آموزش مراحل خرید سهام در بورس

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز،

۱- دریافت کد بورسی

طبق مقررات و آیین نامه­ های موجود در بازار سرمایه ایران، هر فرد حقیقی و حقوقی باید قبل از هر اقدامی جهت انجام معامله، نسبت به اخذ کد سهامداری مبادرت ورزد. کد بورسی یک شناسه منحصر به فرد است و افرادی که قصد سرمایه گذاری در بورس و فرابورس تهران را داشته باشند، لازم است برای دریافت این کد به یکی از کارگزاری های بورس مراجعه کنند. البته در برخی کارگزاری­ ها دریافت کد بورسی حتی به صورت غیرحضوری نیز مقدور است. مدارک شناسایی از جمله، شناسنامه، کارت ملی و مدرک تحصیلی نیز در ثبت نام اولیه مورد نیاز است. این کد دارای دو قسمت است. بخش اول شامل سه حرف اول نام خانوادگی فرد متقاضی و بخش دوم ۵ رقم عدد است که نشان دهنده این است که هر فرد، چندمین نفری است که با نام­ های خانوادگی مشابه اقدام به اخذ کد سهامداری کرده است. به طور مثال، کد سهامداری «حسی ۵۷۵۲» به معنای این است که سهامدار جدید، پنج هزار و هفتصد و پنجاه و دومین نفری است که با نام خانوادگی حسینی و یا مشابه آن، اقدام به اخذ کد سهامداری کرده است.

۲- آموزش و انتخاب سهام بنیادی

• بررسی اقتصاد:

سرمایه گذار در هنگام خرید سهام ابتدا باید وضعیت اقتصادی کشوری را که قرار است سرمایه گذاری در آن صورت پذیرد، مورد بررسی قرار دهد. اگر چه هدف سرمایه گذار خرید سهام شرکت های منفرد می باشد، ولی مشکل است بتوان تصور نمود که شرکت های موجود در صنعت تحت تاثیر عوامل کلان اقتصادی قرار نگیرند؛ بنابراین خریدار ناگزیر است اقتصاد کشور را تجزیه و تحلیل نماید. در اقتصاد عوامل بی شماری از قبیل نرخ تورم، نرخ بهره در بازار، نرخ ارز، سیاست اعتباری بانک ها، وجود ابزارهای حمایتی در بورس اوراق بهادار و… باید مورد بررسی قرار گیرد. سرمایه گذار باید عوامل فوق را شناسایی نموده و باید بررسی نماید که اگر هر یک از عوامل فوق یا مجموعه آن­ها تغییر نمایند، چه تغییری در بازار سهام و خصوصاً در قیمت سهام خاص ایجاد خواهد شد.

• بررسی صنعت:

خریدار سهام بایستی قبل از سرمایه گذاری صنعتی را که در آن قصد خرید سهام را دارد، مورد بررسی قرار دهد؛ زیرا با توجه به مسائل و مصالح کشور گاهی از بعضی صنایع حمایت هایی صورت می گیرد و بعضی از صنایع مورد توجه بیشتری قرار دارند و از طرفی بعضی از صنایع به فراموشی سپرده می شوند. همچنین رشد هر صنعت شامل سه مرحله است: رشد، بلوغ و افول. سرمایه گذار بهتر است صنایعی را انتخاب کند که در مرحله توسعه خود هستند و از انتخاب صنایعی که در مرحله کسادی می باشند، بپرهیزد. موقعیت­ های سرمایه­گذاری از این نگاه می توانند به پر ریسک (مثل صنایع مبتی بر تکنولوژی)، کم ریسک (مثل صنایع همگانی)، رشد محور (مثل صنایع کامپیوتری)، ارزش محور (مثل صنایع نفتی)، غیر چرخ ه­ای (مثل صنایع کالاهای اساسی مصرفی)، چرخ ه­ای (مثل صنایع حمل و نقل) و یا درآمد محور (مثل صنایعی که درآمد بالا به دست می آورند) دسته بندی شوند.

• بررسی شرکت:

سرمایه گذار پس از انتخاب صنعت یا صنایع با رشد بالا باید شرکت یا شرکت هایی را در صنعت انتخاب نماید که نسبت به دریافت سود سهام و افزایش قیمت سهام در آینده مطمئن باشد. این هدف با بررسی فاندامنتالی شرکت­ها محقق می­گردد. در این بخش صورت­های مالی شرکت­ها به صورت دقیق مورد بررسی قرار می­ گیرد. هدف نهایی تحلیل فاندامنتال این است که برای سهم مورد نظر، با توجه به تمام شرایطی که بررسی نموده است، یک ارزش کمی تعریف کند که سرمایه گذار بتواند آن را با قیمت فعلی سهم در بازار مقایسه کند و دریابد که آیا این ارزش بیشتر از قیمت فعلی سهم برآورد شده است یا کمتر از آن تا با استفاده از این اطلاعات اقدام به معامله سهم نماید. چنانچه ارزش ذاتی سهم بیش از قیمت فعلی آن در بازار باشد به این معنی است که سهم موردنظر کم ارزش در نظر گرفته شده است و در این مورد خرید سهم پیشنهاد می شود؛ اما اگر پس از تحلیل های صورت گرفته ارزش ذاتی سهم کم تر از قیمت فعلی آن در بازار باشد به این معنی است که بیش از مقدار واقعی ارزش گذاری شده و در این صورت فروش سهم مورد نظر پیشنهاد می شود. همچنین بررسی نسبت های مالی اطلاعات سودمندی را به سهامداران می­دهد، نسبت های مالی به پنج دسته اصلی تقسیم می شوند، نسبت های سودآوری ، نسبت های قیمتی ، نسبت های نقدینگی ، نسبت های اهرمی و نسبت های کارایی. هنگام تحلیل نسبت های مالی شرکت، نتایج حاصل از این تحلیل باید با نتایج سایر شرکت های موجود در آن صنعت مقایسه شود تا عملکرد شرکت، شفاف تر و روشن تر گردد.

