فیلتر روغن موجب تصفیه روغن موتور شده و یکی از فاکتورهای مهم برای افزایش طول عمر روغن موتور است. وظیفه این فیلتر این است که ناخالصی‌های روغن موتور را گرفته و مانع ورود این ناخالصی‌ها به موتور خودرو شود. این فیلتر نقش بسیار مهمی در سالم ماندن موتور، پیستون‌ها و سیلندرها دارد؛ بنابراین آشنایی کامل با علائم خرابی این محصول بسیار اهمیت دارد.
اغلب رانندگان به هنگام تعویض روغن ماشین تمایل دارند تا فیلتر آن را نیز تعویض نمایند اما بعضی مواقع جایگزینی فیلتر روغن با فیلتر جدیدتر در فاصله کمی طولانی‌تر پس از تعویض روغن مناسب‌تر است، با این حال زمانی که متوجه علائم خاصی در وسیله نقلیه خود شدید این نشانه‌ها به شما می‌گویند که باید فیلتر روغن نیز تعویض گردد؛ در غیر این صورت شما می‌توانید تعویض فیلتر را به زمان دیگری موکول نمایید.
مانند فیلتر هوا یا فیلتر سوخت فیلتر روغن نیز اگر برای مدت طولانی در محفظه روغن موتور باقی بماند آن را مسدود میکند. با داشتن فیلتر روغن کثیف نیز این مشکل به شکل شدیدتری بروز میکند و حتی از ورود روغن موتور جلوگیری می‌شود، هنگامی که این اتفاق بیفتد موتور هیچگونه روغن‌کاری برای اجزای متصل به خود دریافت نکرده و در نتیجه خشک کار میکند و سطح تماس مابین قطعات آن بیشتر شده که باعث از کار افتادن قطعات در خودرو می‌گردد. همانطور که می‌دانید اصطحکاک مابین اجزای فلزی در خودرو، گرمای زیادی تولید میکند اگر این گرما توسط روغن خنک نشود می‌تواند به گرمای بیش از حد موتور منجر شده که در این صورت وقتی موتور داغ میکند چراغ check engine یا چراغ چک روشن می‌شود.
عملکرد وسیله نقلیه به شما می‌گوید که موتور ماشین‌تان خوب کار میکند یا خیر. اگر آلودگی در موتور رسوب کند نشانه آن است که روغن به درستی توسط فیلتر روغن تصفیه نشده است و این عمل از توانایی موتور در تولید برق در خودرو می‌کاهد؛ این بدان معنا خواهد بود که وقتی روی پدال گاز فشار وارد می‌کنید سرعت خودرو افزایش نمی‌یابد و موتور بد کار کرده و ماشین در حرکت سرعت نخواهد گرفت.
اگر نگاهی به دود حاصل از اگزوز و موتور ماشین بیندازید خواهید دید که رنگ شفافی داشته و قابل رویت نیست اما اگر دود اگزوز خاکستری، دودی و یا آبی به نظر برسد مشکل روغن‌سوزی در ماشین وجود دارد. این اتفاق گاهی اوقات نتیجه فیلتر روغن کثیف، گرفته و یا مسدود شده است که باعث می‌شود روغن در اگزوز در محفظه احتراق بسوزد و دود حاصل به بیرون منتشر گردد. در این حالت گاه ممکن است که بوی حاصل از سوختگی به درون وسیله نقلیه نیز منتشر شود در این صورت باید حتماً و در سریع‌ترین زمان ممکن فیلتر روغن را تعویض نمود.
فشارسنج تعبیه شده روی داشبورد وسایل نقلیه نشان دهنده فشار مداوم روغن در موتور و عملکرد فیلتر روغن در خودرو است. معمولاً درجه نرمال فشار روغن در هنگام حرکت تغییر نمی‌کند و ثابت است اما اگر فشار روغن موتور کاسته شود آن وقت باید مطمئن شد که مشکلی جدی در فیلتر روغن و روغن در موتور به وجود آمده که نیاز به تعویض فیلتر روغن و یا روغن موتور دارد. یکی از دلایل عمده در فشار پایین روغن موتور می‌تواند نشت یا گرفتگی روغن و یا فیلتر روغن باشد که مانع از ورود روغن به موتور شده است.
هنگامی که از ورود روغن به موتور به دلایل گفته شده جلوگیری می‌شود تمامی اجزای فلزی موتور در نتیجه برخورد بدون روغن با یکدیگر ساییده شده تغییر حالت می‌دهند و خرد می‌شوند. اصطحکاک مابین اجزا موتوری باعث می‌شود که دو حالت اتفاق بیفتد: 1- موتور بیش از حد گرم شود 2 -نویز و سر و صداهای فلزی ایجاد شوند که در حالت دوم به دلیل خرابی فیلتر روغن و کاهش شدید روغن موتور این اتفاق رخ می‌دهد. در این حالت، صفحه تماس قطعات با یکدیگر بیشتر شده و درگیری مابین قطعات منجر به ساییدگی اجزای داخلی موتور و آسیب شدید در قطعات شده که برای رفع آن و جلوگیری از بروز دوباره آن لازم است که سطح روغن و فیلتر روغن هرازچند گاهی بررسی شود تا مشخص گردد علت این اتفاق چه بوده است.
به طور معمول هر بار که روغن خود را تعویض می کنید باید فیلتر روغن را نیز جایگزین کنید. تعویض روغن در خودروهای بنزینی بعد از هر 8 هزار کیلومتر و در خودروهای گازسوز و دیزلی بعد از هر 12 هزار کیلومتر انجام می شود. با این حال پیشنهاد می کنیم برای زمان دقیق تعویض روغن، شرایط خودرو و راهنمای سازنده خودرو را نیز در نظر داشته باشید.
