به گزارش سایت خبری ساعد نیوز و به نقل از نمناک، آموزش مسائل جنسی یکی از حساسترین و خاص ترین وظایفیست که بر عهده والدین میباشد، چه دیر چه زود این اتفاقیست که برای همه میافتند و باید به سوالات فراوان فرزندانمان پاسخ دهیم. تربیت فرزند هر چه دقیقتر انجام شود ثمرات بهتری خواهد داشت.
آموزش مسائل جنسی به کودکان و بچه ها
در ادامه به موضوع حساس آموزش مسائل جنسی به فرزندانمان میپردازیم.
هدف نخست، توسعه دانش و آگاهی نوجوان از تغییرات رخ داده در بدن است. نوجوان باید بداند که سرعت رشد هر کس مخصوص به خود اوست.
همچنین تغییرات در دختران و پسران تفاوت دارد. آمادگی برای این تغییرات ضروری است زیرا بدون آمادگی کافی، شروع قاعدگی در دختران یا انزال در پسران می تواند به رویدادی ناراحت کننده تبدیل شود.
با آگاهی کافی درباره این تغییرات، نوجوان نه تنها برای رویارویی با آنها آماده می شود بلکه به آنها خوشامد گفته و نحوه سازگاری با آن را یاد می گیرد.
آموزش جنسی نوجوانان باید شامل اطلاعات پایه درباره تولید مثل انسان و فرآیند آن نیز باشد. در واقع، زمان مناسب برای ارائه اطلاعات پایه درباره جنسیت انسان قبل از بلوغ است.
نوجوانان باید اطلاعات پایه درباره باروری، بارداری و زایمان را بدانند. باید از فرایند پاسخ و بیان جنسی انسان مطلع بوده و به اهمیت نقش بیان جنسی در زندگی شان پی ببرند
لازم است که درباره جلوگیری از بارداری، کنترل موالید و روش های آن اطلاعات پایه را بدانند و درباره بیماری های مقاربتی، خصوصا ایدز، اطلاعات کافی داشته باشند.
هدف دوم، ارتقای سلامت جنسی نوجوان است، که نه فقط شامل سلامت فیزیکی، بلکه شامل سلامت هیجانی و روان شناختی نیز می باشد.
سلامت جنسی نوجوان مبتنی بر ارزش گذاری و احترام به خود و سایر افراد از هر دو جنس و پذیرش این دیدگاه است که زن و مرد، هر چند یکسان نیستند، ولی اساساً موجوداتی برابرند.
نوجوانانی که از سلامت جنسی برخوردارند از رشد جسم خود لذت می برند و به آن مفتخرند.
با رشد تدریجی، توانایی آنان برای برقراری ارتباط صادقانه و آزادانه با کسانی که به آنان نزدیکند، اعم از مذکر یا مؤنث، بیشتر می شود و رفته رفته می فهمند که جنسیت شان چیزی جدا از آنها نیست بلکه جزء لاینفکی از زندگی آنان، در کل است.
آنها امیال جنسی خود را پدیده ای طبیعی تلقی می کنند که عمل بر مبنای آن باید با توجه به ارزش ها و اهداف خود فرد و افراد شاخص زندگی او محدود شود.
هدف عمده دیگر آموزش جنسی نوجوانان پیشگیری از بارداری ناخواسته است. نرخ فعالیت جنسی در نوجوانان افزایش بی سابقه ای داشته و این امر در مواردی به بروز بارداری ناخواسته منجر می شود.
در واقع آموزش جنسی نوجوانان باید شامل مساله پیشگیری از بارداری، از طریق آموزش رفتار جنسی مسئولانه و نیز آموزش اطلاعات پایه درباره روش های پیشگیری از بارداری و کنترل موالید باشد.
از سوی دیگر افزایش سریع شیوع ایدز، بحران بهداشتی عظیمی به وجود آورده است. هر چند، تعداد موارد ایدز در میان نوجوانان، در قیاس با بزرگسالان، نسبتا پایین باقی مانده است.
