به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از مهر، محمدرضا آهنچیان، مدیرکل دفتر برنامه ریزی آموزش عالی وزارت علوم باحضور در برنامه «پرسشگر» شبکه آموزش سیما، درباره اینکه آیا آموزش مجازی در دوران کرونا جایگزین خوبی برای آموزش های حضوری بوده است یا خیر؟ گفت: آموزش مجازی یکی از شیوه های یاددهی و یادگیری است در شرایطی مانند کرونا می تواند جایگزینی برای بسیاری از درس ها و محتواهای آموزشی باشد.
وی افزود: این روش هم مانند آموزش حضوری نقاط ضعف و قوت خودش را دارد. باید این شیوه تدریس را به عنوان یک جایگزین برتر در هنگامی که آموزش حضوری امکان پذیر نیست بپذیریم. هرچند ۱۰۰ درصد هدف های آموزش حضوری در آموزش مجازی محقق نمی شود.
مدیرکل دفتر برنامه ریزی آموزش عالی با بیان اینکه آموزش غیرحضوری انواع مختلفی دارد، گفت: یکی از انواع آموزش که در ۲۰ سال گذشته ارائه شده همین آموزش مجازی الکترونیک در فضای مجازی است. بر اساس تجاربی که داریم سه چهارم یا ۷۵ درصد اهداف یک درس را می توان از طریق آموزش مجازی محقق کرد.
آهنچیان افزود: کمترین هدف های محقق شده و ضعیف ترین حوزه های آموزش مجازی دروس و اهداف عملی است.
وی با اشاره به درسی مانند اصول سازمان که کارگاهی و عملی نیست گفت: اگر آموزش مجازی را آموزش برخط در نظر بگیریم نزدیک به ۱۰۰ درصد اهداف در چنین درسی که جنبه عملی ندارد محقق می شود.
آهنچیان با اشاره به انواع دانشگاه ها گفت: حدود یک میلیون دانشجوی دانشگاه های دولتی، حدود یک میلیون دانشجوی دانشگاه آزاد، حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار دانشجوی دانشگاه غیرانتفاعی، ۵۰۰ هزار دانشجوی دانشگاه پیام نور، ۲۰۰ هزار دانشجوی فنی و حرفه ای و بالغ بر ۳۰۰ هزار دانشجوی علمی کاربردی، ۲۰۰ هزار دانشجوی دانشگاه های وابسته دستگاه ها داریم که در مجموع حدود سه میلیون و ۳۰۰ هزار دانشجو می شوند.
مدیرکل دفتر برنامه ریزی آموزش عالی درباره وضعیت آموزش مجازی دانشگاه های دیگر به جز دانشگاه های بزرگ که هفت درصد کل دانشگاه ها را شامل می شوند گفت: بالغ بر ۲۰۰۰ واحد و مرکز آموزش عالی داریم که البته در سال های گذشته یک افت هم پیدا کرده است. دانشگاه ها در شرایط متعارف با یکدیگر تفاوت هایی دارند.
آهنچیان افزود: در نظام های جهانی دانشگاه ها سطح بندی دارند. همین مدل جهانی در ایران هم دیده می شود. همانطور که دانشگاه های بزرگ و در رتبه های بالا داریم ویژگی آموزش های حضوری آنها در شرایط آموزش مجازی هم دیده می شود و این فاصله با دانشگاه های دیگر دیده می شود. مثلاً دانشگاه شریف را نمی توان با دانشگاه تازه تأسیس ۱۰ سال سابقه مقایسه کرد که همان کیفیت را در آموزش مجازی داشته باشد.
وی درباره اینکه برنامه وزارت علوم برای دانشگاه های دیگر که کلاس های مجازی در سطح قابل قبولی برگزار نکرده اند گفت: از زمان اجرای طرح فاصله گذاری اجتماعی و تصمیمات ستاد ملی مقابله با کرونا یعنی اوایل اسفند وزارت علوم بلافاصله درگیر امر شد و تعطیلات نوروز و قبل و بعد آن کار تعطیل نبود.
