شیرین بیان که به آن ریشه شیرین هم می گویند، یک گیاه چند ساله چوبی است که نهایتا تا دو متر رشد می کند. ریشه های این گیاه به صورت افقی در زمین پخش می شود. از این گیاه به علت طعم آن برای خوشمزه کردن انواع آب نبات ها، نوشیدنی ها و ... استفاده می شود. از گیاه شیرین بیان به جهت سم زدایی بدن، سلامت دستگاه گوارشی و دستگاه ادراری و ... استفاده می کنند اما آیا خوردن شیرین بیان در بارداری مجاز است؟
آیا خوردن شیرین بیان در بارداری خطرناک است؟
مادران باردار باید از مصرف بی رویه شیرین بیان در بارداری خودداری کنند. مصرف مقادیر فراوان این گیاه در دوران بارداری می تواند در دراز مدت اثرات نامطلوبی بر سلامت فرزندتان داشته باشد.براساس نتایج حاصل از یک مطالعه که گزارش نهایی آن در مجله اپیدمولوژی آمریکا منتشر شد مصرف شیرین بیان در دوران بارداری نباید از حد اعتدال خارج شود. شیرین بیان حاوی ماده فعالی به نام "گلیسیریزین" است که مصرف زیاد و بی رویه شیرین بیان در بارداری با پیامدهای نامطلوبی بر رشد شناختی کودکان همراه است.
محققان دانشگاه هلسینکی فنلاند 400 کودک که مادران آنها در دوران بارداری خود شیرین بیان مصرف کرده بودند را مورد مطالعه قرار داده و با جمع آوری داده های مربوط به آنها از بدو تولد تا 13 سالگی به تجزیه و تحلیل اثرات بلند مدت مصرف مقادیر مختلف شیرین بیان در دوران جنینی این کودکان پرداختند. در تحقیق صورت گرفته مصرف بیش از 500 میلی گرم گلیسیریزین معادل 250 گرم شیرین بیان در هفته به عنوان حد بی رویه و آستانه غیرمجاز و مصرف 249 میلی گرم و یا کمتر گلیسیریزین در طول هفته به عنوان حد اعتدال و آستانه مجاز در نظر گرفته شد.
آیا استفاده از شیرین بیان برای دوران بارداری امن است ؟
طبق مطالعات انجام شده خانم های باردار باید از مصرف شیرین بیان خودداری کنند. ریشه شیرین بیان خواص دارویی بسیار زیادی دارد اما حاوی گلسیریژین است که باعث مشکلاتی مثل سردرد، خستگی، فشار خون بالا و حملات قلبی می شود.در حالی که مصرف بیش از اندازه شیرین بیان می تواند مشکلات بالا را به وجود بیاورد اما مصرف آن به مقدار کم ممکن است اثرات جانبی مثل بی حسی یا درد در قسمت پا ها را به همراه خواهد داشت.
عوارض جانبی مصرف شیرین بیان در دوران بارداری
مصرف مقادیر زیاد ریشه شیرین بیان می تواند مشکلاتی به همراه داشته باشد. یکی از این موارد افزایش سطح کورتیزول در بدن و به هم خوردن تعادل الکترولیتی است. در نتیجه مصرف مقادیر زیاد این ماده می تواند تعادل پتاسیم در بدن را به هم بزند، باعث افزایش فشار خون شود، ایجاد ضعف عضلانی کند یا در ریتم و ضربان قلب اختلال ایجاد کند.
همچنین در مطالعه ای دیده شد مادرانی که در دوران بارداری مقادیر زیاد ریشه شیرین بیان مصرف کردند، احتمال تولد نوزاد با اختلالات مغزی بیشتری داشتند. در نتیجه مصرف این ماده در دوران بارداری و شیردهی توصیه نمی شود.
ریشه شیرین بیان با داروهای مختلفی نیز تداخل دارد. از جمله این داروها می توان به داروهای درمان پرفشاری خون، داروهای رقیق کننده خون، داروهای کاهش کلسترول و چربی، داروهای دیورتیک و داروهای NSAID اشاره کرد.
شیرین بیان یکی از قدیمی ترین و مفید ترین گیاهانی است که مصرف خوراکی و دارویی آن زبانزد است. ریشه این گیاه خواص فوق العاده ای دارد، اما از طرفی برای گروه های حساس یا بیماران مختلف ممکن است خطرآفرین باشد. برای در امان ماندن از این تیغ دولبه بهتر است پیش از مصرف با متخصص تغذیه یا پزشک خود مشورت کنیم.
مطالعات اخیر نشان می دهد که دیگر اثرات جانبی مصرف شیرین بیان در دوران بارداری می تواند شامل موارد زیر باشد:
- میزان بالای شیرین بیان در بدن فرد باردار می تواند باعث مشکلاتی مثل سقط جنین یا زایمان زود هنگام شود و مطالعات نشان می دهد که مصرف بالای این ماده با کوتاه شدن دوره بارداری برابر است.
- مصرف ریشه شیرین بیان در این دوران می تواند به جفت آسیب برساند و همچنین باعث می شود که هورمون های استرس مادر به نوزاد برسد و روی مغز او تاثیرگزار باشد که با این اتفاق ضریب هوشی نوزاد پایین می آید و مشکلات رفتاری در او افزایش پیدا می کند.
- مصرف شیرین بیان در این دوران همچنین می تواند باعث کاهش مهارت های ذهنی کودک شود و نوزاد را مستعد مشکلاتی مثل کمبود توجه و اختلال بیش فعالی می کند ، پس در هر صورت بهتر است که مادران در دوران حاملگی از این ماده گیاهی دوری کنند.
- گفتنی است در مطالعه محققان فنلاندی مشخص شد جوانانی که در طول جنینی در معرض مقادیر بالای شیرین بیان در رحم مادر قرار داشتند در مقایسه با دیگر نوجوانان عملکرد ضعیفی در آزمون های استدلال شناختی داشتند. باید بدانید که این اختلاف بین افراد تقریبا به اندازه هفت نمره در IQ بود.
- به یاد داشته باشید سلامت کامل کودک در دوران بارداری تا حد زیادی به رفتار والدین او وابسته است ، پس با بی توجهی کاری نکنید که در آینده نتوانید آن ها را جبران کنید.