۳- انتخاب نقطه ورود و حد ضرر

هر معامله گر حرفه ای، برای ورود به یک بازار، تحلیل و پیش بینی خاصی از روند قیمت دارد و بر این اساس اقدام به معامله می­ نماید. معامله­گر حرفه­ای می ­داند که پیش­بینی وی در جهت صعود یا نزول قیمت ها تا یک حدی خواهد بود و پس از آن بازار تغییر روند خواهد داد؛ بنابراین معامله گران از همان لحظه ورود به معامله، نقطه (قیمت) خروج را مشخص می­ کنند. نقطه ورود شما در زمان خرید تاثیر مستقیم در محاسبه مقدار حد ضرر شما خواهد داشت بر فرض اگر در نقطه اوج احتمالی سهامی خریداری شده باشد با زمانی که در کف احتمالی خرید می گردد مقدار حد ضرر کاملاً متفاوت خواهد بود. برای تعیین حد ضرر به روش تکنیکال از ابزارهای ترسیم نمودار که در تحلیل تکنیکال موجود است استفاده می شود. تعیین حد ضرر از سوی معامله گران گاهی اوقات حتی از خود معاملات هم اهمیت بیشتری پیدا می کند و عدم تعیین حد ضرر به معنی نداشتن برنامه و “عدم مدیریت سرمایه“ است. برای تعیین حد ضرر در یک معامله دو عامل مهم باید در نظر گرفته شود. یکی از این عوامل حجم معامله و دیگری قیمت سهام است. چنانچه حجم معامله به مقدار مشخصی برسد و قیمت از یک حد تعیین شده ای کمتر شود، حد ضرر فعال می شود. درنتیجه برای فعال شدن حد ضرر تنها رسیدن به حجم مشخصی یا رسیدن قیمت به محدوده حد ضرر کافی نبوده و این دو شرط باید به صورت هم زمان برقرار شود.

هر چند برنامه ریزی، داشتن استراتژی و تعیین اهداف، مقوله هایی غیرقابل استفاده و گاه بی معنی برای عموم مردم است، اما در بازار سهام بدون استفاده از این موارد نمی­ توان در حضور پایدار و کسب بازدهی موفق بود و انتظار داشت که چرخ بازار بر وفق مراد سرمایه گذاران بدون برنامه و استراتژی باشد و گردش کند. چون این بازار علاوه بر پیچیدگی­ ها و مختصاتی ویژه ای که دارد، دارای محیطی پرتلاطم، برخوردار از تنوع سهام و شرکت ­ها، تغییر شرایط و مهیا کننده وسوسه و حرص و آز و خستگی و سلب آرامش است. بنابراین قبل از هر عملیاتی و ورود به بازار سرمایه بهتر است اهداف سرمایه گذاری و اولویت­ های دوره­ ه­ای، دیدگاه ­های کوتاه، میان و بلندمدت، درجه ریسک پذیری، سود و بازدهی مورد انتظار، آستانه تحمل زیان، میزان سرمایه غیر مازاد و هر مورد مؤثر دیگر مانند انتخاب سال مالی، روشن و کتبا نوشته شود.

۴- ورود به سامانه معاملاتی

واریز وجه و ارائه سفارش خرید بعد از دریافت کد سهامداری، دومین قدم برای خرید هر نوع اوراق بهادار است. پس از اینکه کد بورسی صادر شد، یک نام کاربری و رمز عبور برای دسترسی به سامانه معاملات آنلاین به مشتری ارائه می شود، آنگاه می توان با این مشخصات به سامانه معاملاتی وارد شد، مبلغی را به صورت آنلاین به حساب کارگزاری انتقال داد و خرید و فروش سهام را آغاز کرد. در حال حاضر بخش بزرگی از معاملات سهام از طریق اینترنت و با سامانه معاملات آنلاین انجام می شود. در این سامانه ها حداقل مبلغ هر سفارش ۱۰۰ هزار تومان است. به عبارتی امکان خرید سهام با ۱۰۰ هزار تومان نیز وجود دارد. شرکت­ های کارگزاری مانند بانک ­ها مطمئن و امین سرمایه ­گذاران هستند و نظارت­ های ویژه ای بر عملکرد این گروه وجود دارد؛ بنابراین جای هیچ گونه نگرانی بابت اطمینان از محل حفظ سرمایه و دریافت و پرداخت وجوه سرمایه­گذاران وجود ندارد.