در تصمیم سازی به دانشگاه ها کمک کردیم اما تصمیم گیرنده خودشان بودند
مدیرکل دفتر برنامه ریزی آموزش عالی افزود: در کل، رویکرد، رویکرد واگذاری اختیار است. ما در تصمیم سازی به دانشگاه ها کمک کردیم و تصمیم گیرنده خودشان بودند. اکثر دانشگاه های ما دانشگاه های بالغ هستند. شاید برخی دانشگاه ها که از سطح بلوغ سازمانی مناسبی برخوردار نبودند باید از وزارت علوم یا دانشگاه های مادر منطقه استعلام می کردند و راه به هیچ وجه برای اطلاع یابی و کمک به تصمیم گیری دانشگاه ها بسته نبوده است.
آهنچیان افزود: دانشگاه آزاد، استقلال خودش را در تصمیم گیری ها دارد. دانشگاه های دستگاهی عمدتاً استقلال خودشان را دارند. علمی کاربردی و فنی و حرفه ای به دلیل ماهیت شان روی دوره های کاردانی و تکنیسینی متمرکزند و عملی هستند و قاعدتاً فقط می توانستند دروس تئوری را مجازی برگزار کنند. دانشگاه پیام نور هم اساساً آموزش غیرحضوری است و بلوغ خوبی دارد و اعلام آمادگی برای کمک به سایر دانشگاه ها کرده است.
پیش بینی بالای ۵۰ درصدی رضایت دانشجویان و اساتید از آموزش های مجازی
وی با بیان اینکه بنابراین بیشتر دانشگاه های دولتی و غیرانتفاعی از بخشنامه ها و اسناد وزارت علوم استفاده کردند گفت: مرکز نظارت، ارزیابی و تضمین کیفیت وزارت علوم یک نظرسنجی گسترده در سطح ملی برگزار کرده است و اعلام شد بالای ۶۰ هزار نفر در ارزیابی شرکت کرده اند و نتایج آن هفته پیش رو اعلام خواهد شد.
مدیرکل دفتر برنامه ریزی آموزش عالی افزود: پیش بینی ما این است که بالای ۵۰ درصد دانشجویان و اساتید از آموزش های مجازی اعلام رضایت کنند.
آهنچیان در پاسخ به اینکه آیا همه این مجموعه ها ملزم به فرمانبری از وزارت علوم هستند یا خیر؟ بیان کرد: در مواردی که بخشنامه و آئین نامه ای با امضا و ابلاغ وزیر ارسال می شود همه موظف به رعایت آن هستند.
وی در پاسخ به اینکه آیا نظارتی از بالا به پایین به این مجموعه ها وجود دارد؟ گفت: مرجع نظارتی وجود دارد و مراکز نظارت این کار را انجام می دهند. هر استان هیأت نظارت مستقل خود را دارد و دانشجویان می توانند پیشنهادات و انتقادات خود را به هیئت نظارت که معمولاً در دانشگاهِ مادرِ استان متمرکز است اعلام کنند.
اگر دانشگاهی می تواند با حفظ پروتکل بهداشتی امتحان حضوری برگزار کند مشکلی وجود ندارد
مدیرکل دفتر برنامه ریزی آموزش عالی با بیان اینکه برخی دانشگاه ها اعلام کردند که امتحانات پایان ترم به صورت حضوری برگزار می شود گفت: توصیه ما حفظ سلامت دانشجویان و اساتید است. آموزش مجازی ایده آل ما نیست و اکنون در شرایط عادی نیستیم و ناگزیریم. ضمن اینکه دستاوردهای آموزش مجازی را باید محترم بشماریم. منتها وزارت علوم به علت بلوغ سازمانی، این امر را با حفظ پروتکل بهداشتی بر عهده دانشگاه ها گذاشته است.
آهنچیان ادامه داد: اگر دانشگاهی می تواند با حفظ پروتکل بهداشتی امتحان حضوری برگزار کند مشکلی وجود ندارد.
اگر ستاد ملی کرونا بخواهد امتحانات حضوری را لغو می کنیم
وی درباره اینکه آیا این امکان وجود دارد با توجه به افزایش آمار ابتلاء به کرونا، وزارت علوم در روزهای آتی اعلام کند که امتحانات حضوری در تمام دانشگاه ها لغو شوند؟ گفت: این امکان وجود دارد. وزارت علوم هم تابع تصمیمات ستاد ملی کرونا است. در این مسیر اگر ستاد ملی از ما بخواهد که تجدیدنظر کنیم ما سریعاً می توانیم این کار را انجام دهیم.
