأمینوفن برای تسکین درد و کاهش تب:بهتر است حداقل دوز مؤثر را فقط تا زمانی که به آن نیاز دارید مصرف کنید و هرگز از حداکثر دوز توصیه شده در روز تجاوز نکنید.
- آنتی هیستأمین برای رفع گرفتگی بینی:آنتی هیستأمین هایی که برای زنان باردار بی خطر هستند عبارتند از:کلرفنیرامین.لوراتادین.ستیریزین.دکسکلرفنیرامین.دوکسیلامین
- اسپری های بینی کورتیکواستروئیدی:استفاده از اسپری ضد احتقان معمولاً برای استفاده در مدت زمان کوتاهی بی خطر در نظر گرفته می شوند. قطره های بینی و اسپری های بینی ایمن ترین گزینه ها برای استفاده در دوران بارداری هستند.
از کدام دارو های سرماخوردگی در بارداری باید اجتناب کرد؟
- دارو های ضداحتقان سودوافدرین و فنیل افرین:این دارو ها معمولاً در 13 هفته اول بارداری توصیه نمی شوند. پس از سه ماهه اول استفاده گهگاهی از این دارو ها (به عنوان مثال یک یا دو بار در روز بیش از یک یا دو روز) ممکن است بی خطر باشد. اما استفاده مکررتر می تواند مشکل ساز باشد زیرا این دارو ها رگ های خونی را منقبض می کنند. این می تواند جریان خون به جفت را کاهش دهد و فشار خون شما را افزایش دهد. بنابراین اگر می خواهید یکی از انواع ضداحتقان ها را امتحان کنید به خصوص اگر قبلاً فشار خون بالا تشخیص داده شده است حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
- دارو های خلط آور:ترشحات مخاطی مجاری تنفسی را رقیق می کند و سرفه کردن آن ها را آسان تر می کند. در حالی که یک مطالعه افزایش خطر فتق مغبنی را در نوزادانی که در معرض این دارو قرار دارند نشان داد اکثر مطالعات نشان نمی دهند که گایفنزین خطر نقص مادرزادی را افزایش می دهد. اما از آنجایی که تحقیقات زیادی در مورد این دارو انجام نشده است، ممکن است ارائه دهنده شما توصیه کند از مصرف آن در سه ماهه اول استفاده نکنید.
- دارو های ضدالتهابی غیراستروئیدی:از جمله آسپرین، ایبوپروفن، ناپروکسن و سدیم سالیسیلات معمولاً برای تسکین درد در دوران بارداری به ویژه در سه ماهه سوم ایمن در نظر گرفته نمی شوند.
درمان خانگی سرماخوردگی بارداری
درمان خانگی سرماخوردگی در بارداری خط اول درمان است و شامل مراقبت هایی است که به محض بروز اولین نشانه ها یعنی آبریزش بینی، عطسه و سرفه باید انجام دهید.
- فعالیت زیادی نداشته باشید و به اندازه ی کافی بخوابید.
- حتما از نوشیدنی های گرم مثل چای و شیر داغ و دمنوش ها استفاده کنید.
- یک قاشق عسل یا آبلیمو به چای داغ اضافه کنید تا گرفتگی گلو بهبود یابد.
- قرقره کردن آب نمک رقیق و ولرم در گلو برای درمان سرفه سرماخوردگی در بارداری را به شما توصیه می کنیم.
- شستشوی بینی با استفاده از سرم شستشو و آب نمک برای ضدعفونی محیط بینی موثر است.
- دوش آب گرم یا استفاده از دستگاه بخور برای درمان ابریزش بینی و عطسه در بارداری موثر است.
- درمان سردرد سرماخوردگی در بارداری با کمپرس سرد و کمپرس گرم روش بسیار موثری است. کمپرس گرم با حوله و کیسه ی آب داغ هم چنین می تواند التهاب و درد سینوس ها را هم کاهش دهد.
پیشگیری از سرماخوردگی در بارداری
همان طور که می دانید بدن در طول بارداری دچار تغییراتی می شود. یکی از آن تغییرات، این است که سیستم ایمنی بدن در این دوره، ضعیف می شود. یک سیستم ایمنی ضعیف تر باعث می شود که بدن مادر، نوزاد متولدنشده را پس نزند. بااین حال با ضعیف شدن سیستم ایمنی زنان باردار، آنها نسبت به عفونت های ویروسی و باکتریایی آسیب پذیرتر می شوند.همچنین زنان باردار در مقایسه با زنان غیرباردار هم سن شان، بیشتر احتمال دارد که به عوارض ناشی از آنفولانزا دچار شوند. این عوارض می توانند شامل پنومونی (سینه پهلو یا ذات الریه)، برونشیت یا عفونت های سینوسی باشد.
دریافت یک واکسن آنفولانزا، خطر ابتلا به عفونت و عوارض ناشی از آن را کاهش می دهد.با توجه به مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، دریافت واکسن آنفولانزا می تواند تا ۶ ماه پس از تولد به محافظت از زنان باردار و نوزادان آنها کمک کند. بنابراین مهم است که زنان باردار درمورد دریافت واکسن آنفولانزا با پزشک شان مشورت کنند.سایر کارهایی که شما می توانید برای پیشگیری از سرماخوردگی انجام دهید، عبارت اند از:
- شست وشوی مکرر دست ها؛
- داشتن خواب کافی؛
- داشتن یک رژیم غذایی سالم؛
- اجتناب از تماس نزدیک با اعضای خانواده یا دوستان بیمار؛
- ورزش کردن به طور منظم؛
- کاهش استرس.