به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از روزنامه اعتماد، عباس عبدس در یادداشتی نوشت: اولین و شاید مهم ترین موضوع در دستور کار دولت جدید، حتی از الان و پیش از ورود به پاستور، مساله برجام و گفت وگوی وین است.
دولت جدید حداقل دو ماه طول می کشد که به طور نسبی مستقر شود، ولی زیان حاصل از عدم توافق و نهایی کردن آن حتی در این دو ماه نیز بسیار جدی است چه رسد که کلا به تاخیر افتد.
اکنون 5 ماه است که بایدن وارد کاخ سفید شده است. انتظار می رفت که پیش از انتخابات توافق نهایی شود، ولی ظاهرا آقایان اصولگرایان آن را به سود انتخابات خود نمی دانستند و گمان می کردند که با نهایی شدن توافق نامزد آنان نتیجه را می بازد. نظرسنجی ایسپا نشان می دهد که اگر تحریم ها پیش از انتخابات لغو می شد و به عبارتی گفت وگوهای وین به ثمر می رسید، حدود 37 درصد افراد تحریمی در انتخابات شرکت می کردند که چیزی حدود افزایش 20 درصدی در مشارکت می شد و حضور مردم در انتخابات را تا حد 65 درصد بالا می برد و البته من فکر می کنم نتیجه نهایی شاید تغییری نمی کرد و درصد آرای نفر اول کم می شد و البته دیگر بی نیاز از شرمندگی ناشی از کاهش مشارکت بودند یا اقدامات نادرست برای افزایش مشارکت را انجام نمی دادند.
در هر حال گذشت. ولی عوارض آن تاخیر در توافق این شده است که روند مذاکرات کند و آهسته شود و چه بسا امریکایی ها ترجیح دهند که مذاکرات را با دولت بعد انجام دهند. زیان این وضع چیست؟
از زمان خروج ترامپ از کاخ سفید، ماجرای برجام در سطح جهان عوض شده است. ما همچنان همان تحریم ها را تحمل می کنیم ولی توپ مخالفت با بازگشت به برجام در زمین ایران افتاده است. ادامه این مسیر نیز قابل تداوم نیست و چه بسا اجرای قانون مجلس، موجب بازگشت تحریم های شورای امنیت سازمان ملل شود. وضعیت ایران می شود آش نخورده و دهان سوخته.
از یک سو فضای جهانی نسبت به مقصر اصلی این ماجرا تغییر کرد و از سوی دیگر همچنان از فروش نفت صادرات و واردات متعارف و دریافت پول آنها و نقل و انتقال ارز محروم هستیم. احتمالا دولت جدید هیچ تصور درستی از ماجرا ندارد که با این وضع مدیریت کشور غیرقابل تصور است. هیچ کدام از شعارهای داده شده را نه تنها نمی توانند محقق کنند، بلکه عقب گرد هم خواهند کرد.
پیش بینی فائزه هاشمی از آینده حسن روحانیبه علاوه بالا بردن انتظارات از گفت وگوهای وین نیز پاشنه آشیل دولت جدید است. هر توافقی را باید به امضای مجلس برسانند، ولی مشکل از اینجا آغاز می شود که دولت ایالات متحده هیچ تضمینی برای خارج نشدن دوباره از برجام نه می دهد و نه می تواند بدهد. مگر با دستور مستقیم رییس جمهور آن که بعید است این کار را نیز انجام دهد.
این وضعیت متناقض چگونه قابل حل است؟ اجرای برجام با قدرت ایران تضمین می شود و نه با اتکا به متن توافق. از ابتدا باید به این مساله توجه می شد. برجام ذیل یک مساله منطقه ای قابل توافق بود، اگر به نتیجه رسید، باید گام های بعدی آن نیز برداشته می شد که توافقات برای ترتیبات منطقه ای است. اگر این گام برداشته نشد، به طور طبیعی تداوم برجام با اختلال مواجه می شد که شد. اگر ترامپ هم نیامده بود و خانم کلینتون انتخاب می شد، باز هم برجام سرنوشتی بهتر از اینکه هست، نداشت. دولت ایران نیز فاقد ابزارهای کافی برای اجرایی شدن برجام بدون توافقات منطقه ای است. اکنون هم باید تصمیم گرفت. متاسفانه چشم انداز روشنی برای حل این موضوع دیده نمی شود. حکومت یکدست شده و این نکته مثبتی برای اتخاذ تصمیم است، ولی تصمیمی که این حکومت یکدست می خواهد یا می تواند بگیرد، عامل انشقاق آن خواهد شد. این تعارضی است که دولت آینده از ابتدا درگیر آن می شود.