دانشگاه ها حداکثر مدارا را با دانشجو در زمینه شهریه داشته باشند
مدیرکل دفتر برنامه ریزی آموزش عالی درباره تکلیف شهریه این ترم بابت کلاس های حضوری و کارگاهی گفت: جلسات متمادی در مراکز هیأت امنا در این باره برگزار شده است. شهریه را هیأت امنای دانشگاه ها تصویب می کنند. به هرحال بحران نوپدید بود و کسی پیش بینی نمی کرد چنین اتفاقی بیفتد. جلسات هیأت امنا برای تعیین شهریه سالانه برگزار می شود. اما در جلسات اخیر نتیجه بر این شد که دانشگاه ها حداکثر مدارا را با دانشجو در این زمینه داشته باشند.
آهنچیان ادامه داد: اما اینکه وزارت علوم راسا ورود و تعیین کند که چقدر تخفیف داده شود، مبنا قرار نگرفت. ضمن آنکه آموزش های مجازی آموزش های رایگانی نیستند. پهنای باند، تولید محتوا و … ارزان نیست.
وی با اشاره به اینکه دانشگاه ها مخیر بودند نسبتی از شهریه را برای این ترم در نظر بگیرند گفت: این احتمال هست که مرکز هیأت امنا به منظور یکپارچگی کل دانشگاه ها میانگینی را برای تخفیف شهریه درنظر بگیرد. مرجع این تصمیم مرکز هیأت های امنا هستند.
مدیرکل دفتر برنامه ریزی آموزش عالی با بیان اینکه برخی دانشگاه ها هم درآمدشان کاسته شده است و باید خودشان را با شرایط وفق دهند گفت: امیدواریم کرونا رفع شود و بعد از آن نیمسال مهر را با مشکلات کمتری آغاز کنیم.
ساماندهی مراکز آموزش عالی
آهنچیان درباره ساماندهی مراکز آموزش عالی و درباره اینکه تعداد دانشگاه های ایران و چین با جمعیتی که دارند برابر است گفت: وزارت علوم فارغ از بحث دولت ها در سال های گذشته به هیچ وجه دست روی دست نگذاشته بود. پیام نور تا یک و نیم میلیون دانشجو داشته و اکنون به یک سوم کاهش یافته است یا علمی کاربردی بیش از ۱۲۰۰ مرکز داشته است که اکنون به ۵۰۰ مرکز کاهش یافته است، شمار مراکز غیرانتفاعی هم به ۳۶۰ تا ۳۷۰ مورد کاهش یافته است.
وی درباره حذف و کاهش برخی زیرنظام ها و غیرحضوری کردن برخی دروس و رشته ها که بتوان آنها را از سوی دانشگاه های مادر ارائه کرد گفت: آموزش مجازی در دانشگاه های مرجع و مادر از سال ۱۳۸۰ شروع شده و فرد می تواند در حیطه مجازی هم درس بخواند و آن را در انتخاب رشته کنکور انتخاب کند.
آخرین وضعیت آمایش آموزش عالی
مدیرکل دفتر برنامه ریزی آموزش عالی درباره آمایش سرزمینی که چند سال است معطل مانده گفت: "عطف"، طرح شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب سال ۱۳۹۵ است و اکنون بیش از دو سال است که وزیر علوم شخصی را به عنوان نماینده خود در این طرح تعیین کرده که مشغول کار بر روی آن است.
نمی توان درباره ادغام دانشگاه ها یک شبه تصمیم گرفت
وی افزود: ادغام دانشگاه در منطقه ای با ۱۰ هزار نفر جمعیت با واکنش نهادها و دستگاه ها و یا خود مردم روبه رو می شود و محدودیت هایی دارد و به دلایل متعدد نمی توان یک شبه تصمیم گرفت ولی آهسته و آرام پیش می رویم. پیشرفت ها خوب بوده است و امیدواریم به نتایج خوبی برسیم.
وزیر علوم تاکید دارد ترم جدیدالورودها از مهر ماه آغاز شود
آهنچیان با بیان اینکه بیشترین ارتباط را با دانشگاه ها داریم گفت: باید از دانشجویان بخواهیم که فراموش نکنند علیرغم همه مشکلات، شرایط کشور عادی نیست و در شرایط فوق العاده هستیم. وزیر علوم تاکید دارد که نو ورودها ترمشان مهرماه شروع شود و بنای وزارت علوم شروع آموزش ها از مهر خواهد بود. شاید شرایط اضطراری کشور چیز دیگری حکم کند که آنها هم باید پذیرای موضوع باشند.
