تاریخچه ی شهر آماسیا در ترکیه
این شهر همچون دیگر شهرهای ترکیه بسیار غنی و پر از واقعه است. گفته می شود Amasya مکانی است که در آن یکی از معروف ترین داستان های فولکلور ترکی، شیرین و فرهاد اتفاق می افتد. طبق افسانه، فرهاد عاشق شیرین، یک شاهزاده خانم زیبا بود، او تونل هایی را در زیر کوه حفر می کرد تا به این وسیله آب را به کاخ پدرشیرین بیاورد و نظر او را جلب کند. حتی امروز نیز، چشم انداز خیره کننده شهر کاملاً متناسب با این داستان عاشقانه است. در بالای شهر چند مقبره حجاری شده در صخره قرار دارد و خود شهر نیز پر از خانه های زیبا به سبک عثمانی و پل های قدیمی است.شهرستان آماسیا از دوره های باستانی، در کوه های بالای سواحل دریای سیاه شکل گرفته بوده است و همین باعث شد که بسیاری از مردم برای یکجا نشینی هم که شده در این شهر سکنی گزینند.البته از لحاظ ساختار جغرافیایی، این شهر هم اکنون در دره ای باریک قرار گرفته است. در قرون وسطی، شهر آماسیا در ترکیه به عنوان یک شهر محکم در بالای صخره های بالای رودخانه شناخته می شد که دشمن به راحتی نمی توانست از آن عبور کند.همین برای این شهر کافی بود که در طولانی مدت، به محلی برای تجمع افراد ثروتمند و سرمایه دار شود که خواهان زندگی در شهری امن و نفوذ ناپذیر بودند. افراد این قشر را افرادی همچون: پادشاهان و شاهزادگان، هنرمندان، دانشمندان، شاعران و متفکرانی از سلسله پادشاهان پونتوس تشکیل می دادند، آن را تبدیل به شهری ثروتمند و مهم کرد. آماسیه در قرن ۴ قبل از میلاد در حیطه پادشاهی پنتوس قرار داشت. امپراتوری پونت دولتی از ایران به رهبری تبار مهردادی که از نوادگان داریوش هخامنشی بود، در این منطقه مستقر شد و در طول زمان قلمرو خود را تا سرزمین های یونانی نشین کریمه و کاپادوکیه گسترش داد.یکی از نکات تاریخی جالبی که درباره شهر آماسیا در ترکیه می توان گفت این است که در دوران حکومت عثمانی شاهزادگان جوان عثمانی برای آموزش و تجسس به این شهر فرستاده می شدند. آماسیا، محل تولد یکی از بزرگ ترین سلاطین عثمانی یعنی، سلطان مراد اول و سلطان سلیم اول بوده است. آماسیا از نظر تاریخ عثمانی برای ترکیه اهمیت زیادی دارد. هنوز هم در این شهر و در نزدیکی منطقه یشکیلیرمک می توان خانه های سنتی و دیگر ساختمان های تاریخی اصلی که مود بازسازی قرار گرفته و متعلق به دوره ی عثمانی هستند را دید. این خانه های سنتی در حال حاضر به عنوان کافه ها، رستوران ها، مراکز تاریخی و هتل ها مورد استفاده قرار می گیرند.
استان آماسیه
استان آماسیه که شهر آماسیا در ترکیه در آن قرار دارد، ۷ شهر دیگر به نام های حامام اوزو، گوموش آچیکوی، مرزیفون، سولواوا، تاشووا و گوینوچک دارد. آب و هوای این منطقه معتدل است و کشاورزی در منطقه رشد خوبی داشته است. ازجمله محصولات آماسیه می توان به توتون، تنباکو، سیب، هلو، گیلاس و بامیه اشاره کرد.آماسیه در بین کوه های سواحل دریای سیاه و کرانه ی رود یشیل ایرماق قرار گرفته است. بر اساس تحقیقات باستان شناسی، اولین نشانه های تمدن در آماسیه به تمدن هیتی ها باز می گردد. پس از هیتی ها، فریژی ها، لیدی ها، ایرانیان و ارمنی ها وارد خاک آماسیه شدند و در آن جا سکنی گزیدند.این شهر در کنار قدمت و جاذبه های تاریخی که داره، از جاذبه های طبیعی و مدرنی هم برخورداره که آماسیا را به یکی از بهترین شهر های توریستی ترکیه تبدیل کرده است.
جاذبه های شهر آماسیا در ترکیه
- کرال کایا مزارلی | Kral kaya mezarlari
کمی بالاتر از شهر و روی صخره های هارشنا (Harşena)، کاخ سلطنتی سابق و مقبره ی پادشاهان پنتوس در شهر آماسیا قرار گرفته است. چه در طول روز و یا چه در طول شب و در وقتی که این شهر چراغانی می شود، مجسمه های سنگی دست ساز باستانی آن منظره ای زیبا و چشمگیری پیدا می کنند. ۱۸ مقبره ی سنگی که از دل سنگ های آهکی با دیوارهای و پله هایی منظم حکاکی شده است، نمونه ای بی نظیر از هنر مردم آماسیا در آن زمان است. منابع تاریخی بیان می کنند که این مجموعه ی تاریخی برای اولین بار توسط استاربو ساخته شده و متعلق به دوران حکومت پنتوس بوده است.
- بیمارهانه | Bimarhane
آماسیا پر است از جاذبه های تاریخی مختلف. یکی از آثار بسیار بی نظیر تاریخی در این شهر، بیمارهانه است. همانطور که از نام این مکان بر می آید، بمیارهانه قبلا بیمارستانی فعال در قرن ۱۴ میلادی بوده است. این بنا با برجستگی های زیبا درپیرامون دیوان آماسیا، یکی از مهم ترین مرازک این شهر بوده است. این ساختمان در بین سال های ۱۳۰۸-۱۳۰۹ توسط ایلخانات که در بخش جنوب شرقی امپراتوری مغول ساکن بوده اند و به دستور سلطان محمد اولکایتو و همسرش اودواز خاتون، ساخته شد.