افراد ۱۳ تا ۲۴ ساله ای که از طریق تماس با جنس مخالف به ایدز دچار می شوند، سریع تر از سایر قشرهای جمعیتی مبتلا به ایدز رو به افزایش است. نرخ بروز ایدز در اواخر سال های بیست و نیز سال های سی عمر بسیار بالاست.
در واکنش به این بحران، برنامه های آموزش جنسی نوجوانان باید اطلاعاتی را درباره ایدز و تغییر رفتارهای مرتبط با ایدز ارائه کند.
چنین آموزشی شامل آموزش اطلاعات پایه درباره ایدز و سایر بیماری های مقاربتی خواهد بود. در واقع آموزش جنسی بر یادگیری این نکته تأکید دارد که نوجوانان قبل از مبادرت به فعالیت جنسی باید زمان بیشتری را صرف شناخت شریک تازه خود کنند.
آموزش مسائل جنسی به کودکان از مهمترین و سرنوشت سازترین موضوعات در هر خانواده میباشد. طرز بیان روابط جنسی و انواع آن با آینده فردی و اجتماعی کودک ما ارتباط کاملا مستقیم خواهد داشت.
آموزش مسائل جنسی به کودکان از تولد تا ۳ سالگی
کودک در این سنین نسبت به اعضای بدن خود کنجکاو می شود، از لمس کردن آلت تناسلی خود لذت میبرد، البته این نوع لذت با لذت جنسی متفاوت است.
٣ تا ۴ سالگی به بعد
سن سوال کردن است و یک طیف سوالات بچه ها همین سوالات جنسی است. البته این سوالات جنسی ناشی از کنجاوی، جلب توجه و وقت گذراندن است.
در این سنین می بایست با آموزش مسائل جنسی به کودکان نام درست اعضای بدنش را به او یاد دهید. پدر و مادر می توانند در این سنین در مورد اعضای مختلف بدن و نحوه ی کار کردشان توضیحات ساده و قابل فهمی به کودک بدهند.
کودک در این سنین نیاز به تماس های جسمانی دارد، می بایست والدین آنها را در آغوش بگیرند و از این طریق به آنها محبت کنند. در این سنین می توان به تدریج به او تفاوت و خصوصی بودن بعضی از اندامهای بدنش را یاد داد.
برای مثال: بینی عضوی از صورت است و دست زدن به آن اشکالی ندارد، ولی آلت تناسلی اندامی خصوصی است و دیگران نباید به آن دست بزند یا آنرا به کسی نشان داد.
تفاوت دختر و پسر بودن را به او بیاموزید. در آموزش مسائل جنسی به کودکان یاد بدهید که اگر کودک دیگری قصد داشت آلت تناسلی او را ببیند، با مخالفت کردن و گفتن اینکه : “این قسمت از بدن من کاملا خصوصی است”، مانع از انجام این کار شود .
آموزش مسائل جنسی از ۴ تا ۵ سالگی
در این سن، احساس کنجکاوی درباره تمام مسایلی که به جنسیت مربوط میشود، وجود دارد. برای مثال، دختر و پسر چه تفاوتی با هم دارند؟ چرا مردان حامله نمیشوند؟ کودک چگونه به دنیا میآید؟
این مرحله مهمترین بخش در آموزش مسائل جنسی به کودکان میباشد. در جواب سوالاتش از او بپرسد “تو چی فکر میکنی؟” و اطلاعتش را تصحیح کند. جوابها باید صحیح، علمی، ساده و در حد فهم کودک باشد.
ارضای حس کنجکاوی درباره اندامهای تناسلی کودکان دیگر، از طریق بازیهایی مثل دکتر بازی در این سن رواج پیدا میکند.
اگر آنها را حین دکتر بازی دیدید آنها را دعوا نکنید. به آنان توضیح دهید اعضای خصوصی بدن کدام قسمتها هستند و اگر سوالی دارند از شما بپرسند تا آموزش مسائل جنسی به کودکان به آرامی و درست پیش برود.
