به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، سنسور اکسیژن یا سوند لامبدا یک قطعه الکترونیکی است که نسبت اکسیژن موجود در یک گاز یا مایع را اندازه گیری می کند.
این نسبت به نام نسبت لامبدا خوانده می شود. در موتور احتراق داخلی این سنسور نسبت اکسیزن موجود در گازهای خروجی از اگزوز را اندازه گیری می کند . مقادیر حاصل برای مدیریت موتور در سیستم های سوخت رسانی انژکتوری و کنترل آلاینده های حاصل از احتراق می رود. در واقع این سنسور میزان غنی یا رقیق بودن نسبت سوخت به هوای ارسال شده به موتور را اندازه گیری می کند.با استفاده از داده سنسور یک سیستم کنترلی فیدبک حلقه بسته مقدار سوخت ارسال شده به موتور را تصحیح می کند. این سنسور توسط شرکت بوش ابداع گردید و در دهه 1960 توسعه یافت .سنسور اکسیژن شامل بدنه سرامیکی با سره پلاتینیوم است . سره سنسور توسط غلاف فلزی محافظت شده است . محدوده خارجی این سرامیک پوشش داده شده در معرض اکسیژن موجود در اگزوز قرار دارد. قسمت داخلی آن به اکسیژن موجود در اتمسفر مرتبط است . اختلاف بین این دو نقطه باعث تولید ولتاژ در سنسور می شود.
کدام علائم به ما نشان می دهد که حسگر اکسیژن سالم نیست؟
از آن جایی که نظام سنسور اکسیژن در اکثر اتومبیل ها بر پایه یکسانی بنا شده، از یک سری علائم مشترک به راحتی می توان خرابی یا عملکرد سالم نداشتن این قطعه در خودرو را تشخیص داد و برای رفع آن اقدام کرد.
یکی از شاخصه هایی که رانندگان همیشه باید مد نظر قرار دهند، دور موتور است. میزان دور موتور و تغییرات آن به رانندگان کمک می کند بتوانند خودروی خود را عیب یابی کنند.
اگر سنسور اکسیژن در خودرو دقیق و سریع کار نکند دور موتور اتومبیل شما خصوصا در حالت درجا بالاتر از حد عادی خواهد شد و این بی نظمی در سازمان موتور خودرو، شما را متوجه اشکالاتی از این قبیل می کند. پس یکی از نشانه های خرابی حسگر اکسیژن روان و منظم کار نکردن موتور و تغییر دور موتور در حالت درجا است.
قبل تر اشاره کردیم که این سنسور بر میزان پاشش سوخت خودرو تاثیر مستقیم دارد. اگر سنسور اکسیژن به هر دلیلی نتواند به درستی میزان مخلوط اکسیژن نسوخته در هوای خروجی خودرو را اندازه بگیرد، مصرف سوخت خودرو به طرز غیرعادی بالا خواهد رفت. پس اگر ماشین بیش از حد عادی و همیشگی اش سوخت از دست بدهد، یکی از مواردی که حتما باید بررسی کنید حسگر اکسیژن خودرو است.
روشن شدن چراغ اخطار بررسی موتور هم از مواردی است که اگرچه کلید دریافت بسیاری از مشکلات ماشین است، خیلی از رانندگان به آن توجه کافی نشان نمی دهند. وقتی این چراغ روشن می شود، می تواند علامت دهنده مشکلاتی از قبیل خرابی وایر شمع خودرو، کوئل، کاتالیزور، سیستم گردش گاز اگزوز، انژکتور سوخت یا حتی باز ماندن در باک باشد اما محتمل تر از همه این موارد، خرابی سنسور o2 ماشین است.
پس اگر مشاهده کردید که چراغ چک ماشین شما روشن شده بهتر است اول از همه سری به حسگر اکسیژن بزنید و از سلامت آن مطمئن شوید. بدیهی است که در صورت اطلاع نداشتن از موارد فنی، بهتر از به یک تعمیرگاه خودرو متخصص مراجعه کنید تا از به وجود آمدن مشکلات جانبی جلوگیری شود.
عمر حسگر اکسیژن چقدر است و چه زمان باید اقدام به تعویض آن کنیم؟
در گذشته به دلیل مجهز نبودن سنسور اکسیژن به هیتر، این قطعه خیلی زود بعد از طی مسافتهای نه چندان طولانی از کار می افتاد یا دست کم سرعت و دقت کنترل خود را از دست می داد. امروزه این مشکل تا حد زیادی برطرف شده است.
امروزه عمر سنسور بستگی به موارد مختلفی دارد، اما توصیه می شود بعد از طی نهایتا صد هزار کیلومتر اقدام به تعویض آن کنید، چرا که تعویض نکردن به موقع سنسور اکسیژن بیشینه توان خودرو را مختل می کند. یادتان باشد که هر قدر بیشتر تنظیم موتور خودروی خود را جدی بگیرید به همان میزان قطعات وابسته به نظم کارکرد موتور، کمتر دچار عیب و ایراد می شود و شما مجبور به تعویض زودهنگام این قطعات نخواهید شد.
تنظیم نبودن موتور از عواملی است که باعث ایجاد احتراق ناقص می شود. احتراق ناقص باعث ورود حجم اضافی سوخت محترق نشده به اگزوز می شود و این فرآیند در نهایت باعث درست عمل نکردن حسگر لاندا خواهد شد که در این صورت باید سلامت قطعه حتما بررسی شود. در وضعیتی که خودرو به روغن سوزی بیافتد هم سنسور اکسیژن از کار خواهد افتاد، پس سیلندر خودرو نیز باید مرتب بازدید شود.
نحوه تمیز کردن سنسور اکسیژن
با دیدن فیلم آموزشی ساده بالا صفحه می توانید بیاموزید که با درآوردن سنسور اکسیژن و تمیز کردن منظم آن می توان از ضعیف شدن عملکرد این سیستم جلوگیری کرد. ناگفته نماند که با نگهداری درست از سنسورهای دیگر خودرو که درجه حرارت مایع خنک کننده موتور، جریان هوا و بار موتور، حرارت سنج هوا و مواردی از این دست را کنترل می کنند، می توانیم پیشاپیش وضعیت کار موتور را بهبود بدهیم و علاوه بر بالا بردن بازدهی خودرو، از هدردهی سوخت و ورود آلاینده ها به محیط زیست جلوگیری کنیم.