به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، یکی از مهمترین اجزای ایمنی خودروها، ترمز دستی می باشد که در خودروهای معمولی به وسیله یک اهرم و در خودروهای جدیدتر با استفاده از یک دکمه، فعال می شود. این ترمز که از سیستم ترمز پایی و معمولی خودرو کاملا مجزا طراحی شده است بدون نیاز به روغن ترمز کار می کند و در حقیقت با استفاده از کشش لنت ها به وسیله سیم، باعث قفل شدن چرخ ها می شود. در ادامه قصد داریم در رابطه با سیستم ترمز دستی در خودروهای معمولی و خودروهای جدید صحبت کرده و نحوه کار این ترمز را شرح دهیم.
انواع ترمز دستی
همانطور که اشاره شد، ترمزهای دستی به کاررفته در انواع خودروها به عنوان مهمترین اجزای ایمنی شناخته می شوند که در خودروهای معمولی به وسیله اهرم و در خودروهای مدرن با استفاده از دکمه عمل می کنند تا از حرکت رو به جلو یا عقب خودرو در حالت سکون جلوگیری کنند. همچنین از این ترمز برای متوقف کردن خودرو در سطوح شیب دار، انجام حرکات نمایشی و کم کردن سرعت خودرو در مواقعی که ترمز پایی به خوبی عمل نمی کند، استفاده می شود.
به طور کلی ترمزهای دستی در دو نوع زیر وجود دارند:
– ترمز های دستی اهرمی
این مدل ترمز در خودروهای معمولی و قدیمی وجود دارند که به صورت یک اهرم در کنار صندلی راننده یا یک پدال پایی طراحی می شوند. نحوه کارکرد ترمز دستی اهرمی به این شکل است که برای فعال سازی آن باید اهرم را به بالا کشید و در آخرین درجه رها کرد. حال برای رها سازی آن هم کافی است تا راننده دکمه رها سازی ترمز را که معمولا در بالای اهرم تعبیه شده است را فشار داده و سپس آن را به پایین رها کند. لازم به ذکر است که این مدل ترمز در دو نوع یک سیمی و دو سیمی وجود دارد.
– ترمزهای دستی دکمه ای
این مدل ترمز در خودروهای جدید و مدرن وجود دارد که راننده با فشردن دکمه ترمزهای دستی که با حرف Pنشان داده شده است، سبب می شود تا سیم ترمزها به وسیله موتور برقی کوچک کشیده شده و به درگیر شدن ترمزها منجر شود. در ترمز دستی برقی، بر روی هر چرخ یک سیستم الکترونیکی تعبیه شده که به محض فشردن دکمه، به دیسک ها فشار وارد می شود و هر دو دیسک چرخ را به یک اندازه درگیر می کند. لازم به ذکر است که ترمزهای دستی دکمه ای هم در دو نوع یک سیمی و دو سیمی طراحی می شوند.
نحوه رگلاژ ترمز دستی چگونه است؟
عملکرد ترمزهای دستی خودرو برای آنکه هر دو چرخ عقب درگیر شده و عمل کنند، به این صورت است که یک سیم به اهرم وصل شده و با کشیدن آن قطعه T شکلی حرکت لولایی داشته و دو سیم متصل به چرخ های عقب همزمان به حرکت در می آیند یا در نوع دیگر به این شکل است که دو سیم کشیده شده و هر سیم ترمز یک چرخ عقب را درگیر می کند. برای افزایش راندمان این ترمزها، باید به رگلاژ کردن ترمزهای کفشکی اقدام کرد. در واقع تنظیم مقدار کمی لقی بین لنت و کاسه به علت سایش لنت ها صورت می گیرد که این مقدار لقی ثابت و پایدار نبود و باید به صورت دوره ای به رگلاژ مجدد سیستم ترمز اقدام کرد.
به طور کلی عمل رگلاژ ترمز توسط تعمیرکار متخصص، گاهی به صورت دستی و گاهی اتوماتیک انجام می شود. در رگلاژ دستی باید زیر محور چرخ جک زده شود و پس از بلند شدن چرخ از زمین، پیچ رگلاژ چرخانده شود تا کاسه چرخ با لنت ها تماس گرفته و سپس پیچ رگلاژ کمی در جهت عکس پیچانده شود تا در تماس مختصر لنت با کاسه عمل رگلاژ کامل شود.
در رگلاژ اتوماتیک به این صورت عمل می شود که ابتدا با دنده عقب حرکت کرده و به طور ناگهانی اهرم ترمز را می کشند و سپس با دنده جلو حرکت کرده و دوباره اهرم کشیده می شود. این عمل چندین مرتبه تکرار خواهد شد تا پدال در ارتفاع بالاتری عمل کند.
این نکته را در نظر بگیرید که در خودرهایی چون لندرور که ترمز دستی بر روی میل گاردان خودرو تعبیه شده است، کشیدن اهرم ترمز سبب می شود تا میل گاردن قفل شده و چرخ های محرک خودرو قفل شوند.