سن ۵ تا ۶ سالگی
سنی است که هورمونهای جنسی خیلی کم ترشح میشوند. در این سن کودک را تشویق کنید تا سوالات مختلف خود را درباره جنسیت و اندامهای تناسلی، از شما یا افراد قابل اطمینان خانواده بپرسد پس شما هم سعی کنید به سوالات بچه ها کوتاه اما صحیح، پاسخ دهید.
چگونه آموزش مسائل جنسی را شروع کنیم؟
برای یافتن پاسخ سوال خود به خوبی موضوعات زیر را مطالعه کنید.
فرزند از والدین درباره اینکه از کجا و چگونه به دنیا آمده است سؤال می کند
در پاسخ می توان با ذکر مواردی مثل تبدیل درخت به میوه، تخم مرغ به جوجه، غنچه به گل توضیح داد.
والدین توجه کنند که علت اصلی پرسیدن این سؤال توسط فرزند ارضای حس کنجکاوی است و والدین در درجه اول باید آرامش خود را حفظ کرده و به صورت آرام و با مثال توضیح دهند مثلاً نگاه کن درخت ها شکوفه می دهند، تو هم مثل شکوفه از من بوجود آمدی، وقتی دو نفر عاشق هم هستند از همدیگر بچه دار می شوند.
با این شیوه پاسخ دادن معمولا کودک دیگر سؤال نمی پرسد و قانع می شود. مگر اینکه در چهرۀ والدین و در پاسخ آنها اضطراب ببیند، اگر فرزند دوباره این سؤال را پرسید همین پاسخ را می دهیم.
باید توجه کرد که نحوۀ برخورد و واکنش ما به این سؤال کودک نقش مهمی در اعتماد کودکان به والدین به عنوان منبع پاسخگویی به سؤالات بعدی دارد.
در بحث آموزش مسائل جنسی اگر پدر و مادر از جواب دادن طفره روند و یا خود را مضطرب نشان دهند و فرزند را برای پرسیدن این سؤال سرزنش کنند کودک علاوه براینکه دنبال پاسخ این سؤال از افراد و جاهای دیگر می رود ممکن است باعث شود بیشتر از آنچه لازم و متناسب با سنش است اطلاعات بدست آورد.
برای پاسخگویی به سؤالاتی که بعدها برایش درمورد مسائل جنسی درمرحله نوجوانی و بلوغ پیش می آید دیگر ممکن است به والدین اطمینان نکند و از والدین فاصله بگیرد.
تفاوت آموزش مسائل جنسی به دختر و پسر
در راستای موضوع آموزش مسائل جنسی توضیح احتلام برای پسران و عادت ماهانه برای دختران قبل از بلوغ توسط والد هم جنس (مادر برای دختران و پدر برای پسر) لازم و ضروری است.
توضیح دادن این مسائل قبل از بلوغ بسیار مهم است برای اینکه زمانی که نوجوان به بلوغ رسید با آگاهی و برخورد مناسب با بلوغ روبرو شود.
عدم اطلاع از عادت ماهانه در دختران ممکن است باعث شود با ترس و اضطراب نسبت به بروز نخستین قاعدگی واکنش نشان دهند. در ضمن واکنش مادران نسبت به مسئله قاعدگی دختران نیز اهمیت زیادی دارد.
اگر مادری هنگام توضیح این مسئله قاعدگی را جزء روند طبیعی بلوغ و نشانه زنانگی توصیف کند و بر این امر تأکید کند و در کل دیدگاه مثبتی داشته باشد باعث انتقال این دیدگاه و نظر مثبت فرزند به بلوغ و پذیرش جنسیت خود می شود.
