پولشویی چیست؟
زمانی که فرد، جرمی (قاچاق کالا، مواد مخدر، کلاهبرداری و…) مرتکب می شود و از طریق آن جرم، اموالی را به دست می آورد، همواره به دنبال راهی برای پنهان کردن ماهیت و منشاء این اموال نامشروع است، لذا اقدام به پولشویی می کند؛ درواقع پولشویی فرآیندی است که در راستای آن، در اصطلاح پول کثیف (یا همان مالی که از طریق جرم و به صورت غیرقانونی حاصل شده است) به پول تمیز یا ثروتی که در ظاهر از راه های مشروع و قانونی به دست آمده است، تبدیل می شود (به صورتی که منشاء اولیه ی آن پول مشخص نیست).
انواع پولشویی:
چهار گونه پولشویی قابل شناسایی است :
- پولشویی درونی: شامل پولهای کثیف که از فعالیت های مجرمانه و در داخل خاک یک کشور میشود که در همان کشور شسته میشود.
- پولشویی مهار شونده: شامل پولهای کثیف به دست آمده از فعالیت های مجرمانه که در داخل خاک یک کشور کسب و خارج از آن کشور تطهیر می شود.
- پولشویی بیرونی: شامل پولهای کثیف به دست آمده از فعالیت مجرمانه انجام شده در سایر کشورها که در خارج نیز شسته می شود.
- پولشویی واردشونده: که شامل پولهایی که از فعالیت مجرمانه در سایر نقاط بدست آمده و در داخل خاک کشور مورد نظر شسته می شود.
تاثیر پولشویی بر اقتصاد:
پول شویی به عنوان یک جرم مالی تأثیر منفی چشم گیری بر رشد و توسعه اقتصادی کشورها به جای می گذارد. در قطعنامه ای که در ژوئن ۱۹۹۸ در مجمع عمومی سازمان ملل متحد تصویب شد، برآورد شد سالانه دست کم ۲ میلیارد دلار پول تطهیر می شود. از جمله اثرات منفی پول شویی می توان موارد زیر را نام برد:
- تخریب بازارهای مالی
- فرار سرمایه به صورت غیرقانونی از کشور
- کاهش تقاضای پول و کاهش معینی در نرخ سالانهٔ تولید ناخالص ملی
- ورشکستگی بخش خصوصی
- کاهش بهره وری در بخش واقعی اقتصاد
- افزایش ریسک خصوصی سازی
- تخریب بخش خارجی اقتصاد
- ایجاد بی ثباتی در روند نرخ های ارز و بهره
- توزیع نابرابر درآمد
آیا جرم پولشویی ازجمله جرائم قابل گذشت است؟
با توجه به اینکه اصل غیرقابل گذشت بودن جرائم طبق ماده ۱۰۳ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ است و جرائم قابل گذشت نیز در ماده ۱۰۴ همین قـانون احصاء شده است، جرم پولشویی نیز مشمول این عمومات است. چنانچه دارایی مرتکب جرم منشأ مازاد بر وجوه حاصله از آن جرم باشد، چگونه می توان تشخیص داد که معامله بعدی صورت گرفته با وجوه حاصل از جرم منشأ بوده یا با وجوه غیرازآن؟ چنانچه مجرم یا متهم به جرم منشأ به میزان وجه مورد شکایت در پرونده مربوط به جرم منشأ، اسناد وثیقه و رهنی داشته باشد، آیا این امر می تواند ملاکی برای تمیز وجوه حاصل از جرم منشأ با معاملات بعدی باشد؟تشخیص موضوع مورد سؤال با قاضی رسیدگی کننده به پرونده است.
مجازات پولشویی:
ماده 9 قانون مبارزه با پولشویی مقرر میدارد: مرتکبین جرم پولشویی علاوه بر استرداد درآمد و عواید حاصل از ارتکاب جرم مشتمل بر اصل و منافع حاصل و اگر موجود نباشد ، مثل یا قیمت آن به جزای نقدی به میزان یک چهارم عواید حاصل از جرم محکوم میشوند که باید به حساب درآمد عمومی نزد بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، واریز گردد.
تبصره 1: چنانچه عواید حاصل به اموال دیگری تبدیل یا تغییر یافته باشد، همان اموال ضبط خواهد شد.
تبصره2: صدور اجرای حکم ضبط دارایی و منافع حاصل از آن در صورتی است که متهم به لحاظ جرم منشاء مشمول این حکم قرار نگرفته باشد.
تبصره 3 : مرتکبین جرم منشاء، در صورت ارتکاب جرم پولشویی، علاوه بر مجازات های مقرر مربوط به جرم ارتکابی، به مجازات های پیش بینی شده در این قانون نیز محکوم خواهند شد».
مجازات دیگری را هم بر حسب نوع جرم ارتکابی و درجه اهمیت آن برای مرتکب جرم تعیین کرده باشد بر این مجازات اضافی که برای بازدارندگی بیشتر مجرم یا تاثیر بیشتر مجازات اصلی بر مجرم می گردد مجازات تکمیلی گفته می شود . از جمله اقداماتی که جهت مبارزه با تطهیر پول و محروم نمودن مجرمین از سود و عواید ناشی از فعالیتهای مجرمانه مفید و مورد تأکید اسناد و کنوانسیون های بین المللی و منطقه ای قرار گرفته، پیش بینی کیفر تکمیلی خاص برای تطهیر پول؛یعنی « مصادره عواید نامشروع » می باشد.
مجازات ربا در قانون چیست؟