• ثبت سفارش

اطلاعات مورد نیاز برای ثبت درخواست سفارش خرید یا فروش به شرح زیر است:

• نماد شرکت (نماد شرکت ها را در سایت com می توانید ببینید.)
• قیمت (که باید در بازه دامنه نوسان روزانه مشخص روی تابلوی معاملاتی باشد.)
• تعداد سهام (حجم)

ساعات معاملاتی هر روز از ۸:۳۰ الی ۱۲:۳۰ می­ باشد و خارج از این بازه زمانی نمی­ توان اقدام به خرید یا فروش سهام کرد. روی تابلوی معاملاتی سهام در سایت tsetmc.com مشخصات عرضه­ ها و تقاضاها نشان داده شده است. معامله زمانی انجام می­ شود که دو درخواست عرضه و تقاضای مشابه ثبت شود. برای ثبت سفارش به طریق زیر می ­توان عمل کرد:

• معاملات حضوری:

در این روش، کافی است سرمایه گذار به صورت حضوری به شرکت کارگزاری مراجعه کرده و فرم درخواست خرید یا فروش اوراق بهادار را تکمیل کند. این فرم شامل اطلاعاتی مثل مشخصات کامل فرد، نشانی و تلفن تماس، کد بورسی و همچنین مشخصات کامل سهام و یا سایر اوراق بهاداری است که فرد قصد خرید یا فروش آن را دارد.

• معاملات تلفنی:

کارگزاران بورس بر اساس ضوابط و مقررات خاصی که از سوی سازمان بورس تعیین و ابلاغ شده خدماتی را به سرمایه گذاران ارائه می دهند تا فرآیند سرمایه گذاری را برای آن ها تسهیل کنند. یکی از این خدمات، امکان ارائه سفارش خرید و فروش اوراق بهادار به صورت تلفنی است، در این روش سرمایه گذار می تواند بدون مراجعه حضوری و از طریق استفاده از سامانه مرکز تماس کارگزاری، به صورت تلفنی سفارش خود برای خرید یا فروش سهام و سایر اوراق بهادار ارائه دهد. تنها کافی است سرمایه گذار یک بار به کارگزاری مراجعه کرده و قرارداد مربوطه را امضا کند. حداکثر ظرف مدت یک هفته نام کاربری و رمز عبور مخصوص مشتری به صورت محرمانه در اختیار وی قرار می گیرد و سرمایه گذار می تواند به صورت تلفنی و از طریق کارگزار سفارش های خود را وارد سامانه معاملات کند.

• سفارش اینترنتی:

در روش ارسال سفارش اینترنتی، سرمایه گذار پس از دریافت رمز عبور از طرف شرکت کارگزاری به سایت اینترنتی شرکت کارگزاری مراجعه می نماید و با تکمیل فرم های درخواست خرید یا فروش سهام به صورت اینترنتی، سفارش خود را در سامانه کارگزاری ثبت می نماید. کارگزار پس از رویت و تایید درخواست مشتری، در اولین زمان ممکن درخواست مذکور را تحقق می بخشد.

• معاملات آنلاین:

به طور کلی در هر سه روش مراجعه حضوری، ارائه سفارش به صورت تلفنی و یا ارائه سفارش به صورت اینترنتی، مشتری سفارش خود را به کارگزار ارائه کرده و این کارگزار است که درخواست مشتری را وارد سامانه معاملات می کند؛ بنابراین مشتری خود مستقیماً اقدام به خرید یا فروش اوراق بهادار نمی کند.

• معاملات آنلاین

این امکان را برای سرمایه گذار فراهم می کند که خود مستقیماً درخواست های خرید یا فروش سهام را بدون واسطه کارگزار، وارد سامانه معاملات بورس نماید. در این روش کارگزار یک رابط کاربری به صورت نرم افزار در اختیار سرمایه گذار قرار می دهد تا وی شخصاً بتواند سفارش های خرید و فروش خود را وارد سامانه کند. به این ترتیب سرمایه گذار کاملاً می تواند روند معاملات خود را زیر نظر داشته باشد.

برخی سهامداران تازه وارد گمان می­ کنند با خرید سهام نباید کاری دیگری را انجام دهند که تصوری غلط است، زیرا خرید سهام یا هر نوع اوراق بهاداری آغاز فعالیت­ های اصلی سرمایه گذار در بازار سرمایه و مانند رانندگی در جاده است. به عبارتی دیگر، مانند خرید خودرو تازه­ای است که باید به آن رسیدگی روزانه و دوره­ای کرد تا در کوتاه و میان و بلندمدت دچار آسیب و خرابی نشود. به همین علت بعد از خرید سهام هر شرکت باید مرحله مهمی را رعایت کرد که مربوط به پیگیری اخبار و اطلاعات بازار و شرکت ها است.