برعکس اگر مادر هنگام بیان این موضوع بیشتر برجنبه مسائل همراه قاعدگی مانند دردهای ناشی از آن و یا آلوده بودن و تمیز نبودن بدن در آن دوران تأکید کند و یا موضوعاتی مانند قاعدگی، بارداری و مانند آن را نشانه بدبختی زن بداند که چیزی جز درد و رنج به همراه ندارد باعث می شود دختر نسبت به پذیرش جنسیت خود به عنوان زن با مشکل مواجه شود و دیدگاه منفی نسبت به این قضیه داشته باشد.
بهتر است برای اینکه قاعدگی برای دختر جنبه خوشایندتری داشته باشد هنگام بروز اولین عادت ماهانه مادر هدیه ای برای فرزندش تهیه کند.
توضیح احتلام از طریق پدر برای پسران نیز بسیار مهم است و پدران نیز هنگام بیان این موضوع باید این امر را واکنشی طبیعی در نوجوان بیان کنند.
در خیلی از فرهنگ های دیگر برای آموزش مسائل جنسی شروع بلوغ در پسران با جشن و سرور همراه است و این امر باعث شکل گیری غرور و احساس مردانگی در پسران می شود.
آموزش مسائل جنسی توسط والد هم جنس ( فرآیند دایمی واکسن)
والدین مسائل جنسی را برای فرزندان شان توضیح دهند تا آنها در مراحل بعدی رشد روانی- جنسی نیز از پدر و مادر کمک بگیرند.
در غیر این صورت نوجوان برای بدست آوردن اطلاعات جنسی به افراد دیگر از جمله همسالان رجوع می کند که ممکن است اطلاعات غلط و یا نامتناسب با سن او در اختیارش بگذارند اما فرزندی که والدینش این مسائل را توضیح داده اند در مراحل بعدی رشد روانی-جنسی نیز از والدین کمک می گیرد.
به عنوان مثال اگر نوجوان نزد والدین آمد و اظهار علاقه اش را نسبت به فردی از جنس مخالف بیان کرد وظیفه آنها این است که در درجه اول نوجوان را بخاطر این مسئله سرزنش نکنند و رفتاری توأم با آرامش با او داشته باشند.
در درجه دوم برایش توضیح دهند که این حس علاقه او به علت تغییرات هورمونی است که در سنین نوجوانی اتفاق می افتد و ایرادی هم ندارد ولی علاقه واقعی بعد از شناخت به وجود می آید و زمانی که او به سن ازدواج رسید می تواند نسبت به این مسائل به طور جدی تری فکر کند.
مراحل آموزش مسائل جنسی توسط والدین باید با دقت و صبر انجام شود
برخورد طبیعی والدین
اگر پدر و مادر نسبت به مسائل روزمره فرزند خود را واکسینه کنند به طور مثال؛ معضلات تلفن همراه، مسیر دانشگاه و… را برایش بازگو کنند و از قبل نوجوان اطلاعاتی داشته باشد، هنگام بروز مشکل نوجوان طبیعی تر رفتار می کند.
آموزش مسائل جنسی و توضیح روابط با جنس مخالف در قالب شرع و اخلاق، قداست و خلق انسان جدید
والدین باید رابطه جنسی را برای فرزندان رابطه ای مقدس که فقط در قالب ازدواج ممکن است تعریف کنند و بر جنبه مختص بودن آن به همسر تأکید کنند.
رابطه ای مقدس که منجر به تولد فرزند می شود. باربارادی آنجلس می گوید: عشق ورزی یک عمل پاک و مقدس است، امری بزرگ، گرامی و یگانه قلمداد شده که آمیزش روحی و معنوی تلقی می شود.
آمیزش جنسی، ابزاری است که در طول آن روح شما و معشوق تان با هم می آمیزد و به اوج شور و نشاط می رسد.
علاوه بر این باید نوجوان را از مضرات روابط نامشروع برای سلامتی مانند ابتلاء به بیماری هایی مانند ایدز و هپاتیت و بیماری های مقاربتی آگاه کرد و به ویژه دختران را نسبت به اینکه روابط نامشروع برای آنها خطرناک تر است باید آگاه کرد و اینکه حتی ممکن است با یک بار برقراری رابطۀ جنسی نامشروع و با وجود استفاده از روش های ضد بارداری، باردار شوند.