-
- قلعه ی آماسیا | Amasia Kalesi
قلعه ی آماسیا به دلیل موقعیت خود در کوه هارشنا، با عنوان قلعه هارشنا نیز شناخته می شود و دید کاملی به این شهر دارد. قلعه ی آماسیا توسط ایرانیان، رومیان، پونتوس و امپراتوری بیزانس بارها مورد حمله قرار گرفته است. این قلعه هر بار پس از خرابی، مجددا ساخته شده و تا قرن ۱۸ یعنی زمانی که اهمیت استراتژیک خود را از دست داد، از شهر محافظت می کرد. در بازدیدتان از این قلعه به بالای کوه بروید و از مخزن ها، آب انبارها و بقایای حمام عثمانی دیدن کنید.
- هازرانلار کوناکی | Hazeranlar Konağı
در متن اشاره کردیم که از دوره ی عثمانیان تا به الان ساختمان ها و املاک خوبی به جای مانده است. یکی از این ساختمان ها، هازرانلار کوناکی است. این ساختمان که در قرن ۱۸ میلادی ساخته شده است، دارای برجستگی های ظریف معماری به سبک عثمانیان در روزهای آخر حکومت خود است. زمانی که دیگر ترکیه نمی توانست در قالب قبلی خود بماند، این خانه و خانه هایی شبیه به این توسط دفتردار حسن طلعت افندی به نام خواهرش حاضران خانوم در سال ۱۸۷۲ ساخته شد. در حال حاضر در این ساختمان یک گالری هنری کوچک و موزه ی جغرافیا دایر است.
-
قلعه ی سلطان بایزید دوم | Sultan Bayazid Kalesi II
این مجتمع که روزگاری مسکونی بوده ولی در حال حاضر، مدرسه ی الهیات و بنای تاریخی است که به نام سلطان بایزید دوم بین سال های ۱۴۸۴-۱۴۸۸ ساخته شد. این بنا با دو مناره ی زیبا که با سنگ های رنگی پوشانده شده است، تزئین گردیده. این مجموعه دارای یک درخت قدیمی است که به نظر می رسد به اندازه ی خود مجتمع قدیمی باشد.
-
موزه باستان شناسی آماسیه
این موزه در ساختمان یک مدرسه در سال ۱۹۲۵ با آثار باستان شناسی و مومیایی دوره اسلامی ایجاد شد. در سال ۱۹۶۶ توسط سلجوقیان به مکان جدید مسجد Gökmedrese منتقل شد. در سال ۱۹۷۷ به جای فعلی منتقل شد. در موزه آثار متعلق به تمدن های مختلف، قوم نگاری، سکه ها، مهر و موم، نسخه های خطی و مومیایی به نمایش درآمده.
بهترین غذاهای آماسیا
- نان ذرت / Mısır ekmeği
نان ذرت یک نان محلی و خوشمزه مخصوص مناطه دریای سیاه است.
این نان به صورت دایره، لوله ای و مستطیل و گاهی تخت نیز به فروش می رسد.
- برنج هم سیلی / Hamsili pilav
یک غذای محبوب ترکیه با برنج و انواع حبوبات است که بیشتر در شهر های شمالی این کشور تهیه میشه.
این برنج به شکل خاص سرو میشه و برای طعم دار کردن اون از پیاز، کشمش، نعناع، آبلیمو، ادویه و کره استفاده میشه.
- کوفته آکابات / Akçaabat köftesi
یک غذای شنتی و مشهور ترابزون که شبیه به بقیه کوفته های ترکیه با موادی متفاوت تهیه میشه.
بعد از ترابزون بهترین نوع این غذا رو در آماسیا خواهید خورد.
- کباب توکات / Tokat kebabı
یکی دیگه از صد ها کباب معروف ترکیه که با ساقه بره، سیب زمینی، بادمجان، گوجه فرنگی، فلفل سیاه، سیر و روغن زیتون تهیه میشه و مخصوص شهر آ»اسیا ترکیه است.
- کاووت / Kavut
غذایی سنتی با ترکیب گندم کامل و دانه های جو که همراه با شیر، کره و شکر به صورت فرنی تهیه میشه.
- کویماک / Kuymak
کویماک به معنی خوب، یکی از غذاهای پرطرفدار و مشهور آماسیا و البته ترابزون است.
این غذا در وعده صبحانه خورده میشه و از پنیر، ادر، ذرت تهیه میشه.
آیا می دانستید که…
آماسیا، نام لاتین رود امس در آلمان و هلند است. در آماسیه، پیمانی بین شاه تهماسب صفوی و سلطان سلیمان اول در سال ۱۵۵۵ میلادی بسته شد. در این پیمان مرز ایران و عثمانی مشخص شد و جنگ طولانی این دو دولت به پایان رسید. این پیمان باعث شد تا صلح حدود ۲۰ سال بر منطقه حاکم باشد. در سال ۱۵۷۸، مصطفی پاشا به قفقاز لشگر کشید و معاهده را بر هم زد. نام این پیمان، صلح الخیر است. آماسیه در سال ۶۰ قبل از میلاد، یکی از مراکز اصلی فرهنگ و هنر بوده و بسیاری از نویسندگان و شاعران بزرگ ترکیه در این خاک پرورش یافتند. در سال ۱۰۷۵، حکومت ۷۰۰ ساله بیزانس بر آماسیه پایان یافت و این خاک به دست امیران ترکمنستان فتح شد.