باید بدانند رابطۀ جنسی راهی برای مجبور کردن کسی به دوست داشتن یا متعهد شدن به آنها نیست و فقط وقتی بین زن و شوهر باشد خوب است و وقتی بنا به دلایل نادرست و بصورت نامشروع رابطۀ جنسی برقرار شود فرد آسیب می بیند.
استفاده از واژه های صحیح
استفاده کردن از واژه های علمی مانند نر، ماده، آلت مردانه، واژن، مهبل در هنگام آموزش مسائل جنسی که برای فرزند دربارۀ مسائل جنسی صحبت می کنیم بهتر است.
اهمیت دادن به موضوع آموزش مسائل جنسی
در حین آموزش مسائل جنسی والدین و اطرافیان در باب مسائل جنسی با کودکان شوخی نکنند و این مسئله را به بازی و مسخره نگیرند.
به طور مثال ممکن است والدین به شوخی برای ترسانیدن پسر بچّه عنوان کنند که آلت جنسی او را اخته می کنند و همین عامل باعث اضطراب اختگی و یا مشکلات جنسی در بزرگسالی شود و یا ضربه زدن به باسن کودکان و لمس اندام های جنسی در بزرگسالی او را دچار مشکل می کند و آثار مخربی دارد و می تواند یکی از عواملی باشد که در آینده فرد به رابطۀ جنسی از طریق مقعد علاقه مند شود.
در ضمن باید توجه شود که رابطۀ جنسی قداست دارد و هیچ گاه نباید به دیگران فحش و ناسزاهای جنسی داد زیرا در این صورت مسائل جنسی از حرمت و قداست در نظر ما فاصله می گیرد.
در حین آموزش مسائل جنسی که فرزندان صحبت از مسائل جنسی می کنند والدین آن را زشت و قبیح بدانند و واکنش نامناسب و پرخاشگرانه نشان دهند ممکن است در آینده فرزند دچار روابط نامشروع شود.
خودداری از اعمال زناشویی در حضور فرزندان
جذب کودکان توسط والد هم جنس و الگو برداری جنسی
کودک باید با والد هم جنس خود انس بگیرد و بعد از ۳ سالگی بهتر است دختر بیشتر با مادر خود و پسر بیشتر با پدر خود مورد آموزش مسائل جنسی قرار بگیرند تا بتوانند راحتتر مسائل را بازگو کنند.
اکثر پژوهش های انجام شده نشان می دهند که نوجوانان اطلاعات مربوط به مسایل جنسی را مستقیما از دوستان خود دریافت می کنند.
هر چند، تعداد رو به افزایشی از نوجوانان از طریق برنامه های آموزش جنسی مدارس اطلاعاتی دریافت می کنند، ولی پژوهشی نشان نمی دهد که تعداد والدینی که شخصا این اطلاعات را به فرزندان شان ارائه می کنند، رو به افزایش باشد.
در واقع مدرسه تنها موسسه اجتماعی است که به تمام جوانان دسترسی دارد. بنابراین، از فرصتی بی همتا برای دسترسی به جوانانی برخوردار است، که بیش از همه به آموزش جنسی نیاز دارند.
امروزه در سیستم آموزشی، تعداد روزافزونی از مدارس تلاش می کنند که بخشی از مسئولیت آموزش جنسی نوجوانان را بپذیرند اما اگر فرض بر این باشد که آموزش جنسی به محیط خانه تعلق دارد.
یقیناً می توان گفت که بسیاری از والدین مسؤلیت خود را در این زمینه نپذیرفته اند. این امتناع از قبول مسؤلیت، دلایل مختلفی دارد:
برخی از والدین از گفتگو درباره این موضوع بیش از اندازه شرم دارند، یا با آن برخوردی منفی می کنند
آنها به گونه ای پرورش یافته اند که مطرح شدن این موضوع سبب آشفتگی آنان می شود و نمی توانند نگرش ها و احساسات مثبتی را به فرزندان خود منتقل کنند یا پیام های آموزشی آنان منفی است و مانع برخورداری از رضایت جنسی می شود.
برخی از والدین اطلاعات کافی ندارند و نمی دانند چگونه مطالب را برای فرزند خود توجیه کنند. بسیاری از والدین خود نیز اطلاعات جنسی عینی دریافت نکرده اند
اگر آنها اطلاعات پایه درباره بدن انسان و تولید مثل نداشته باشند، چگونه می توانند این اطلاعات را به فرزندشان منتقل کنند؟
در موضوع آموزش مسائل جنسی به بچه ها بسیاری از والدین می ترسند که آگاهی از این مطالب به آزمایش کردن آنها منجر شود، از این رو به انگیزه حفظ بی گناهی فرزندان، اطلاعات لازم را به آنها ارائه نمی کنند.
ذکر این نکته لازم است که شواهد نشان می دهند، جهل و ناآگاهی به مشکلات بیشتری منجر خواهد شد.
اطلاعاتی که برخی از والدین به فرزندان شان می دهند بسیار اندک و بسیار دیر است. در واقع زمان آغاز آموزش جنسی در خانه از سال های پیش دبستانی است
کودکان باید تمام اطلاعات پایه درباره تولیدمثل و جنسیت انسان را تا قبل از رسیدن به بلوغ به دست آورده باشند.
سپس، در طی دوره بلوغ، والدین می توانند توجه خود را در راستای کمک به نوجوان برای ایجاد نگرش ها و احساسات مثبت و نحوه رفتار در روابط معطوف کنند.
برخی از والدین، در خانه الگویی منفی از خود ارائه می دهند. در واقع فقط واژه ها اهمیت ندارد، بلکه راه و رسم و الگویی که والدین در رفتارشان نشان می دهند نیز بسیار مهم است
علاوه براین، برای والدین چیرگی بر مانع زنا با محارم والد – فرزند نیز دشوار است. تابوی رفتار جنسی والد – کودک ممکن است در والدین چنان قدرتمند باشد که گفتگو درباره مسائل جنسی را برای آنان دشوار کند.
یکی از مطالعات در مورد آموزش مسائل جنسی نشان داد که ارتباط والد – دختر در قیاس با ارتباط والد – پسر، در رابطه با انواع مختلف گفتگوهای جنسی، تنوع بیشتری دارد.
تفاوت های جنسی در مورد گفتگوهای آگاهی دهنده و اخلاقی، یعنی ارتباطی که نوعا امکان انتقال مستقیم اطلاعات و ارزش های جنسی را بیش از همه فراهم می کند، بارزتر از موارد دیگر بود.
محرومیت پسران از این لحاظ بیش از دختران بود، به این معنی که آنها با اعضای خانواده ارتباط کمتری داشتند، برای گفتگو درباره مسائل جنسی با والد همجنس فرصت کمتری در اختیار آنان بود، و درباره موضوعاتی که ارزش ها و هنجارهای خانواده درباره رفتار جنسی را می آموخت با آنان کمتر گفتگو می شد.
گفتگو درباره مسائل جنسی در چارچوب خانواده برای پسران ناراحت کننده تر از دختران بود
بر طبق تحقیقات اخیر، نوجوانان هر دو جنس گزارش کردند که احتمال گفتگو با مادر در زمینه مسائل جنسی بیشتر از پدر است. به طور کلی، والدینی که درباره موضوعات مختلف با فرزند نوجوان شان به گفتگو می پردازند، درباره موضوعات جنسی نیز با آنان بیشتر گفتگو می کنند.
در راستای آموزش مسائل جنسی به کودکان و نوجوانان والدین باید مسئولیت آموزش جنسی به فرزندان خود را مانند دیگر مسئولیت ها بپذیرند و اگر والدین شخصا قادر به انجام این وظیفه نیستند، باید از افراد متخصص بخواهند که آنان را در این زمینه یاری کنند.
